اگر قرار باشد با همه وقایع احساسی برخورد کنیم و بدون دلیل محکم ذهنی قضاوت کنیم شاید واقعیات هم در گرو احساسی فکر کردن دچار تغییر و تحول شود و جای حق و باطل عوض شود.
منابعی که شما آنها را در خصوص تاریخ ایران مطالعه نمودید بدون مدرک مطالب دور از واقعیت را جهت ایجاد تنفر از اعراب و سپس از اسلام مهندسی کند و امروزه این تفکر بسیار فعال و پر کار فعالیت میکند.
اصل داستان ممکن است از اینکه شما فکر میکنید اسفناک تر باشد و یا بالعکس ملایمتر باشد در هر دوصورت اگر دلیل عقلی قایل قبول نداشته باشیم از مسیر حق منحرف شدیم .
ایران عزیز ما همیشه تاریخ مورد تجاوز و طمع دشمنان بوده و هست اما آنچه مهم است حقخواهی و حقطلبی مردم ما باعث شده در مقابل زیاده خواهان و ستمکاران سر تعظیم فرود نیاورند، هرچند ممکن است در برههای از زمان سکوت کرده باشند. اما همیشه حقجو و طالب حقیقت دین بودهاند.
چنانچه «پیغمبر اکرم(ص) درباره مردم فارس فرمود: همچنان که شما (عربها) به خاطر حمایت از دین، آنان را با شمشیر خواهید زد، دنیا منقضی نمیشود و به آخر نمیرسد، مگر اینکه همین ایرانیان به خاطر تازه شدن اسلام و حمایت از قرآن، و پیاده شدن دستورات آسمانی این کتاب الهی، شما را با شمشیر خواهند زد و با شما خواهند جنگید.» (بحار الانوار، ج5، ص 46 و بحار الانوار، ج 67، ص 168)
این حدیث، یک خبر است، یا به اصطلاح یک خبر غیبی (از آینده) است که امروز تحقق آن را میبینیم و این تنها خبری نیست که در قرآن کریم و یا احادیث پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله در مورد آینده، جنگها و یا وضعیت ملیتهای متفاوت و از جمله ایرانیان و اعراب نسبت به گرایش و اعتقاد به اسلام آمده است. چنان چه در ابتدای سورهی روم، خبر از شکست رومیان و پیروزی مجدد آنها در جنگ با ایرانیها به میان آمده است و همینطور است در سوره المائده که خبر از جایگزینی ایرانیها به جای اعراب، در اسلامگرایی میدهد و آن هم با چه تعاریف زیبا و ژرفی از صفات آنها که با محبت به الله جل جلاله، دوست داشتن اهل ایمان و محکم بودن علیه کفر شروع میشود:
«یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُواْ مَن یرْتَدَّ مِنکُمْ عَن دِینِهِ فَسَوْفَ یأْتِی اللّهُ بِقَوْمٍ یحِبُّهُمْ وَیحِبُّونَهُ أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ أَعِزَّةٍ عَلَى الْکَافِرِینَ یجَاهِدُونَ فِی سَبِیلِ اللّهِ وَلاَ یخَافُونَ لَوْمَةَ لآئِمٍ ذَلِکَ فَضْلُ اللّهِ یؤْتِیهِ مَن یشَاءُ وَاللّهُ وَاسِعٌ عَلِیمٌ» (المائده، 54)
ترجمه: اى کسانى که ایمان آورده اید هر کس از شما از دین خود برگردد، به زودى خدا گروهى [دیگر] را مى آورد که آنان را دوست مى دارد و آنان [نیز] او را دوست دارند [اینان] با مؤمنان فروتن [و] بر کافران سرفرازند (مقابل آنها محکم هستند)، در راه خدا جهاد مى کنند و از سرزنش هیچ ملامتگرى نمى ترسند، این فضل خداست، آن را به هر که بخواهد مى دهد و خدا گشایشگرِ داناست.
مرحوم طبرسی با ذکر منابع حدیث، در ذیل این آیه مینویسد: «هنگامی که از رسول خدا (ص) دربارهی این آیه سؤال کردند، حضرت دست مبارک خود را بر شانه سلمان زد و فرمود: «این و یاران او و هموطنان او هستند.» سپس فرمود: «اگر دین (و در روایت دیگری اگر علم) به ستاره پروین(ثریا) بسته باشد و در آسمان قرار گیرد مردانی از فرزندان فارس آن را در اختیار خواهند گرفت.»
