ضخیم شدن دیواره رحم یا همان هایپرپلازی آندومتر چیست؟

ضخیم شدن دیواره رحم یا همان هایپرپلازی آندومتر یک ناخوشایندی از آستررحم و یا آندومتر است ، آندومتر شما همان چیزی است که هرماه درواکنش به تغییرات هورمونی منظم شما ساخته میشود و این قسمت اصلی خونریزی ماهانه شمااست.

ضخیم شدن آستر رحم و یا تکثیر آن در نیمه اول چرخه قاعدگی کاملا طبیعی است اما اگر یک عدم تعادل در تحریک هورمونی وجود داشته باشد ، میتواند یک ناهنجاری رخ دهد این تغییر غیرعادی و ضخیم شدن نامنظم ، هایپرپلازی آندومتر نامیده میشود.

بطور معمول تخمدانها استروژن و پروژسترون را در پاسخ به هورمون تحریک کننده مغز تولید میکنند. این تعادل هورمون ها و این تغییر سازمان یافته درنیمه اول چرخه قاعدگی باعث میشود که سیکل قاعدگی شما 28 روز باشد.1
 

انواع هایپرپلازی آندمتر یا ضخیم شدن دیواره رحم

هایپرپلازی آندومتر شرایطی است که آندومتر (آستررحم)بطور غیرعادی ضخیم است و چهارنوع هایپرپلازی آندومتر وجود دارد:

هایپرپلازی آندومتر ساده

هایپرپلازی آندومتر پیچیده

هایپرپلازی آندومتری ساده غیرمعمول

هایپرپلازی آندومتر غیرمعمول پیچیده.1

علت ضخیم شدن دیواره رحم چیست؟

ضخیم شدن دیواره رحم به دلیل وجود استروژن به مقدار زیاد اتفاق می افتد این در حالی است که پروژسترون به آن مقدار موجود نیست. اگر تخمک گذاری اتفاق نیفتد، پروژسترون تولید نمی شود بنابراین پوشش فرو نمی ریزد. دیواره رحم برای پاسخ به استروژن به رشد خود ادامه می دهد. سلول های دیواره رحم در هم گره خورده و شکلی غیرطبیعی ایجاد می کنند. به این حالت ضخیم شدن دیواره رحم می گویند که می تواند منجر به سرطان شود.2
 

علائم آندومتریوز

اندومتریوز علائم مختلفی دارد. در برخی از زنان علائم  آندومتریوز شدیدتر است در حالی که در برخی دیگر علائم قابل توجهی دیده نمی‌شود. علائم اندومتریوز عبارتند از:

 درد دوران قاعدگی که با داروهای مسکن تسکین پیدا نمی‌کند.

 قاعدگی شدید به شکلی که فرد مجبور می‌شود پد یا تامپون زیادی استفاده کند (یا گاهی هر دو را با هم استفاده کند) یا لباس فرد نیز به خون آلوده می‌شود.

 درد لگن، این درد ممکن است فقط نزدیک دوران قاعدگی ایجاد شود یا همیشه وجود داشته باشد.

 درد هنگام مقاربت یا بعد از آن

 درد یا احساس ناراحتی در زمان استفاده از سرویس بهداشتی

 وجود خون در مدفوع یا ادرار

 احساس خستگی همیشگی

در برخی از زنان، وجود اندومتریوز رحم مانع انجام فعالیت‌های روزمره شده و گاهی منجر به افسردگی می‌شود.3
 

چه زنانی مستعد ضخیم شدن دیواره رحم هستند

زنانی که اضافه وزن دارندزنانی که سن آنها بالای 35 سال است.

زنانی که پوست سفیدی دارند

زنانی که اضافه وزن دارند

زنانی که بیماری هایی مثل دیابت را داشته اند

زنانی که در سن بالا یائسگی را تجربه می کنند

زنانی که در سن کم قاعدگی را تجربه می کنند

زنانی که سیگار می کشند

زنانی که سابقه خانوادگی در سرطان تخمدان، روده بزرگ یا رحم را دارند.2

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد

در صورت مشاهده خونریزی غیر طبیعی واژن شامل موارد زیر، مراجعه به پزشک لازم است:

لکه بینی بین دوره

خونریزی شدید غیرطبیعی

خونریزی های کوتاه و نامنظم

خونریزی واژینال یا لکه بینی پس از یائسگی

افرادی که درد لگن با منشأ ناشناخته دارند نیز باید به پزشک مراجعه کنند تا وضعیت مورد ارزیابی قرار گرفته، علت ضخیم شدن اندومتر مشخص گردد و احتمال سرطان اندومتر رفع گردد. علائم دیگر نظیر نفخ و احساس پرُی بدون اینکه زیاد غذا خورده باشید، باید جدی گرفته شوند.

تعیین دقیق علت ضخیم شدن اندومتر به بانوانی که قصد بارداری دارند کمک می کند تا بهترین راه برای افزایش شانس بارداری موفق به بهترین شکل بیابند.

تغییر در ضخامت آندومتر در طول زندگی یک فرد عادی است. اما خونریزی و ترشحات غیرطبیعی، درد لگن یا سایر تغییراتی که در بدن احساس می شود باید جدی گرفته و به پزشک مراجعه شود. سرطان آندومتر یکی از شدیدترین بیماریهایی است که در صورت ضخامت اندومتر ایجاد می شود. با این وجود، احتمال درمان سرطان آندومتر در صورت تشخیص زودرس بالا است. 4
 

درمان مشکل ضخیم شدن دیواره رحم 

شما از هایپرپلازی آندومتر نمیتوانید پیشگیری کنید اما میتوانید به کاهش خطر خود کمک کنید ، توسط: 
 

کاهش وزن

اگر چاق هستید،استفاده از داروی پروژسترون (پروژسترون مصنوعی)،به علت یائسگی و یا وضعیت دیگر. اگر درحال استفاده از استروژن هستید،استفاده از داروهای کنترل تولد و یا داروهای دیگر برای تنظیم قاعدگی و هورمونها. 
 

