شخص مسلمان ؛چشم فرو ببندد ویا آنکه به زمین ویا به آسمان نگاه کند که اگر چنین کند، به اندازه سنگینی زمین ویا آسمان اجر وپاداش دارد! مطالب ذیل طولانی است وممکن است شما را خسته کند ولی انشاالله مفید است ، آن را مطالعه کنید وحتی المقدور به کار ببندید :
اولا : نگاه کردن ، یک امر اختیاری است وکاملا بستگی به اراده خود فرد دارد ، ممکن است کنترل چشم ونگاه نکردن ، در اوایل کار ،کمی مشکل باشد ولی سختی آن ، آسان می شود وشخص، بعد از مدتی، به راحتی می تواند، نگاه نکند واختیار چشمانش را به دست آورد
ثانیا : تفاوتی که بین دیدن ونگاه کردن وجود دارد را نباید از نظر دور داشت ؛ دیدن ،به این معنی که دریک لحظه بی اختیار، چشم، صحنه ای را مشاهده کند! ولی اگر بعد از متوجه شدن ، به آن صحنه،نگاهش را عمدا، ادامه دهد! ویا دوباره بعد از دانستن مورد خاص، اختیارا، دوباره نگاه کند !، این را، نگاه حرام می گویند که آسیب های روانی زیادی راهم در پی دارد . ولی دیدن بدون توجه وبدون اختیار ، حرام نیست .
اکنون لازم است برای از بین بردن این رذیله اخلاقی ، در دو مورد خود را تقویت کنیم ، شاید به مدد الهی بتوانیم به نتیجه مطلوب برسیم ؛ مورد اول : رذیله « چشم چرانی » مورد دوم : راههای «تقویت اراده»
اما مورد اول : رذیله « چشم چرانی »:
اختلال «چشم چرانی» متعلق به قشر جوان و یا یک گروه سنی خاص نیست، بلکه موضوعی است که براحتی می تواند بر هر گروه سنی، جنسی، ملیتی، گروه های فرهنگی و حتی مذهبی تاثیر گذار باشد. با چنین رفتارهایی باید قبل از اینکه غیرقابل کنترل شوند، مقابله کنید. چشم چرانی هم مثل چیزهای دیگر عادتی اعتیادزا است که خیلی زود از کنترل خارج می شود. باور این نکته ضروری است که چشم چرانی تنها تولید و مشاهده جنسی نیست، بلکه اعتیادی است که هم چون مواد مخدر، ویرانگر و دارای درجات مختلف می باشد.
  چشم چران کسی است که کنترل چشم خود را ندارد و به هر طرفی خیره می شود و چه بسا نگهداری چشم از اختیار او خارج شده و به صورت عادت در آمده است که ترک آن مشکل به نظر می آید.
چشم چرانی قبل از این که برای دیگران مزاحمت و ناراحتی ایجاد کند، برای خود شخص مضرّ است و موجب آشفتگی، اضطراب، عدم اعتماد به نفس، بی حالی و رخوت نسبت به معنویات، مخصوصاً نماز می گردد. خداوند سبحان زن و مرد را از چشم چرانی نهی نموده است. آن جا که فرموده است: «قُل للمؤمنینَ یَغُضّوا مِن ابصارِهِم… و قُل لِلمُؤمِناتِ یَغضُضنَ مِن اَبصارِهنَّ…؛(1) به مردان بگو دیدگان خود را فرو خوابانند و.. . به زنان مؤمنه بگو دیدگان خویش را فرو خوابانند».
کسی که معتاد به چشم چرانی شد، فکر و خیال و قلبش مشغول دیده می شود و روحش آشفته و ذهنش مشوّش می‌گردد و هنگام عبادت، قوه خیالش با این آشفتگی به پرواز در می آید و به شاخه‌ هایی پرواز می کند که با چشم خود مشاهده کرده است.چشم چرانی عواقب خوبی ندارد وشخص را ازجهت هویتی، بی ارزش میکند ، به چنین شخصی نمی توان اعتماد کرد ومنزلت اجتماعی ندارد.
