دوست گرامی. بله مهمترین شرط ازدواج کفویت و همتایی است در ایمان و اخلاق و سایر ویژگی ها ولی مهم ایمان و اخلاق هست.
دربارة معیارهای گزینش همسر با دو گونه از ویژگی ها روبرو هستیم؛ نوع اول ویژگی هایی است که ضروری و حتمی بوده و بدون آنها، زندگی به سر و سامان صحیحی نمی انجامد و نوع دوم ویژگی هایی است که به اندازه اولویت نخست نیست و در مرتبة دوم قرار دارد و آنها صفاتی هستند که باعث کمال و پویایی و موفقیت بیشتر در زندگی می شوند.الف) معیارهای درجة اول 1. دینداری
2. اخلاق نیکو
3. شرافت خانوادگی
4. عقل و فهم
5. سلامتی جسمانی و روانی
ب) معیارهای درجة دوم
1. زیبایی
2. تناسب و همطرازی
الف) همطرازی فرهنگی و فکری
ب) همطرازی در تحصیلات
ج) همتایی جسمانی و جنسی
د) تناسب سنی
هـ) همطرازی خانوادگی، مالی، اجتماعی
همانطور که ملاحظه میفرمایید اخلاق از جمله معیارهای مهم و اساسی برای انتخاب همسر است. حتما در این زمینه از مشاره غافل نشوید و برای مطالعه، کتاب «جوانان و انتخاب همسر» اثر استاد مظاهری را به شما توصیه میکنیم.
اخلاق نیکو و برخورد مؤدبانه یکی از ویژگی های ارزشمند انسانی است که هر کسی به این خصوصیت آراسته باشد از جایگاه ارزشی والایی برخوردار بوده و در سایه این صفات اخلاقی می تواند در زندگی فردی و اجتماعی به پیشرفت مادی و معنوی بیشتری دست یابد. علاوه بر این چنین افرادی از جایگاه ایمانی[1] خاصی نیز برخوردار بوده و از محبوبیت بیشتری برخوردار می باشد. لذا در انتخاب همسر و شریک پایدار زندگی، توصیة زیادی شده تا همسری خوش اخلاق اختیار شود. یکی از مسلمانان، به نام حسین بن بشّار باسطی، نامه ای به امام رضا † نوشت و دربارة خواستگاری که برای دخترش آمده بود، مشورت خواست. امام رضا † در جواب نامه او نوشت: اگر خواستگار فرد بداخلاق است، دخترت را به او نده.[2]اگر زن یا شوهر بدخلق باشند زندگی را بسان جهنّم خواهند کرد و عرصه را بر اعضای خانواده تلخ کرده و شادکامی و سرور را از آنان خواهند گرفت. اخلاق همسر، برای زن از اهمیت مضاعف برخوردار است. زیرا برای خانم ها امنیت اخلاقی و رعایت حدود ادب و حریم خانوادگی و التزام به مصالح خانواده از ناحیه شوهر، بسیار مهم است. خانمی که از خانواده و بستگان خود جدا شده و به ازدواج تن داده است، تنها پناهگاهش شوهر می باشد. اگر چنانچه این امنیت اخلاقی از ناحیة شوهر تأمین نشود، ادامة زندگی برای زن، چه بسا مشکل خواهد بود. لذا پشتیبانی عاطفی زن، حمایت زن، وفادرای نسبت به زن، عدم خیانت به زن (با ارتباط با دیگران)، رعایت اعتبار و آبروی زن، اظهار محبت و دوستی به زن، باعث اطمینان قلبی او شده و به زندگی امیدوار می گردد. اگر همسران از ویژگیهای اخلاقی برخوردار باشند بسیاری از تنشها، بدخلقیها، خشونتها و اختلافات ویرانگر از ساحت زندگی خانوادگی رخت بر خواهد بست. آراسته بودن به خصوصیات اخلاقی و مبرا بودن از ویژگیهای ناپسند اخلاقی، زمینة نیل به مهمترین هدف ازدواج یعنی آرامش را فراهم میسازد.
