پیری زودرس چیست؟

هرچه سن بالاتر می رود، فرآیندهای داخلی بدن (از رشد دوباره ی سلول های پوستی گرفته تا فرآیند بهبود بدن بعد از ورزش) کند می شوند. به همین دلیل، بدن برای انجام دادن این فرایندها به زمان بیشتری نیاز خواهد داشت. علائم پیری (مانند چین و چروک یا احساس خستگی) به همین دلیل ایجاد می شوند. اگر این تغییرات زودتر از آنچه که انتظار می رود، بروز یابند، طبیعی نیستند. به همین دلیل به آن پیری زودرس می گویند.1

علت پیری زودرس چیست؟

پیدایش زودهنگام چین و چروک‌های پوستی و در سنین جوانی برای هر فردی ناخوشایند است؛ خبر خوش اینکه با ترک بعضی عادت‌های نادرست مانند سیگار کشیدن می‌توان از این اتفاق پیشگیری کرد.

ما همیشه سعی می‌کنیم با کمک کرم‌ها و لوسیون‌های ضد چروک تا جایی که می‌توانیم ظهور این چروک‌ها را به تعویق بیندازیم؛ غافل از اینکه شاید طرز زندگی‌ کردن و عادت‌های ما، دلیل پیر شدن پوستمان باشد. در ادامه  علل شایع پیری زودرس پوست و روش‌های مقابله با آن‌ را بررسی می کنیم:
 

نور خورشید

قرار گرفتن در معرض نور خورشید، یک عامل بسیار مهم در بروز لکه‌های پوستی، چین و چروک و کاهش قابلیت ارتجاعی پوست، به ویژه افتادگی پوست است. در واقع ۷۰ درصد از روند پیری پوست، بستگی به میزانی نوری دارد که از خورشید به طور مستقیم به پوست انتقال یافته است. تابش خورشید باعث شتاب در تخریب الیاف کلاژن  پوست از طریق فرایند اکسیداسیون می‌شود و پدیده‌ای به نام الاستوزیس خورشیدی ایجاد می‌شود.

همچنین اکسیداسیون، باعث آسیب به سلول‌های پوست و تقسیم غیر طبیعی این سلول‌ها می‌شود. بنابراین تابش نور خورشیدی، خطر ابتلا به ضایعات بدخیم و پیش بدخیم پوست را افزایش می‌دهد و پوست را خشن، نارک و پر چین و چروک می‌کند.
 

راه حل

لازم نیست آفتاب را از زندگی خود حذف کنید، فقط باید هر بار که از خانه خارج می‌شوید، یک کرم ضد آفتاب مناسب با اس پی اف یا فاکتور حفاظت در برابر خورشید، حداقل ۱۵ را استفاده کنید. فراموش نکنید که نور خورشید در ساعات ۱۰ تا ۴ بعد از ظهر، بیشترین آثار مخرب را دارد.
 

سیگار کشیدن

سیگار کشیدن، باعث چین و چروک‌های زودرس، به ویزه در مکان‌هایی از پوست مانند دو طرف چشم، خطوط خنده، بالای لب فوقانی می‌شود که نازک‌تر هستند. این خطوط معمولاً ۱۰ تا ۱۵ سال زودتر در افراد سیگاری نسبت به غیر سیگاری‌ها، ظاهر می‌شود.

بروز این تغییرات پوستی به این دلیل است که در میان افراد سیگاری سطح ویتامین ث بدن، کاهش می‌یابد؛ ویتامین ث جزء کلیدی تولید الیاف کلاژن است که مسئول حفظ جوانی و سلامت پوست است.
 

راه حل

اگر شما یک فرد سیگاری هستید، می‌توانید از پزشک خود در مورد راه‌های ترک سیگار مشورت بگیرید و یا از مطالب آموزشی موجود در اینترنت و کتاب‌های مربوط به ترک سیگار، استفاده کنید.
 

رژیم غذایی کم پروتئین 

رژیم غذایی غنی از قندهای ساده و شیرینی باعث می‌شود بافت همبند پوست سفت و سخت شود و قابلیت ارتجاعی خود را از دست بدهد.
 

راه حل

برای حفظ شادابی پوست خود به سراغ منابع پروتئین کامل به خصوص لبنیات و گوشت‌های کم چرب، تخم مرغ، آجیل فاقد نمک، سویا، و غذاهای دریایی بروید.
 

