در یک تقسیم بندی کلی می توان دشمنان نظام جمهوری اسلامی ایران را به دو بخش دشمنان اصلی و فرعی تقسیم نمود.
الف: دشمن اصلی: نظام سلطه و استکبار جهانی به سردمداری آمریکا و دیگر ابرقدرتها: انقلاب اسلامى ایران به دلیل ماهیت اسلامى بودن آن و به چالش کشاندن سایر مکاتب سیاسى خصوصاً لیبرالیسم و سوسیالیسم و همچنین به دلیل تأثیرات عمده اى که در بیدارى و آگاهى امت هاى مسلمان و مستضعف جهان، به دنبال داشت و منافع استکبار جهانى و نظام سلطه را به مخاطره انداخت، از همان ابتداى پیروزى خود با توطئه ها و دسیسه هاى نظام سلطه از قبیل ترورهاى شخصیت هاى انقلابى، کودتاى نظامى، جنگ تحمیلى، تحریم هاى اقتصادى، سیاسى نظامى و تکنولوژیکى و… مواجه بوده و هم اکنون نیز آمریکا با اختصاص دادن بودجه هاى کلان، به صورت علنى از هر گونه اقدامى براى به چالش کشاندن و ایجاد مشکلات مختلف سیاسى، فرهنگى، اجتماعى، اقتصادى و… در ایران حمایت مى کند.
مقام معظم رهبری دشمن اصلی ملت ایران و نظام جمهوری اسلامی را نظام سلطه بین المللی دانسته و جنگ روانی، جنگ اقتصادی و همچنین مقابله با پیشرفت و اقتدار علمی کشور را از جمله محورهای مهم برنامه های دشمن ارزیابی کرده اند از دیدگاه ایشان دشمن اصلی عبارتست از نظام سلطه بین المللی، یعنی همان چیزی که به آن استکبار جهانی می گوییم… امروز مظهر این دشمن عبارتست از شبکه صهیونیسم جهانی و دولت کنونی ایالات متحده آمریکا. نظام سلطه در راستای رسیدن به اهداف خود از ابزارهایی همچون: مرعوب کردن مسئولین، شخصیتهای سیاسی و نخبگان کشور ، تضعیف اراده عمومی مردم، سلب اعتماد ملت از مسئولین کشور، ترویج شایعه تحریم و فشار اقتصادی بر کشور، ترویج شایعه بکارگیری ابزار خشونت بر علیه ملت ایران، دامن زدن به اختلافات مذهبی، قومی، جناحی، سیاسی و رقابت های صنفی و … استفاده می کند.
از جمله اهداف دشمن اصلی را می توان در مواردی از قبیل : تضعیف و براندازی نظام اسلامی، تضعیف و تخریب باورهای دینی، تضعیف جایگاه روحانیت، القای ناکارآمدی دین و شکست و نابودی اسلام و نظام اسلامی دانست که از شیوه هایی مثل تحقیر فرهنگ اسلامی، استفاده از روش های گوناگون تبلیغی، ترویج آزادی وارداتی.، ایجاد ناامنی و هرج و مرج و به کارگیری ابزاری روشنفکرنماها و احزاب بهره می گیرد.
ب: دشمن فرعی: افراد، گروهها، طیفها و کشورهایی که به تبعیت از دشمن اصلی با نظام جمهوری اسلامی مبارزه کرده و در پی تضعیف و یا براندازی نظام هستند که می توان گروهک های سیاسی که در داخل و یا خارج کشور امثال سلطنت طلبان و منافقین و نیز برخی گروههای روشنفکرنما علیه نظام فعالیت می کنند. همچنین می توان از برخی کشورهای اسلامی منطقه که به تحریک و به تبعیت از نظام سلطه علیه جمهوری اسلامی موضع گیری کرده و یا فعالیت می کنند و در نهایت از گروههای تروریستی و تکفیری که امروزه در منطقه فعال هستند، می توان به عنوان دشمن فرعی نام برد. مقام معظم رهبری در رابطه با دشمن فرعی بودن گروههای تکفیری معتقدند: امروز در بخش هایی گروه های تکفیری علیه اسلام و شیعه و تشیع تلاش میکنند اما اینها دشمنان اصلی نیستند دشمن اصلی آن کسی است که اینها را تحریک میکند و پول در اختیارشان میگذارد و وقتی انگیزه اینها ضعیف شد به وسایل گوناگون آنها را انگیزه دار کرده و تخم شکاف را بین آن گروه نادان و مردم ایران می افشاند.
نظام سلطه همواره در پیشبرد اهداف خود در ایران، به تحریک عناصر داخلی پرداخته و از طریق آنها دست به اقداماتی همچون کودتا و یا کشاندن بخشی از مردم به خیابانها(انقلاب های رنگی) زده است. بنابراین چنین عناصر داخلی را به عنوان دشمن فرعی می توان نام برد که به تحریک و به تبعیت از دشمن اصلی، دشمنی می کنند.