آسیب های نابهنجار چشم چرانی وشهوات جنسی، زیاد است. در اینجا برخی از آنان را بیان می کنیم:
1- آسیب شخصیتی:
کسی که از هواهای نفسانی اش تبعیت می کند و به رفتارهای نابهنجار روی می آورد، شخصیت انسانی و معنوی خود را از دست می دهد و احساس پستی و رذالت، جایگزین آن می شود، خود را به امیال حیوانی، وابسته می داند و هویت مطلوبی برای خویش نمی یابد. چنین شخصی، تعارض درونی، او را فرا می گیرد، و وحدت و انسجام شخصیت در خود نمی یابد. امام علی –علیه السلام- می فرماید:« کسی که هوای نفسش او را تسخیر کرده، قدر و منزلت خویش را به ذلت تبدیل کرده است».(2)
2- آسیب شناختی:
پرداختن به نابهنجاری های جنسی، پیامدهای زیادی دارد؛ ذهن را مشغول می سازد، پراکندگی ذهنی ایجاد می کند، توانایی ادراک حقایق را کاهش می دهد، انگیزه ی پرداختن به مسائل علمی را از بین می برد و یا بسیار کم می کند و از شناخت واقعیات هستی جلوگیری می کند. امام علی –علیه السلام- می فرماید:« هواهی نفسانی، ضد عقل فعالیت می کند».(3)
3- آسیب های معنوی:
انحرافات چشمی و جنسی از مصادیق بارز گناه اند. این نوع انحرافات نه تنها مانع رشد معنوی انسان اند، بلکه به ایمان و پایه های باور دینی آدمی و روابط او با خدا، آسیب جدی وارد می سازد.وبه تدریج ،توفیق عبادت از او گرفته می شود و اگر هم عبادت کند؛عبادت بی توجه واجباری وباکسالت روحی وروانی است. امام علی –علیه السلام- می فرماید:« کسی که با تمایلات انحرافی موافقت کند، با رشد( همه جانبه) خویش مخالفت کرده است».(4) امام علی –علیه السلام- می فرماید:« پیروی مستمر از شهوت جنسی، پایه های دینداری را در فرد متزلزل می سازد».(5)
4 – پیامد های ناگوار
در برخی دیگر از احادیث، بیماری ها و ناراحتی های جسمی و روانی، به عنوان پیامد تمایلات شهوی، مطرح گردیده اند. امام علی –علیه السلام- می فرماید:«کسی که تمایلات نابهنجار و شهوت رانی خود را با ترک آن درمان نکند، همیشه بیمار و دردمند خواهد بود».(6)و نیز فرمود:« در لذتی که پشیمانی به بار می آورد و شهوتی که پیامدش درد و ناراحتی است، هیچ خیر و خوبی ای نیست».(7)
«مراقبه های فردی»
برای پیشگیری از ابتلا به رفتارهای نابهنجار جنسی و کنترل خود از انحرافات در این زمینه، شیوه های بسیاری در متون حدیثی، مطرح گردیده اند که به تعدادی از آنها اشاره می کنیم:
الف- خویشتنداری: هر فردی باید توجه داشته باشد که تأثیر پذیری از محرک ها و تسلیم شدن در برابر خواهش ها و تمایلات جنسی، با عزت و کرامت انسانی سازگار نیست. بر عکس، خویشتنداری، از قدرت و توانمندی عقلی و شرافت وی حکایت دارد. امام علی – علیه السلام- با اشاره به این که کسی که احساس کرامت و بزرگی دارد، به امیال و شهوات انحرافی توجهی نمی کند، می فرماید:« من کرمت علیه نفسه لم یهنها بالمعصیة؛ کسی از کرامت نفس بهره مند باشد، شخصیت خود را با گناه و معصیت، خوار و پست نمی گرداند».(7)حضرت می فرماید:« من حصر شهوته فقد صان قدره؛ هر کس که شهوتش را محدود کند، به درستی که ارزش خود را نگه داشته است».(8) حضرت در حدیثی دیگر می فرماید:« الشهوة داءٌ و عصیانها دواءٌ؛ خواهش های انحرافی، بیماری است و درمانش، مقابله با آن».(9) امام علی – علیه السلام- می فرماید:« با مخالفت عملی با هواها، اگر در برابر شهوات، مقاومت کند، حتماً پیروز می شود».(10)
ب- ذکر و توجه:
توجه به خدا و درک آگاه بودن خدا از انجام شدن رفتارهایی که بشر را از آن نهی کرده است، حیا و ترسی در فرد پدید می آورد که می تواند از انحرافات جنسی جلوگیری کند. امام صادق –علیه اسلام- می فرماید:« با استمرار بخشیدن به یاد خدا و توجه به لزوم پیروی از دستورهای او، ریشه هایی که سرچشمه ای امیال شهوانی اند، بکنید».(11)
یاد آوری مرگ و زندگی در عالم برزخ نیز از عوامل پیشگیری از امیال شهوانی، دانسته شده است. در حدیثی آمده که خداوند به حضرت موسی –علیه السلام- فرمود:« به خود یادآوری کن که در قبر، سکونت خواهی کرد. پس این یاد آوری، مانع می شود از این که در شهوت ها غرق شوی».(12)
ج- عقل:
عقل در وجود فرد، راهنمایی کردن به سوی هنجارها و باز داشتن از روی آوردن به نابهنجاری ها را به عهده دارد. هر قدر عقل، کامل تر شود و توانایی اش در درک مسائل و ارزیابی عملکردها بیشتر گردد، بهتر می تواند در برابر انگیزه های شهوانی، مقاومت کند و تحت سیطره ی آنها در نیاید؛ بلکه هواهای نفسانی را تعدیل نماید و تحت نفوذ و هدایت خود، جهت دهی مطلوبی برای آنها داشته باشد. به عبارت دیگر، هر چه عقل، توانمندتر، نقش خود را ایفا کند، تهاجم هواهای نفسانی، ضعیف تر می گردد. امام علی –علیه السلام- می فرماید: هنگامی که عقل، کامل و توانمند می گردد، شهوت و میل، فروکش می کند».(13) در روایتی حضرت می فرماید:« خشمگینی را با سکوت، و شهوت را با تدبیر عقلی، درمان کنید».(14)
د- حساب رسی:
در احادیث بسیاری، به مواظبت از عملکرد خویش امر شده تا با حسابرسی و ارزیابی نسبت به آن چه انجام گرفته و با مراقبت پی در پی، تعهدات فرد با خدا و خودش را عملی گرداند و فرد، به نابه هنجاری ها روی نیاورد. حضرت موسی –علیه السلام- فرموده است:« از ما نیست آن کسی که همه روزه، به حساب نفس خود رسیدگی نکند».(15)
ح- تقوای چِشم:
چشم نعمت الهی است که برای کارکردهای خاصی آفریده شده و هرگونه بهره برداری از آن باید مطابق با ضوابط الهی باشد و بر خلاف رضایت خداوند، نباید آن را به کار گرفت. چشم، از اعضای مهم آدمی است که عملکردش در قیامت، مورد سوال قرار می گیرد.امام صادق –علیه السلام- در مفهوم آیه ی:« إن السمع و البصر و الفواد کل أولئک کان عنه مسئولا»(16) فرمود:« از گوش می پرسند که: به چه گوش دادی؟ و از چشم سوال می شود که: به چه نگاه کردی؟ و از دل سوال می شود که: به چه چیزی دل بسته شدی؟». کسی خدمت امام صادق –علیه السلام- رسید و عرض کرد: من همسایه ای دارم که کنیزان خواننده دارد. آنها می خوانند و می نوازند و من گاهی که برای قضای حاجت، به دستشویی می روم، نشستن خود را طولانی می کنم تا نغمه های آنها را بشنوم، در حالی که برای چنین منظوری نرفته ام. امام همان آیه بالا را تلاوت فرمود، که یعنی چشم وگوش تو مسئولند. مرد عرض کرد: گویا هرگز این آیه را از هیچ کس نه عرب و نه عجم، نشنیده بودم و من اکنون این کار را ترک می گویم و به درگاه خدا توبه می کنم.(17)
شخصی خدمت امام حسن –علیه اسلام- وارد شد و عرض کرد: من انسان گناه کاری هستم. صبرم بر گناهم تمام شده است، مرا راهنمایی کن. امام فرمودند:« پنج چیز را انجام دهید، بعد هر کاری خواستید انجام دهید:
اول، از روزی خداوند نخور بعد هر کاری می خواهی انجام بده؛ دوم، از ولایت خداوند خارج شو و بعد هر کاری می خواهی انجام بده؛ سوم، برای گناه، جایی را انتخاب کن که خداوند نبیند و بعد هر کاری می خواهی انجام بده؛ چهارم، به ملک الموت، اجازه نده که جانت را بگیرد و بعد هر کاری می خواهی انجام بده؛ پنجم، از دست مالکان جهنم خلاص شو و به جهنم نرو، و بعد هر کاری دلت می خواهد انجام بده».(18) ما هم اگر خطائی می کنیم، به این امور توجه کنیم، یقیناً راه گشا خواهد بود، آیا این طور نیست؟!
