خانه » همه » مذهبی » سیاست در قرآن

سیاست در قرآن


سیاست در قرآن

۱۳۹۸/۰۲/۱۰


۱۰۰۳ بازدید

آیا داخل قرآن ما از سیاست حرفی زده شده و در کدام آیات؟

بله، در قرآن کریم آیات سیاسی وجود دارد، البته باید توجه داشت که بررسى و تحقیق پیرامون سیاست در قرآن کریم به دو شکل امکان ‌پذیر است:یکم: ما به دنبال لفظ و واژه «سیاست» در قرآن کریم باشیم و جست و جو و نتیجه ‌گیرى خودمان را مبتنى بر این واژه نماییم. مسلماً این روش تحقیق و پژوهش نمى ‌تواند روش مقبول و پسندیده خصوصاً در ارتباط با قرآن باشد؛ زیرا بسیارى ازموضوعات مسلم و قطعى در قرآن کریم وجود دارد که به لفظ آنها اشاره نشده است. دوم: به دنبال آیات متعددى باشیم که محورهای اساسی سیاست را بیان نموده است، نظیر مبانی حاکمیت، حکومت مطلوب، ویژگى ‌ها و شرایط حاکم، نحوه کسب قدرت و مبناى مشروعیت، جایگاه مردم، منشا قانونگذاری، اهداف و وظایف حکومت، نحوه حکومت داری و… . مسلماً پژوهشى داراى ارزش علمى و مفید است که مبتنى بر تحقیق همه جانبه از آیات قرآن و موضوعات مختلف آن باشد و از منابع و تفاسیر معتبرى استفاده شود.مبانی سیاست در قرآن:1. اختصاص حاکمیت، ولایت و سرپرستى همه جانبه مادى، معنوى، دنیوى و اخروى براى خدا، رسول و اولیاى خاص او: «إِنَّما وَلِیُّکُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذِینَ آمَنُوا الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلاةَ وَ یُؤْتُونَ الزَّکاةَ وَ هُمْ راکِعُونَ»(سرپرست و ولى شما تنها خدا و پیامبر او است و کسانى که ایمان آورده ‌اند؛ همان کسانى که نماز به پا مى‌ دارند و در حال رکوع زکات مى‌ پردازند)(مائده (5)، آیه 55) و همچنین رجوع کنید به: یوسف (12)، آیه 40؛ مائده (5)، آیه 42 و 43.2. اثبات امامت و رهبرى سیاسى – اجتماعى براى پیامبر(ص)، امام(ع) و منصوبان از ناحیه آنان: (إِنَّ اللَّهَ یَأْمُرُکُمْ أَنْ تُؤَدُّوا الْأَماناتِ إِلى أَهْلِها وَ إِذا حَکَمْتُمْ بَیْنَ النَّاسِ أَنْ تَحْکُمُوا بِالْعَدْلِ…)نساء (4)، آیه 58 و ر.ک: مائده (5)، آیه 67. «خداوند به شما فرمان مى ‌دهد که امانت ها را به صاحبانشان بدهید و هنگامى که میان مردم داورى مى ‌کنید، به عدالت داورى کنید».توضیح اینکه امانت در قرآن، گستره وسیعى دارد و یکى از مهم ترین عرصه ‌هاى آن، مسأله امامت و رهبرى است. امام رضا(ع) در تفسیر این آیه، مى‌ فرماید: «اهل امانت امامان هستند؛ هر امامى امانت رهبرى را باید به امام بعد از خود بسپارد… . (الشیخ عبد على بن جمعه العروسى الحویزى، تفسیر نورالثقلین، ج 1، 496 )
3. اثبات حکومت و خلافت در زمین براى برخى از پیامبران گذشته؛ مانند حضرت داود(ع) و سلیمان(ع): (یا داوُدُ إِنَّا جَعَلْناکَ خَلِیفَةً فِى الْأَرْضِ فَاحْکُمْ بَیْنَ النَّاسِ بِالْحَقِّ) سوره ص (38)، آیه 26 و ر.ک: همان، آیه 20؛ نمل (27)، آیه 26 و 27؛ نساء (4)، آیه 54. «اى داود! ما تو را خلیفه در زمین قرار دادیم، پس در میان مردم به حق داورى کن».
۴. دعوت به کار شورایى و جمعى کردن: (وَ شاوِرْهُمْ فِى الْأَمْرِ فَإِذا عَزَمْتَ فَتَوَکَّلْ عَلَى اللَّهِ)آل عمران (3)، آیه 159 و ر.ک: شورى (42)، آیه 3۷ «در کارها با آنان مشورت کن؛ اما هنگامى که تصمیم گرفتى، [قاطع باش و] بر خدا توکل کن».
۵. امر به جهاد و مبارزه با طاغوت ها، مستکبران و ستمگران و لزوم تهیه امکانات دفاعى: (یا أَیُّهَا النَّبِیُّ جاهِدِ الْکُفَّارَ وَ الْمُنافِقِینَ وَ اغْلُظْ عَلَیْهِمْ) تحریم (66)، آیه 9 و ر.ک: اعراف (7)، آیه 56؛ بقره (2)، آیه 218. «اى پیامبر! با کفار و منافقان پیکار کن و بر آنان سخت بگیر». (وَ أَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ وَ مِنْ رِباطِ الْخَیْلِ تُرْهِبُونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّهِ وَ عَدُوَّکُمْ)؛انفال (8)، آیه 60. «هر آنچه از نیروى سلاح و اسبان آماده مى‌ توانید براى تهدید دشمنان خداوند و دشمنان خودتان فراهم سازید». (یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا خُذُوا حِذْرَکُمْ فَانْفِرُوا ثُباتٍ أَوِ انْفِرُوا جَمِیعاً) نساء (4)، آیه 71. «اى اهل ایمان، سلاح جنگ برگیرید و آن گاه دسته دسته یا با هم براى جهاد بیرون روید». (ما لَکُمْ لا تُقاتِلُونَ فِى سَبِیلِ اللَّهِ) همان، آیه۷۵ «چرا در راه خدا جهاد نمى ‌کنید»….
۶. اثبات سلطنت و حکومت براى برخى از حاکمان صالح و عادل؛ مانند طالوت و ذوالقرنین: (وَ قالَ لَهُمْ نَبِیُّهُمْ إِنَّ اللَّهَ قَدْ بَعَثَ لَکُمْ طالُوتَ مَلِکاً) بقره (2)، آیه 246 و 247 و ر.ک: کهف، آیات 83-98. «و پیامبرشان به آنان گفت: خداوند طالوت را براى زمامدارى شما مبعوث کرده است».
براى آگاهى بیشتر ر.ک:
– عباسعلى عمید زنجانى، مبانى اندیشه سیاسى اسلام، فصل 5، اندیشه سیاسى در متون اسلامى؛
-آیه ‌ الله مکارم شیرازى، پیام قرآن (تفسیر موضوعى)، ج 9و10.

ممکن است این مطالب هم برای شما مفید باشد:

دیدگاهتان را ثبت کنید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد