توضیح اجمالی
1- پرداختن به برخی از ظواهر مثل وضعیت ظاهری علی ع و فاطمه س یا سن و زمان ازدواج و یا …چندان مفید نیست باید به دنبال معارف و فضایل و مناقب اهل بیت ع بود .
2- آنچه در ازدواج علی ع و فاطمه س مهم است هم کفو و هم شان بودن علی ع و فاطمه س در فضایل و مناقب بوده است نه شرایط و وضعیت ظاهری و قد و وزن و سن و….آن حضرت .
3- علاوه بر این ازدواج در سن تکلیف و بلوغ در میان اعراب مرسوم بود و مورد تاکید اسلام هم هست و پیامبر به عرف اسلام و عرب عمل کرد .
وضعیت ظاهری علی ع
4- درباره وضعیت ظاهری علی ع در منابع تاریخی و سیره اختلاف است .
اجمالا نقصی در وجود علی ع وجود نداشت اما این که حضرت بلند قامت و ستبر و رشید و چاق و یا کوتاه قامت و لاغر و… بود در منابع تاریخی اختلاف است .
آنچه در باره وضعیت ظاهری علی ع در منابع تاریخی گفته شده است بیشتر مریوط به جنگ ها و رشادت و شجاعت علی ع در جنگ ها بوده است ، این ویژگی ها مربوط به دوران جنگ ها است نه در دوران ابتدای جوانی و ازدواج علی ع .
سن ازدواج
5- در باره سن ازدواج علی ع و فاطمه زهرا س نیز اختلاف است گرچه مشهور سن ازدواج علی ع را در حدود 20 سال و سن ازدواج فاطمه س را در حدود 10 سال ( مرسوم درآن زمان ) و دوران زندگی مشترک در را حدود 10 سال می دانند ولی اقوال دیگری هم وجود دارد.
توضیح بیشتر :
وضعیت ظاهری علی ع
یکی از شبهاتی که معاندین و دشمنان بر وجود امیرالمومنین علی علیه السلام وارد کرده اند استناد به روایاتی است که به شکل ظاهری آنحضرت اشاره کرده و به خیال خود برخی ویژگیهای عجیب و نامتناسبی را به آن حضرت نسبت داده اند به همین منظور لازم است که این مطلب را به طور ریشه ای و دقیق مورد بررسی قرار دهیم تا روشن شود که آنحضرت چه ویژگی ظاهری داشته اند:
بررسی روایات پیرامون سیمای ظاهری امیرالمومنین حضرت على علیه السلام طبق روایات فراوان انبیای الهی و پیامبر خاتم صلی الله علیه و آله و سلم و اهل بیت علیهم السلام از همه لحاظ حتی از نظر شکل و شمایل و هیئت ظاهری از تمامی مردم زمان خودشان برتر بوده اند بطوری که عاری از هر عیب و نقصی بوده اند .
بعضی اوقات بعضی یا بخاطر عدم آشنایی با روایات و متون تاریخی و یا از روی غرض ورزی ، سعی در تنقیص و به خیال خودشان کوچک نمودن این بزرگواران داشته و دارند .
البته متأسفانه نوشتن و انتشار مطالب بی پیرایه از افراد بی مطالعه ، در سایت ها فراوان است .حقیقت مطلب در مورد شمایل ظاهری امیر المؤمنین صلوات الله و سلامه علیه یک سری روایات و نقلهای تاریخی به دست ما رسیده است .
در هیچ کتاب معتبر از اهل سنت و شیعه مطلبی در مورد نامناسببودن چهره و اندام امیرالمؤمنین(ع) وجود ندارد، بلکه نقلهای بسیاری در مورد زیبایی حضرتشان در این منابع مشاهده میشود.
1. ابن عبد البر(م 463ق) در کتاب «الاستیعاب فی معرفة الاصحاب»: حضرت على(ع) قد متوسط و چشمانی سیاه داشت. خوشسیما بود و مانند ماه شب چهارده، از زیبایى میدرخشید. شکمش، بزرگ و شانههایش، پهن و درشت انگشت بود. اندامى لطیف داشت و گردنش از سپیدى، مانند تنگى از نقره بود. جلو سرش مو نداشت و محاسنش، انبوه بود. استخوان شانه استوارى، مانند استخوان شانه شیر درنده بود. بازو و بند دستش از پیچیدگى قابل تشخیص نبود. هنگام راه رفتن گامها را کشیده برمیداشت. هرگاه بازوى کسى را میگرفت، چنان بود که جان او را گرفته تا آنجا که تاب نفس کشیدن را احساس نمیکرد. دست و بند دستش، فربه بود.[1]2. ابن اثیر جزری (م 630ق) در کتاب «اسد الغابة فی معرفة الصحابة»: ابو هریره از عبد الله بن داوود از ابو الحجاج مدرک چنین روایت کرده است: در یکى از روزها دیدم که حضرت على(ع) به ایراد خطبه پرداخته است، در آن هنگام چهرهاش از همه مردم، زیباتر بود.[2]3. یکى از افراد در ضمن ملاقاتى که با رسول خدا(ص) داشت، گفت: چگونه على(ع) میتواند «لواء الحمد» را به دوش بکشد؟ رسول خدا(ص) در پاسخ فرمود: «چگونه على(ع) تاب تحمل آنرا نداشته باشد، حال آنکه خصلتهاى چندى را در اختیار دارد: 1. شکیبائیش مانند شکیبائى من است. 2. چهره زیبایش مانند چهره زیباى یوسف(ع) است. 3. نیرویش مانند نیروى جبرئیل است».[3]4. از «ابن عباس» روایت شده است که؛ رسول خدا(ص) فرمود: «کسى که میخواهد به حلم حضرت ابراهیم(ع) و به حکم نوح(ع) و به زیبایى چهره یوسف(ع) پى ببرد، به على بن ابیطالب(ع) نظر نماید [که همه این ویژگیها در او جمع شده است]».[4]ب. درباره بخش دوم پرسش نیز باید گفت که امام علی(ع)، مصداقی از آیه «أَشِدَّاءُ عَلَى الْکُفَّارِ رُحَماءُ بَیْنَهُمْ»[5] بود، امّا خشونت بیجا نداشت، بلکه در جای خود خشن و در جای خود مهربان بود، و مهربانی آنحضرت بر خشونتش میچربید.
ابو سعید خدرى نقل میکند: در یکى از روزها، گروهى در پیشگاه رسول اکرم(ص) از حضرت على(ع) شکایت کردند. پیامبر(ص) به دنبال شکوه آنان از جاى برخاست و خطابهاى ایراد فرمود و شنیدم خطاب به مردم اظهار میداشت: «اى مردم! از على(ع) شکوه نکنید، به خدا سوگند! على شیفته ذات خدا است و در راه خدا از خشونت و سرسختى زیادى برخوردار است و در این راه کمال پایمردى را دارد».[6] پینوشت:
[1]. ابن عبد البر، یوسف بن عبد الله، الاستیعاب فى معرفة الأصحاب، ج 3، ص 1123، بیروت، دار الجیل، چاپ اول، 1412ق؛ نیز ر.ک: قد امام علی(ع)، 12188.
[2]. ابن اثیر جزرى، على بن محمد، أسد الغابة فى معرفة الصحابة، ج 3، ص 620، بیروت، دار الفکر، 1409ق.
[3]. محب الدین طبرى ، أحمد بن عبد الله، الریاض النَضِرَة فى مناقب العَشرة، ج 3، ص 172، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ دوم ، 1424ق .
[4]. همان، ج 3، ص 196.
[5]. «در برابر کفّار سرسخت و شدید، و در میان خود مهربانند»؛ فتح، 29.
[6]. ابن هشام حمیرى معافرى، عبد الملک، السیرة النبویة، ج 2، ص 603، بیروت، دار المعرفة، بیتا.
