سندرم آسپرگر چیست؟

آسپرگر جزء اختلالات عصبی رشدی است که پیش‌تر به عنوان یک اختلال مجزا طبقه بندی می‌شد. امروزه آسپرگر در طبقه اختلالات طیف اوتیسم قرار می‌گیرد. در ارتباط با این افراد متوجه می‌شوید که هوش آن‌ها به اندازه دیگر افراد جامعه است. اما مشکلات آن‌ها در زمینه مهارت‌های اجتماعی مشهود است.

این اختلال باعث عملکرد متفاوت مغز شده و به دنبال آن، اختلال در مهارت‌های ارتباطی و حرکتی به وجود می‌آید. اگر در جهت بهبود آن تلاشی صورت نگیرد فرد مبتلا در بزرگسالی دچار بحران‌های شدیدی خواهد شد. هر چند بزرگسالان مبتلا به این اختلال نیز می‌توانند در جهت بهبود وضعیت خود اقدام کنند.1
 

علائم و نشانه های سندرم آسپرگر چیست؟

علائم اجتماعی-رفتاری می تواند در اوایل دوران کودکی آغاز شود ؛ تفاوت های متفاوتی در توسعه اجتماعی دیده می شود، اما این تغییرات در کودکان نوپا سخت است و ممکن است به شرایط دیگری نسبت داده شود و یا نادیده گرفته شود. اغلب موارد سندرم اسپرگر در زمانی که کودک در مدرسه یا سالمند است، شناسایی می شود. مطالعات نشان می دهد که میانگین سن در تشخیص 11 سال است.

برخی از علائم موجود ممکن، عبارتند از:

عدم آگاهی اجتماعی

عدم علاقه به اجتماع / و ایجاد رابطه دوستی

دشوار ساختن و حفظ دوستی

ناتوانی در تحلیل اندیشه ها، و احساسات دیگران

یا بیش از حد با دقت نگاه کردن و یا اجتناب از تماس با چشم

عدم تغییر شکل صورت و یا استفاده از عبارات چهره اغراق آمیز

عدم استفاده یا درک حرکات

ناتوانی درک نشانه های غیر کلامی یا ارتباطات

عدم توجه به مرزهای بین فردی

غالبا حساس به صدا، لمس، بوی ، و محرک های تصویری

انعطاف پذیری و بیش از حد وابستگی به روال

الگوهای حرکتی کلیشه ای و تکراری ،مانند حرکت دست .

یکی دیگر از ویژگی های مشخص از سندرم اسپرگر این است که در مورد بعضی مسائل وسواس خاص دارند (مانند اتومبیل ها یا قطارها یا حتی موضوعات کوچک تر مانند جارو برقی).

این علایق غیرمعمول تکراری و شدید در مقایسه با سایر علایق کودکان است.

به رغم تلاش زیاد، کودک تمایلی به گفتگو ندارد.

رشد زبان در کودکان مبتلا به سندرم اسپرگر معمولا در مقایسه با سایر شرایط اوتیست طبیعی است.

کودکان مبتلا به سندرم اسپرگر، نمرات طبیعی در آزمونهای زبان شامل واژگان، و دستور زبان دارند که موجب تمایز این سندرم با اوتیسم است.2
 

علل سندرم آسپرگر

علت دقیق سندرم آسپرگر مشخص نیست، اما به‌ نظر می‌رسد که این عارضه بر اثر ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی که موجب تغییراتی در تکامل مغز می‌شوند، به وجود می‌آید. از آنجایی که سندرم آسپرگر می‌تواند در نسل‌های بعدی یک خانواده نیز ادامه پیدا کند، گفته می‌شود که برخی موارد آن دارای زمینه‌های ارثی است.

عده‌ای از پژوهشگران معتقدند که عوامل محیطی در اوایل دوران بارداری می‌توانند در ایجاد سندرم آسپرگر مؤثر باشند، اما این باور هنوز ثابت نشده است.

ناهنجاری‌های مغزی نیز شاید با سندرم آسپرگر در ارتباط باشند. همچنین پژوهشگران از طریق تصویربرداری‌های پیشرفته‌ی مغزی متوجه تفاوت‌های ساختاری و کارکردی در نقاط خاصی از مغز مبتلایان به سندرم آسپرگر شده‌اند.3
 

تشخیص نشانگان سندرم آسپرگر

در صورتی که علائم ذکر شده را در کودک خود مشاهده کردید لازم است برای کسب اطمینان و تشخیص قطعی از افراد متخصص کمک بگیرید. روانشناس رفتارهای کودک را مورد بررسی قرار می‌دهد و مشکلات رفتاری و احساسی را مورد ارزیابی و درمان قرار می‌دهد. علاوه بر این لازم است به متخصص مغز و اعصاب نیز مراجعه کنید تا شرایط مغزی و آسیب‌ها را مورد بررسی قرار دهد و تشخیص قطعی در مورد فرزند شما صورت بگیرد.

همچنین روانپزشک مشکلات کودک را در زمینه سلامت روان مورد بررسی قرار می‌دهد و داروهای مورد نیاز را تجویز می‌کند. همانطور که واضح است تشخیص این اختلال با همکاری چند متخصص بهترین نتیجه را به دست می‌دهد. فرد متخصص ممکن است حتی کودک را در موقعیت‌های رفتاری و احساسی گوناگون قرار دهد تا از نشانگان آسپرگر اطمینان حاصل نماید. پزشک و یا روانشناس برای تشخیص بهتر ممکن است سؤالات زیر را از شما بپرسد:

کودک از چه زمان مشکلات و علائم را بروز داده‌است؟

کودکتان از چند سالگی شروع به حرف زدن کرد و ارتباطش با دیگران و دوستانش چگونه است؟

آیا فرزند شما می‌تواند بر روی یک موضوع خاص متمرکز شود؟1
 

درمان سندرم آسپرگر

درمان‌گر درصورت تشخیص دقیق می‌تواند درک بهتری از چالش‌هایی که بیمار با آنها روبه‌روست، پیدا کند و بیمار نیز در این‌ صورت شانس بیشتری برای بهبود خواهد داشت. درمان‌های مختلفی وجود دارند که فرد را برای تعاملات اجتماعی و مبارزه با اضطراب آماده می‌کنند و به او یاد می‌دهند که از انزوای اجتماعی بیرون بیاید. برخی از این درمان‌ها عبارت‌اند از:
 

آموزش مهارت‌های تحصیلی و آکادمیک

درمان‌های کمک‌آموزشی می‌توانند برای کودکانی که مبتلا به سندرم آسپرگر تشخیص داده می‌شوند، بسیار مفید باشند. در این نوع درمان مهارت‌هایی ازجمله سازمان‌دهی یادداشت‌ها، مدیریت اهداف تکالیف و سایر نیازهای خاص یادگیری به کودک آموزش داده می‌شوند. اغلب کودکان مبتلا به سندرم آسپرگر می‌توانند با دانش‌آموزان مدارس عادی ادغام شوند.
 

آموزش مهارت های اجتماعی

مبتلایان به سندرم آسپرگر درنتیجه‌ی آموزش مهارت‌های اجتماعی یاد می‌گیرند که تعاملات‌شان با دیگران را از طریق درک نشانه‌های اجتماعی و بروز واکنش مناسب بهبود ببخشند.
 

آموزش مهارت های ارتباطی

مبتلایان به سندرم آسپرگر به‌ کمک گفتار درمانی و آموزش‌های زبانی خاص برای مثال یاد می‌گیرند که چطور مکالمه‌ با دیگران را آغاز و ادامه دهند. فرد در این‌ دسته از آموزش‌ها همچنین یاد می‌گیرد که لحن صدا هنگام سؤال‌پرسیدن، تأییدکردن، ابراز مخالفت یا فرمان‌دادن چگونه باید باشد. از دیگر آموزش‌های مرتبط می‌توان به چگونگی تفسیر نشانه‌های کلامی و غیرکلامی و نحوه‌ی پاسخ صحیح به این نشانه‌ها اشاره کرد.
 

رفتار درمانی شناختی (CBT)

مبتلایان به سندرم آسپرگر از طریق رفتار درمانی شناختی یاد می‌گیرند که احساسات‌شان را کنترل کنند و از علایق وسواسی و روتین‌های تکرارشونده‌ بکاهند.
 

تغییر و اصلاح رفتار

تغییر و اصلاح رفتار شامل استراتژی‌هایی است که موجب تقویت رفتارهای مثبت و کاهش رفتارهای بیهوده می‌شود.
 

کار درمانی و فیزیوتراپی

کار درمانی و فیزیوتراپی در مبتلایان به سندرم آسپرگر موجب بهبود مشکلات یکپارچگی حسی و تقویت هماهنگی‌های حرکتی می‌شود.
 

دارو درمانی

هیج دارویی برای سندرم آسپرگر وجود ندارد، اما ممکن است برخی داروهای خاص برای رفع علائم و درمان اضطراب تجویز شوند.
 

طب جایگزین

برخی مطالعات نشان داده‌اند که رژیم های غذایی سالم خاصی ازجمله رژیم‌های فاقد گلوتن و مکمل‌های ویتامین می‌توانند در درمان سندرم آسپرگر مفید باشند. شواهد روایی حاکی از آن‌اند که مصرف منظم روغن ماهی در کمک به رفع اضطراب و برخی مشکلات شناختی مؤثرست.

همچنین پژوهشگران با مروری بر مطالعات انجام‌شده در زمینه‌ی درمان‌های جایگزین برای سندرم آسپرگر دریافتند که براساس شواهد روایی گویا موسیقی درمانی، درمان یگپارچگی حسی، طب سوزنی و ماساژ درمانی نیز تاحدودی مؤثرند. با این‌ حال پژوهشگران تأکید دارند که هنوز شواهد قطعی و محکمی که اثرگذاری طب جایگزین و مکمل در درمان سندرم آسپرگر را ثابت کند، در دست نیست.3
 

خطرات یا عوارض سندرم اسپرگر چیست؟

همانطور که قبلا ذکر شد، سندرم اسپرگر ممکن است با سایر شرایط روانپزشکی ،مانند؛ اختلال بیش فعالی کمبود توجه (ADHD) یا اختلال اضطراب همراه باشد.حتی زمانی که اختلال اضطرابی وجود نداشته باشد، افراد مبتلا به سندرم اسپرگر، ممکن است از اضطراب یا حساسیت نسبت به محرک های خاص، مانند، صداهای بلند برخوردار باشند.

در برخی موارد، رفتارهای ناخوشایند (تندریم، خود آسیب و تجاوز) و یا افسردگی ممکن است ،در پاسخ به اضطراب و ناامیدی ناشی از بیماران مبتلا به سندرم اسپرگر رخ دهد.

رفتارهای دیگری که در افراد مبتلا به سندرم اسپرگر گزارش شده است، شامل رفتارهای وسواسی-اجباری و مشکلات مدیریت خشم است. همانطور که با هر شرایط، میزان شدت علائم می تواند به طور گسترده ای در میان افراد متفاوت باشد، همه افراد مبتلا به سندرم اسپرگر، اختلالات مربوط به روانپزشکی، افسردگی و یا رفتارهای ناخوشایند را تجربه خواهند کرد.2

پینوشتها
1.www.honarehzendegi.com
2.www.namnak.com
3.www.chetor.com