دانشجوی گرامی ضمن تشکر از تماس مجدد شما با این مرکز غیرت دینی شما در دفاع از ولایت و امامت و تبلیغ ولایتمداری و ولایت پذیری در جامعه قابل تقدیر است . پیش از پرداختن به پاسخ اصلی سوال شما به منظور بیان اهمیت ولایتمداری و ولایت پذیری در جامعه و آشنایی با ارزش کاری که شما قصد انجام آن را دارید لازم است در این زمینه توضیحی داده شود :

اصطلاح ولایت پذیری از زوایای مختلفی نظیر کلامی ، عرفانی ، اندیشه سیاسی ، قابل تحلیل و بررسی است .

با مراجعه به آموزه های اسلامی می توان در تبیین معنا و مفهوم ولایت پذیری به صورت مختصر چنین گفت که ؛ ولایت پذیری اطاعت و مسئولیت پذیری توام با شناخت و محبت نسبت به اولیاء الهی است که تضمین کننده سعادت فردی و اجتماعی انسان در دنیا و آخرت می باشد . توضیح اینکه :

یکی از نشانه ها ی ایمان تسلیم ولایت الهی است که آن نیز بدون ولایت پذیری ازپیامبر اکرم(ص) و معصومین ( ع) ناتمام و بی فایده است . به اعتقاد تشیع «ولایت کامل » چه به معنای سرپرستی امور دنیوی و اخروی و چه به معنای ولایت باطنی و تکوینی، منحصر به خداوند متعال ، رسول‌خدا (ص)و پیشوایان معصوم (ع)است که مرتبه اعلای ولایت بوده و همراه با عصمت و طهارت از هر گونه پلیدی و آلودگی است و مراتب پایین‌تر آن، ملازم با مرتبه‌ای از طهارت است که خداوند پیروان واقعی معصومان را نیز به مقاماتی نایل می‌گرداند که جانشین ولی و انسان کامل و خلیفه خلیفه‌الله تلقی می‌شوند . در سوره مائده می خوانیم: « و من یتول الله و رسوله والذین آمنوا فان حزب الله هم الغالبون»(مائده ، آیه ٥٥) قرآن با انحصار ولایت در سه گروه می فرماید:کسانی که ولایت خدا و پیامبر او و افراد با ایمان را بپذیرند پیروزند .

از این منظر عشق به خدا، در گردن نهادن به فرمان پیامبر صلی‌الله علیه و اله و سلم جلوه‌گر می‌شود و در این باره حتی ائمه معصومین علیه‌السلام مشارکت دارند: «قل ان کنتم تحبون‌الله فاتبعونی یحببکم الله»؛«ای پیامبر! به مردم بگو اگر خدا را دوست می‌دارید، از من پیروی کنید تا خدا شما را دوست بدارد. (سوره آل عمران، آیه31.)بنابر این اطاعت از پیامبر صلی‌الله علیه و اله وسلم چیزی جدا از اطاعت الهی نیست ، زیرا ولایت، اطاعت و محبت پیامبر اکرم(ص) و ائمه اطهار(ع) در طول ولایت، اطاعت و محبت خدا قرار دارند:«اطیعوا الله و اطیعوا الرسول و اولی الامر منکم»(سوره نساء ، آیه 59) آیة مذکور گویای این معانی و حقایق می باشد و تنها در سایة استجابت دعوت های خدا و پیامبر(ص) نیل به زندگی معقول و حیات نورانی میسور می شود؛ «یا ایها الذین آمنوا استجیبوا لله و للرسول اذا دعاکم لما یحییکم» (انفال ، آیه 24 )

علاوه بر آیات متعدد قرآن که مبین ضرورت و اهمیت ولایت پذیری است ، روایات متعددی نیز در این زمینه وجود دارد . به عنوان نمونه روزی مردی خدمت امیرالمؤمنین علیه السلام رسید و پرسید: «کمترین چیزی که انسان در پرتو آن جزو مؤمنان خواهد شد، چیست؟ و کمترین چیزی که با آن جزو کافران می­شود کدام است؟» حضرت جواب داد: «کمترین چیزی که انسان به سبب آن در زمرة گناهکاران در می­آید این است که ولایت ما را نپذیرد.» آن مرد گفت: «یا امیرالمؤمنین ! منظورت از ما چه کسانی است؟» حضرت فرمود: «همانهایی که خداوند اطاعتشان را در ردیف اطاعت خود و پیامبر خود قرار داده است و فرمود: أطیعُوا اللهَ وَ أطیعُوا الرَّسُولَ و أُولِی الْأمْرِ مِنْکُمْ .آن مرد پرسید: «فدایت شوم! برایم روشن­تر بیان کن.» حضرت فرمود: «آنانی که رسول خدا صلی الله علیه و آله در موارد مختلف و در خطبه روز آخرش آنها را یاد کرد و فرمود: من در میان شما دو چیز با ارزش را به یادگار می­گذارم. اگر دست به دامن آنها بزنید هرگز بعد از من گمراه نخواهید شد؛ کتاب خدا و خاندانم که از هم جدا نخواهند شد تا بر حوض کوثر بر من وارد شوند.» (سلیمان القندوزی الحنفی، ینابیع المودّة، قم ، مکتبة المحمدی، 1385 ق ، ص 117.)

