خانه » همه » مذهبی » دلیل شکست مختار در حرورا

دلیل شکست مختار در حرورا

نبرد مذار قبل از حروراءمصعب جاسوسان خود را روانه کوفه نمود تا با جذب هوادارانی، نیروی مختار را در مرکز فرماندهی‌اش کاهش دهد. سپاه مصعب به پنج گروه تقسیم شدند که هر کدام قبیله‌ای از قبایل بصره را نمایندگی می‌کردند. قبیله بکر بن وائل به وسیلهٔ مالک بن مسمع بکری، قبیله عبدالقیس به وسیلهٔ مالک بن منذر، قبایل ساکنان جبال به وسیلهٔ قیس بن هیثم سلمی، قبیلهٔ أزد به وسیلهٔ زیاد بن عمرو و بنی تمیم توسط احنف بن قیس فرماندهی می‌شدند. فرماندهی جناح چپ برعهدهٔ مهلب بن ابی‌صفره قرار گرفت، و جناح راست به عمر بن عبیدالله سپرده شد. پیاده‌نظام او به وسیلهٔ عباد بن حصین فرماندهی می‌شد. علاوه بر سربازان بصره‌ای، فراریان اهل کوفه نیز در سپاه مصعب حضور داشتند.
مختار با آگاهی یافتن از تحرکات مصعب، اهالی کوفه را گردآورد و به آنان وعدهٔ پیروزی در مذار را داد. سپاه او به وسیلهٔ احمر بن شُمیط فرماندهی می‌شد. برخی از سربازان مختار که همراه با ابن‌اشتر در موصل بودند پس از آنکه ابن‌اشتر به نامه‌های مختار بی‌توجهی نمود به سوی مختار بازگشتند. جناح راست سپاه ابن شمیط به وسیلهٔ عبدالله بن کامل شاکری و عبدالله بن وهب جناح چپ سپاه او را فرماندهی می‌کردند. فرماندهی پیاده‌نظام برعهدهٔ خطیر بن اسماعیل کندی و فرماندهی سواره‌نظام به عبدسلولی واگذار گردید. فرماندهی موالی برعهدهٔ محافظ مخصوص مختار یعنی ابوعمره کیسان قرار داشت. ابن‌شمیط به سوی بصره حرکت نمود و در مذار اردو زد و کمی بعد مصعب به رویارویی با او شتافت. با آنکه نیروهای موالی سوار بر اسب بودند اما فرمانده جناح چپ سپاه ابن‌شمیط یعنی عبدالله بن وهب، که احتمالاً از موالی‌ها بیزار بود، پیشنهاد داد از آنجایی که آنان ضعیف هستند و در صورت حمله احتمال دارد که از جنگ بگریزند، بنابراین بهتر است که پیاده به میدان بروند. ابن‌شمیط این پیشنهاد را پذیرفت و به موالی دستور داد تا از اسب پیاده شوند.
پیش از نبرد، هر دو سوی نبرد نیروهایشان را احضار نمودند تا از آنان بر اقتدار و فرمانبرداری از رهبرانشان یعنی ابن‌زبیر و مختار گواهی بگیرند. حملهٔ سواره نظام عباد با شکست روبرو گردید. سپس، مهلب به جناح راست کوفی‌ها که به‌وسیلهٔ ابن‌کامل شاکری فرماندهی می‌شد، حمله کرد و آنان را شکست داد. جناح راست سپاه بصره به جناح چپ کوفی‌ها حمله برد و آنان را شکست داد. کمی بعد فرمانده کل نیروهای کوفی یعنی احمر بن شُمیط شکست خورد و کشته شد. مهلب به سواران خود دستور داد بر پیاده‌نظام کوفی‌ها بتازند که باعث گریختن کوفی‌ها گردید. سپس مصعب، محمد بن اشعث را همراه با سوارانش اعزام نمود تا بر فراریان یورش برند و به آنان گفت: “انتقامتان را بگیرید [از موالی]!” بسیاری از سوارهای کوفی توانستند بگریزند ولی بیشتر پیاده‌نظام کوفی کشته شدند یا به اسارت درآمدند. همهٔ اسیران به دست کوفی‌های مهاجر در سپاه مصعب کشته شدند. با وجود سوظن ابن‌وهاب، موالی مقاومت شدیدی از خود نشان دادند و شمار زیادی از آنان کشته‌شدند.رهبر آنان ابوعمره کیسان نیز احتمالاً در نبرد کشته شد زیرا دیگر نامی از او در منابع پس از این رویداد نیامده‌است. بازماندگان سپاه مختار به کوفه عقب نشستند و مختار را از شکستشان آگاه کردند. این اخبار حیثیت مختار را لکه‌دار نمود.

«برتری بدست‌امده» توسط زبیریان در مذار باعث تضعیف و شکست نیروهای مختار در حرورا گردید

دیدگاهتان را ثبت کنید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد