ابتدا نکاتی در مورد ترس از جن و راههای نجات از شر جنیان مطرح می‌کنیم و و در ادامه چند توصیه روانشناختی را ذکر خواهیم کرد که بکارگیری انها نیز در کنترل ترس مفید است.در رابطه با این مساله فی الجمله مورد پذیرش است که جن توانایی آزار به انسان را دارد؛ ولی باید به این نکات نیز توجه داشت که : 1- غالبا جن‌ها بدور از اجتماعات انسانی زندگی می‌کنند. 2- همة جن‌ها شرور و آزاردهنده نیستند؛ بلکه در میان آنها جن‌های صالح و مومن نیز وجود دارند.
3- جن‌های شرور نیز معمولا تا زمانی که از سوی انسانها اذیتی نبینند، به آنها آسیبی وارد نمی‌کنند.
4-هزینه ظهور یا اذیت رساندن توسط جن برای آنها بسیار بالا و علی الظاهر موجب از بین رفتن خودشان میشود.
5- بر فرض هم که جن شرور بخواهد بر انسان اذیت کند راههایی برای در امان ماندن از آنها وجود دارد که انسان می تواند با استفاده از آنها، خود را از شر جنیان نجات دهد. از این رو اگر انسان راههای امنیت و رهایی از جنها را بشناسد، دلیلی برای ترس و وحشت باقی نمی‌ماند. در حدیثی که از امام علی علیه‌السلام نقل شده می‌خوانیم که: «لَا یَنْبَغِی لِلْعَاقِلِ أَنْ یُقِیمَ عَلَى الْخَوْفِ إِذَا وَجَدَ إِلَى الْأَمْنِ سَبِیلا = = سزاوار نیست برای عاقل اینکه در ترس باقی بماند هنگامی که به سوی امنیت راهی پیدا کند»( عبدالواحد تمیمی آمدی، تصنیف غرر الحکم و درر الکلم، ص263) . شاید در زمینه ترس از جن بتوان از این حدیث این‌گونه استفاده کرد که اگر راهی برای رسیدن به امنیت وجود دارد دلیل برای ترس باقی نمی‌ماند بلکه انسان عاقل باید سعی کند این راه امن را طی کند تا به آرامش برسد.
شیوه‌های در امان ماندن از شر جن :
در اینجا چند نمونه از شیوه‌هایی را که می‌توانند باعث در امان ماندن انسان از آسیب جن و در نتیجه رفع ترس شود، ارائه می کنیم :
1- دعا از شیوه‌های بسیار موثری که برای کاهش ترس در انواع موقعیت‌ها می‌توان از آن استفاده نمود؛ این است که انسان با یقین قلبی و با تمام وجود، به خدا توجه کرده و از او درخواست کمک نماید. در دعا انسان دست نیاز را به سوی قدرتمندترین موجود دراز می کند، از کسی کمک می‌خواهد که هیچ کس توان مقابله با او را ندارد, کسی که مکان و زمان برای او مطرح نیست و همیشه و همه جا حاضر است، درمتون دینی دعاهای متعددی در مواجهه با موقعیت‌‌های مختلف ترس آور, وارد شده است. در اینجا به عنوان نمونه یک روایت را ذکر می‌کنیم. در روایتی که سماعه از امام صادق علیه السلام نقل کرده است. ایشان فرموده‌اند:هنگامی که از پیش‌آمدی ترسیدی بگو اللَّهُمَّ إِنَّکَ لَا یَکْفِی مِنْکَ أَحَدٌ وَ أَنْتَ تَکْفِی مِنْ کُلِّ أَحَدٍ مِنْ خَلْقِکَ فَاکْفِنِی کَذَا وَ کَذَا ( به‌جای کذا و کذا گرفتاری خود را ذکر کند) و د رحدیث دیگراست که فرمود:می‌گویی: یَا کَافِیاً مِنْ کُلِّ شَیْ ءٍ وَ لَا یَکْفِی مِنْکَ شَیْ ءٌ فِی السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ اکْفِنِی مَا أَهَمَّنِی مِنْ أَمْرِ الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ. (ر.ک: الکافی، ج 2، ص 558.)