و البته آیات بسیار دیگری وجود دارد که بنا بر احادیث معتبر در تشیع و تسنن، به این جا به جایی تصریح دارد. چنان چه در ذیل آیه مبارکه ذیل آمده است:
«إِلاَّ تَنفِرُواْ یعَذِّبْکُمْ عَذَابًا أَلِیمًا وَیسْتَبْدِلْ قَوْمًا غَیرَکُمْ وَلاَ تَضُرُّوهُ شَیئًا وَاللّهُ عَلَى کُلِّ شَیءٍ قَدِیرٌ» (التوبه، 39)
ترجمه: اگر بسیج نشوید [خدا] شما را به عذابى دردناک عذاب مى کند و گروهى دیگر به جاى شما مى آورد و به او زیانى نخواهید رسانید و خدا بر هر چیزى تواناست.
حدیث: گروهی از یاران رسول خدا (ص) گفتند: یا رسول الله، این مردمی که خداوند آنان را در کتاب خود یاد کرده است چه کسانی هستند؟!
حضرت (ص) دست مبارکش را به پای سلمان که در کنار رسول خدا (ص) نشسته بود، زد و فرمود: « این، قبیلهاش و هموطنانش هستند». سپس فرمود: «قسم به پروردگاری که جان من در قبضهی قدرت اوست، اگر «ایمان» به ستارهی پروین آویخته باشد، مردانی از مردم «فارس» آن را در اختیار خواهند گرفت. (نورالثقلین، ج 5، ص 46 و بحارالانوار، ج 67، ص 168)
با توجه به این مطالب :
1- احساس می شود احتیاج بیشتری به مطالعه منابع معتبر تاریخی داریم.
در نگاه به تاریخ و مطالعه تاریخ از نگاه احساسی ایرانی و عرب بودن فاصله بگیریم زیرا امروزه عرب ستیزی و جنگ اعراب علیه ایرانیان و ایران ستیزی به نام حمله ایرانیان به اعراب و ایجاد نفرت و تنفر بین عرب و عجم ( جهان اسلام ) شدت یافت . امروزه جهان اسلام احتیاج به مودت و محبت و برادری دارد.
2- بحث فتوحات و جنگ های ایران و اعراب از بحث های مفصل و محل اختلاف شدید در منابع تاریخی است، اینکه ابتدا ایرانیان آغازگر جنگ بودند و اعراب مدافع، و یا اعراب آغازگر جنگ و ایرانیان مدافع بودند محل اختلاف است .
3- این امر مسلم تاریخی وجود دارد که ایرانیان و حکومت ساسانیان در زمان حمله اعراب به ایران در بدترین شرایط سیاسی ، اجتماعی ، اقتصادی و…. بسر می بردند و مهم تر از همه شکاف های اجتماعی و اقتصادی و … نارضایتی عمومی وجود داشت و عامل شکست ایرانیان اعراب نبودند که اختلافات و نارضایتی ها عامل شکست بود.
4- به طور کلی فتوحات اولیه مسلمین در داخل ایران تقریبا از دو گونه خارج نبود: فتح به جنگ یا فتح به صلح.منابع تاریخی از فتح به جنگ کمتر سخن گفتند بلکه بیشتر از فتح به صلح سخن گفتند و ایرانیان به دلیل عدم انگیزه مقاومت و نیز حفظ جایگاه اجتماعی و امتیازهای شخصی و نیازشان به مسلمانان، برای متوقف ساختن حملات اقوام ترک، به سرعت راه مسالمت با مسلمانان را در پیش گرفتند و حتی برای تسلم مناطق تحت نفوذ خود به ایشان پیشقدم شدند، مشروط بر آن که اهل آن خراج و جزیه بپردازند، به صلح فتح کردند و در عوض مردمان را بر جان و مالشان امان دادند یعنی مسلمانان خراج بگیرند و کاری به جان و اموال و منازل آنان نداشته باشند.
اعراب مردم شهر های ایران را بر اموال، بناها و منازلشان باقی گذارده متعرض آنان نشدند . مردم شهرهای ایران به مصالحه پرداختند و ضمن قبول پرداخت خراج و جزیه، بر جان و مال و فرزندان خویش، امان خواستند اعراب نیز مردم را بر اموال، بناها و منازلشان باقی گذارده متعرض آنان نشدند. گزارشی از جنایات اعراب در قتل و غارت و تجاوز وجود ندارد .
5- این که دختران ایرانی را به کنیزکی گیرند و به فاحشگی برند اصلا درست و صحیح نیست . اگر کمی در باره کنیز و احکام کنیز در اسلام مطالعه می شد چنین قضاوتی را نمی کردید کنیزان ،زنان کافر و مشرک بودند که در جنگ نصیب مسلمانان می شد نه در صلح و مصالحه، کنیزان نیز دارای صاحب و مالک بودند ودارای احکام خاص که حکم شرعی زنان بر آنان اجرا می شد و این کنیزان پس از مدتی آزاد و همانند زنان مسلمان از تمام حق و حقوق بهره مند می شدند .
6- این عبارت که “اون زمان عرب که تو صحرا بوده دختر سفید ایرانی که دارای لباس و اندام و زیورآلات بوده رو رد میکرده درحالی که بزرگان دینش میگفتن این برات حلاله اسیر جنگیه و کنیزه ” این عبارت هم غلط است زیرا همه ایرانیان داری لباس و زیور آلات و…. نبودند و همه اعراب همه صحرا نشین نبودند بر عکس بسیاری از ایرانیان به علت تضادهای طبقاتی در فقر و محرومیت بسر می بردند و برخی از اعراب نیز به تجارت و بازرگانی مشغول و در شهر زندگی می کردند نه در صحرا و برخی از مناطق حجاز خوش آب و هوا بود و مردمانی اشراف و ثروتمند داشت . و بزرگان دین هم نمی گفتند این بر شما حلال است بلکه تقسیم غنائم دارای شرایط و قوانینی بود .
7- در منابع تاریخی ، از بردگان و کنیزان عموما سیاه و فقیر نام برده شده نه زیبا و با زیور آلات و زیبایی و… گزارشی از اجبار زنان به فاحشگی و گرفتن زنان از شوهران برای فاحشگی در منابع تاریخی وجود ندارد .
8- در باره چونگی قتل عمر و انگیزه قتل عمر توسط فیروز ابولولو در منابع اختلاف وجود دارد . قتل عمر ربطی به کنیز و اجبار کنیزان به فاحشگی ندارد . گفته می شود علت قتل عمر سهم کمتر موالی ( عجم و ایرانیان ) در سهم بیت المال و تحقیر ایرانیان بوده است . برخی نیز علت قتل عمر را اختلافات داخل می دانند .
9 – در باره عملکرد خلفا در حق علی ع و اهل بیت و نیز عملکرد آنان در باره ایرانیان انتقاد وارد است . اهل بیت نسبت به عملکرد خلفا نقد و انتقاد داشتند .
10-اسلام و اهل بیت ع نسبت به احترام بردگان و کنیزان و آزادی آنان سفارش کردند . شاید یکی از دلایل مهم گرایش ایرانیان به اهل بیت ع حرمت و احترام آنان به ایرانیان و بردگان و کنیزان و مراعات حال آنان باشد .
11- هویت ایرانی افتخار به پیروی مکتب اهل بیت ع را دارد که احیانا عملکرد زشت دیگران را ندارند .
در پایان گفته می شود ممکن است در حمله اعراب و ایرانیان در هر دو طرف اشکالات و رفتار زشتی هم وجود داشته باشد اما آنچه امروز برجسته می شود عرب ستیزی و اسلام ستیزی در میان ایرانیان و یا ایران ستیزی در میان اعراب است که از طرف دشمن برجسته می شود ،نه دفاع از هویت تاریخی ایرانیان و یا اعراب . ایران و ایرانی و اسلام و اسلامی و مسلمان در پناه یکدیگر و با مودت و برادری ایمانی باید در مقابله با یهود و نصاری وحدت داشته باشند . و با تاسی به مکتب اهل بیت ع به دنبال نشر و گسترش معارف اهل بیت ع باشد .