1- پرداختن به برخی از ظواهر مثل وضعیت ظاهری علی ع و فاطمه س یا سن و زمان ازدواج و یا …چندان مفید نیست باید به دنبال معارف و فضایل و مناقب اهل بیت ع بود .
2- آنچه در ازدواج علی ع و فاطمه س مهم است هم کفو و هم شان بودن علی ع و فاطمه س در فضایل و مناقب بوده است نه شرایط و وضعیت ظاهری و قد و وزن و سن و….آن حضرت .
3- علاوه بر این ازدواج در سن تکلیف و بلوغ در میان اعراب مرسوم بود و مورد تاکید اسلام هم هست و پیامبر به عرف اسلام و عرب عمل کرد .
وضعیت ظاهری علی ع
4- درباره وضعیت ظاهری علی ع در منابع تاریخی و سیره اختلاف است .
اجمالا نقصی در وجود علی ع وجود نداشت اما این که حضرت بلند قامت و ستبر و رشید و چاق و یا کوتاه قامت و لاغر و… بود در منابع تاریخی اختلاف است .
آنچه در باره وضعیت ظاهری علی ع در منابع تاریخی گفته شده است بیشتر مریوط به جنگ ها و رشادت و شجاعت علی ع در جنگ ها بوده است ، این ویژگی ها مربوط به دوران جنگ ها است نه در دوران ابتدای جوانی و ازدواج علی ع .
سن ازدواج
5- در باره سن ازدواج علی ع و فاطمه زهرا س نیز اختلاف است گرچه مشهور سن ازدواج علی ع را در حدود 20 سال و سن ازدواج فاطمه س را در حدود 10 سال ( مرسوم درآن زمان ) و دوران زندگی مشترک در را حدود 10 سال می دانند ولی اقوال دیگری هم وجود دارد.
توضیح بیشتر :
وضعیت ظاهری علی ع
یکی از شبهاتی که معاندین و دشمنان بر وجود امیرالمومنین علی علیه السلام وارد کرده اند استناد به روایاتی است که به شکل ظاهری آنحضرت اشاره کرده و به خیال خود برخی ویژگیهای عجیب و نامتناسبی را به آن حضرت نسبت داده اند به همین منظور لازم است که این مطلب را به طور ریشه ای و دقیق مورد بررسی قرار دهیم تا روشن شود که آنحضرت چه ویژگی ظاهری داشته اند:
بررسی روایات پیرامون سیمای ظاهری امیرالمومنین حضرت على علیه السلام طبق روایات فراوان انبیای الهی و پیامبر خاتم صلی الله علیه و آله و سلم و اهل بیت علیهم السلام از همه لحاظ حتی از نظر شکل و شمایل و هیئت ظاهری از تمامی مردم زمان خودشان برتر بوده اند بطوری که عاری از هر عیب و نقصی بوده اند .
بعضی اوقات بعضی یا بخاطر عدم آشنایی با روایات و متون تاریخی و یا از روی غرض ورزی ، سعی در تنقیص و به خیال خودشان کوچک نمودن این بزرگواران داشته و دارند .
البته متأسفانه نوشتن و انتشار مطالب بی پیرایه از افراد بی مطالعه ، در سایت ها فراوان است .حقیقت مطلب در مورد شمایل ظاهری امیر المؤمنین صلوات الله و سلامه علیه یک سری روایات و نقلهای تاریخی به دست ما رسیده است .
در هیچ کتاب معتبر از اهل سنت و شیعه مطلبی در مورد نامناسببودن چهره و اندام امیرالمؤمنین(ع) وجود ندارد، بلکه نقلهای بسیاری در مورد زیبایی حضرتشان در این منابع مشاهده میشود.
