در هنگام ظهور و قیام امام زمان(عج) چه نداهایی شنیده می شود?

ظهور منجی بشر در آخرالزمان، باوری است قطعی و همگانی، و از نشانه هایی که به طور قطع قبل از ظهور حضرت رخ خواهد داد و در آیات و روایات بر آن تاکید فراوانی گردیده است، «ندای آسمانی» می باشد!

از امام صادق (ع) نقل شده است که فرمودند: هرگاه گوینده ای از آسمان ندا دهد که حق با اولاد محمد (ص) است، در آن هنگام، ظهور مهدی (عج) بر سر زبان ها می افتد و همه جزء محبین او می گردند و غیر او را یاد نمی کنند، و همچنین ابوبصیر از آن حضرت روایت می کند که فرمودند: قائم (ع) ظهور نمی کند، تا این که نامش از آسمان ندا داده شود. (بحارالانوار، ج52: 119)

ندای جبرئیل و شیطان

ندای آسمانی یکی از نشانه های حتمی ظهور حضرت مهدی (عج) می باشد، اما جالب است بدانید که در هنگام ظهور دو ندا شنیده خواهد شد به نحوی که محمدحسین مهوری مدرس و محقق حوزه در این باره می نویسد:

هنگام ظهور حضرت مهدی (ع) دو ندا شنیده خواهد شد. یکی ندای آسمانی توسط حضرت جبرئیل (فرشته وحی) و دیگری ندای شیطانی توسط ابلیس ملعون. ابوبصیر از امام باقر (ع) روایت می کند که فرموده اند: «پیش از ظهور حضرت مهدی (ع) چاره ای از دو ندا نیست، ندایی از آسمان که صدای جبرئیل است و صدایی از زمین که صدای ابلیس ملعون است.» (بحارالانوار، ج52: 288)

در شب جمعه، بیست و سوم ماه مبارک رمضان، جبرئیل (فرشته وحی) از آسمان نام و نام پدر حضرت مهدی (ع) را ندا می دهد و می گوید:

آگاه باشید که حجت خدا در کنار خانه خدا ظهور کرد. از او پیروی کنید چرا که حق با او و در اوست. قائم آل محمد (ص)، بهترین امت و امیر و حاکم شماست. این مهدی (ع) است که به شیوه داود (ع) و سلیمان (ع) قضاوت می کند و درخواست شاهد نمی کند. پس جنگ و خونریزی برای چیست؟ به او گوش بسپارید و از دستوراتش پیروی کنید. بدانید که حق با علی (ع) و آل محمد و پیروان آن هاست و علی (ع) و پیروانش رستگارند. ای مردم جهان! عمر جباران و ستمگران به پایان رسیده است. (همان: 322، 369)

تمام موجودات جهان که در آن ها روح دمیده شده، در شرق و غرب گیتی، حتی دختران در سراپرده در پایان همان روز، شیطان لعنت شده نیز در هوا بالا می رود، به طوری که از اهل زمین فاصله می گیرد و مردم را در حکومت بر حق علی (ع) و اولاد او به شک می اندازد و مردم به پیروی از سفیانی تحریک می کند و با این ندا گروهی به شک می افتند و چه بسیار انسان های متحیرو شکاک که در آتش سقوط می کنند. این ندا از سوی ابلیس و از زمین سر داده خواهد شد. همانگونه که شیطان در شب عقبه علیه پیامبر (ص) ندا داد. امام صادق (ع) به معلی بن خُنَیس فرمود:

صدای جبرئیل از آسمان است و صدای ابلیس از زمین. پس از ندای اول پیروی کنید و از ندای دوم بر حذر باشید که مبادا از آن فریب بخورید.

ندای آسمانی در قرآن

در احادیث بسیاری از پیشوایان معصوم (ع) آیه: «ان نشأ ننزّل علیهم من السّماء آیة فظّلت اعناقهم لها خاضعین» (یعنی) اگر بخواهیم، معجزه ای از آسمان بر آنان فرود می آوریم تا در برابر آن گردن هایشان خاضع گردد، بر ندای آسمانی تطبیق شده است. (بحارالانوار، ج51: 48)

عبدالله بن سنان می گوید: «خدمت امام صادق (ع) بودم. آن حضرت تکیه داده بود. در این حال شخصی از قبیله همدان به امام (ع) عرض کرد: اهل سنت به ما عیب می گیرند و می گویند: شما می پندارید که منادی از آسمان نام صاحب الامر را ندا خواهد داد! امام با شنیدن این سخن بسیار خشمگین شد، به حال عادی نشست و فرمود: این مطلب را از من نقل نکنید، بلکه از پدرم نقل کنید و در این کار هیچ ایرادی بر شما نیست؛ گواهی می دهم که از پدرم شنیدم که می فرمود: به خدا سوگند! این مطلب به طور شفاف و روشن در کتاب خدا هست؛ آنجا که می فرماید: «ان نشاء ننزّل علیهم من السّماء آیة فظّلت اعناقهم لها خاضعین» (شعرا: آیه4)

در حدیثی از امام باقر (ع)، آیه: «ولو اذفزعوا فلافوت و أخذوا من مکان قریب»: ای کاش می دیدی هنگامی را که وحشت زده اند و راه گریزی ندارند و از محل نزدیکی گرفته می شوند؛ بر ندای آسمانی تطبیق شده است، (بحارالانوار، ج52: 185، 292) و همچنین آیه «قُل هوُالقادر عُلی أن یبعث عَلیکُم عَذاباً مَن فُوقکم اَو مَن تَحت أرجلکم اَو یَلبسکم شَیعاً وَ یَذیق بَعضکم باس بَعض أَنظر کَیف نَصرف الآیات لَعلّهُم یَفقهون» : بگو او تواناست که از بالای سرتان یا از زیر پایتان عذاب بر شما فرو فرستد یا شما را گروه گروه سازد و عذابتان را به یکدیگر بچشاند. بنگر که چگونه آیات خود را به صورت گوناگون بیان می کنیم. باشد که بیندیشند. (انعام: آیه 65)در این آیه «عذاب از بالای سر»، به ندای آسمانی تفسیر شده است. (بحارالانوار، ج52: 181)

و همچنین آیه «وَ استَمع یَوم یُناد المُناد مَن مَکان قَریب یَوم یَسمعون الصیحة بِالحق ذلک یَوم الخُرُوج»: به گوش باش روزی که منادی از نزدیک ندا می دهد. روزی که صیحه حق را می شنوند، آن روز، روز خروج است. در حدیثی از امام صادق (ع) این آیه به ندای آسمانی تفسیر شده است. (منتخب الاثر، ج3: 71)

نداهای آسمانی دیگر

علاوه بر ندای آسمانی (چه توسط جبرئیل و چه شیطان ملعون) که در آغاز ظهور حضرت صاحب الزمان (عج) شنیده می شود، بنا بر روایات معتبر و صحیح، در مراحل مختلف قیام آن حضرت تا استقرار کامل حکومت عدالت بر جهان، نداهای گوناگونی شنیده خواهد شد، که مهوری آن را چنین بیان داشته است.

ندای آسمانی در ماه رجب

از احادیث بسیاری استفاده می شود که حضرت مهدی (ع) مدتی پیش از ظهور، به طور آشکار و شناخته شده در مدینه اقدام به تبلیغ و آماده سازی زمینه ظهور می نماید. در این میان در ماه رجب، مقارن خروج سفیانی، که فتنه و آشوب و جنگ و خونریزی سراسر جهان را فرا می گیرد و مردم جهان در اضطراب و ترس و وحشت به سر می برند، ندایی از آسمان ظهور حضرت مهدی (ع) و فرا رسیدن پایان عمر ستمگران را به تشنگان عدالت نوید می دهد.

در حدیثی نبیّ اکرم اسلام (ص) به علی (ع) فرمودند: «یا علی! تو از من و من از تو هستم. تو برادر و وزیر من هستی. ولی وقتی من از این جهان چشم فروبندم، کینه ها و دشمنی ها علیه تو در سینه های گروهی شعله ور می گردد. پس از من فتنه بسیار شدیدی واقع می شود که مردم در آن فتنه سرگردان و حیران می شوند و هیچ راه نجاتی نمی یابند. در آن فتنه دوست صمیمی و مورد اعتماد پیدا نمی شود و آن در هنگامی است که پنجمین فرزند از هفتمین فرزند تو از چشم شیعیان ناپدید شود. در غیبت او اهل زمین و آسمان غمگین و محزون هستند. چه بسیار مرد و زن مؤمنی که در غیبت او سرگردان، ناراحت و اندوهگین هستند. در اینجا پیامبر اکرم (ص) لختی سکوت نمودند، آن گاه سر برداشته و فرمودند: «پدر و مادرم فدای هم نامم و شبیهم و شبیه موسی بن عمران، بر قامت او لباس هایی از نور است که از شعاع قدسی برافروخته می شود. گویا شیعیان را می نگرم که از هر زمان نا امیدترند که (ناگهان) ندایی داده می شود. آن ندا از دور شنیده می شود، همانگونه که از نزدیک شنیده می شود. آن ندا برای مؤمنان رحمت و بر منافقان عذاب است.»