توجه به آثار مثبت و مطلوب پرهیز از رو گرداندن از امور حرام، در پیشگیری از ابتلا به آن، موثر است. وقتی انسان بداند چشم پوشی از حرام، آثار ارزشمند و بزرگی برایش به بار می آورد، سختی چشم پوشی از لذات را برای رسیدن به لذات بالاتر، جامع تر و پایدارتر، تحمل می کند و به آسانی از آن لذات پست می گذرد. در روایات تزویج با حورالعین، تضمین بهشت، آرامش دل، گریان نبودن در قیامت، درک لذت عبادت و درک لذت ایمان برای این گونه افراد در نظر گرفته شده است.
  خ- توجه به زشتی عمل:
بسیاری از خطاهایی که انسان مرتکب می شود، از ناآگاهی وی سرچشمه می گیرد؛ به طوری که وقتی از کسی که دچار مشکلی شده می پرسیم، چرا این کار را مرتکب شدی تا نتیجه آن چنین شود، می گوید نمی دانستم. بنابراین اگر انسان واقعاً به امری علم داشته باشد، امید می رود عملی موافق و مطابق با آن از او سر بزند. بنابراین می توان چنین گفت: شناخت مقدمه عمل و رفتاری همگون با آن است. رفتار انسان از معرفت و اندیشه وی ناشی می شود. بنابراین اگر بخواهیم رفتارمان را تغییر دهیم، باید در ابتدا دیدگاه مان را دگرگون سازیم. (19)تحقیقات محققان نشان می‌دهد که دیدن فیلم ها و عکس های مبتذل و مشاهده رفتارهای ضد اخلاقی، اعمال غیراخلاقی را در پی دارد، به همین دلیل «رابرت مریوخ» مالک شبکه ماهواره ای تی،وی استار آمریکا در مصاحبه ای در هندوستان گفت: «من هرگز به بچه هایم اجازه تماشای این برنامه ها را نمی دهم» . (20)
یکی از روشهای که می توان به کمک آن، از چشم چرانی در اجتماع و در سایت ها در امان ماند، و کسی را که عادت کرده درمان نمود، آگاهی دادن نسبت به زشتی عمل است. امام صادق- علیه السلام- می فرماید:« هیچ عضوی نیست، مگر آن که بهره ای از زنا دارد. زنای چشم، نگاه حرام و زنای دهان، بوسیدن حرام و زنای دست، لمس حرام، چه به زنای فرج بیانجامد و چه نینجامد».(21)
چ- توجه به خدا:
انسان باید به این نکته توجه کند که خداوند در همه حال، از رفتارهای چشمی و انگیزه های درونی او آگاه است. در حقیقت، اگر خود را در محضر خدا ببیند، حیا می کند و به سراغ نابهنجاری های چشمی نمی رود، و به راحتی خود را آلوده گناه نمی کند و اگر غفلتی از او سر زد، سریع توبه می کند. خداوند، این توجه را به افراد می دهد و می فرماید:« ألم یعلم بأن الله یری؛ آیا نمی داند که خداوند می بینید».(22)وَ قُلِ اعْمَلُوا فَسَیَرَى اللَّهُ عَمَلَکُمْ وَ رَسُولُهُ وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ سَتُرَدُّونَ إِلى عالِمِ الْغَیْبِ وَ الشَّهادَةِ فَیُنَبِّئُکُمْ بِما کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ؛ بگو: عمل کنید، خدا و پیامبرش و مؤمنان اعمال شما را خواهند دید و شما به نزد داناى نهان و آشکارا بازگردانده مى شوید و او از اعمالتان آگاهتان خواهد کرد».(23)امام صادق- علیه اسلام- برای درمان گناهان چشمی از این روش استفاده می کند و می فرماید:« هیچ کس با چیزی چون چشم پوشیدن از نامحرم، خود را حفظ نکرده است؛ زیرا چشم های خود را به حرام باز نمی کند که قبلاً عظمت و جلال خداوند را در دل خویش مشاهده کرده باشد».(24) سپس امام اضافه می کنند: از امام علی –علیه السلام- سوال شد برای چشم پوشی از نگاه حرام، از چه وسیله ای می توان کمک گرفت؟ امام فرمود:« با در نظر گرفتن قدرت خداوند که از نهان تو آگاه است».(25)
