۱۳۹۲/۰۴/۲۵
–
۷۵۸ بازدید
بسمه تعالی
باسلام . لطفا روایاتی از شیعه در رابطه با ستون حنانه ( استن حنانه که مولانا نیز در مثنوی به آن اشاره کرده است ) را بیان فرمائید .
در پاسخ به توضیح زیر توجه کنید .
1. استوانة الحنانة مکانى است که قبل از ساختن منبر، پیامبر آنجا می ایستادند و به درخت خرمایى تکیه می کردند و خطبه می خواندند. زمانى که منبر ساخته شد و پیامبر بر روى منبر رفتند از آن تنه درخت، ناله اى برخاست و به همین دلیل ستون حنانه نامیده شد . ستون حنّانه، یادگار آن درخت باوفاست. [۱]
2. شیخ عباس قمی در کتاب منتهی الآمال به هنگام ذکر معجزات پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله جریان این واقعه را این چنین نقل می کند: خاصّه و عامّه به سندهاى بسیار روایت کرده اند که چون حضرت رسول صلى اللّه علیه و آله و سلم به مدینه هجرت نمود و مسجد را بنا کرد در جانب مسجد درخت خرمائى خشک کهنه بود و هرگاه که حضرت خطبه مى خواند بر آن درخت تکیه مى فرمود پس مردى آمد و گفت: یا رسول اللّه، رخصت ده که براى تو منبرى بسازم که در وقت خطبه بر آن قرار گیرى و چون مرخص شد براى حضرت منبرى ساخت که سه پایه داشت و حضرت بر پایه سوم مى نشست، اول مرتبه که آن حضرت بر منبر برآمد آن درخت به ناله آمد، مانند ناله اى که ناقه در مفارقت فرزند خود کند؛ پس حضرت از منبر به زیر آمد و درخت را دربرگرفت تا ساکن شد.
حضرت فرمود: اگر من آن را دربر نمى گرفتم تا قیامت ناله مى کرد و آن را (حَنّانه) مى گفتند و بود تا آن که بنى امیه مسجد را خراب کردند و از نو بنا کردند و آن درخت را بریدند و در روایت دیگر منقول است که حضرت فرمود که آن درخت را کندند و در زیر منبر دفن کردند. [۲]
بر گرفته از : دانشنامه اسلامی
3. مطلبی که مرحوم شیخ عباس در مورد ستون حنانه فرموده در روایت زیر بیان شده است :
رُوِیَ أَنَّ نَبِیَّ اللَّهِ ص لَمَّا بَنَى مَسْجِدَهُ کَانَ فِیهِ جِذْعُ نَخْلٍ إِلَى جَانِبِ الْمِحْرَابِ یَابِسٌ عَتِیقٌ إِذَا خَطَبَ یَسْتَنِدُ عَلَیْهِ فَلَمَّا اتُّخِذَ لَهُ الْمِنْبَرُ وَ صَعِدَ حَنَّ ذَلِکَ الْجِذْعُ کَحَنِینِ النَّاقَةِ إِلَى فَصِیلِهَا فَنَزَلَ رَسُولُ اللَّهِ ص فَاحْتَضَنَهُ فَسَکَنَ مِنَ الْحَنِینِ ثُمَّ رَجَعَ رَسُولُ اللَّهِ ص وَ یُسَمَّى الحَنَّانَةَ إِلَى أَنْ هَدَمَ بَنُو أُمَیَّةَ الْمَسْجِدَ وَ جَدَّدُوا بِنَاءَهُ فَقَلَعُوا الْجِذْعَ
بحارالأنوار ج 17 ص 365 باب 4
4. در روایات نسبت به عبادت و خواندن نماز در کنار ستون حنانه سفارش شده است :
ثُمَّ تُصَلِّی عِنْدَ أُسْطُوَانَةِ التَّوْبَةِ وَ عِنْدَ الحَنَّانَةِ ….
پس در نزد ستون توبه و حنانه نماز می گذاری ….
مستدرک الوسائل ج 3 ص 426 باب 45
پانویس
1. معاونت امور روحانیون سازمان حج و اوقاف، آزموده ها ویژه عتبات و سوریه(01)، نشر مشعر، ج 7، ص:72.