برای مطالعه بیشتر حتما کتاب خدمات متقابل اسلام و ایران شهید مطهری پیشنهاد می شود
منابعی که شما آنها را در خصوص تاریخ ایران مطالعه نمودید بدون مدرک مطالب دور از واقعیت را جهت ایجاد تنفر از اعراب و سپس از اسلام مهندسی کند و امروزه این تفکر بسیار فعال و پر کار فعالیت میکند.
اصل داستان ممکن است از اینکه شما فکر میکنید اسفناک تر باشد و یا بالعکس ملایمتر باشد در هر دوصورت اگر دلیل عقلی قایل قبول نداشته باشیم از مسیر حق منحرف شدیم .
ایران عزیز ما همیشه تاریخ مورد تجاوز و طمع دشمنان بوده و هست اما آنچه مهم است حقخواهی و حقطلبی مردم ما باعث شده در مقابل زیاده خواهان و ستمکاران سر تعظیم فرود نیاورند، هرچند ممکن است در برههای از زمان سکوت کرده باشند. اما همیشه حقجو و طالب حقیقت دین بودهاند.
چنانچه «پیغمبر اکرم(ص) درباره مردم فارس فرمود: همچنان که شما (عربها) به خاطر حمایت از دین، آنان را با شمشیر خواهید زد، دنیا منقضی نمیشود و به آخر نمیرسد، مگر اینکه همین ایرانیان به خاطر تازه شدن اسلام و حمایت از قرآن، و پیاده شدن دستورات آسمانی این کتاب الهی، شما را با شمشیر خواهند زد و با شما خواهند جنگید.» (بحار الانوار، ج5، ص 46 و بحار الانوار، ج 67، ص 168)
این حدیث، یک خبر است، یا به اصطلاح یک خبر غیبی (از آینده) است که امروز تحقق آن را میبینیم و این تنها خبری نیست که در قرآن کریم و یا احادیث پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله در مورد آینده، جنگها و یا وضعیت ملیتهای متفاوت و از جمله ایرانیان و اعراب نسبت به گرایش و اعتقاد به اسلام آمده است. چنان چه در ابتدای سورهی روم، خبر از شکست رومیان و پیروزی مجدد آنها در جنگ با ایرانیها به میان آمده است و همینطور است در سوره المائده که خبر از جایگزینی ایرانیها به جای اعراب، در اسلامگرایی میدهد و آن هم با چه تعاریف زیبا و ژرفی از صفات آنها که با محبت به الله جل جلاله، دوست داشتن اهل ایمان و محکم بودن علیه کفر شروع میشود:
«یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُواْ مَن یرْتَدَّ مِنکُمْ عَن دِینِهِ فَسَوْفَ یأْتِی اللّهُ بِقَوْمٍ یحِبُّهُمْ وَیحِبُّونَهُ أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ أَعِزَّةٍ عَلَى الْکَافِرِینَ یجَاهِدُونَ فِی سَبِیلِ اللّهِ وَلاَ یخَافُونَ لَوْمَةَ لآئِمٍ ذَلِکَ فَضْلُ اللّهِ یؤْتِیهِ مَن یشَاءُ وَاللّهُ وَاسِعٌ عَلِیمٌ» (المائده، 54)
ترجمه: اى کسانى که ایمان آورده اید هر کس از شما از دین خود برگردد، به زودى خدا گروهى [دیگر] را مى آورد که آنان را دوست مى دارد و آنان [نیز] او را دوست دارند [اینان] با مؤمنان فروتن [و] بر کافران سرفرازند (مقابل آنها محکم هستند)، در راه خدا جهاد مى کنند و از سرزنش هیچ ملامتگرى نمى ترسند، این فضل خداست، آن را به هر که بخواهد مى دهد و خدا گشایشگرِ داناست.
مرحوم طبرسی با ذکر منابع حدیث، در ذیل این آیه مینویسد: «هنگامی که از رسول خدا (ص) دربارهی این آیه سؤال کردند، حضرت دست مبارک خود را بر شانه سلمان زد و فرمود: «این و یاران او و هموطنان او هستند.» سپس فرمود: «اگر دین (و در روایت دیگری اگر علم) به ستاره پروین(ثریا) بسته باشد و در آسمان قرار گیرد مردانی از فرزندان فارس آن را در اختیار خواهند گرفت.»