1. ابن عبد البر(م 463ق) در کتاب «الاستیعاب فی معرفة الاصحاب»: حضرت على(ع) قد متوسط و چشمانی سیاه داشت. خوشسیما بود و مانند ماه شب چهارده، از زیبایى میدرخشید. شکمش، بزرگ و شانههایش، پهن و درشت انگشت بود. اندامى لطیف داشت و گردنش از سپیدى، مانند تنگى از نقره بود. جلو سرش مو نداشت و محاسنش، انبوه بود. استخوان شانه استوارى، مانند استخوان شانه شیر درنده بود. بازو و بند دستش از پیچیدگى قابل تشخیص نبود. هنگام راه رفتن گامها را کشیده برمیداشت. هرگاه بازوى کسى را میگرفت، چنان بود که جان او را گرفته تا آنجا که تاب نفس کشیدن را احساس نمیکرد. دست و بند دستش، فربه بود.[1]2. ابن اثیر جزری (م 630ق) در کتاب «اسد الغابة فی معرفة الصحابة»: ابو هریره از عبد الله بن داوود از ابو الحجاج مدرک چنین روایت کرده است: در یکى از روزها دیدم که حضرت على(ع) به ایراد خطبه پرداخته است، در آن هنگام چهرهاش از همه مردم، زیباتر بود.[2]3. یکى از افراد در ضمن ملاقاتى که با رسول خدا(ص) داشت، گفت: چگونه على(ع) میتواند «لواء الحمد» را به دوش بکشد؟ رسول خدا(ص) در پاسخ فرمود: «چگونه على(ع) تاب تحمل آنرا نداشته باشد، حال آنکه خصلتهاى چندى را در اختیار دارد: 1. شکیبائیش مانند شکیبائى من است. 2. چهره زیبایش مانند چهره زیباى یوسف(ع) است. 3. نیرویش مانند نیروى جبرئیل است».[3]4. از «ابن عباس» روایت شده است که؛ رسول خدا(ص) فرمود: «کسى که میخواهد به حلم حضرت ابراهیم(ع) و به حکم نوح(ع) و به زیبایى چهره یوسف(ع) پى ببرد، به على بن ابیطالب(ع) نظر نماید [که همه این ویژگیها در او جمع شده است]».[4]ب. درباره بخش دوم پرسش نیز باید گفت که امام علی(ع)، مصداقی از آیه «أَشِدَّاءُ عَلَى الْکُفَّارِ رُحَماءُ بَیْنَهُمْ»[5] بود، امّا خشونت بیجا نداشت، بلکه در جای خود خشن و در جای خود مهربان بود، و مهربانی آنحضرت بر خشونتش میچربید.
ابو سعید خدرى نقل میکند: در یکى از روزها، گروهى در پیشگاه رسول اکرم(ص) از حضرت على(ع) شکایت کردند. پیامبر(ص) به دنبال شکوه آنان از جاى برخاست و خطابهاى ایراد فرمود و شنیدم خطاب به مردم اظهار میداشت: «اى مردم! از على(ع) شکوه نکنید، به خدا سوگند! على شیفته ذات خدا است و در راه خدا از خشونت و سرسختى زیادى برخوردار است و در این راه کمال پایمردى را دارد».[6] پینوشت:
[1]. ابن عبد البر، یوسف بن عبد الله، الاستیعاب فى معرفة الأصحاب، ج 3، ص 1123، بیروت، دار الجیل، چاپ اول، 1412ق؛ نیز ر.ک: قد امام علی(ع)، 12188.
[2]. ابن اثیر جزرى، على بن محمد، أسد الغابة فى معرفة الصحابة، ج 3، ص 620، بیروت، دار الفکر، 1409ق.
[3]. محب الدین طبرى ، أحمد بن عبد الله، الریاض النَضِرَة فى مناقب العَشرة، ج 3، ص 172، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ دوم ، 1424ق .
[4]. همان، ج 3، ص 196.
[5]. «در برابر کفّار سرسخت و شدید، و در میان خود مهربانند»؛ فتح، 29.
[6]. ابن هشام حمیرى معافرى، عبد الملک، السیرة النبویة، ج 2، ص 603، بیروت، دار المعرفة، بیتا.