2- پناه بردن به خدا برای دوری از اجنه اذیت کننده، باید به خداوند پناه برد وبا خواندن آیات الهی به ویژه سوره قل اعوذ برب الفلق و قل اعوذ برب الناس وتوسل به پیامبر صلی الله علیه وآله واهل بیت علیهم السلام آن حضرت شرآنها را از خود دور نمود مراجعه به دعا نویس معتبر نیز میتواند در حل این مشکل کمک کند برای دفع اجنه خواندن این آیه وارد شده که باید فرد دست راستش را روی سرش گذاشته واین آیه رو بخواند أَ فَغَیْرَ دِینِ اللَّهِ یَبْغُونَ وَ لَهُ أَسْلَمَ مَنْ فِی السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ طَوْعاً وَ کَرْهاً وَ إِلَیْهِ یُرْجَعُونَ خواندن این دعا نیز خوبه أَعُوذُ بِکَلِمَاتِ اللَّهِ التَّامَّاتِ الَّتِی لَا یُجَاوِزُهُنَّ بَرٌّ وَ لَا فَاجِرٌ مِنْ شَرِّ مَا خَلَقَ وَ ذَرَأَ وَ بَرَأَ وَ مِنْ شَرِّ ما یَنْزِلُ مِنَ السَّماءِ وَ مِنْ شَرِّ ما یَعْرُجُ فِیها وَ مِنْ شَرِّ مَا یَلِجُ فِی الْأَرْضِ وَ مِنْ شَرِّ ما یَخْرُجُ مِنْها وَ مِنْ شَرِّ فِتَنِ اللَّیْلِ وَ النَّهَارِ وَ شَرِّ الطَّوَارِقِ إِلَّا طَارِقاً یَطْرُقُ بِخَیْرٍ یَا رَحْمَان .«خواندن این دعا برای دفع شیاطین واجنه سفارش شده است:اعُوذُ بِنُورِ وَجْهِ اللَّهِ وَ کَلِمَاتِهِ التَّامَّاتِ الَّتِی لَا یُجَاوِزُهُنَّ بَرٌّ وَ لَا فَاجِرٌ مِن شَرِّ مَا ذَرَأَ فِی الْأَرْضِ وَ ما یَخْرُجُ مِنْها وَ مِنْ شَرِّ ما یَنْزِلُ مِنَ السَّماءِ وَ ما یَعْرُجُ فِیها وَ مِنْ شَرِّ فِتَنِ اللَّیْلِ وَ النَّهَارِ وَ مِنْ شَرِّ طَوَارِقِ اللَّیْلِ وَ النَّهَارِ إِلَّا طَارِقاً یَطْرُقُ بِخَیْرٍ یَا رَحْمَان» (بحارالأنوار ج : 91 ص : 216)همچنین خواندن این دعا که مضمون آن شبیه دعای قبل است نیز وارد شد:أَعُوذُ بِکَلِمَاتِ اللَّهِ التَّامَّاتِ اللَّاتِی لَا یُجَاوِزُهُنَّ بَرٌّ وَ لَا فَاجِرٌ مِنْ شَرِّ مَا خَلَقَ وَ بَرَأَ وَ ذَرَأَ وَ مِنْ شَرِّ مَا یَنْزِلُ مِنَ السَّمَاءِ وَ مِنْ شَرِّ مَا یَعْرُجُ فِیهَا وَ مِنْ شَرِّ مَا ذَرَأَ فِی الْأَرْضِ وَ مِنْ شَرِّ مَا یَخْرُجُ مِنْهَا وَ مِنْ شَرِّ فِتَنِ اللَّیْلِ وَ النَّهَارِ وَ مِنْ شَرِّ کُلِّ طَارِقٍ إِلَّا طَارِقاً یَطْرُقُ بِخَیْرٍ یَا رَحْمَانُ (بحارالأنوار ج : 60 ص : 283)در روایت دیگری که به طور کلی در مورد ترس، از امام صادق علیه السّلام وارد شده است می‌خوانیم:… شگفتم از آنکه می‌ترسد چرا پناه نمى برد بفرموده خداى عز و جل حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَکِیلُ خداوند ما را بس است و چه وکیل خوبى است زیرا شنیدم خداى جل جلاله بدنبال آن میفرماید: بواسطه نعمت و فضلى که از طرف خداوند شامل حالشان گردید باز گشتند و هیچ بدى بآنان نرسید (خصال-ترجمه فهرى ج 1 ص240- 241 )
چند توصیه روانشناختی :