ذ- استعاذه:
استعاذه یکی از روشهای بسیار مؤثرتربیتی است، که طی آن فرد با پناه بردن خویش به خداوند، خود را تحت حفاظت و مراقبت او قرار می دهد و بدین ترتیب از رفتارهای نابهنجار مصون می ماند. همان طورکه در قرآن به این روش اشاره شده و می فرماید«وَامَّاینزَغَنّک منَ الشَّیطانِ نَزغٌ فَستَعِذ بِالله اِنَّه سَمِیعٌ عَلِیمٌ؛ وچنانچه از طرف شیطان به تو وسوسه ای رسد،ب ه خدا پناه ببر،که او شنوا ودانا است».(26)
در داستان حضرت یوسف پیامبر- علیه اسلام-، زمانی که زلیخا به وسوسه شیطان برای کامجویی از آن حضرت، تمام درهای خلوتگاه خود را بست، آن ولی خدا به پناهگاه خداوندی پناه برد وگفت«مَعاذَاللهِ»یعنی( پناه می برم به خدا )؛ تا با روش استعاذه خدا را به کمک خود خواند، و از رفتار نابهنجار مصون ماند. البته روش استعاذه نیاز به خودسازی دارد و چون حضرت یوسف انسان خود ساخته ای بود و با خداوند رابطه خاص داشت، توانست در آن لحظات خوف ناک خود را با پناه بردن به خداوند نجات دهد. در این رابطه آیه 22 تا 25 سوره یوسف را با دقت بخوانید.
ق – توجه به پیامدهای نامطلوب
از شیوه های پیشگیری در زمینه ی نابهنجاری دیداری و جنسی، توجه به پیامدهایی است که برای فرد، به بار می آورد. امام علی –علیه السلام- با توجه به این که هیچ میل و رفتار انحرافی ای نیست مگر آن که موجب آفات و آسیب هایی برای شخص و اجتماع می شود، می فرماید:«کسی که به امیال و رفتارهای شهوانی می شتابد، آفات و آسیب ها به سوی او شتاب می گیرند».(27)
«راهکارها»
– چشم پوشی از گناه نخستین گام جهاد اکبر است، که از شمشیر زدن در راه خدا ارزشمندتر و سخت تر می باشد. جوان باید با تقوا و قدرت ایمان، خود را مصونیت بخشد و هنگام گناه به یاد آورد که بسی لذت های زودگذر، تلخی های پایدار در پی دارد و عاقلانه نیست سود اندک را بر عذاب دردناک، مقدم دارد.
– در مرحله ی دوم، باید با تلاش دینی و عبادت، روح خود را تقویت، و غیرت دینی را احیا کرد.امام صادق علیه السلام می فرماید:« هر که چشمش به نامحرمی بیفتد و آن گاه چشم را به آسمان اندازد یا چشم خود را فرو بندد (به او نگاه نکند) در همان چشم به هم زدن خداوند حورالعین را به ازدواج او در می آورد.»( 28)
– نسبت به نماز به خصوص نماز اول وقت (و درصورت امکان جماعت) اهتمام داشته باشید. همان طور که می دانید نماز انسان را از فحشاء و منکرات باز می دارد و این وعده حق الهی است. «ان الصلاه تنهی عن الفحشاء والمنکر؛ همان نماز،بازدارنده از فحشا و منکر است».(29) در هیچ شرایط زندگی، از خداوند قادر ناامید نشوید، و همیشه به او توکل کنید، و دست به دعا بردارید، از خداوند بخواهید، تا شما را در جوانی پاک نگه دارد. از خدا حقیقتاً بخواه، مطمئن باش یاریش را حس خواهی کرد، فقط بخواه از ته دل.
