خانه » همه » مذهبی » سخاوت امام حسن

سخاوت امام حسن


سخاوت امام حسن

۱۳۹۳/۰۱/۳۰


۲۷۲ بازدید

باسلام.درکتاب تاریخ یعقوبی ج۲ص۲۱۵آمده که امام حسن دوبارتمام اموالش رابخشیدو۳بارنیمی ازاموال.باتوجه به اینکه ایشان شیعه هستندچگونه میتوان حرف ایشان رادر رابطه با اعتدال درزندگی امام حسن توجیه کرد؟


با سلام و سپاس از ارتباط و اعتماد شما با این مرکز
1.      این مطلب در باره امام حسن ع در منابع مختلفی بیان شده است .
2.     آنچه در منابع معتبر تاریخی به چشم می‌خورد آن است که امام حسن علیه‌السلام در طول دوران حیاتشان سه بار تمامی اموالشان را به دو نیم کرده و نیمی را برای خود نگهداشته و نیمی دیگر را در راه خدا بخشید. اما ظاهرا در طول تاریخ و یا در نوشتار برخی نویسندگان به اشتباه این موارد به دوبار تقلیل یافته و در برخی دیگر به جای نیمی از اموال تمام اموال آمده است برخی نیز معتقدند چون ایشان مقدار متنابهی از اموال خویش را بخشیده است برخی گمان کرده اند و یا به صورت مبالغه آورده اند که ایشان تمام اموالشان را در راه خدا تقسیم کرده است .
به عنوان مثال ر.ک:‌   کتاب   فضائل پنج تن علیهم السلام در صحاح ششگانه اهل سنت، نویسنده: سید مرتضى فیروزآبادى / مترجم محمدباقر ساعدى ، ناشر : فیروزآبادى ،مکان نشر: قم
طبقات کبرى، نویسنده: ابن سعد کاتب واقدى / مترجم محمود مهدوى دامغانى ، ناشر: فرهنگ و اندیشه ، مکان نشر: تهران
3.      در باب اینکه چرا ایشان چنین می‌کرد باید گفت که این مسئله سیره و از جمله اخلاقیات ایشان در زندگی‌شان بوده است. امام حسن مجتبى (ع) گاهى مبالغ قابل توجهی پول یکجا به مستمندان می بخشیدند تا زندگى آبرومندانه اى تشکیل بدهند و احیاناً سرمایه اى براى خود تهیه نمایند و دیگر نیاز نباشد هر روز دست نیاز به سوی این و آن بلند کنند. به دلیل همین بخشش های بی نظیر، امام حسن(ع) به «کریم اهل بیت(ع)» شهرت یافتند .
4.    در مورد منافات داشتن این عمل ایشان با رعایت اعتدال نکاتی قابل دقت است :

1- بر طبق بیان قران کریم میزان در انفاق و کمک به دیگران و نیازمندان حد اعتدال و میانه روی است . در آیه 29 سوره اسراء آمده است :
وَ لا تَجْعَلْ یَدَکَ مَغْلُولَةً إِلى عُنُقِکَ وَ لا تَبْسُطْها کُلَّ الْبَسْطِ فَتَقْعُدَ مَلُوماً مَحْسُوراً
هرگز دستت را بر گردنت زنجیر مکن (و ترک انفاق و بخشش منما) و بیش از حد آن را مگشا تا مورد سرزنش قرار گیرى و از کار فرو مانى .
این تعبیر کنایه لطیفى است از اینکه دست دهنده داشته باش، و همچون بخیلان که گویى دستهایشان به گردنشان با غل و زنجیر بسته اند و قادر به کمک و انفاق نیستند مباش. از سویى دیگر دست خود را فوق العاده گشاده مدار، و بذل و بخشش بى حساب مکن که سبب شود از کار بمانى، و مورد ملامت این و آن قرار گیرى، و از مردم جدا شو .
در این آیه نورانی خداوند رسولش را به رعایت اعتدال در انفاق و بخشش سفارش نموده و این ملاک و معیاری برای همه مسلمانان و پیروان پیامبر – ص- است .
در بعضى از روایات که در شان نزول این آیه نقل شده این مطلب به وضوح دیده مى شود، در روایتى مى خوانیم پیامبر ص در خانه بود سؤال کننده اى بر در خانه آمد چون چیزى براى بخشش آماده نبود، و او تقاضاى پیراهن کرد، پیامبر ص پیراهن خود را به او داد، و همین امر سبب شد که نتواند آن روز براى نماز به مسجد برود .
این پیش آمد زبان کفار را باز کرد، گفتند: محمد خواب مانده یا مشغول لهو و سرگرمى است و نمازش را بدست فراموشى سپرده است .
و به این ترتیب این کار هم ملامت و شماتت دشمن، و هم انقطاع از دوست را در پى داشت، و مصداق ملوم حسور شد، آیه فوق نازل گردید و به پیامبر ص هشدار داد که این کار تکرار نشود .
تفسیر نمونه، ج 12، ص: 92
2- با در نظر گرفتن آیه فوق که دستور به رعایت اعتدال در انفاق مى دهد این سؤال پیش مى آید که در سوره دهر و آیات دیگر قرآن و همچنین روایات ستایش و مدح ایثارگران را مى خوانیم که حتى در نهایت سختى از خود مى گیرند و به دیگران مى دهند، این دو چگونه با هم سازگار است؟! دقت در شان نزول آیات فوق، و همچنین قرائن دیگر، پاسخ این سؤال را روشن مى سازد و آن اینکه : دستور به رعایت اعتدال در جایى است که بخشش فراوان سبب نابسامانیهاى فوق العاده اى در زندگى خود انسان گردد، و به اصطلاح ملوم و محسور شود .
و یا ایثار سبب ناراحتى و فشار بر فرزندان او گردد و نظام خانوادگیش را به خطر افکند، و در صورتى که هیچیک از اینها تحقق نیابد مسلما ایثار بهترین راه است .
از این گذشته رعایت اعتدال یک حکم عام است و ایثار یک حکم خاص که مربوط به موارد معینى است و این دو حکم با هم تضادى ندارند .
3- در مورد ایثارو بخشش پیامبر – ص- و یا ائمه-ع- هیچ موردی سراغ نداریم که آنها از حق خانواده و زن و فرزند و عیال ایثار و انفاق کرده باشند و حتی در مورد آیه سوره دهر که داستان ایثار اهل بیت نسبت به اسیر و فقیر و یتیم بیان شده دادن افطار خود به انها با خواست و پیشنهاد و رضایت خود انها بوده و حتی کنیز انها نیز چنین درخواستی داشت و در این ایثار بامیل خود شرکت داشت پس چراغی که به خانه رواست به مسجد حرام است در این موارد نیز صدق می کند .
5- البته رعایت حق خانواده و مقدم داشتن انها به این معنا نیست که مثلا پدر حق بخشش و انفاق ندارد بلکه اگر نیاز های ضروری و لازم خانواده را تامین نمود و وظیفه شرعی و واجب خود را نسبت به آنها انجام داد می تواند از مال خود اهل بخشش و انفاق باشد و البته بهتراست که در این مورد نیز بر طبق دستور قرآن حد اعتدال را رعایت کند .
 
 
 

دیدگاهتان را ثبت کنید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد