زن و تأخیر در ازدواج

از این که صادقانه، و با صراحت مشکل خود را با کارشناسان این دفتر در میان گذاشتید، تشکر و قدردانی می کنیم. امید است پاسخ ما بتواند گره‌‌ای از مشکلات شما جوانان محترم و مشتاق پاکی و پاکدامنی باز کند که این بهترین پاداش به حسن اعتمادتان خواهد بود. دوست گرامی یکی از مهمترین ارکان مشاوره مخصوصاً در زمینه راهنمایی که باعث می گردد نتیجه مطلوبی از آن حاصل گردد میزان اطلاعاتی است که شما باید در اختیار مشاور قرار دهید؛ زیرا به هر حال تفاوت های فردی افراد در وضعیت و شرایط خانوادگی، محیطی، شخصیتی و … ایجاب می کند که مشاوره ها با فرد مورد نظر و شرایط وی مطابقت داشته باشد. مثلا ای کاش شما اشاره ای به خصوصیات اخلاقی و ویژگیهای خود و خانواده‌تان می‌کردید. به هر حال ما نکاتی را درباره نداشتن خواستگار خدمتتان عرض می‌کنیم و آنگاه اندکی در مورد راهکارهای عملی برای داشتن ازدواجی موفق صحبت می کنیم. بطور کلی نداشتن خواستگار مناسب مساله ای است که در آن عوامل متعددی دخیل هستند. بعضی از این عوامل از حیطه اختیارات انسان خارج هستند و برخی دیگر از آنها مربوط به خود فرد و خانواده او می شود در اینجا برخی از این عوامل را که از اهمیت بیشتری برخوردار هستند مطرح می کنیم و امیدواریم که با دقت و تامل در آنها پاسخ خود را دریافت دارید. طبیعی است که اگر مانعی بر سر راه شما وجود دارد ابتدا باید آن را برطرف نمایید آنگاه به دعا و انجام اعمال معنوی بپردازید. ( از آنجا که ما در مورد بسیاری از مسایل زندگی شما اطلاعی نداریم مطالب زیر را بیان می کنیم و این خود شما هستید که باید با دقت در این مطالب و بررسی وضعیت خود پاسخ مناسب را بیابید.)1- گاهی اوقات موانعی بر سر راه آمدن خواستگار و ازدواج وجود دارد که یکی از این موانع در برخی از موارد خانواده دختر هستند. یعنی اگر خانواده دختر به یک ویژگی یا صفت ناپسند اجتماعی، ظاهری، اخلاقی و یا مذهبی در بین فامیل، آشنایان و همسایه ها شناخته شوند، در این صورت طبیعی است که دیگران تمایلی به ارتباط برقرار کردن با چنین خانواده ای نداشته باشند. این امر نیز باید مورد توجه خانواده‌ ها قرار گرفته و در صورت لزوم تغییرات لازم را در نحوه برخورد و صفات اخلاقى و آداب اجتماعى خود ایجاد نمایند تا زمینه ازدواج دختران آنها فراهم گردد.2- گاهى انتظارات بالا و بیش از اندازه خانواده‌ ها یا خود دختران به این مشکل دامن مى‌ زند که در این صورت این موضوع باید مورد بررسى قرار گیرد و در صورت واقعیت داشتن آن، با تدابیر لازم و مناسب به تعدیل آن پرداخت تا بدین وسیله یکى از موانع خواستگارى و ازدواج برطرف شود. 3- یکی دیگر از موانع آمدن خواستگاران و ازدواج وجود ویژگی‌های ظاهری، جسمانی و اخلاقی ناپسند در خود دختر می باشد. یک ویژگی اخلاقی زشت مثل حسود بودن، مغرور بودن، تندخویی یا … سبب پا پس کشیدن خواستگاران و سطحی شدن روابط فرد با دیگران خواهد شد. رعایت نکردن آداب اجتماعی در گفتار و رفتار سبب بد جلوه کردن انسان در نظر دیگران خواهد شد. همچنین وضعیت ظاهری هر فرد نشانه و ملاکی است برای تشخیص دادن آنچه که در ذهن و قلب او می گذرد، بنابراین اگر خانمی با ظاهری شلخته، نامنظم و نامرتب در اجتماعات حاضر شود و یا اینکه شئونات دینی و عرفی را