رژیم غذایی کم میوه و کم سبزی

میوه‌ها و سبزیجات سرشار از آنتی اکسیدان ها است. از طرفی قرار گرفتن در معرض نور خورشید، سیگار، بیماری‌های مزمن، آلودگی هوا و … فرد را در معرض آسیب‌های اکسیداسیون قرار می‌دهد. آنتی اکسیدان‌های محلول در رژیم غذایی مانند لیکوپن، لوتئین، بتاکاروتن، و سایر آنتی اکسیدان های موجود در میوه‌ها و سبزیجات تا حد زیادی فرایند آسیب‌های اکسیداتیو را کاهش می‌دهد.
 

راه حل

سراغ میوه‌ها و سبزیجات غنی از ویتامین ث بروید که برای تولید کلاژن ضروری است. انواع توت‌ها سرشار از این ویتامین است.
 

رژیم‌های لاغری

رژیم‌های غیراستاندارد و مداوم باعث پیری زودرس پوست می‌شود. این رژیم‌ها معمولاً همراه با پایین و بالا رفتن مداوم وزن است؛ کاهش وزن باعث ایجاد چین و چروک و شل شدن پوست می‌شود. همچنین مصرف بیش از حد نمک، سیب ‌زمینی سرخ کرده، قهوه و شیرینی ‌جات نیز در طولانی ‌مدت به پوست آسیب می‌رساند و باعث پیری زودرس پوست می‌شود.
 

استرس

استرس عاطفی طولانی مدت، باعث ترشح زیاد هورمون‌های استرس مانند کورتیزول و آدرنالین می‌شود. این هورمون‌ها روند پیری را با سرکوب سنتز طبیعی بافت همبند، چاقی صورت، و آسیب به تراکم استخوانی بیشتر می‌کند.
 

راه حل

برای کاهش استرس می‌توانید از یک مشاور روانشناس کمک بگیرید یا ورزش را به فهرست کارهای روزانه‌تان اضافه کنید. مدیتیشن و انجام کارهای مورد علاقه‌تان نیز تأثیر بسزایی روی استرس دارد.
 

کمبود خواب

کمبود خواب به سلول‌های پوستی فشار می‌آورد و تولید سلول‌های جدید را مختل می‌کند. از طرفی باعث ایجاد استرس می‌شود و کل سیستم بدن را به هم می‌ریزد. در نتیجه دور چشمانتان تیره شده و روز به روز چروک‌ها عمیق‌تر می‌شوند.
 

راه حل

هرشب بین هفت تا هشت ساعت خواب مداوم داشته باشید و از خوابیدن هنگام روز خودداری کنید.2
 

نشانه های پیری زودرس چیست؟

برخی از نشانه‌های پیری زودرس به شرح زیر هستند:
 

1. ریزش بیش از حد موها

ریزش بی رویه موی سر و بدن در جوانی می‌تواند نشانه پیری زودرس باشد. هر چقدر میزان ریزش موهای‌تان چه در ناحیه سر و چه در جاهای دیگر بیشتر باشد، باید گفت که متاسفانه در مسیر پیری زودرس قرار دارید.
 

2. کاهش قدرت عضلانی

یکی دیگر از علائم پیری، ضعیف شدن عضلاتِ بدن است. هر چقدر سن انسان بالا می‌رود به همان اندازه بافت عضلانی کاهش می‌یابد. با از دست دادن توده‌های عضلانی بدنتان دیگر قادر به انجام کار‌هایی که قبلا به راحتی انجام می دادید، نیستید. به همین منظور گفته می‌شود که ورزش سرعت پیر شدن را کاهش می‌دهد. 
 

3. کاهش سرعت در بهبود زخم‌ها

هر زخمی با توجه به عمق و مقدار آسیبی که به بافت‌های بدن زده، زمان بهبودی آن فرق دارد. اما به طور معمول زمان بهبود زخم‌ها در ایام جوانی با سرعت بیشتری انجام می‌گیرد. با تغذیه و سبک زندگی مناسب، روند پیری خود را کند کنید. 
 

4. چین و چروک های پوست

چین و چروک روی پوست صورت و دست‌ها شایع ترین نشانه‌های پیری است. در برخی افراد این چین و چروک‌ها زودتر از حالت معمول ظاهر می‌شود که اغلب ژنتیکی است. البته عوامل بیرونی همچون سیگار کشیدن، ماندن بیش از حد زیر نور مستقیم آفتاب، کار کردن در شرایط خیلی سخت و حتی نوع مصرف مواد غذایی نیز بر چین و چروک پوست تاثیرگذار هستند.
 

