خواب نوزادان چگونه باید باشد؟

نه تنها خواب نوزاد به بدن او کمک می کند تا انرژی هایش را نگهداری و ذخیره کند، بلکه خوابیدن برای رشد مغزی نوزاد نیز بسیار مهم است. نوزادان به طور متوسط بیشتر طول شب و روز را در خواب سپری می کنند و هر چند ساعت یکبار برای شیرخوردن بیدار می شوند. معمولاً برای پدران و مادران تازه بسیار مشکل است که بدانند خواب نوزادان چه میزان است.1
 

میانگین زمان خواب نوزاد

به طور متوسط نوزادان در حدود 8 تا 9 ساعت در روز و حدود 8 ساعت در شب می خوابند. البته اکثر نوزادان در ابتدا نمی توانند در طول شب بطور پیوسته در حدود 6 تا 8 ساعت بخوابند و معمولاً تا سن 3 ماهگی چندین بار در طول شب بیدار می شوند.

در اغلب نوزادان آنها هر 3 تا 4 ساعت برای شیر خوردن بیدار می شوند. اگر نوزاد شما خود برای شیر خوردن در طول شب بیدار نمی شود، لازم نیست که برای شیر خوردن نوزاد بیدار کنید مگر آنکه پزشک او به شما این را توصیه کرده باشد. البته تا هفته پنجم و ششم اجازه ندهید نوزادتان بیش از 5 ساعت بدون شیر بخوابد.

کودکان و نوزادان نیز مانند بزرگسالان مراحل مختلف خواب دارند و در هر مرحله عمق خواب آنها نیز تغییر می کند. بسته به مرحله خواب، نوزادان می توانند در خواب دست و پا زده و در حرکت باشند و یا آرام و بدون حرکت در جای خود دراز بکشند.

الگوی خواب نوزاد از هنگامی که در شکم مادر است شروع به شکل گیری می کند. در حدود 8 ماهگی جنین، او شروع به خواب با حرکت یا خواب آرام می کند.1

علایم آمادگی برای خوابیدن نوزاد

مالش چشم ها

کشیدن خمیازه

خیره شدن به یک نقطه

گریه

اگر نوزادتان هریک از این علایم را داشت به او کمی شیر دهید و در آغوش بگیرید تا آرام شود و سپس او را در تختش بگذارید تا یاد بگیرد به تنهایی بخوابد.

کارهایی که ما برای به خواب رفتن نوزاد به کار می بریم ممکن است به یک عادت تبدیل شود پس از همان ابتدا او را برای به خواب رفتن بغل نگیرید . شما می توانید برای او یک موسیقی ملایم پیش از خواب پخش کنید.

برای تنظیم ساعت بیولوژیکی نوزاد او را پیش از تاریک شدن هوا در تختش بخوابانید و فضا را آرام و تاریک کنید تا یاد بگیرد با تاریک شدن هوا بخوابد و در روز بیدار شود.3

راهکارهای مناسب جهت خوب خوابیدن نوزاد

1حمام کردن نوزاد قبل از خواب شب

نوزاد در طی حمام کردن خسته شده و با سرعت بیشتری به خواب عمیق فرو می رود. همچنین آب گرم نه تنها نوزاد را آرام می کند، بلکه عضلات او را ریلکس می کند. اگر مادر بتواند در طی استحمام، با آب گرم نوزاد را ماساژ هم بدهد برای نوزاد بسیار مطلوب می باشد.
 
همچنین مادران خوش ذوق می توانند روغن اسطوخودوس را و بعد از حمام کردن به بدن نوزاد خود بمالند. این روغن نوعی شل کننده و ریلکس کننده طبیعی است که سبب القای خواب به نوزاد می شود. لازم به ذکر است که شامپوی معروف و رایجی که از قدیم برای نوزادان و کودکان استفاده می شود، از این روغن دارد.
 
اگر به هر دلیلی تمایل ندارید که نوزاد خود را شب ها و قبل از خواب به حمام ببرید، مثل ترس از سرماخوردگی نوزاد، می توانید قبل از خواب بالش و وسایل رختخواب نوزاد را به اسانس اسطوخودوس آغشته کنید.