همچنین از امام سجاد علیه السلام نقل شده است که « طاعه ولاه الامر تمام العز؛ ولایت پذیری از اولیاء الهی تمام عزت است »( المیزان الحکمه ، ری‎شهری ، ج 6، ص 290) پذیرش ولایت ولی‌الهی، شرط قبولی سایر اعمال است؛ چنان‌که در روایتی از امام صادق(ع) آمده است: «خداوند اعمال نیکوی بندگان را نمی‌پذیرد، در صورتی که رهبری غیرالهی بر آنان فرمان‌روایی داشته باشد.» هم‌چنین در حدیثی از امام رضا(ع) که به «سلسله الذهب» مشهور است، شرط ورود به حصن و حصار نفوذناپذیر «لا اله ‌الا الله» پذیرش ولایت عنوان شده است.

اهمیت ولایت و ضرورت پیروی از اولیاء الهی ، به دلیل همراهی و لزومی است که این تبعیت در فرمان‌برداری از پروردگار دارد؛ به عبارت دیگر، ولایت، منصبی است الهی و از سوی پروردگار به هر آن‌کس که خود صلاح و شایسته بداند عطا می‌فرماید؛ لذا اطاعت از ولایت، تبعیت از خداست و نافرمانی از حجت الهی، نافرمانی از خداست .

ولایت در زمان رسول خدا با پیامبر و در زمان حضرت ائمه با ائمه (ع) تحقق یافت و در زمان غیبت امام معصوم(ع) با نایبان عام آن حضرت است که از سوی حجت الهی،‌ حجت برخلق باشند. چنانکه امام زمان (عج) می فرماید : « أما الحوادث الواقعة فارجعوا فیها إلی رواة أحادیثنا فإنهم حجتی علیکم و أنا حجة الله. » (وسائل الشیعه، ج 18، ص 101، ح 8) و همچنین روایت امام صادق(ع) که می فرماید: « … من کان منکم ممن قد روی حدیثنا و نظر فی حلالنا و حرامنا و عرف احکامنا فلیرضوا به حکماً فانی قد جعلته علیکم حاکماً فاذا حکم بحکمنا فلم یقبل منه فانما استخف بحکمنا و علینا رد و الرادعلینا کالراد علی الله وهو علی حد الشرک بالله» ( اصول کافی، ج 1، ص 67؛ وسائل الشیعه، ج 18، ص 98 ) یعنی : « باید به کسانی از شما (شیعیان) که حدیث و سخنان ما را روایت می کنند و در حلال و حرام ما به دقت می نگرند و احکام ما را به خوبی باز می شناسند (عالم عادل)، مراجعه کنند و او را به عنوان حاکم بپذیرند. من چنین کسی را بر شما حاکم قرار دادم. پس هرگاه به حکم ما حکم کند و از او پذیرفته نشود، حکم خدا کوچک شمرده شده و بر ما رد شده است و آن که ما را رد کند، خدا را رد کرده است و چنین چیزی در حد شرک به خداوند است » و همچنین بر اساس روایات و دلایل متعدد دیگر پیروی از فقیه جامع الشرایط در زمان غیبت، در امتداد همان اطاعت و پیروی از امام معصوم است.

پس از درک اهمیت این موضوع مهم به منظور نیل به اشاعه فرهنگ ولایت مداری و ولایت پذیری در جامعه و موفقیت خود در این آزمون مهم لازم است چند اقدام را انجام دهید :

