«شَبَث بن‌رِبْعی ریاحی» فردی بوقلمون‌صفت، فرصت‌طلب و ابن‌الوقت بود و موضع ثابتی نداشت. او مؤذن «سجاح» بود که پس از رحلت پیامبر اکرم ˆ ادّعای پیامبری کرد. (طبری، تاریخ الامم و الملوک ، ج 3، ص 274). او در جنگ صفین جزء یاران آن حضرت بود. ( وقعة صفین ، ص205). در جنگ نهروان فرمانده میسره لشکر علی † بود. (طبری، تاریخ الامم و الملوک ، ج 5، ص 85؛ ابوحنیفه دِیْنَوَری، الاخبار الطوال ، ص 308) سپس در صف دشمنان شیعیان قرار گرفته و از جمله کسانی بود که برضد حُجْر بن‌عَدِی شهادت داد. (طبری، تاریخ الأمم و الملوک ، ج 5، ص 269). او جزء کسانی بود که به امام حسین ـ ع ـ نامه نوشتند و آن حضرت را به کوفه دعوت کردند. (طبری، همان، ج 5، ص 353). همچنین او جزء کسانی بود که در واقعه کربلا حاضر شد و چنانکه در متن گفته شد فرمانده پیاده نظام لشکر عمر بن‌سعد بود. (طبری، همان، ج 5، ص 422) شَبَث بن‌رِبْعی از کسانی بود که پس از حادثه عاشورا یکی از چهار مسجد ملعون را به جهت شادی از قتل امام حسین † در کوفه بنا کرد. (کلینی، الفروع من الکافی ، ج 3، ص490). او در جنگ با مختار شرکت کرد و به همراه سه هزار نفر به نفع عبداللّه بن‌مُطیع حاکم کوفه، از طرف عبداللّه بن‌زُبیر برضدّ مختار وارد جنگ شد. (طبری، تاریخ الامم و الملوک ، ج 6، ص 23) مرحوم شوشتری ابتدا از ابن‌حجر نقل می‌کند که شَبَث از کسانی بود که در کشتن عثمان شرکت کرد و همچنین بعد از واقعة عاشورا وارد سپاه مختار شد و از قاتلان امام حسین انتقام گرفت. ولی مرحوم شوشتری در این دو مطلب تشکیک کرده و می‌فرماید ما در تحقیقات خود به این دو مطلب نرسیدیم و ثابت نشد. ( قاموس الرجال ، ج 5، ص390 ـ 388).