لازم به ذکر است که باید ملحفه ای تمیز بر روی بالش آغشته شده به اسطوخودوس بیندازید و سپس نوزاد خود را بر روی آن بخوابانید.

اگر چه روغن اسطوخودوس و یا اسانس آن برای خواب راحت نوزاد بسیار مناسب است، اما ممکن است برخی نوزادان به این گیاه حساسیت داشته باشند.

بنابراین به والدین توصیه می شود که ابتدا مقدار بسیار اندکی از آن را استفاده کنند. چنانچه در نوزاد حساسیتی ایجاد نکرد، می توانند مقدار بیشتری را استفاده کنند

تماس مستقیم پوست نوزاد با اسطوخودوس و اسانس آن ممکن است حساسیت هایی برای او ایجاد کند. اسانس اسطوخودوس آرامش بخش خوبی برای القای خواب به نوزاد محسوب می شود.
 

ماساژ دادن نوزاد

بازی کردن با دست و پای نوزاد و انجام حرکات کششی به همراه ماساژ دادن او (ماساژ دادن نوزاد می تواند با چرب کردن بدن او همراه باشد) می تواند نوزاد را خسته کند و خواب را به او القا نماید. بنابراین والدین می توانند زمان کمتری را برای خواباندن نوزاد اختصاص دهند.
 
تذکر: اگر چه روغن اسطوخودوس و یا اسانس آن برای خواب راحت نوزاد بسیار مناسب است، اما ممکن است برخی نوزادان به این گیاه حساسیت داشته باشند.

بنابراین به والدین توصیه می شود که ابتدا مقدار بسیار اندکی از آن را استفاده کنند. چنانچه در نوزاد حساسیتی ایجاد نکرد، می توانند مقدار بیشتری را استفاده کنند.
 
تذکر: قبل از ماساژ نوزاد، روش های صحیح ماساژ را باید بگیرید تا خطری او را تهدید نکند.
 

عادت دادن نوزاد به خوابیدن در یک زمان مشخص

اگر چند شب متوالی، نوزاد خود را به خوابیدن در یک ساعت مشخص عادت دهید ساعت خواب او منظم می شود و خود به خود نوزاد با رسیدن به آن زمان مشخص، احساس خواب آلودگی می کند.
 
تذکر: برخی نوزادان به علل خاصی خواب کافی شبانه ندارند، مثلا پوشکشان کثیف است، دل درد دارند، گرسنه هستند و یا به بیماری خاصی مانند تب و اسهال مبتلا می باشند. لذا والدین عزیز باید قبل از خواباندن نوزاد بی تاب خود، تمام این موارد را چک کنند.
 

کم سروصدا بودن محیطی که نوزاد خوابیده است

اگر نوزاد بیش از حد به صدای بلند حساس است، سعی کنید محیط خانه را هنگامی که نوزاد خواب است آرام نگه دارید. صدای زنگ موبایل و آیفون را کم کنید و تلویزیون و رادیو را با صدای کم استفاده نمایید.

برخی از نوزادان با شنیدن صدای بلند نه تنها از خواب می پرند، بلکه تا مدت ها گریه می کنند و به خواب نمی روند و بی تابی می کنند. این ناشی از ترسیدن نوزاد از صدای بلند است.
 
در این هنگام توصیه می شود مادر، نوزاد خود را در آغوش بگیرد و با محبت با او صحبت نماید، برایش شعر بخواند و شرایط را طوری فراهم کند که نوزاد احساس امنیت و آرامش کند. در آن هنگام است که نوزاد می تواند دوباره به خواب راحت برود.
 

استفاده از گیاه بابونه

در طب سنتی گل بابونه را به عنوان تسکین دهنده گریه کودک معرفی می کنند. همچنین از این گل برای تسکین درد بیماری هایی نظیر درد دندان در آوردن، گوش درد، قولنج، اسهال و اضطراب نیز استفاده می شود.2

رایج ترین نشانه های خواب خوب در نوزادان

1. اخم کردن نوزاد خواب آلود

اخم کردن نوزاد یکی از اولین نشانه هایی است که نوزاد با احساس خواب آلودگی شروع به نشان دادن آن می کند. نوزاد با اخم کردن، تمایل خود را برای خوابیدن نمایان می کند.