درمان هایپرپلازی آندومتر

درمان هایپرپلازی آندومتر بستگی به نوع هایپرپلازی شما دارد و چنانچه در بخش سلامت نمناک می خوانید شایع ترین درمان پروژسترون است که این را میتوان در انواع مختلفی استفاده کرد شامل؛ قرص،شات،کرم واژینال و یا دستگاهی درداخل رحم.

انواع غیرطبیعی هایپرپلازی آندومتر به ویژه هایپرپلازی پیچیده،خطر ابتلا به سرطان را افزایش میدهد ،اگر شما این گزینه ها را دارید هیسترکتومی را در نظر بگیرید. 

این یک عمل جراحی برای رحم شمااست و پزشک به شما پیشنهاد میدهد که باردار نشوید. 

همچنین تعدادی درمان محافظ کارانه برای زنان جوان وجوددارد،پزشک به شما کمک خواهد کرد که راحت تصمیم بگیرید که کدام درمان برای شما بهتر است. 

با پزشک خود برای نحوه درمان مشورت کنید اگر وضعیت شدیدی دارید و یا درحال انجام هستید، به سایر پزشکان مراجعه کنید.
 

نقش تعادل هورمونها

اختلال تعادل هورمون ها ناشی از هایپرپلازی آندومتر نسبت بالای استروژن به پروژسترون است که باعث ایجاد ضخامت طبیعی آندومتر درنیمه اول دوره قاعدگی میشود. 

هنگامیکه پروژسترون متعادل میشود، آندومتر شما رشد میکند؛ اما پس از آن دیگر رشد نمیکند، اما زمانی که یک مقدار نسبی از استروژن وجود داشته باشد آندومتر ضخیم میشود. 

با گذشت زمان انعطاف پذیری لایه ضخیم شروع به تغییرات غیرطبیعی میکند. 

عوامل خطری که باعث ایجاد بیش از حد استروژن و هایپرپلازی میشود، عبارتند از:

چاقی، بافت چربی هورمون های دیگر را به استروژن تبدیل میکند که در نتیجه استروژن اضافی باعث تخریب رحم و سیکل نامنظم میشود. 

اگر bmi شما بیش از 35 است در مقایسه با وزن طبیعی خطر ابتلا به هایپرپلازی آندومتر در شما بیشتر است.
 

عدم تخمک گزاری

چندین دلیل وجود دارد که شما تخمک گزاری نمیکنید.اگر شما تخمک گزاری نکنید، سطح تولید پروژسترون افزایش نخواهد یافت.این افزایش پروژسترون برای آستری رحم شما ضروری است.به عبارت دیکر شما دوره نخواهید داشت. 

در برخی از انواع چرخه های قاعدگی این نبود پروژسترون باعث افزایش نسبی استروژن شده است.این استروژن نامتعادل باعث ضخیم شدن غدد غیرطبیعی آندومتر میشود و در نهایت شما خونریزی غیرطبیعی رحم خواهید داشت. 

این غیرطبیعی بودن خونریزی رحم شامل دوره های نامنظم سنگین و یا خونریزی بین دوره ای شما است. 

دلایل معمول این نوع از عدم تعادل هورمونی، عبارتند از:

هورمون های انسداد،pcos،هورمون استروژن. 

واضح است که مصرف جایگزین استروژن باعث افزایش میزان استروژن شما نسبت به پروژسترون میشود.به این دلیل است که اگر هنوز رحم دارید باید از پروژسترون برای جلوگیری از آندومتریوز استفاده کنید. 

یکی از داروهای هورمونی که باعث ضعف غیرطبیعی آندومتر میشود، تاموکسیفن است.تاموکسیفن یک دارویی است که مولکول گیرنده استروژن یا serm نامیده میشود.serm ها دارویی هایی هستند که قسمت های حساس استروژن بدن شما را به شیوه های مختلفی تحت تاثیر قرار میدهند.

تاموکسیفن اغلب در درمان سرطان های حساس،سرطان سینه استفاده میشود زیرا با استروژن در بافت پستان مخالف است بااین حال تاموکسیفن تولید استروژن را در رحم تحریک میکند، به طوری که مانند استروژن عمل میکند و باعث ایجاد هایپرپلازی آندومتر میشود. 

اگر از جایگزینی هورمون یا تاموکسیفن استفاده میکنید و خونریزی غیرطبیعی رحم دارید، به پزشک مراجعه کنید. 
 

تومورهای تولیدکننده هورمون استروژن

تومورهای تولید کننده هورمون علت هایپرپلازی آندومتر نیستند.اگرچه برخی از تومورهای خوش خیم تخمدان وجود دارند که باعث ایجاد بیش از حد استروژن میشوند.1

راه های پیشگیری از ضخیم شدن دیواره رحم

اگر پس از یائسگی استروژن مصرف می کنید، باید پروژسترون نیز مصرف کنید.

اگر قاعدگی شما نامنظم است، قرص های کنترل بارداری توصیه می شود. این قرص ها حاوی استروژن و پروژسترون هستند. فرم های دیگری از پروژسترون نیز ممکن است تجویز شود.

اگر اضافه وزن دارید، کاهش وزن به شما کمک می کند. احتمال ابتلا به سرطان دیواره رحم در اثر چاقی زیاد افزایش می یابد.2

پینوشتها
1.www.namnak.com
2.www.beytoote.com
3.www.drsolmazmohamadi.com
4.www.niniplus.com