5. افزایش چربی در بدن

جمع شدن چربی دور کمر و شکم از علائم پیری زودرس است. شخصی که در حال پیر شدن است از نظر ظاهری نیز دچار تحولات اساسی می‌شود. اگر احساس می‌کنید که چربی دور شکم و پهلوهایتان بیش از اندازه مجاز شده و بسیار چاق شده‌اید باید به فکر راه چاره‌ای باشید. تاثیر چاقی بر سلامت روان ضرورت اهمیت دادن به وزن را دو چندان می‌کند. می‌توانید با اجرای یک رژیم غذایی سالم و ورزش مداوم چربی‌ها را از بین ببرید‌‌‌‌.
 

6. کم شدن توده استخوان بدن

از دست دادن توده استخوانی بدن بخشی از فرایند پیری است. وقتی چنین وضعیتی در انسان به وجود آید به راحتی از شکل ظاهری فرد می‌توان به پیر بودن شخص مورد نظر پی برد.3
 

چگونه از پیری زودرس پوست تان جلوگیری کنید؟

عوامل زیادی بر بروز علائم پیری مؤثرند. برخی از آنها را می توانید کنترل کنید و برخی دیگر را نمی توانید.
 

۱٫ از ضد آفتاب استفاده کنید

استفاده ی روزانه از ضد آفتاب طیف گسترده (با حداقل SPF 30) مهمترین کاری است که می توانید برای جلوگیری از علائم پیری زودرس انجام دهید.
 

۲٫ فقط به صورت خود توجه نکنید

برنامه ی مرطوب کردن و محافظت از پوست خود را فقط به صورت خود محدود نکنید. حتماً از ضد آفتاب (با حداقل ۳۰ SPF) و کرم مرطوب کننده برای سایر قسمت های بدن خود به ویژه دستانتان استفاده کنید.
 

۳٫ محصولات جدید را یکی یکی امتحان کنید و برای دیدن نتیجه ی کار، صبور باشید

سازندگان برخی محصولات، ادعاهای عجیبی را برای کاهش فوری علائم پیری مطرح می کنند. واقعیت این است که هر محصول مراقبت از پوستی برای اثرگذاری به زمان نیاز دارد و رسیدن به نتایج عینی و قابل مشاهده مدتی طول می کشد.
 

۴٫ حتماً قبل از خواب تمام آرایش خود را پاک کنید

نحوه ی شستشوی صورت بر ظاهر پوست شما تأثیر می گذارد. هر روز صورت خود را دو بار (صبح و شب) با آب گرم و پاک کننده صورت ملایم بشویید. قبل از خوابیدن مطمئن شوید که صورت شما از هر ماده آرایشی یا بقایای مواد دیگر، کاملاً پاک شده است.
 

۵٫ خواب منظم داشته باشید

خواب برای تمام اعضای بدن (از جمله پوست) ضروری است. برنامه ی خواب منظم به پوست شما فرصت می دهد تا روزانه خود را بازسازی و تجدید کند.
 

۶٫ رژیم غذایی متعادل داشته باشید

رژیم غذایی متعادل تمام مواد غذایی ای را که بدن شما برای تولید سلول های سالم پوست به آن نیاز دارد، به بدنتان می رساند.
 

۷٫ آب بنوشید

کم آبی بدن سرعت بروز چین و چروک را افزایش می دهد. هر روز ۸ لیوان آب بنوشید (حدودا دو لیتر) تا بدن خود را آبرسانی (هیدراته) کنید.
 

۸٫ ورزش کنید

ورزش روزانه، گردش خون را افزایش می دهد. افزایش گردش خون، پوست را سالم تر نگه می دارد. همچنین، با این کار ممکن است پوست شما جوان تر به نظر برسد.
 

۹٫ سیگار کشیدن را کنار بگذارید

اگر سیگار نکشید، به پوستتان فرصت می دهید خود را ترمیم کند. پژوهشی نشان می دهد شرکت کنندگانی که سیگار را ترک کردند، متوجه شدند که پوست آنها پس از ترک سیگار، جوان تر به نظر می رسد.
 

۱۰٫ استرس خود را کنترل کنید

یوگا، پیاده روی در طبیعت و مراقبه، همگی از روش های به اثبات رسیده برای مقابله با استرس هستند. برای کاهش استرس خود، روشی را بیابید که بر شما مؤثر است و آن را به عادت تبدیل کنید.1

پینوشتها
1.www.lafarrerr.com
2.www.imna.ir
3.www.honarehzendegi.com