2. منتهی الامال، جلد اول، ذیل عنوان معجزات پیامبر صلی الله علیه و آله
1. استوانة الحنانة مکانى است که قبل از ساختن منبر، پیامبر آنجا می ایستادند و به درخت خرمایى تکیه می کردند و خطبه می خواندند. زمانى که منبر ساخته شد و پیامبر بر روى منبر رفتند از آن تنه درخت، ناله اى برخاست و به همین دلیل ستون حنانه نامیده شد . ستون حنّانه، یادگار آن درخت باوفاست. [۱]
2. شیخ عباس قمی در کتاب منتهی الآمال به هنگام ذکر معجزات پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله جریان این واقعه را این چنین نقل می کند: خاصّه و عامّه به سندهاى بسیار روایت کرده اند که چون حضرت رسول صلى اللّه علیه و آله و سلم به مدینه هجرت نمود و مسجد را بنا کرد در جانب مسجد درخت خرمائى خشک کهنه بود و هرگاه که حضرت خطبه مى خواند بر آن درخت تکیه مى فرمود پس مردى آمد و گفت: یا رسول اللّه، رخصت ده که براى تو منبرى بسازم که در وقت خطبه بر آن قرار گیرى و چون مرخص شد براى حضرت منبرى ساخت که سه پایه داشت و حضرت بر پایه سوم مى نشست، اول مرتبه که آن حضرت بر منبر برآمد آن درخت به ناله آمد، مانند ناله اى که ناقه در مفارقت فرزند خود کند؛ پس حضرت از منبر به زیر آمد و درخت را دربرگرفت تا ساکن شد.
حضرت فرمود: اگر من آن را دربر نمى گرفتم تا قیامت ناله مى کرد و آن را (حَنّانه) مى گفتند و بود تا آن که بنى امیه مسجد را خراب کردند و از نو بنا کردند و آن درخت را بریدند و در روایت دیگر منقول است که حضرت فرمود که آن درخت را کندند و در زیر منبر دفن کردند. [۲]
بر گرفته از : دانشنامه اسلامی
3. مطلبی که مرحوم شیخ عباس در مورد ستون حنانه فرموده در روایت زیر بیان شده است :
رُوِیَ أَنَّ نَبِیَّ اللَّهِ ص لَمَّا بَنَى مَسْجِدَهُ کَانَ فِیهِ جِذْعُ نَخْلٍ إِلَى جَانِبِ الْمِحْرَابِ یَابِسٌ عَتِیقٌ إِذَا خَطَبَ یَسْتَنِدُ عَلَیْهِ فَلَمَّا اتُّخِذَ لَهُ الْمِنْبَرُ وَ صَعِدَ حَنَّ ذَلِکَ الْجِذْعُ کَحَنِینِ النَّاقَةِ إِلَى فَصِیلِهَا فَنَزَلَ رَسُولُ اللَّهِ ص فَاحْتَضَنَهُ فَسَکَنَ مِنَ الْحَنِینِ ثُمَّ رَجَعَ رَسُولُ اللَّهِ ص وَ یُسَمَّى الحَنَّانَةَ إِلَى أَنْ هَدَمَ بَنُو أُمَیَّةَ الْمَسْجِدَ وَ جَدَّدُوا بِنَاءَهُ فَقَلَعُوا الْجِذْعَ
بحارالأنوار ج 17 ص 365 باب 4
4. در روایات نسبت به عبادت و خواندن نماز در کنار ستون حنانه سفارش شده است :
ثُمَّ تُصَلِّی عِنْدَ أُسْطُوَانَةِ التَّوْبَةِ وَ عِنْدَ الحَنَّانَةِ ….
پس در نزد ستون توبه و حنانه نماز می گذاری ….
مستدرک الوسائل ج 3 ص 426 باب 45
پانویس
1. معاونت امور روحانیون سازمان حج و اوقاف، آزموده ها ویژه عتبات و سوریه(01)، نشر مشعر، ج 7، ص:72.
2. منتهی الامال، جلد اول، ذیل عنوان معجزات پیامبر صلی الله علیه و آله