مصادیق خوشخلقی
نمودها و مصادیق خوش اخلاقی را می توان موارد زیر دانست: خوش زبانی، عفت، لجباز نبودن، بزرگواری، حق پذیری، تواضع منطقی، راستگویی، وقار و متانت، بردباری، حسن ظنّ، عواطف و محبت، گذشت و فداکاری، مثبت اندیشی، مؤدب بودن، نرمخویی در مقابل همسر، وفاداری، قناعت، مدارا. در آموزههای دینی سفارش زیادی شده تا با افراد کجخلق و بیاخلاق ازدواج نکنید. پیامبر گرامی اسلام فرمودند: بدترین و شرورترین زنان، کسانی هستند که همیشه با همسرش خصومت و دشمنی دارد، از نامحرمان پرهیز نمیکند، مواظب منزل نیست و معمولاً بیرون است، بددهن و بیادب است، نافرمان است، حیا و عفت ندارد، اطاعت شوهر نمیکند، با نامحرمان رابطه خوبی دارد، و … .[3][1] قال الصادق †: اکمل المؤمنین ایماناً اَحْسَنَهُم خُلقاً؛ کامل ترین افراد از نظر ایمان، کسانی هستند که اخلاقشان نیکوتر باشد (محمدتقی مجلسی، بحارالانوار، ج 1، ص 151).
[2] لاتُزَوّجهُ إن کانَ سَیّی الخُلق؛ (همان، ج 100، ص 234).
[3] انّ من شرّ نسائکم التی لاتتورّع عن قبیح، المتّبرجه إذا غاب عنها زوجها، الحصان مع بعلها، ولاتعین زوجها علی خیر و امرأة صخّابه وهی التی تخاصم زوجها ابداً و امرأة وّلاجة وهی المتبرّجه التی لاتستر عن الرجل، ولا تلزم بیتها، متی طلبها زوجها کانت خارجة، و امرأة همّازة و هی التی تذکر الناس بالقبیع؛ (حسین نوری طبرسی، مستدرک الوسایل، ج 14، ص 166-165).
دربارة معیارهای گزینش همسر با دو گونه از ویژگی ها روبرو هستیم؛ نوع اول ویژگی هایی است که ضروری و حتمی بوده و بدون آنها، زندگی به سر و سامان صحیحی نمی انجامد و نوع دوم ویژگی هایی است که به اندازه اولویت نخست نیست و در مرتبة دوم قرار دارد و آنها صفاتی هستند که باعث کمال و پویایی و موفقیت بیشتر در زندگی می شوند.الف) معیارهای درجة اول 1. دینداری
2. اخلاق نیکو
3. شرافت خانوادگی
4. عقل و فهم
5. سلامتی جسمانی و روانی
ب) معیارهای درجة دوم
1. زیبایی
2. تناسب و همطرازی
الف) همطرازی فرهنگی و فکری
ب) همطرازی در تحصیلات
ج) همتایی جسمانی و جنسی
د) تناسب سنی
هـ) همطرازی خانوادگی، مالی، اجتماعی
همانطور که ملاحظه میفرمایید اخلاق از جمله معیارهای مهم و اساسی برای انتخاب همسر است. حتما در این زمینه از مشاره غافل نشوید و برای مطالعه، کتاب «جوانان و انتخاب همسر» اثر استاد مظاهری را به شما توصیه میکنیم.
اخلاق نیکو و برخورد مؤدبانه یکی از ویژگی های ارزشمند انسانی است که هر کسی به این خصوصیت آراسته باشد از جایگاه ارزشی والایی برخوردار بوده و در سایه این صفات اخلاقی می تواند در زندگی فردی و اجتماعی به پیشرفت مادی و معنوی بیشتری دست یابد. علاوه بر این چنین افرادی از جایگاه ایمانی[1] خاصی نیز برخوردار بوده و از محبوبیت بیشتری برخوردار می باشد. لذا در انتخاب همسر و شریک پایدار زندگی، توصیة زیادی شده تا همسری خوش اخلاق اختیار شود. یکی از مسلمانان، به نام حسین بن بشّار باسطی، نامه ای به امام رضا † نوشت و دربارة خواستگاری که برای دخترش آمده بود، مشورت خواست. امام رضا † در جواب نامه او نوشت: اگر خواستگار فرد بداخلاق است، دخترت را به او نده.[2]اگر زن یا شوهر بدخلق باشند زندگی را بسان جهنّم خواهند کرد و عرصه را بر اعضای خانواده تلخ کرده و شادکامی و سرور را از آنان خواهند گرفت. اخلاق همسر، برای زن از اهمیت مضاعف برخوردار است. زیرا برای خانم ها امنیت اخلاقی و رعایت حدود ادب و حریم خانوادگی و التزام به مصالح خانواده از ناحیه شوهر، بسیار مهم است. خانمی که از خانواده و بستگان خود جدا شده و به ازدواج تن داده است، تنها پناهگاهش شوهر می باشد. اگر چنانچه این امنیت اخلاقی از ناحیة شوهر تأمین نشود، ادامة زندگی برای زن، چه بسا مشکل خواهد بود. لذا پشتیبانی عاطفی زن، حمایت زن، وفادرای نسبت به زن، عدم خیانت به زن (با ارتباط با دیگران)، رعایت اعتبار و آبروی زن، اظهار محبت و دوستی به زن، باعث اطمینان قلبی او شده و به زندگی امیدوار می گردد. اگر همسران از ویژگیهای اخلاقی برخوردار باشند بسیاری از تنشها، بدخلقیها، خشونتها و اختلافات ویرانگر از ساحت زندگی خانوادگی رخت بر خواهد بست. آراسته بودن به خصوصیات اخلاقی و مبرا بودن از ویژگیهای ناپسند اخلاقی، زمینة نیل به مهمترین هدف ازدواج یعنی آرامش را فراهم میسازد.
مصادیق خوشخلقی
نمودها و مصادیق خوش اخلاقی را می توان موارد زیر دانست: خوش زبانی، عفت، لجباز نبودن، بزرگواری، حق پذیری، تواضع منطقی، راستگویی، وقار و متانت، بردباری، حسن ظنّ، عواطف و محبت، گذشت و فداکاری، مثبت اندیشی، مؤدب بودن، نرمخویی در مقابل همسر، وفاداری، قناعت، مدارا. در آموزههای دینی سفارش زیادی شده تا با افراد کجخلق و بیاخلاق ازدواج نکنید. پیامبر گرامی اسلام فرمودند: بدترین و شرورترین زنان، کسانی هستند که همیشه با همسرش خصومت و دشمنی دارد، از نامحرمان پرهیز نمیکند، مواظب منزل نیست و معمولاً بیرون است، بددهن و بیادب است، نافرمان است، حیا و عفت ندارد، اطاعت شوهر نمیکند، با نامحرمان رابطه خوبی دارد، و … .[3][1] قال الصادق †: اکمل المؤمنین ایماناً اَحْسَنَهُم خُلقاً؛ کامل ترین افراد از نظر ایمان، کسانی هستند که اخلاقشان نیکوتر باشد (محمدتقی مجلسی، بحارالانوار، ج 1، ص 151).
[2] لاتُزَوّجهُ إن کانَ سَیّی الخُلق؛ (همان، ج 100، ص 234).
[3] انّ من شرّ نسائکم التی لاتتورّع عن قبیح، المتّبرجه إذا غاب عنها زوجها، الحصان مع بعلها، ولاتعین زوجها علی خیر و امرأة صخّابه وهی التی تخاصم زوجها ابداً و امرأة وّلاجة وهی المتبرّجه التی لاتستر عن الرجل، ولا تلزم بیتها، متی طلبها زوجها کانت خارجة، و امرأة همّازة و هی التی تذکر الناس بالقبیع؛ (حسین نوری طبرسی، مستدرک الوسایل، ج 14، ص 166-165).