– یکی از عوامل موفقیت شما در هرکاری، خصوصا در مشکل یاد شده، تقویت اراده است، پس در تقویت آن کوشا باشید. در این راستا گرفتن روزه برای دوری از گناه، تقویت اراده و رویش تقوا در درون بسیار موثر است. امام علی – علیه السلام- می فرماید:« هنگامی که نفس انسانی، قوی شود، شهوتش کاهش می یابد».(30) در سوره ای بقره آیه 45 می فرماید، که از نماز و روزه کمک بگیرید.
 
واما مورد دوم : راههای «تقویت اراده»:
اراده واختیار، بسیار مهم است ؛ چگونه اراده ای قوی داشته باشیم؟
اراده، در واقع رمز موفقیت انسان های بزرگ، در تمام عرصه های زندگی بوده است. هر کس به اندازه نیروی اراده اش پیشرفت می کند و می تواند در مسیر تکامل و سعادت خود گام بردارد. انسان های با اراده هم در زندگی شخصی خود موفق عمل می کنند و هم در جامعه به عنوان یک فرد تاثیر گذار و موفق مطرح می شوند.
در حالی که انسان های ضعیف الاراده، افرادی ناتوان، عقب مانده، بی تحرک، شکست خورده، ناامید و ناموفق ظاهر می شوند و عملا نمی توانند در زندگی و محیط اطراف خود تاثیر مثبت بگذارند.مایه اصلی قوت اراده انسان، آگاهی، آزادی، ایمان و عشق است. آگاهی و آزادی (اختیار) دو ویژگی اصلی انسان است که او را از سایر جانداران متمایز می سازد و ایمان و عشق برخواسته از اختیار به او توانایی های خاص می دهد.موفقیت انسان در زندگی مادی و معنوی، در گرو اراده قوی او است و آدم های ضعیف الاراده ، نمی توانند به اهداف خود در زندگی برسند.
ایمان و عشق موتور حرکت انسان به سوی کمال است و هیچ نیرویی به مانند ایمان و عشق اراده انسان را تقویت نمی کند. شما می خواهید تحصیل کنید، خانواده تشکیل بدهید، ثروتمند شوید، به دستورات دینی عمل کنید، عبادت کنید، به مردم خدمت کنید، خود را بسازید و به کمال برسید، تمام کارهای مثبتی که می خواهید انجام دهید، به اراده قوی و آزاد و همچنین باور عمیق و عشق و انگیزه قوی نیاز دارد.
برای تقویت اراده ابتدا باید مبادی آن را تقویت کرد و سپس اموری که مانع عملکرد انسان می شود را برطرف نمود. یکی از مهترین مبادی اراده ،شناخت می باشد که هر قدر انسان نسبت به خود و هدفش و فواید رسیدن به آن هدف آگاه تر باشد نسبت به آن میل، گرایش و شوق بیشتری دارد و از طرف دیگر باید موانع اراده قوی و رسیدن به هدف را نیز برطرف نماید، موانعی مانند اسیر هوا و هوس بودن، عادت های بد، دلبستگی های دنیوی و مذموم، وابستگی های نابجا، گناه و نافرمانی، سنت های غلط، دوستان ناباب، اعتیاد به انواع مخدر، مدگرایی و تنوع طلبی افراطی، پرخوری، پرخوابی، پرگویی، راحت طلبی، رفاه خواهی زیاد و ….
بنابراین می توان از لحاظ نظری مراحل ایجاد اراده ای قوی در انسان برای انجام کاری و یا اتخاذ یک تصمیم را به طور مختصر اینگونه در نظر گرفت:
1- در اولین مرحله براى رفع حیرت و کسب روحیه قوى باید هدف و یا اهداف دقیق و مشخص خود را از زندگى یا کارى که مى خواهید انجام دهید،براى خویش ترسیم نمایید. طبیعى است این هدف، باید معقول، قابل دستیابى، بدون افراط و تفریط، مطابق توان و استعداد و واقع بینانه باشد؛ نه آن که آرمانى و بلند پروازانه و خارج از توانایى هاى شما باشد.