نوزاد شما ممکن است مفهوم خواب را درک نکند، حتی اگر بسیار خسته هم باشد . اخم کردن در نوزاد نشان می دهد که او در مورد چیزی ناراحت شده است، اما شما باید مطمئن شوید که آیا این اخم کردن فرزند شما علامتی برای نشان دادن زمان خواب اوست یا نه.

• به یاد داشته باشید که نوزاد شما ممکن است خستگی خود را با خارش چشم ها، و یا ناراحتی کلی مثل گریه کردن بروز دهد. اما او از درک آنچه که به آن نیاز دارد عاجز است، و ممکن است در نهایت با اخم کردن احساس خود را بیان کند.
 

2. توجه به صداهایی که نوزاد خواب آلود از خود بروز می دهد

شما ممکن است فکر کنید که نوزادتان در تلاش است تا شما را سرکار بگذارد و یا صداهایی را که در طول روز شنیده است را تقلید کند. اما در واقع، فرزند شما می خواهد نشانه هایی از خواب آلودگی خود را به پدر و مادرش نشان دهد.

نوزاد شما ممکن است صداهایی که بیشتر شبیه خر خر کردن است از خود در بیاورد، و یا در برخی موارد، این صداها شبیه غر غرکردن برای یک چیز ناخوشایند می باشد.

• لازم است بدانید که کودک شما در برخی موارد، این صداها را بیشتر در حالی که مشغول فعالیت های دیگر مانند بازی کردن است، از خود در می آورد.
 

3. نوزاد خواب آلود و  شروع ناله و شکایت با گریه های آرام

اگر نوزاد شما به نقطه ای برسد که به شدت ناراحت یا خسته شود، شروع به گریه یا ناله کردن خواهد نمود.

• اگر نوزاد شروع به گریه کردن آرام نماید، و در آن زمان مادر در آن جا حضور نداشته باشد، می تواند گریه کردن را با شدت بیشتری ادامه دهد، که در این حال فرزند شما شروع به گریه کردن واقعی خواهد کرد.

علل شگفت انگیز نوزاد در خواب کمک زیادی به آگاهی مادران در مورد نوزاد عزیزشان در موقع خواب می باشد.  
 

4. مالش دادن چشم ها توسط نوزاد در هنگام نیاز به خواب

هنگامی که نوزاد شما احساس خواب آلودگی و یا خستگی می کند، تا به خواب رفتن کامل مالش چشم هایش را ادامه خواهد داد. از بین رفتن خارش چشم فقط با خوابیدن نوزاد امکان پذیر می باشد.

نوزاد شما حتی ممکن است چشم هایش را با مشت های دست خود مالش داده، و سعی کند با به هم زدن پلک های چشمانش و مالیدن آن ها با انگشتان دست، احساس خواب آلودگی خود را به مادر نشان دهد.

• در هر صورت، بهتر است بدانید که او سعی خواهد کرد احساس ناراحتی را که در چشم هایش از خواب آلودگی وجود آمده است، از بین ببرد.
 

5. خمیازه کشیدن و نشانه خواب آلودگی کودک

نوزاد شما ممکن است بعضی وقت ها شروع به خمیازه کشیدن نماید، و از آن به عنوان یک حرکت بسیار کوچک برای نشان دادن نشانه های خواب آلودگی خود به مادرش استفاده کند.

خمیازه کشیدن یکی از بارزترین نشانه های خواب در یک کودک نوپا است، که خسته شده و بلافاصله نیاز به خوابیدن در تخت خود دارد.

• لازم است بدانید که اگر در آغاز، هیچ نشانه ای در نوزاد خواب آلوده شما وجود ندارد، به زودی کودک خود را که با صدای بلند تقریبا مانند یک فرد بزرگسال خمیازه می کشد، خواهید دید. گاهی اوقات هم به طور غیر ارادی با صدای خیلی بلند این کار را انجام می دهد.
 

6. انجام دادن حرکات تشنجی در نوزاد خواب آلود

هنگامی که نوزاد شما احساس می کند خیلی خواب آلود و خسته است، اندام های حرکتی خود را در اطراف بدنش با حرکات تشنجی به شدت حرکت می دهد.