در پوشیدن لباس، آراستگی و آرایش رعایت نکند حتماً برداشت های نادرستی از او در فکر دیگران شکل خواهد گرفت که این مسأله خود مانع بزرگی بر سر راه ازدواج خواهد بود. 4- محل زندگی نامناسب نظیر محله بدنام و یا جرم خیز نیز یکی دیگر از عواملی است که باعث کم شدن شانس ازدواج یک دختر می تواند قلمداد گردد. شایسته است در چنین مواردی جهت تغییر در سرنوشت دختر هم که شده خانواده وی دست به هجرت زده و محل زندگی خود را تغییر دهند5- گاهی نیز دختر در محلی زندگی می کند که همتایی برای ازدواج با وی نیست مثلاً دختر مورد نظر دارای تحصیلات عالیه است و یا اینکه وضع مالی پدرش بسیار بالاست و … . در چنین مواردی یکی از راهکارها هجرت و نقل مکان کل خانواده به محله و یا شهر بزرگتر و یا میهمان شدن خود دختر( در صورت نبودن مانع و با رعایت ضوابط اخلاقی و شرعی) در منزل یکی از محارم در شهری بزرگتر است. همچنین راهکار دیگر اظهار ساده زیستی و دوری از فخرفروشی و دعوت میهمان و به میهمانی رفتن است.6- گاهی هم مشکل ضعف در روابط اجتماعی نظیر انزواجویی دختر است. در چنین مواردی پیشنهاد می گردد چنین دخترانی با حفظ عفّت و رعایت ضوابط اخلاقی و شرعی در مجامع و محافل زنانه نظیر روضه های خانگی، مراسم هیأت های مذهبی و … حضور یابند تا زمینه آشنایی مادران پسردار با دختر خانم و یا واسطه ها با چنین دختری مهیّا گردد.7- اما شاید یکی از مهمترین عواملی که باعث می شود دختران کمتر خواستگار داشته باشند و سن ازدواج آنها بالا رود ، خصوصیات شخصیتی آنها می باشد. برای مثال افرادی که شخصیت درون گرایی دارند ، کمتر در فعالیت های اجتماعی شرکت می کنند و با دیگران ارتباط کمتری را برقرار می نمایند ، که همین امر باعث می شود ، آنها کمتر دیده شوند و یا مورد پسند واقع نشوند . لذا اگر شما چنین شخصیتی دارید ،سعی کنید با بالا بردن مهارت های ارتباطی خود و حضور در جمع ، قابلیت های خود را بیشتر نشان دهید . در این رابطه چندین راهکار خدمت شما ارائه می شود :- ضمن رعایت حجاب و مسائل شرعی ، سعی کنید با اقوام و خویشان و دوستان ارتباط بیشتری داشته باشید و در جلسات خانوادگی و خویشاوندی حضوری فعال داشته باشید .- همیشه با لباس های تمیز و مناسب در جلسات و ارتباطات با دیگران شرکت کنید .- سعی کنید با مطالعه کتب و تمرین مهارت های ارتباطی ، خصوصا مهارت گفتگوی موثر ، مهارت های خود را افزایش دهید .- با پر کردن اوقات فراغت خود به نحوی شایسته ، خصوصا با پرداختن به کارهای هنری و یا ارتباط با دوستان و پیاده روی و ورزش های گروهی ، شادابی و سرزندگی خود را حفظ نمایید8- گاهی اوقات هم موانعی در این مسأله دخالت دارند که ما انسانها از درک و برطرف کردن آنها عاجز هستیم. مثل اینکه گاهی اوقات مصلحت انسان در کاری که آن را می خواهد و بر آن اصرار دارد نیست، اما او متوجه نیست. قرآن کریم در این زمینه که انسان نمی تواند همیشه صلاح خود را درست تشخیص دهد و گاهی اوقات چیزی را می خواهد که به خیر و صلاح او نیست و گاهی اوقات چیزی را که خوب است نمی خواهد، می فرماید: «چه بسا شما چیزی را دوست ندارید ولی خیر شما در آن است و چه بسا شما چیزی را دوست دارید ولی آن چیز برای شما شر است؛ عَسی أَنْ تُکْرَهُوا شَیْئاً وَ هُوَ خَیْرٌ لَکُمْ وَ عَسی أَنْ تُحِبُّوا شَیْئاً وَ هُوَ شَرٌّ لَکُمْ … » (1). در هر حال انسان نسبت به آینده خود ناآگاه است و در این گونه موارد تنها و بهترین راه، توکل بر خداوند و متوسل شدن به امامان معصوم علیهم السلام و دعا کردن است. چه موانع متعدد و بزرگی که با دعا کردن و توسل از پیش روی انسان برداشته می شود تا مسیر زندگی صاف و هموار گردد.