2- بدست آوردن شناخت کامل نسبت به آن هدف و راههای رسیدن به آن و همچنین بدست آوردن شناخت نسبت به خود و توانایى ها و استعدادهاى نهفته در وجود خویش است. هر قدر این شناخت ها کامل تر و عمیق تر باشد به طور طبیعی میل و اراده شما برای رسیدن به آن هدف بیشتر خواهد شد.
3- برنامه ریزى. باید براى تمام کارها و فعالیت هاى شبانه روزى، برنامه اى مدوّن و منظم داشته باشید. برنامه ای که براساس شناخت شما از هدف و توانایی ها و شرایط خودتان طراحی شده است. در این صورت هرگز از این برنامه تخلف نکنید.
4- توکل بر خداوند قادر. اکنون که هدفی متعالی را انتخاب نموده اید و نسبت به آن و خود و راههای رسیدن به آن شناخت پیدا کرده اید و قصد دارید وارد عمل شوید، بدانید که هر کاری برای رسیدن به سرانجام با مشکلات و موانع متعددی مواجه خواهد شد، موانعی که برخی از آنها فراتر از قدرت و تحمل انسان است و در این صورت فقط با خواستن از خداوند متعال می توان راه را ادامه داد.
5- داشتن امید و روحیه مثبت. یکی از روشهای بالا بردن روحیه ی مثبت تلقین است. تلقین به خود در تقویت اراده اثر قابل ملاحظه اى دارد. بنابراین هر روز جملاتى را به خود تلقین کنید؛ مانند: «من اراده لازم براى انجام کارهایم را دارم» هیچ چیزى نمى تواند اراده ام را متزلزل کند»، «آنچه را که به نظرم انجام دادنى است انجام مى دهم، هیچ قدرتى نمى تواند مرا از آن باز دارد»، «اراده من هر روز محکم تر مى شود»، «بر من لازم است که موفق شوم؛ زیرا موفقیت از آنِ نیرومندان است» و…
اکنون با توجه به آنچه گفته شد راهکارهای ذیل را ارائه می کنیم و امیدواریم با یاری خداوند متعال به اراده ای قوی در امور زندگی و آخرت خود دست بیابید:
1. علل و عوامل ضعف اراده خویش را بشناسید و آن را برطرف کنید. توجّه کنید ضعف اراده غالباً در اثر نداشتن برنامه و هدف و امید و همچنین عدم اعتماد به نفس، عدم شناخت خویش، با ارزش تلقی نکردن خود، عدم امنیت روانی، عدم تدبیر عقلانی در تشخیص امور و تمیز اهم و مهم، شکست های گذشته و عوامل باز دارنده رشد و قوت نفس مانند محرومیت، سرزنش و رنج های مستمر ریشه دارد.
2. رضایت خداوند را ملاک هر رفتار و گفتار قرار دهید و از تسلیم شدن در برابر تمایلات پوچ و هواهای نفسانی بپرهیزید. این تسلیم شدن ها اراده را ضعیف و متزلزل می سازد. تقوا و رعایت حرمت دستورهای پروردگار برای آرامش روانی و تقویت نفس و اراده بسیار سودمند است.
3. پس از مشورت با افراد ذی صلاح، با توجّه به امکانات و توانمندی های واقعی خود، برای زندگی تان و رسیدن به اهدافتان برنامه ریزی کنید و بکوشید هرگز بی جهت از آن برنامه و نظم سر نپیچید. اوقات استراحت و تفریح و عبادت و همه فعّالیّت ها را در این برنامه بگنجانید تا زمانی خالی نماند و توجّه به فرصت بیکاری شما را سمت تأخیر انداختن کارها سوق ندهد.
4. بکوشید برای هر رفتاری انگیزه ای قوی داشته باشید و به ویژه از آثار مثبت تصمیم گیری ها و رفتارهای خاصّ خویش به طور کامل آگاه شوید.
5. محیط زندگی و موقعیت کاری خود را تغییر دهید و موانع بروز اراده و فعّالیّت را نابود سازید؛ برای مثال در موقعیتی که به سرزنش و متهم شدن به ناتوانی و ناپختگی می انجامد، قرار نگیرید.