شما ممکن است این خصوصیت را به عنوان اسلحه ای برای نشان دادن حالت خواب آلودگی در نوزاد خود باور نداشته باشید. نوزاد شما برای فهماندن احساس خواب آلودگی خود به پدر و مادرش ممکن است تلاش زیادی کرده باشد، اما شما متوجه نشده اید و در نهایت از اسلحه ی تشنج برای نمایاندن احساس خود استفاده کرده است.

• متناوبا، امکان دارد متوجه یک کاهش ناگهانی، درست بعد از انجام عمل وحشیانه تشنج در بالا و پایین پریدن دست ها و پاهای نوزاد خود شوید، که نشان دهنده ی نیاز او به خواب می باشد.
 

7. مالش دادن یا خاراندن گوش ها توسط نوزاد خواب آلود

مالیدن گوش ها هم درست مثل مالش دادن چشم ها، می تواند نشانه ی دیگری از احساس نیاز نوزاد شما به خواب باشد.

نوزاد شما ممکن است به شدت با مشت های دست خود گوش هایش را مالش دهد.

• همچنین ممکن است نوزاد با ناخون های خود خراش هایی درگوش های خود ایجاد نماید، که اغلب علائم این خراش ها در اطراف گوش نوزاد شدید بوده و خونریزی هم مشاهده می شود، که نتیجه ی مراقبت نکردن درست از نوزاد وکوتاه نکردن به موقع ناخون های او می باشد.
 

8. خاراندن سر توسط نوزاد برای بیان کردن خود به خواب

کودک شما ممکن است با شروع به خاراندن سر خود و ایجاد خراش هایی در آن، یک بار دیگر مانند خاراندن گوش هایش نیاز خود را به خواب نشان دهد.

این حالت زمانی رخ می دهد که نوزاد شما با حالت نق زدن و با ناآرامی نتواند احساس خود را به شما بیان کند. اگر کودک شما بیش از حد خواب آلود باشد، انجام هرکار دیگری مانند شیر خوردن و یا بازی کردن را متوقف کرده و تنها در خاراندن سرش تمرکز می کنید.

• با این که این علائم نشانه ای از خواب آلودگی نوزادان است، ولی در چنین شرایطی مطمئن شوید که کودکانتان از هیچ گونه عفونتی رنج نمی برند. به طور مداوم سر نوزادتان را برای اینکه هیچ نشانه ای از شپش در سر او نباشد، بررسی کنید.

خاراندن سر در نوزاد شاید نشانه ای از وجود عفونت در اندام های موجود در سر او باشد، و شما به راحتی نتوانید فرق آن را از نشانه های خواب در نوزادتان تشخیص دهید.
 

9. چسبیدن نوزاد به مادر و جدا نشدن آن

هنگامی که نوزاد شما نمی خواهد او را تنها بگذارید و همواره می خواهد در آغوش شما باشد، این حالت نشان دهنده ی خواب بسیار زیاد در نوزادتان است.

او ممکن است شروع به چسبیدن بیش از حد به مادر خود بکند و زمانی که شما سعی می کنید او را پایین بیاورید، با داد و بیداد، اعتراض خود را بیان کند.

• کودک شما ممکن است نخواهید توسط هیچ کس به غیر از مادر و یا پرستار خود آرامش گرفته و بخوابد.
 

10.نوزاد خواب آلود و خواستن شیر بیشتر از مادر

ممکن است با اینکه کودکتان را تغذیه ی کامل نموده اید، دوباره شروع به درخواست کردن شیر از شما بکند تا به این وسیله در آغوش شما آرام گرفته و بخوابد. هر دو نوع تغذیه هم با شیر مادر و هم شیشه شیر، منبع راحتی برای خواباندن نوزادان هست.

• تغذیه با شیر کمک می کند تا نوزادتان با استراحت کردن و آرامش گرفتن در آغوشتان به خواب رود. نوزاد شما با خواستن شیر، از آن به عنوان نشانه ای از خواب آلودگی خود استفاده می کنند.4

پینوشتها
1.www.beytoote.com
2.www.tebyan.net
3.www.namnak.com
4.www.mamanam.com