و البته آیات بسیار دیگری وجود دارد که بنا بر احادیث معتبر در تشیع و تسنن، به این جا به جایی تصریح دارد. چنان چه در ذیل آیه مبارکه ذیل آمده است:
«إِلاَّ تَنفِرُواْ یعَذِّبْکُمْ عَذَابًا أَلِیمًا وَیسْتَبْدِلْ قَوْمًا غَیرَکُمْ وَلاَ تَضُرُّوهُ شَیئًا وَاللّهُ عَلَى کُلِّ شَیءٍ قَدِیرٌ» (التوبه، 39)
ترجمه: اگر بسیج نشوید [خدا] شما را به عذابى دردناک عذاب مى کند و گروهى دیگر به جاى شما مى آورد و به او زیانى نخواهید رسانید و خدا بر هر چیزى تواناست.
حدیث: گروهی از یاران رسول خدا (ص) گفتند: یا رسول الله، این مردمی که خداوند آنان را در کتاب خود یاد کرده است چه کسانی هستند؟!
حضرت (ص) دست مبارکش را به پای سلمان که در کنار رسول خدا (ص) نشسته بود، زد و فرمود: « این، قبیلهاش و هموطنانش هستند». سپس فرمود: «قسم به پروردگاری که جان من در قبضهی قدرت اوست، اگر «ایمان» به ستارهی پروین آویخته باشد، مردانی از مردم «فارس» آن را در اختیار خواهند گرفت. (نورالثقلین، ج 5، ص 46 و بحارالانوار، ج 67، ص 168)
با توجه به این مطالب :
1- احساس می شود احتیاج بیشتری به مطالعه منابع معتبر تاریخی داریم.
در نگاه به تاریخ و مطالعه تاریخ از نگاه احساسی ایرانی و عرب بودن فاصله بگیریم زیرا امروزه عرب ستیزی و جنگ اعراب علیه ایرانیان و ایران ستیزی به نام حمله ایرانیان به اعراب و ایجاد نفرت و تنفر بین عرب و عجم ( جهان اسلام ) شدت یافت . امروزه جهان اسلام احتیاج به مودت و محبت و برادری دارد.
2- بحث فتوحات و جنگ های ایران و اعراب از بحث های مفصل و محل اختلاف شدید در منابع تاریخی است، اینکه ابتدا ایرانیان آغازگر جنگ بودند و اعراب مدافع، و یا اعراب آغازگر جنگ و ایرانیان مدافع بودند محل اختلاف است .
3- این امر مسلم تاریخی وجود دارد که ایرانیان و حکومت ساسانیان در زمان حمله اعراب به ایران در بدترین شرایط سیاسی ، اجتماعی ، اقتصادی و…. بسر می بردند و مهم تر از همه شکاف های اجتماعی و اقتصادی و … نارضایتی عمومی وجود داشت و عامل شکست ایرانیان اعراب نبودند که اختلافات و نارضایتی ها عامل شکست بود.
4- به طور کلی فتوحات اولیه مسلمین در داخل ایران تقریبا از دو گونه خارج نبود: فتح به جنگ یا فتح به صلح.منابع تاریخی از فتح به جنگ کمتر سخن گفتند بلکه بیشتر از فتح به صلح سخن گفتند و ایرانیان به دلیل عدم انگیزه مقاومت و نیز حفظ جایگاه اجتماعی و امتیازهای شخصی و نیازشان به مسلمانان، برای متوقف ساختن حملات اقوام ترک، به سرعت راه مسالمت با مسلمانان را در پیش گرفتند و حتی برای تسلم مناطق تحت نفوذ خود به ایشان پیشقدم شدند، مشروط بر آن که اهل آن خراج و جزیه بپردازند، به صلح فتح کردند و در عوض مردمان را بر جان و مالشان امان دادند یعنی مسلمانان خراج بگیرند و کاری به جان و اموال و منازل آنان نداشته باشند.
