در این مقاله سعی میکنیم برای افرادی که قصد خرید خانه، یا سرمایه گذاری در بازار مسکن دارند، چراغ راهی روشن کنیم تا بتوانند در خصوص گرفتن وام مسکن برای خرید خانه به خوبی تصمیمگیری کنند.
مطالبی که در این مقاله میخوانید عبارت است از:
گرفتن چه وامی برای خرید خانه منطقی است؟
برای گرفتن وام جهت خرید خانه به چه مواردی توجه کنیم؟
چطور تصمیم بگیریم برای خرید خانه چه وامی بگیریم؟
نکات گرفتن وام برای خرید خانه در دوره رونق
در دوره گذار از رونق به رکود برای خرید خانه چه وامی بگیریم؟
نکات دریافت وام خرید مسکن در دوره رکود
در دوره گذار از رکود به رونق برای خرید خانه چه وامی بگیریم؟
گرفتن چه وامی برای خرید خانه منطقی است؟
به طور کلی داستان خرید خانه با موضوع سرمایهگذاری کمی متفاوت است. برای کسانی که قصد خرید ملک به عنوان مصرف کننده را دارند، موضوع سود و زیان حاصل از خرید در بلند مدت یا کوتاه مدت چندان اهمیتی ندارد.
اما مسئله سود و زیان برای افرادی که قصد سرمایهگذاری در بازار مسکن را دارند، مهمترین موضوع است. اما نکته جالب این است که گرفتن وام چه با نیت مصرفکننده بودن و چه با نیت سرمایهگذاری، به هر حال کاری معقول است.
چرا که همیشه درصد تورم سالانه بالاتر از نرخ بهره بانکی است. در حال حاضر بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، نرخ تورم نقطهای بالای ۲۰ درصد و نرخ تورم سالانه بالای ۳۰ درصد است. این در حالی است که بالاترین بهره بانکی در حال حاضر (نیمه اول سال ۹۹)، ۱۸ درصد است.
معنی این اعداد و ارقام این است که میزان رشد قیمت ملک شما به واسطه تورم سالانه، بیشتر از میزان سودی است که باید به بانک پرداخت کنید. در نتیجه به طور کل گرفتن وام برای خرید ملک یا سرمایهگذاری در بازار مسکن منطقی است.
البته این موضوع اما و اگرها و نکات بسیار مهمی دارد که توجه به آنها از اهمیت ویژهای برخوردار است. به عبارت دیگر در تمام شرایط نمیتوان گفت گرفتن هر وامی به صلاح شماست. در ادامه به این نکات کلیدی اشاره میکنیم تا بتوانید هوشمندانهتر برای دریافت وام جهت خرید خانه اقدام کنید.
برای تصمیمگیری هوشمندانه باید چند فاکتور مهم را در نظر بگیرید.
برای اینکه یک انتخاب و تحلیل هوشمندانه داشته باشید، باید ملاکهای اصلی در گرفتن وام برای خرید خانه را بدانید. به طور کل ۳ معیار اصلی در زمان گرفتن وام باید بررسی شود:
بازار مسکن در چه دورهای قرار دارد (دوره رکود، رونق و…)
میزان بهره وام مورد نظر چقدر است؟
نیت شما از خرید چیست؟ (سرمایهگذاری یا مصرف کنندگی)
در ادامه با توجه به این معیارها، روش تصمیمگیری در خصوص اینکه برای خرید خانه چه وامی بگیریم را توضیح میدهیم.
چطور تصمیم بگیریم برای خرید خانه چه وامی بگیرم؟
پیش از اینکه توضیح دهیم چطور تصمیم بگیریم برای خرید خانه چه وامی بگیریم، باید با دورههای بازار مسکن در ایران آشنا شوید. بازار مسکن در ایران دارای ۴ دوره است:
دوره رونق بازار مسکن
دوره گذار از رونق به رکود
دوره رکود
دوره گذار از رکود به رونق
همینطور باید میزان بهره و انواع وام مسکن برای خرید خانه را بشناسید. وامهایی که برای خرید خانه میتوانید بگیرید و بهره آنها عبارتند از:
وام مسکن یکم (نیاز به سپرده گذاری یک ساله دارد): ۸.۶ درصد سود – ۶ درصد سود در بافت فرسوده
وام مسکن بنیاد شهید (بدون نیاز به سپردهگذاری): ۴ درصد سود
وام مسکن جوانان (نیاز به سپردهگذاری بلند مدت دارد): ۹ درصد سود
وام اوراق مسکن – از بانک مسکن یا بانک ملی (بدون نیاز به سپردهگذاری) ۱۷.۵ درصد سود
وام جعاله یا تعمیرات مسکن (بدون نیاز به سپردهگذاری): ۱۷.۵ درصد سود
با توجه به اینکه برای گرفتن وام مسکن جوانان نیاز به برنامهریزی بلند مدت است. در این مقاله در خصوص آن صحبت نمیکنیم.
نکتهای که در خصوص وام مسکن یکم و وام اوراق وجود دارد این است که وام مسکن یکم را نمیتوان پس از دریافت وام اوراق گرفت. یعنی یا باید وام مسکن یکم را پیش از وام اوراق دریافت کنید یا همزمان. اما محدودیتی در خصوص دریافت وام جعاله وجود ندارد.
حالا موضوع گرفتن وام در هر یک از دورههای بازار مسکن را برای مصرف کننده و سرمایهگذار توضیح میدهیم.
نکات گرفتن وام برای خرید خانه در دوره رونق
اگر در دوره رونق قصد خرید خانه دارید، در گرفتن وام شک نکنید.
ویژگی دوره رونق بازار مسکن این است که قیمتها در این دوره طی یک بازه زمانی 8 ماهه تا نهایتا 18 ماهه، 2 تا 4 برابر میشود.
با توجه به این اطلاعات، چه به عنوان مصرف کننده، چه به عنوان سرمایهگذار، اگر توانایی دریافت وام دارید، کوتاهی نکنید. این حرف را ۲ به دلیل میزنیم.
دلیل اول: در صورتی که برای خرید خانه تعلل کرده و زود اقدام نکنید، قیمتها در بازههای زمانی کوتاه، حتی یک هفتهای، رشد قابل توجهی کرده و شما از قافله عقب میمانید.
دلیل دوم: رشد قیمتها در دوره رونق، خیلی بیشتر از میزان سود وام است. پس گرفتن وام کاملا منطقی بوده و یک تصمیم اقتصادی کاملا درست است.
در دوره گذار از رونق به رکود برای خرید خانه چه وامی بگیریم؟
اتفاقی که در دوره گذار از رونق به رکود میافتد این است که توان مردم برای خرید ملک کم شده اما فروشندگان همچنان قیمت املاک خود را افزایش میدهند. این اتفاق باعث میشود معاملات تقریبا متوقف شده یا به عبارت دیگر تعداد معاملات بسیار کاهش مییابد.
در این شرایط اگر شاهد ثابت ماندن قیمت دلار و مصالح بودیم، بهتر است خرید خانه را کمی به تاخیر اندازیم. چرا که به زودی شاهد افت قیمتها (در حدود ۱۰ الی ۲۰درصد) خواهیم بود.
بنابراین توصیه میشود در دوره گذار از رونق به رکود، شرایط بازار را رصد کنیم. اگر توانستیم کاهش مختصر قیمتها را پیشبینی کنیم، برای دریافت وام اقدام نکنیم تا التهاب بازار فروکش کند. زیرا قطعا شاهد کاهش قیمتها خواهیم بود.
نکات دریافت وام خرید مسکن در دوره رکود
دوره رکود بازار مسکن، زمانی است که بیش از هر دوره دیگر مصرف کننده واقعی را در بازار میبینیم. توصیه گروه تحقیقات بازار مسکن مهندس علیرضا عمویی به شما این است که اگر مصرف کننده ملک هستید، بهتر است به سمت وامهای کم بهره (وام مسکن یکم یا وام مسکن بنیاد شهید) حرکت کنید.
البته اگر مجبور به خرید خانه هستید، برای گرفتن وام اوراق یا جعاله تردید نکنید. تصور برخی از دوره رکود بازار مسکن این است که قیتها کاهش مییابد. اما این تصور اشتباه است.
اتفاقی که در دوره رکود میافتد این است که تعداد معاملات کاهش مییابد. همچنین در این دوره قیمت مسکن رشد میکند، ولی کمتر از نرخ تورم. بنابراین اجازه ندهید تعلل برای گرفتن وام، فرصت خانهدار شدن را از شما بگیرد.
اما در خصوص سرمایهگذاری در بازار مسکن در دوره رکود، توصیه ما این است که اگر نیت سرمایهگذاری کوتاه مدت دارید، به هیچ وجه سمت وامهایی با سود بالا نروید. میپرسید چرا؟
به این دلیل که در زمان معامله ملک، دو راه دارید. یا وام را تصفیه کرده، یا آن را به مالک جدید منتقل کنید. طبیعتاً تصفیه وام منطقی نیست. در صورت انتقال وام، خریدار مبلغی که برای خرید اوراق پرداخت کردهاید را به شما نمیپردازد، بنابراین باز هم گرفتن وام اوراق یا جعاله منطقی نیست.
اما اگر نیت شما سرمایهگذاری بلند مدت است، گرفتن وام اوراق یا جعاله برای خرید خانه میتواند منطقی باشد. البته منظور ما از سرمایهگذاری بلند مدت این است که تا رسیدن حداقل یک دوره رونق دیگر صبر کنید.
دوره گذار از رکود به رونق بهترین زمان برای خرید ملک و گرفتن وام است.
شاید بتوان گفت بهترین زمان برای گرفتن هر نوع وامی برای خرید مسکن، دوره گذار از رکود به رونق است. پس برای گرفتن هر نوع وامی، چه با بهره کم و چه با بهرهی بالا، تردید نکنید.
زیرا در دوره گذار از رکود به رونق، توازن عرضه و تقاضا هنوز به حالتی نرسیده که شاهد رشد شدید قیمتها باشیم. بنابراین این زمان بهترین زمان برای خرید ملک است.
اگر مصرف کننده هستید، پیش از رشد قیمتها ملک مورد نظر خود را خریداری کردهاید. اگر هم نیت سرمایهگذاری دارید، پیش از رشد قیمتها وارد بازار شدهاید و میتوانید بیشترین سود را از خرید و فروش بدست آورید.
جمعبندی
همانطور که گفتیم، جواب کلی به این سوال که برای خرید خانه چه وامی بگیریم؟ این است که گرفتن وام برای خرید خانه در ایران، به علت میزان رشد تورم، اغلب منطقی است.
در حالتی که بازار در دوره گذار از رونق به رکود است، با رصد شرایط بازار، شاید صبر کردن بهترین گزینه باشد. همچنین اگر در دوره رکود هستیم، گرفتن وام با بهره بالا، با هدف سرمایهگذاری کوتاه مدت نیز منطقی به نظر نمیرسد.
در سایر شرایط، با توجه به میزان تورم و افزایش قیمتها، گرفتن وام، چه کم بهره (وام مسکن یکم) و چه با بهره بالا (وام اوراق و جعاله)، منطقی به نظر میرسد. در نتیجه تنها ملاکی که برای تصمیمگیری باقی میماند، قدرت بازپرداخت اقساط آن توسط شماست.
علیرضا عمویی