زانتلاسما چیست و روش‌های درمان آن کدامند؟

گزانتلاسماها (چربی‌های پشت پلک) اغلب به شکل ضایعاتی نرم و نیمه جامد مشاهده می شوند. آن‌ها را به عنوان ضایعات پوستی خوش خیم در پلک‌ها می‌شناسند و به طور کلی ضرری ندارند. یعنی برای سلامتی فرد مشکلی ایجاد نمی‌کنند اما می‌توانند زیبایی ظاهری فرد را تا حد زیادی کاهش دهند. 

این عارضه بدون درد، خارش و بی‌ضرر است. میزان بالای LDL (چربی بد خون)، عوامل ژنتیکی، مشکلات کبدی، دیابت و عوامل دیگر وابسته به چربی می‌توانند دلایل ایجاد این عارضه باشند. 

• رژیم غذایی مناسب 

کنترل رژیم غذایی مناسب و رعایت آن می تواند در درمان گزانتلاسما بسیار کمک کننده و مفید باشد. زیرا که کاهش لیپید سرم‌ها یا همان چربی خون موجب کاهش و پیشگیری از به وجود آمدن و یا پیشرفت این ضایعه می شود. کاهش چربی خون صرفا با پیش گرفتن رژیم غذایی مناسب انجام پذیر است. 

– توصیه می‌شود از غذاهایی استفاده کنید که حاوی مقدار کمی از چربی‌های اشباع شده هستند. 

– از خوردن غذاهای سرخ‌کردنی مثل سیب‌زمینی سرخ‌شده پرهیز کنید. 

– از روغن‌های گیاهی و ارگانیک مثل روغن نارگیل استفاده کنید. ( صبح‌ها ۱ یا ۲ قاشق‌ غذا‌خوری روغن نارگیل در قهوه خود بریزید و بنوشید). 

– از مصرف زیاد گوشت قرمز، زرده‌ تخم‌مرغ، غذاهای فرآوری شده و فرآورد‌ه‌های لبنی پر‌چرب که حاوی مقدار زیادی چربی‌های به اصلاح بد هستند پرهیز کنید. 

– از مصرف بیش از اندازه شکر و کربوهیدرات‌ها دوری کنید. 

– سعی کنید غذاهایی مصرف کنید که حاوی مقدار زیادی فیبر هستند مانند انواع حبوبات، میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل و سبوس‌دار، این دسته‌ از خوراکی‌ها یا فاقد چربی و یا کم‌چربی هستند. 

این مواد غذایی حاوی ویتامین C، آنتی‌اکسیدان و چربی‌های سالم است که در کاهش دادن کلسترول مضر مؤثر است: 

-جو دو سر 

-سبزی‌های برگ‌ سبز مانند اسفناج 

-آوا کادو 

-مرکبات 

-ماهی چرب مانند سالمون 

-چای سبز 

-روغن زیتون 

مصرف برخی از گیاهان دارویی در کنار رژیم غذایی مناسب به کاهش چربی و کلسترول خون و جلوگیری از بروز چربی پلک کمک می‌کند، برخی از این گیاهان به شرح زیر هستند: 

• دمنوش آویشن: مصرف دم‌کرده آویشن نقش موثری در دفع رطوبت و بلغم از بدن و کاهش چربی‌خون دارد. 

• دمنوش شوید و لیمو عمانی: سیر، سویا، گشنیز، جعفری و شوید نیز از سبزیجات موثر در کاهش چربی و کلسترول‌ خون هستند. نوشیدن دمنوش شوید و لیموعمانی یک ساعت پس از غذا نیز سبب کاهش کلسترول و چربی‌خون می‌شود. 

• پوست نارنگی و زنجبیل: دَم‌کرده پوست نارنگی و زنجبیل نیز در کاهش چربی خون مفید است. 

• دم‌کرده زنیان و عناب: نوشیدن دم‌کرده زنیان و عناب نیز تاثیر بسزایی در کاهش چربی‌خون دارد. 

• سماق: مصرف سماق همراه غذا نیز سبب کاهش چربی‌خون می‌شود. 

• شوید: مصرف شوید در افراد دچار سوزش سردل و مبتلایان به چربی‌خون بسیار موثر است. 

• سیر: سیر طبع گرم و خاصیت ضد میکروبی دارد. استفاده از این گیاه موجب کاهش فشار و چربی‌خون می‌شود. 

• مرزه: مصرف عصاره برگ گیاه مرزه، چربی خون را کاهش می‌دهد. 

• لیزر 

درمان بسیاری از ضایعات پوستی امروزه توسط لیزر انجام می شود و در اغلب مواقع بسیار موثر است. برای درمان چربی پلک می‌توان از لیزرهای متفاوتی مانند لیزر آرگون یا کربن دی اکسید یا لیزرهای دیگر استفاده کرد. در روش درمان گزانتلاسما توسط لیزر، با استفاده از امواج به از بین بردن این ضایعات می‌پردازند. 

به طور کلی لیزر به سوزاندن ریشه گزانتلاسما در پوست کمک می کند. همچنین با استفاده از لیزر می توان به افزایش جریان خون و گرما در سطح پوست و در نتیجه افزایش کلاژن سازی کمک کرد. درمان توسط لیزر مزایای بسیاری دارد و این درمان بدون درد، خونریزی، سوختگی و عوارض است. 

• کرایوتراپی 

روش درمانی کرایوتراپی می‌تواند در رفع ضایعه‌ی گرانتلاسما و دانه‌های چربی در اطراف آن تاثیر بسیاری داشته باشد. در طی این روش درمانی با استفاده از نیتروژن مایع، قسمت مورد نظر را منجمد کرده و در نهایت این کار موجب از بین رفتن و مرگ سلول‌های داخل این ضایعه می شود. نکته حائز اهمیت این است که این روش درمانی در تمامی گزانتلاسماها موثر نیست و باید استفاده از این روش توسط پزشک بسته به نوع گزانتلاسما تشخیص داده شود. 

• درمان‌های خانگی 

درمان‌های خانگی اغلب در صورت کم بودن شدت گزانتلاسما تا مقداری می توانند کمک کننده باشند و کمی میزان چربی پلک‌ها و چربی پشت پلک را کاهش دهد. برای مثال می‌توان از پوست موز، پیاز، سرکه سیب و روغن کرچک برای کاهش چربی پشت پلک استفاده کرد. 

• کوتر شیمیایی 

بهره گرفتن از مواد شیمیایی نظیر مونوکلراید استیک اسید و کلراید استیک اسید در درمان گزانتلاسما می‌تواند در درمان این ضایعه بسیار موثر باشد زیرا که این روش درمانی می‌تواند کم‌ترین اسکار را از ضایعه بر جای بگذارد و اغلب نتایجی مطلوب دارد.