اعراب مردم شهر های ایران را بر اموال، بناها و منازلشان باقی گذارده متعرض آنان نشدند . مردم شهرهای ایران به مصالحه پرداختند و ضمن قبول پرداخت خراج و جزیه، بر جان و مال و فرزندان خویش، امان خواستند اعراب نیز مردم را بر اموال، بناها و منازلشان باقی گذارده متعرض آنان نشدند. گزارشی از جنایات اعراب در قتل و غارت و تجاوز وجود ندارد .
5- این که دختران ایرانی را به کنیزکی گیرند و به فاحشگی برند اصلا درست و صحیح نیست . اگر کمی در باره کنیز و احکام کنیز در اسلام مطالعه می شد چنین قضاوتی را نمی کردید کنیزان ،زنان کافر و مشرک بودند که در جنگ نصیب مسلمانان می شد نه در صلح و مصالحه، کنیزان نیز دارای صاحب و مالک بودند ودارای احکام خاص که حکم شرعی زنان بر آنان اجرا می شد و این کنیزان پس از مدتی آزاد و همانند زنان مسلمان از تمام حق و حقوق بهره مند می شدند .
6- این عبارت که “اون زمان عرب که تو صحرا بوده دختر سفید ایرانی که دارای لباس و اندام و زیورآلات بوده رو رد میکرده درحالی که بزرگان دینش میگفتن این برات حلاله اسیر جنگیه و کنیزه ” این عبارت هم غلط است زیرا همه ایرانیان داری لباس و زیور آلات و…. نبودند و همه اعراب همه صحرا نشین نبودند بر عکس بسیاری از ایرانیان به علت تضادهای طبقاتی در فقر و محرومیت بسر می بردند و برخی از اعراب نیز به تجارت و بازرگانی مشغول و در شهر زندگی می کردند نه در صحرا و برخی از مناطق حجاز خوش آب و هوا بود و مردمانی اشراف و ثروتمند داشت . و بزرگان دین هم نمی گفتند این بر شما حلال است بلکه تقسیم غنائم دارای شرایط و قوانینی بود .
7- در منابع تاریخی ، از بردگان و کنیزان عموما سیاه و فقیر نام برده شده نه زیبا و با زیور آلات و زیبایی و… گزارشی از اجبار زنان به فاحشگی و گرفتن زنان از شوهران برای فاحشگی در منابع تاریخی وجود ندارد .
8- در باره چونگی قتل عمر و انگیزه قتل عمر توسط فیروز ابولولو در منابع اختلاف وجود دارد . قتل عمر ربطی به کنیز و اجبار کنیزان به فاحشگی ندارد . گفته می شود علت قتل عمر سهم کمتر موالی ( عجم و ایرانیان ) در سهم بیت المال و تحقیر ایرانیان بوده است . برخی نیز علت قتل عمر را اختلافات داخل می دانند .
9 – در باره عملکرد خلفا در حق علی ع و اهل بیت و نیز عملکرد آنان در باره ایرانیان انتقاد وارد است . اهل بیت نسبت به عملکرد خلفا نقد و انتقاد داشتند .
10-اسلام و اهل بیت ع نسبت به احترام بردگان و کنیزان و آزادی آنان سفارش کردند . شاید یکی از دلایل مهم گرایش ایرانیان به اهل بیت ع حرمت و احترام آنان به ایرانیان و بردگان و کنیزان و مراعات حال آنان باشد .
11- هویت ایرانی افتخار به پیروی مکتب اهل بیت ع را دارد که احیانا عملکرد زشت دیگران را ندارند .
در پایان گفته می شود ممکن است در حمله اعراب و ایرانیان در هر دو طرف اشکالات و رفتار زشتی هم وجود داشته باشد اما آنچه امروز برجسته می شود عرب ستیزی و اسلام ستیزی در میان ایرانیان و یا ایران ستیزی در میان اعراب است که از طرف دشمن برجسته می شود ،نه دفاع از هویت تاریخی ایرانیان و یا اعراب . ایران و ایرانی و اسلام و اسلامی و مسلمان در پناه یکدیگر و با مودت و برادری ایمانی باید در مقابله با یهود و نصاری وحدت داشته باشند . و با تاسی به مکتب اهل بیت ع به دنبال نشر و گسترش معارف اهل بیت ع باشد .
برای مطالعه بیشتر حتما کتاب خدمات متقابل اسلام و ایران شهید مطهری پیشنهاد می شود