رمضان مشتق از «رَمَض» به معنای شدّت حرارت، و حرارت سنگ، بر اثر شدّت حرارت خورشید آمده است.[1] «رمضان» از «رمیض»، به معناى ابر و باران در پایان چلّهی تابستان و ابتداى فصل پاییز است که گرماى تابستان را دور میکند. به این دلیل این ماه را «رمضان» گفتهاند که بدنهاى آدمیان را از گناهان میشوید.[2]
اما در مورد اینکه رمضان به کدام معنا، اسمی از اسمهای خداوند است؟ به نظر میرسد رمضان در مورد خداوند به معنای مطهِّر و پاک کنندهی گناهان است.[3] این معنا لازم معنای لغوی است؛ یعنی لازمهی شدت حرارت خورشید یا باران پایان تابستان، پاک کردن و تطهیر است. بنابر این، معنای رمضان به عنوان اسم خداوند این است که خداوند مطهِّر و پاک کننده انسانها از آلودگیها است.
اما در مورد اینکه رمضان به کدام معنا، اسمی از اسمهای خداوند است؟ به نظر میرسد رمضان در مورد خداوند به معنای مطهِّر و پاک کنندهی گناهان است.[3] این معنا لازم معنای لغوی است؛ یعنی لازمهی شدت حرارت خورشید یا باران پایان تابستان، پاک کردن و تطهیر است. بنابر این، معنای رمضان به عنوان اسم خداوند این است که خداوند مطهِّر و پاک کننده انسانها از آلودگیها است.
[1]. ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج 7، ص 160، دار صادر، بیروت، چاپ سوم، 1414ق.
[2]. لسان العرب، ج 7، ص 161. اقتباس از پاسخ: 15443(معنا و حقیقت رمضان). برای اطلاع بیشتر رجوع به همان پاسخ شود.
[3]. در تاج العروس چنین آمده است: «رَمَضَانُ- إِن صَحَّ- مِنْ أَسماءِ اللّٰه تَعَالَى فغَیْرُ مُشْتَقٍّ مِمّا ذُکِرَ أَو رَاجِعٌ إِلَى مَعْنَى الغَافِرِ، أَی یَمْحُو الذُّنُوبَ و یَمْحَقُهَا». واسطی زبیدی، محب الدین سید محمد مرتضی، تاج العروس من جواهر القاموس، محقق و مصحح: شیری، علی، ماده «رمض»، دار الفکر للطباعة و النشر و التوزیع، بیروت، چاپ اول، 1414ق.