1- معمولا یکی از مهمترین عوامل ترس از جن، سخنان و داستان‌های عجیب از جنیان است، که در محافل انس و گفتگو با همسالان مطرح می‌شوند؛ بنابراین توصیه می‌شود مراقب شب‌نشینی‌ها باشید و در صورت مواجهه با چنین گفت‌وگوهایی، سعی کنید مسیر آن را تغیییر دهید تا چنین ترس‌هایی ایجاد نشود
. 2- ورزش، تفریح سالم و ارتباط با دوستان متعهد را فراموش نکنند.
3- از تکنیک پرت کردن حواس در موقع ترس از جن استفاده نمایید.در خیلی از موارد فرد بدون اینکه با جن مواجه شود با خود فکر و خیالاتی در مورد جنیان می‌کند و در نتیجه دچار هراس می‌گردد، از این رو برای رفع چنین هراس‌هایی توصیه می‌شود که اولا به این‌گونه مسائل فکر نکند؛ ثانیا در صورتی که به چنین افکار و خیالاتی مبتلا شد، سعی نماید با انجام کارهای خاصی از قبیل تلفن کردن به دوست، خواندن قرآن، ملاقات با دوستان، نگاه کردن به فبلم جذاب، فکر کردن به خاطرات شیرین و … حواس خود را از این افکار و خیالات دور کند تا دچار هراس نگردد.
4- یکی دیگر از دلایلی که می تواند باعث ترس از جن شود، احساس عدم امنیت است. این که انسان همواره بخاطر جن امنیت خود را در خطر ببیند، دچار وحشت و هراس می‌شود، از این رو توصیه می‌شود با کسب امنیت ( از طریق دعا و پناه بردن به خدا که در بالا توضیح داده شد) ترس خود را از بین ببرند.
اینکه گربه ای که شما در منزل تان مشاهده کرده اید چطور وارد خانه تان شده است، هزار و یک احتمال وجود دارد، صرف اینکه شما در و پنجره خانه تان بسته اید، دلیلی بر این نیست که هیچ منفذ و سوراخی برای ورود گربه وجود نداشته باشد. اگر واقعاً می خواهید از ورود گربه داخل خانه و پشت بام جلوگیری کنید، می توانید دور گلدان های خودتان و یا پشت بام حصار توری بکشید. به هر حال هیچ دلیلی بر اینکه گربه و یا دیگر موجودات جن هستند وجود ندارد؛ البته برخی از جنیان می توانند در شکل و شمایل برخی از موجودات درآیند، اما این مسئله همگانی و همیشگی نیست؛ ضمن اینکه اساساً موجودات ماورایی همچون جنیان کاری به انسان ندارند و به محیط زندگی انسان ها وارد نمی شوند که شما آنها را ببینید، صدایشان را بشنوید و یا آنها باعث آزار و اذیت انسان ها شوند. جالب اینجاست که آنها در محیط هایی که انسان وجود دارد، می ترسند و از ابزار و آلات ساخت بشر وحشت دارند و در این گونه محیط ها وارد نمی شوند. در قدیم در مخروبه ها و آب انبارها که انسانی حضور نمی داشت مشاهده می شدند؛ بنابراین دلیلی برای ترس بیش از حد از چنین موجوداتی وجود ندارد. در روایات برای کسانی که از آزار و اذیت جنّیان می‌ترسند و برای دفع جنّ، دستورالعمل های ذکر شده است که به برخی از آنها اشاره می‌کنیم: 1- دورى از تنهایى. 