پس با توجه به آنچه گفته شد یقیناً بعضى عوامل این مسئله در دست شما یا کس دیگرى نیست ، که در این صورت شما نباید نگران آن باشید و ذهن خود را به آن مشغول نمایید به گونه اى که مانع زندگى روزمره و تحصیلات و دیگر امور شود. زیرا انسان نمى تواند تمام شرائط و امکانات را بر وفق مراد خود فراهم نماید ولى مى تواند خود را با شرائط موجود وفق دهد و هماهنگ سازد در صورت اول همیشه نگران و ناراحت و غمگین و افسرده خواهد بود و در صورت دوم با ابتکار و خلاقیت و بهره مند شدن از دیگر توانمندیهاى خود، شاد و با نشاط زندگى خواهد کرد و فعّال و سر زنده با همان امکانات و شرائط موجود، زندگى را بر خود سهل و آسان خواهد گرفت. بنابراین از آنجا که شما سنتان را 28 سال ذکر کرده اید و با توجه به آنچه گفته شد باید گفت ازدواج شما دیر نشده و شما تازه در دوره جوانی هستید و هنوز فرصت‌های زیادی برای ازدواج در پیش رو دارید. گفتنی است که ازدواج همة زندگی نیست تا تمام فکر انسان به آن مشغول شود. افراط در هر امری، به همان اندازه مضر است که انسان نسبت به آن، بی مبالات باشد. اگر واقعاً این مسئله برایتان مهم است ـ که باید باشد ـ در این زمینه مطالعه کنید و بر آگاهی خود بیفزایید تا هنگام انتخاب، بتوانید تصمیم صحیحی بگیرید. در صورت تمایل می توانید ملاکها و معیارهای یک همسر شایسته و مناسب از دیدگاه اسلام را درمکاتبات بعدی از ما بخواهید. همچنین شما در کنار تلاش برای برطرف کردن موانع ازدواج می‌توانید برای آرامش خود ارتباط معنوی تان را با خداوند متعال گسترش دهید و به کمک راهکارهای مجرب زیر زمینه ازدواج خود را فراهم نمایید:1. در هر شبانه روز، یک بار زیارت عاشورا و دعاى توسل را به نیت این حاجت قرائت کنید. 2. در شب جمعه غسل کنید (غسل مستحبى) و بعد از نیمه شب، نماز امام زمان عجل الله تعالی فرجه را بخوانید (کیفیت آن در مفاتیح الجنان در ضمن اعمال شب جمعه آمده است). 3. دو دعا را نیز زیاد بخوانید در قنوت نماز و بعد از هر نماز، در سجده و یا هر وقت دیگر:یکی: « اَلّلهُمّ اَغنِنی بِحَلالِک عَن حَرامِک و بِطاعَتِک عَن مَعصِیتِک؛ خدایا مرا بی نیاز کن با حلالت از حرامت و با فرمانبرداریت از نافرمانیت». برخی از بزرگان توصیه کرده اند این دعا 114 مرتبه در یک مکان مقدس مانند مسجد یا زیارتگاه خوانده شود.و دیگری: «رَبِّ اِنی لِما اَنزَلتَ اِلَیَّ مِن خَیر فَقیر؛ خدایا! بی تردید من به خیری که تو بر من فرو می فرستی نیازمند و محتاجم».(2)4. از حضرت آیت الله بهجت (ره) نقل شده است برای برطرف شدن این مشکل ؛ نماز جعفر طیار بخوانید و پس از آن دعایی که در کتاب زاد المعاد مجلسی آمده بخوانید ( این دعا در کتاب شریف مفاتیح الجنان در ضمن نماز جعفر طیار ذکر شده است ) و در پی آن به سجده روید و تلاش کنید که حتما گریه کنید، گرچه به مقدار کم، همین که چشمتان را اشک گرفت حاجتتان را از خدا بخواهید. این عمل را تا زمانی که حاجتتان روا شود انجام دهید و اگر نشد بدانید یا کم خوانده و یا با اعتقاد کامل نخوانده اید.