علی (ع) پرسید: آن ندا چیست؟»

پیامبر اکرم (ص) فرمود: سه ندا در ماه رجب، نخست: «همانا لعنت خدا بر ستمگران»، دوم: «نزدیک شد نزدیک شونده»، سوم، بدن آشکاری در شاخ خورشید دیده می شود که ندا می دهد: «بدانید خداوند فلان بن فلان (نام حضرت مهدی (ع) و پدرانش را تا علی (ع) به ترتیب ذکر می کند) را برانگیخت، که نابودی ستمگران به دست اوست.» در این هنگام فرج فرا می رسد و خداوند سینه های مؤمنان را شفا می دهد و ناراحتی را از دل هایشان می زداید.» علی (ع) پرسید: «ای رسول خدا! پس از من پیشوایان چه تعداد هستند؟» پیامبر اکرم (ص) فرمود: «پس از حسین (ع) نه تا و نهمین آن ها قائم (ع) است.» (بحارالانوار، ج51: 108؛ معجم احادیث الامام المهدی (ع)، ج1: 441)

ندا پس از بیعت با امام زمان (ع)

ابان بن تغلب از امام صادق (ع) روایت می کند که فرموده اند: نخستین کسی که با قائم (ع) بیعت می کند، جبرئیل است. او به صورت پرنده سفیدی فرود می آید و با آن حضرت بیعت می کند. آن گاه یک پا بر کعبه می گذارد و پای دیگرش را بر بیت المقدس و با صدایی رسا و گویا که همه جهانیان بشنوند، ندا می دهد: أتی أمر الله فلا تستعجلوه، امر خدا آمد پس شتاب نکنید. (بحارالانوار، ج52: 289)

ندای آسمانی در آغاز قیام مسلّحانه

از احادیث پیشوایان معصوم (ع) استفاده می شود که حضرت مهدی (ع) در بیست و سوم ماه رمضان ظهور می کند و آن گاه پس از آن که یارانش به ده هزار نفر رسیدند، در روز عاشورا قیام می کند و از مکه به سوی مدینه حرکت می نماید. از برخی احادیث استفاده می شود که مقارن قیام آن حضرت، جبرئیل مردم جهان را به بیعت و پیروی از آن حضرت فرامی خواند. از امام صادق (ع) روایت شده است که: در شب بیست و سوم ماه رمضان، نام مبارک حضرت مهدی ندا داده می شود و در روز عاشورا (روز شهادت امام حسین (ع)) قیام می کند. گویا آن حضرت را در روز دوشنبه دهم محرم می بینم که میان رکن و مقام ایستاده است و جبرئیل در سمت راست او ندا می دهد: برای خدا بیعت کنید! در آن روز زمین برای شیعیان دَر هَم پیچیده می شود و از سراسر زمین به سوی آن حضرت می آیند تا با امام خود بیعت کنند. پس خداوند زمین را به وسیله او از عدالت پر می کند، همانگونه که از ظلم و ستم پر شده است، (معجم احادیث الامام المهدی (ع)، ج3: 489) و همچنین جابر جعفی از امام باقر (ع) روایت می کند که فرمودند:

سپس حضرت مهدی (ع) با بیش از سیصد و ده نفر یاورش که میان رکن و مقام با او بیعت می کنند، از مکه خارج می شود. عهدنامه پیامبر اکرم (ص)، پرچم و اسلحه آن حضرت همراه حضرت مهدی (ع) است و وزیرش نیز همراه اوست. پس منادی در مکه نام او و برنامه او را ندا می دهد، به طوری که همه اهل زمین می شنوند. (بحارالانوار، ج52: 223)

ندا پیش از نبرد ابدال

آخرین نبرد حضرت مهدی (ع) با سفیانی در احادیث پیشوایان معصوم (ع) نبرد «ابدال» نام گرفته است. در این نبرد سپاه سفیانی از یاران حضرت مهدی (ع) به طور کامل شکست می خورد و سفیانی به هلاکت می رسد. پیش از آغاز نبرد برای اتمام حجت، معجزاتی از سوی حضرت مهدی (ع) به قوع می پیوندد که بر اثر آن گروهی از سپاه سفیانی به جمع یاران حضرت مهدی (ع) می پیوندند. یکی از آن معجزات ندای آسمانی است. حضرت علی (ع) می فرماید:

پس از فرو رفتن سپاه سفیانی در زمین، حضرت مهدی (ع) ظهور می کند و با فرمانده سپاه سفیانی رو در روی هم قرار می گیرند. در این نبرد یاران حضرت مهدی (ع) از پالان و زین های مرکب های خود به عنوان سپر استفاده می کنند و صدای منادی از آسمان شنیده می شود که می گوید: بدانید اولیای خدا اصحاب مهدی (ع) هستند. در آن روز هلاکت و نابودی بر اصحاب سفیانی رقم خورده است، (معجم احادیث الامام مهدی (ع)، ج3: 109) و در حدیث دیگری از حضرت علی (ع) روایت شده است که فرمودند:

هنگامی که حضرت مهدی (ع) و سفیانی رو در روی هم قرار می گیرند، در آن روز صدایی از آسمان شنیده می شود که می گوید: بدانید اولیای خدا، یاران حضرت مهدی (ع) هستند. (همان: 36)