2- تغییر مکان و محل زندگى اگر چه به طور موقت. 3- صدقه دادن. 4- خواندن سوره هایى از قرآن که به چهار قل معروفند: که عبارتنداز: «کافرون»، «اخلاص»، «ناس»، «فلق» و نیز خواندن آیه «و ان یکاد». برخی توصیه کرده‌اند که بهتر است بعد از نماز صبح، «آیت‌الکرسی» خوانده شود و چهار قل به ترتیب زیر خوانده شود: اول فلق، دوم ناس، سوم کافرون، چهارم اخلاص. 5- خواندن آیه 83 سوره آل عمران با صدای بلند در مکان های ترسناک. (أَ فَغَیْرَ دِینِ اللَّهِ یَبْغُونَ وَ لَهُ أَسْلَمَ مَنْ فِی السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ طَوْعاً وَ کَرْهاً وَ إِلَیْهِ یُرْجَعُون) 6- نوشتن دعای معروف به دعای ابودجانه، که در بحارالأنوار ج91 ص: 221-224 آمده است. 7- امام باقر (علیه‌السلام) برای کسی که ارواح جنیان او را اذیت می‌کردند، دستورالعمل زیر را فرمودند: امام باقر (علیه‌السلام) به فردی که ارواح جنیان او را اذیت می‌کردند، فرمود: با فاتحه الکتاب و سوره ناس و فلق تعویذ کنید (هر کدام 10 بار) و آن سوره ها را با مُشک و زعفران در جامی (ظرفی) بنویسید و برای خوردن و وضو و غسل از آن ظرف استفاده کنید. آن شخص سه روز این عمل را انجام داد و آن عارضه بر طرف شد. 8- خواندن دعایی که جبرئیل برای دفع جن به پیامبر اعظم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) یاد داد: «أَعُوذُ بِکَلِمَاتِ اللَّهِ التَّامَّاتِ الَّتِی لَا یُجَاوِزُهُنَّ بَرٌّ وَ لَا فَاجِرٌ مِنْ شَرِّ مَا خَلَقَ وَ ذَرَأَ وَ بَرَأَ وَ مِنْ شَرِّ ما یَنْزِلُ مِنَ السَّماءِ وَ مِنْ شَرِّ ما یَعْرُجُ فِیها وَ مِنْ شَرِّ مَا یَلِجُ فِی الْأَرْضِ وَ مِنْ شَرِّ ما یَخْرُجُ مِنْها وَ مِنْ شَرِّ فِتَنِ اللَّیْلِ وَ النَّهَارِ وَ شَرِّ الطَّوَارِقِ إِلَّا طَارِقاً یَطْرُقُ بِخَیْرٍ یَا رَحْمَان». 9- دور کردن شیاطین به دستور پیامبر خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) که فرموند: شیطان دو نوع است: شیطان جنی و شیطان انسی. شیطان جنی با گفتن«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیم » دور می‌شود و شیطان انسی با فرستادن صلوات بر محمد و آل محمد از انسان دور می‌شود. 10- برای پناه بردن از شر شیطان و جن «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ» بگویید و سوره ناس و فلق و «آیت‌الکرسی» را بخوانید. 11- نوشتن آیت الکرسی و نصب آن در منزل. 12- نگهداری قرآن در منزل. 13- نوشتن سوره جاثیه و همراه داشتن آن و یا قرار دادن زیر بالشت به هنگام خواب. 14- نگهداری اسپند در منزل؛ می‌توان از آویزهای تزئینی که با اسپند ساخته می‌شود، استفاده کنید. با استفاده از این راهکارها هیچ چیزی شما را تهدید نخواهد کرد و باید ترس تان از جن از بین برود. اگر هم ترس تان هنوز باقی است باید با آن مقابله کنید تا مشکلی برای تان ایجاد نشود. همواره موفق و کامروا باشید