صدقه به نیابت از امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف نشانه مودت و ولایت است. پرداخت صدقه برای سلامتی حضرت به هر اندازه و مقدار، انسان را به برترین ثواب صدقه دهندگان نایل مینماید. صدقه دادن به نیابت از آن حضرت از نشانه های مودت و دوستی آن جناب و ولایت اوست. آنچه در مدح صدقه دادن و نماز خواندن به نیابت از سایر مومنین وارد است، بر خوبی و رجحان آن از طرف حضرت نیز دلالت دارد. مولای مومنین افضل افراد آنان است. صدقه دادن از سوی او از صدقه دادن به نیابت از آنان بهتر و برتر می باشد. اضافه بر فحوای دلیلی که در مورد نیابت کردن از امام در حج و طواف و زیارت و … وارد شده؛ انجام این کار حکم رجحان داشتن انجام هرگونه عمل صالح به نیابت از آن جناب را هم خواهد داشت.و سید گرانمقدار علی بن طاووس در کتاب المحجه(1)؛ فرزندش را سفارش و امر کرده به انجام اموری که مربوط به آداب و وظایف او نسبت به مولایمان صاحب الزمان است تا آنجا که گفت: “پس در پیروی و وفاداری و تعلق خاطر و دلبستگی نسبت به آن حضرت به گونه ای باش که خداوند و رسول او و پدران آن حضرت و خود او از تو می خواهند. حوائج آن بزرگوار را بر خواسته های خود مقدم بدار هنگامی که نمازهای حاجت را به جای می آوری و صدقه دادن از سوی آن جناب را پیش از صدقه دادن از سوی خودت و عزیزانت قرار ده و دعا برای آن حضرت را مقدم بدار بر دعا کردن برای خودت و نیز در هر کار خیری که مایه وفای به حق آن حضرت است آن بزرگوار را مقدم بدار که سبب شود به سوی تو توجه فرماید و به تو احسان نماید.”اضافه بر اینکه این کار از اقسام صله به امام علیه السلام است . فضیلت صله برای امام بسیار فراوان است. روایت علی بن حمزه در وسائل و بحار و غیر آن دلالت بر صدقه دادن و مانند آن را به امام علیه السلام دارد. روایت فرموده: “به حضرت ابوابراهیم موسی بن جعفر علیه السلام عرضه داشتم: ازسوی زندگان و مردگان از خویشاوندان و دوستانم حج به جای آورم و نماز بگزارم و صدقه بدهم؟ فرمود: آری از سوی او صدقه بده و نماز بگزار و به سبب صله و پیوندت نسبت به او پاداش دیگری برایت خواهد بود.”
مشهور بین مردم است انسان در غالب اوقات حج و صدقه و زیارت و کارهای نیک دیگر را از سوی کسی انجام می دهد که با وی رابطه و خصوصیتی داشته باشد.
حضرت امام علیه السلام سوال این شخص را به طور بلیغ تر و تمام تری پاسخ فرموده اند: جایز بودن پرداخت صدقه را با کلمه “آری” بیان فرمود سپس خوبی و استحباب آن را پس از تذکر جایز بودن آن امر فرمود به اینعبارت: “ازسوی او صدقه بده و نماز بگزار”
آنگاه فرمود: پاداش دیگری برایت خواهد بود. استحقاق اجر و ثواب آنرا بیان و به آن توجه داد و فرمود:”به سبب صله و پیوندت نسبت به او” پس در این سخن حکم به جایز بودن این عمل را به معنی اعم و استحباب آن و ترغیب کردن به آن با بیان اجر و ثوابش و اینکه آن پاداش به خاطر پیوند با خویشان و دوستان است را در فرمایش خود جمع کرد.
پس ای خواننده دانای هوشمند دقت کن که اگر شخصی به سبب صله یکی از برادران مومن خود و صدقه دادن از سوی او استحقاق ثواب یابد پس چرا کسی که از سوی حضرت صاحب الامر صدقه بدهد مستحق ثواب و پاداش بزرگتری نباشد؟
آری استحقاق آن را دارد و به برترین ثواب صدقه دهندگان نایل می شود چون این عبادت را به نیابت از بهترین افراد عالم انجام داده است و بدون تردید هر قدر که ارتباط و خصوصیت بین او و بین امامش کاملتر و تمامتر باشد ثوابش در صدقه دادن از سوی آن حضرت نیز فزونتر و تمامتر خواهد بود.
مشهور بین مردم است انسان در غالب اوقات حج و صدقه و زیارت و کارهای نیک دیگر را از سوی کسی انجام می دهد که با وی رابطه و خصوصیتی داشته باشد.
حضرت امام علیه السلام سوال این شخص را به طور بلیغ تر و تمام تری پاسخ فرموده اند: جایز بودن پرداخت صدقه را با کلمه “آری” بیان فرمود سپس خوبی و استحباب آن را پس از تذکر جایز بودن آن امر فرمود به اینعبارت: “ازسوی او صدقه بده و نماز بگزار”
آنگاه فرمود: پاداش دیگری برایت خواهد بود. استحقاق اجر و ثواب آنرا بیان و به آن توجه داد و فرمود:”به سبب صله و پیوندت نسبت به او” پس در این سخن حکم به جایز بودن این عمل را به معنی اعم و استحباب آن و ترغیب کردن به آن با بیان اجر و ثوابش و اینکه آن پاداش به خاطر پیوند با خویشان و دوستان است را در فرمایش خود جمع کرد.
پس ای خواننده دانای هوشمند دقت کن که اگر شخصی به سبب صله یکی از برادران مومن خود و صدقه دادن از سوی او استحقاق ثواب یابد پس چرا کسی که از سوی حضرت صاحب الامر صدقه بدهد مستحق ثواب و پاداش بزرگتری نباشد؟
آری استحقاق آن را دارد و به برترین ثواب صدقه دهندگان نایل می شود چون این عبادت را به نیابت از بهترین افراد عالم انجام داده است و بدون تردید هر قدر که ارتباط و خصوصیت بین او و بین امامش کاملتر و تمامتر باشد ثوابش در صدقه دادن از سوی آن حضرت نیز فزونتر و تمامتر خواهد بود.
ـــــــــــــــــــــــــ
پی نوشت:
(1). کتاب بسیار شریف کشف المحجه لثمره المهجه یعنی نشان دادن و پرده برداشتن از حقیقت برای میوه دل (مقصود فرزند ایشان است) این کتاب در حقیقت توصیه هایی است اخلاقی سید ابن طاووس برای فرزندش نگاشته تا بتواند مسیر رشد و تکامل انسانی و اخلاقی را بهتر بپیماید. اعراب آن «محجه» به فتح هر سه حرف میم ,حا و جیم مشدد است و «مهجه» به ضم میم سکون ها و فتح جیم است بدون تشدید .
ــــــــــــــــــــــــــ
مطالب برگرفته :
کتاب شریف”مکیال المکارم فى فوائد الدعاء للقائم” یکى از کتاب هاى ارزشمند شیعه، نوشته آیت اللّه سیدمحمدتقى موسوى اصفهانى(1348 ـ 1301ق)