1 – افزایش مطالعات اعتقادی و سیاسی خود به ویژه با موضوع ولایت فقیه . البته در این میان باید توجه داشت که اعتقادات همچنان پاره های یک زنجیر هستند که باید همه آنها را در نظر گرفت و در کنار مسائل سیاسی دینی باید ابتدا اعتقادات خود به ویژه در زمینه هستی شناسی ، خدا شناسی ، نبوت شناسی ، امام شناسی را مورد مطالعه قرار دهید تا موضوعاتی همچون ولایت فقیه که در راستای این اعتقادات قرار می گیرد راحت تر فهمیده شود . به همین منظور استفاده از کتب دانشمندانی همچون شهید مطهری و نیز مجموعه آثار آیت الله مصباح یزدی بسیار راهگشاست . به ویژه 4 جلد اول مجموعه آثار شهید مطهری و نیز کتاب های آیت الله مصباح یزدی در زمینه ولایت فقیه که مهمترین آنها مجموعه پرسش ها و پاسخ ها می باشد . همچنین علاوه بر این کتابها کتاب پرمحتوای «ولایت فقیه ، ولایت فقاهت و عدالت » اثر آیت الله جوادی آملی نیز منبع بسیار خوبی برای مطالعه موضوع ولایت فقیه می باشد . با یک جستجوی کوتاه در کتابخانه ها نیز می توان به کتابهایی که با موضوع ولایت فقیه به رشته تحریر در آمده است دسترسی داشته و از محتویات ارزشمند آنها استفاه نمود .

2 – تلاش برای بصیرت افزایی که نقش مهمی در فعالیتهای سیاسی اجتماعی هر فرد بسیجی دارد . این موضوع به ویژه در زمان معاصر که دوران فتنه ها بوده و شناخت حق از باطل بسیار دشوار گردیده است اهمیت فراوانی دارد .

3 – مطالعه و پیدا کردن کتب ، نشریات و سایت های مفید با موضوع ولایت فقیه و نیز سایر موضوعات مرتبط با دین و سیاست و معرفی آنها به دیگران

4 – ارتباط دوستانه بادانشجویان ، برگزاری محافل و جلسات مشترک با آنها به منظور شنیدن نظرات آنها و نیز دعوت از اساتید صاحب تخصص درزمینه های مختلف و برگزاری جلسات پرسش و پاسخ دانشجویی به منظور رفع شبهات احتمالی دانشجویان

5 – معرفی سایت های پاسخگو به دانشجویان از جمله سایت نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها به آدرس www.porseman.org و نیز سایت های تخصصی با موضوع ولایت فقیه از جمله سایت اندیشه سیاسی به آدرس http://siasi.porsemani.ir

6 – برای شناخت دیدگاهها ، آثار و ابعاد مختلف شخصیت مقام معظم رهبری نیز می توانید به کتب و سایت های مختلف از جمله سایتهای معرفی شده و نیز سایت های مرتبط بادفتر معظم له مراجعه فرمایید که مهمترین این سایتها عبارتند از : www.khamenei.ir و www.leader.ir

در ادامه سیر مطالعاتی پیرامون ولایت فقیه در دو مرحله ارائه می گردد .

در گام اول جهت آشنایی اولیه با موضوع ولایت فقیه مطالعه منابع ذیل توصیه می شود.

1. ولایت فقیه به زبان ساده، جواد محدثی ، نشر : بوستان کتاب قم .

2. نگاهی گذرا به نظریة ولایت فقیه ، محمدتقی مصباح یزدی، نشر: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)

3 . ولایت فقیه و جمهوری اسلامی ،حمید‌رضا شاکرین ، علیرضا محمدی ، ، قم : نشر معارف ، 1383 . لازم به ذکر است کتاب اخیر مجموعه ای از پرسش ها و پاسخ های دانشجویی پیرامون حکومت دینی ، ولایت فقیه و جمهوری اسلامی است که در صورت تمایل آدرس کامل پستی خود را مرقوم نمائید تا برای شما ارسال گردد .

در گام بعدی جهت عمق بخشیدن به مطالعات خود در زمینه ولایت فقیه مطالعه منابع ذیل توصیه می شود :

1. حکومت دینی ، احمد واعظی ، قم : مرصاد ، 1378 .

2. نظریه دولت دینی ، علی اکبر نوایی ، قم : معارف ، 1381 .

3. مبانی حکومت اسلامی ، حسین جوان آراسته ، قم : بوستان کتاب ، 1382 .

4. دین و دولت در اندیشه اسلامی ، محمد سروش ، قم : دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم ، 1378 .

5 . فقه سیاسی ، عمید زنجانی ، تهران ، امیر کبیر ، 1383 .

6. اندیشه های فقهی – سیاسی امام خمینی (ره) ، کاظم قاضی زاده ، مرکز تحقیقات استراتژیک ریاست جمهوری ، 1377 .

7. حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، مرتضی مرندی، انتشارات پارسایان، 1382 .

8 . تجربه کارآمدی حکومت ولایی ، علی ذو علم ، تهران :پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه ، 1385 .