هم چنین در جای دیگر فرموده اند : آیه « رَبَّنا هَب لنا مِن ازواجِنا و ذُریّاتنا قُرَّةَ اَعیُنٍ وَ اجعلنا لِلمُتَّقینَ اماماً » را بسیار بخوانید.(3)5. بسیار خوش اخلاق و خوش برخورد باشید.6. به سر و وضع و آراستگی ظاهری خود بیشتر برسید و از شلختگی اجتناب کنید. البته با رعایت حلال و حرام و اجتناب از خودآرایی در مقابل نامحرم.8. بعد از هر نماز سه بار سوره توحید بخوانید و حتما از خداوند بخواهید که این مسئله را حل نماید.9 . دعا، توکل، توسل و نذر صلوات برای روح اولیاء خدا معمولا مشکل گشا بوده است.10. درگفت وگوهای خود به صورت غیرمستقیم علاقه و میل خود را برای ازدواج با فرد مومن و متدین ابراز دارید.11. چنانچه در رفتار و کردار خود نقاط منفی مشاهده می کنید سعی کنید هر چه سریعتر این نکات را برطرف کنید.12. با توجه به آنچه در مورد موانع ازدواج گفته شد با دقت به بررسی موانع ازدواج خود بپردازید و از این موانع لیستی تهیه کنید سپس با تمام وجود سعی در برطرف کردن این موانع داشته باشید. چنانچه برطرف کردن این موانع را از توان خود خارج می دانید از افراد آگاه و دلسوز کمک بگیرید.13. تقوا پیشه کنید. قرآن کریم می فرماید: « وَ مَن یَتَّقِی الله یَجعَل لَهُ مَخرَجا وَ یَرزُقهُ مِن حَیثُ لا یَحتَسِب»؛ «کسی که به واجبات عمل و از گناهان دوری نماید، خدای مهربان راه خروجی برایش قرار می دهد و روزیش را از جایی که حساب نمی کند، می رساند».با توکل به خداوند و توسل به اولیای الهی از خداوند بخواهید که هر چه زودتر مشکل حل شود. مطمئن باشید اگر به خداوند متعال توکل کنید و تمام امور زندگى خود را به او واگذار کنید، خداوند به بهترین وجه و شکل به آن رسیدگى خواهد کرد.14. استفاده از واسطه برای ازدواج نیز امر پسندیده ای است، از اینرو چنانچه در اطراف خود جوان متدینی را سراغ دارید که به او علاقمند هستید، از فردی آگاه، رازدار و دارای نفوذ و موجه بخواهید که با آن جوان و یا خانواده او صحبت کند و به صورت غیر مستقیم (به گونه ای عمل کند که گویی شما اصلا از این ماجرا خبر ندارید) شما را به عنوان یکی از گزینه های ازدواج به او معرفی کنند.همچنین شما برای رسیدن به یک ازدواج خوب، می توانید در مکانهای سالم مثل مساجد در رفت و آمد باشید، در کانون های مذهبی فعالیت کنید و در مجالس مذهبی بیشتر شرکت کنید. افراد مؤمن اکثراً در این مکانها در رفت و آمد هستند. از این رو بستر مناسبی است، برای انشاءالله یک ازدواج مناسب.
نکته: در صورتی که خواستگار یا خواستگارانی برای شما آمد، ضمن در نظر گرفتن معیارها و ملاک های ازدواج موفق از ایده آل گرایی، وسواس و سخت گیری بیش از حد اجتناب کنید و اگر حدود 60 تا 70 درصد شرایط را داشت، حتما به او جواب مثبت دهید، مطمئنا با هنرمندی دو طرف می توانید بقیه شرایط را نیز در ادامه زندگی خودتان تکمیل نمایید. امیدواریم زندگی پر شور و نشاطی را تجربه نمایید و هر لحظه گامی بلند در جهت رشد و شکوفایی و تقرب الهی بردارید، انشاءالله.
پی نوشت ها:
1- بقره، آیه 216. 2- قصص، آیه 24.3- پرسش های شما و پاسخ های آیت الله بهجت (ره) ، حامد اسلام جو ، انتشارات طوبای محبت ، ص 28.