این سخن، تهمتى بیش نیست و علاوه بر این که هیچ دلیل تاریخى ندارد، با اصول و قرائنى که از آیات ابتدایى نازل شده بر پیغمبر اکرم استفاده مى شود، در تضاد است، براى پاسخ به این پرسش، به نکات زیر توجه کنید:

1. پیامبر پس از بعثت، نسبت به دعوت موظف بود که مرحله اى
عمل نماید. او سه سال نخست در مکه، کار خویش را کتمان کرد و آنگاه دعوت خویش را
آشکار نمود و در اولین گام و پس از نزول آیه
أَنْذِرْ عَشِیرَتَکَ الْأَقْرَبِینَ [1] ،
خداوند او را مکلف کرد که ابتدا عشیره و خویشاوندان نزدیکش را انذار کند و آنگاه در
جلسات خصوصى و در ملاء عام، همگان را به اسلام فراخواند و پس از ورود به مدینه،
روند فراگیرى دعوت خویش را گسترش داد.

2. پیامبر مصداق
رَحْمَةً لِلْعالَمِینَ [2]
بود و رسالتى برتر از قوم عرب و حجاز برعهده اش بود.

پیامبر از همان
آغاز نبوت، وعده دست یابى مسلمانان را به گنج هاى قیصر و کسرى داد و در همان مکه،
مشرکان، مسلمانان پابرهنه را به تمسخر، وارثان و جانشینان قیصر و کسرى مى خواندند [3] .

3. رشد سریع اسلام
در مدینه، گواه این مدعاست که دعوت اسلامى، به هیچ روى، رنگ و بوى قبیله اى، به
ویژه از جنس قریشى آن نداشت؛ بلکه یک دعوت الهى عام بود که مورد پذیرش و علاقه پاک
سرشتان بسیارى قرار گرفت.

4. درنگ
در ارسال نامه از رسول خدا (ص) به سران و پادشاهان جهان وقت، همچون شاهان ایران،
روم و مصر، نشان از جهان شمولى دعوت اسلامى پیامبر دارد. رسول خدا پس از صلح
حدیبیه، شاهان بزرگ، مقامات مسیحى و رؤساى قبایل معروف در نواحى مختلف جزیره العرب
و منطقه شام را به اسلام فراخواند [4] .

5. در قرآن مجید
آیاتى است که نزول آنها در مکه و در همان اوایل کار بعثت پیغمبر اسلام بوده است و
در عین حال، جنبه جهانى دارد.

سوره تکویر یکى از سوره هاى مکى است که در اوایل بعثت نازل شده است.
در یکى از آیات این سوره، چنین آمده است:
إِنْ هُوَ إِلَّا ذِکْرٌ لِلْعالَمِینَ [5] ؛
«نیست این؛ مگر یک تذکر و بیدار باش براى تمام جهانیان».

خداوند، در سوره سبأ مى فرماید:
وَما ارسَلناکَ الًا کافًهً لِلناسِ بَشیراً وَ نذیراً وَ لکِنً اکثَرَ الناسِ
لایَعلَمونَ [6] ؛
«تو را نفرستادیم؛ مگر آن که براى همه مردم، بشارت دهنده و باز دارنده باشى؛ ولى
بیشتر مردم نادانند».

همچنین در سوره انبیاء مى فرماید:
وَ لَقَد کَتَبنا فِى الزًبورِ مِن بَعدَ الذًکرِ انً الارضَ یَرِثُها عِبادِیَ
الصَالِحونَ [7] ؛
«و هر آینه نوشتیم در زبور بعد از ذکر [تورات ] که «زمین» به بندگان صالح من خواهد
رسید».

در سوره اعراف نیز مى فرماید:
یا ایُهَا الناسُ انى رَسولُ اللِهِ الَیکُم جَمیعا [8] ؛
«اى مردم! من فرستاده خدایم بر همه شما».

6. در قرآن هیچ جا خطابى به صورت
«یا ایُهَا العَرب»
یا
«یا ایُهَا القُرَشیون»
پیدا نمى کنید. آرى، گاهى در برخى از جاها، خطاب
«یا ایُهَا الًذینَ آمَنوا»
هست که مطلب مربوط به خصوص مؤمنین است که به پیغمبر (ص) گرویده اند و در این جهت هم
بین مؤمنان تفاوتى نیست و مؤمن، از هر قوم و ملتى باشد، داخل این خطاب است وگرنه در
موارد دیگر که پاى عموم در میان بوده، عنوان
«یا ایَهُا الناسُ»
آمده است.

7. براى تأکید
جهانى بودن تعلیمات اسلامى و وسعت نظر این دین، مى توان به آیاتى اشاره کرد که از
مفاد آنها یک نوع «تعزز» و اظهار بى اعتنایى نسبت به مردم عرب از نظر قبول دین
اسلام، استنباط مى شود. مفاد آن آیات، این است که اسلام نیازى به شما ندارد؛ فرضاً
شما اسلام را نپذیرید، اقوام دیگرى در جهان هستند که آنها از دل و جان، اسلام را
خواهند پذیرفت. از مجموع این آیات، استنباط مى شود که قرآن کریم، روحیه آن اقوام
دیگر را براى پذیرش اسلام، مناسب تر و آماده تر از قوم عرب مى داند این آیات، به
خوبى جهانى بودن اسلام را مى رساند؛ چنان که در سوره انعام آمده است:

فَانْ یَکفُرْ بِها هؤُلاءِ فَقَد وَکَّلنا بِها قَوماً لَیئسوا
بِها بِکافِرینَ [9] ؛
«اگر اینان (اعراب) به قرآن کافر شوند، همانا ما کسانى را خواهیم گمارد که قدر آن
را بدانند و به آن مؤمن باشند». [10]

[1]
شعراء( 26)، آیه 214.

[2]
انبیاء( 21)، آیه 107.

[3]
سیره رسول خدا، ص 596.

[4]
ر. ک: على احمدى میانجى، مکاتیب
الرسول.

[5]
تکویر( 81)، آیه 27.

[6]
سبأ( 34)، آیه 28.

[7]
انبیاء( 21)، آیه 105.

[8]
اعراف( 7)، آیه 158.

[9]
انعام( 6)، آیه 89.

[10]
محمدباقر پورامینى و همکاران،
دفتر بیست و چهارم(پیامبر اعظم(صلى الله علیه و آله و سلم) ) پرسش ها و
پاسخ هاى دانشجویى، 1جلد، دفتر نشر معارف – قم، چاپ: ششم، 1388.