6. هر کاری را آسان تلقی کنید؛ زیرا در برابر اراده پولادین انسان همه سختی ها آسان می گردد. به استقبال کارهای به ظاهر دشوار بروید و به خود تلقین کنید می توانید در این امور درست تصمیم بگیرید و افتخار موفقیت در انجام آن ها را به دست آورید.
7. با کسانی که روحیه و اراده قوی دارند، دوست شوید تا اراده شما نیز قوی گردد.
8. بکوشید تصمیم هاتان را با فردی با تجربه در میان نهید تا از قوت و درستی شان اطمینان یابید.
9. با تصمیم های آسان در کارهای ساده، به تدریج خود باوری و توانمندی را در خویش پدید آورید و راه را برای تصمیم گیری در امور مشکل و پیچیده هموار سازید
10. پس از تدبیر و مشورت از عواقب تصمیم های خود هراسناک نباشید و به خدا توکل کنید.
11. ورزش مستمر و منظم را که در تقویت اراده بسیار مؤثر است، فراموش نکنید.
12. کارهایى را که به عهده مى گیرید ناتمام رها نکنید و آنها را به نحو احسن و تا رسیدن به نتیجه مطلوب ادامه دهید.
13. در صورت امکان، چند دقیقه قبل از اذان صبح از خواب بیدار شده، نماز شب بخوانید.
14. نمازهای خود را در اول وقت و حتی المقدور به جماعت بخوانید.
15. گاهی روزه بگیرید. روزه در تقویت اراده بسیار موثر است.
 
«نکته پایانی»
بدانیم ما خلیفه ای خدا هستیم و در این مورد لازم است، روزها فکر و تأمل کنیم، رسیدن به این درک چنان به ما ارزش می دهد که حتی لحظه ای وقت خود را بی جهت صرف نخواهیم نمود، تا چه برسد در گناه. بر روی این مطلب فکر کنیم که : ما برای هدف دیگری به این دنیا آمده ایم، اما کار دیگر می کنیم!!! یادمان نرود! شیرینی گناه می رود و پیامد آن حسرت است! پس ای جوان خودت را به مانند عبدی مطیع به خدایت بسپار وبا اقامه نماز وترک محرمات به زندگی شیرین وهدفمند وپرثمر نزدیک کن !
 
منبع جهت مطالعه بیشتر؛
– تربیت جنسی/علی نقی فقیهی/دارالحدیث
– هفت روش پیشگری از انحراف جنسی؛ نوشته هادی حسینخانی – انتشارات موسسه آموزشی پژهشی امام خمینی.
– جوان،هیجان وخویشنداری؛ نوشته گروه نویسندگان حدیث زندگی- موسسه علمی فرهنگی دارالحدیث
– آرامش در پرتو نیایش نوشته علی احمد پناهی – انتشارات موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی.
http://akhlagh.porsemani.ir این آدرس را به خاطر بسپارید واز برنامه های آن نیز بهره مند شوید.
 
پی نوشتها :
 
(1) . نور (24)، آیه 30 و 31.            (2) . مستدرک الوسائل/ ج11/212.     (3). غررالحکم/ ج1/ح1029.           (4) . همان/ج5/ح7957.                 (5) . مستدرک الوسائل/ ج11/ ص344. (6). غررالحکم/ج5/ح8999.             (7) . همان/ج6/ ح10901.              (8) . بحارالنوار/ ج77/ص288                                 (9) . أعلام الدین/ ص296.               (10)/ج11/ص346. مستدرک الوسائل  (11) . مصباح الشریعه/ ص108.      (12) . الکافی/ ج8/ص46.                      (13) . غررالحکم/ج5/ص255.          (14) . غررالحکم/ ج4/ص24.           (15) . الکافی/ج2/ص453.               (16) . اسراء/36.                      (17) . بحارالانوار/ ج66/ص22.       (18) . میزان الحمه/ ج14/ ح 22116.(19) . همان/201.                         (20) . روزنامه اطلاعات، 25/5/1373
(21). الکافی/ ج5/ ص559.            (22) . علق/14.                             (23) . توبه /105.                         (24) . مصباح الشریعه/ ص9.             (25) . همان.                               (26) .اعراف/200                          (27) . غررالحکم/ج5/ح8589.          (28) وسائل الشیعه، ج ۲۰،.                (29) . عنکبوت /45                     (30) . نهج البلاغه/حکمت 245.