طبق آيات قرآن، طوفان نوح(ع) جهاني بود يا منطقه اي؟

ازظاهر بسيارى از آيات قرآن چنين بر مى آيد كه طوفان نوح (عليه السلام ) جنبه منطقه اى نداشته است،بلكه حادثه اى بوده است براى سراسر روى زمين،زيرا كلمه ارض (زمين ) به طور مطلق ذكر شده مانند (رب لا تذر على الارض من الكافرين ديارا:) (خداوندا بر روى زمين از كافران كه هرگز اميد به اصلاحشان نيست احدى را زنده مگذار و همچنين آيه 44 همين سوره هود (آيه آينده ) و قيل يا ارض ابلعى مائك … اى زمين آبهاى خود را فرو بر…).
از بسيارى از تواريخ نيز، جهانى بودن طوفان نوح استفاده مى شود، به همين جهت تمام نژادهاى كنونى را به يكى از سه فرزند نوح (حام ، و سام و يافث ) كه بعد از نوح باقى ماندند باز مى گردانند.در تاريخ طبيعى نيز دورانى بنام دوران بارانهاى سيلابى ديده مى شود كه اگر آن را الزاما مربوط به قبل از تولد جانداران ندانيم قابل تطبيق بر طوفان نوح نيز هست.
اين نظريه نيز در تاريخ طبيعى زمين هست كه محور كره زمين تدريجا تغيير پيدا مى كند يعنى قطب شمال و جنوب تبديل به خط استوا و خط استوا جاى قطب شمال و جنوب را مى گيرد، روشن است كه به هنگام گرم شدن يخهاى فوق العاده متراكم قطبى ، آب درياها به اندازه اى بالا مى آيد كه بسيارى از خشكي ها را فرا مى گيرد و با نفوذ در لايه هاى زمين به صورت چشمه هاى خروشان از نقاط ديگر سر بر مى آورد، و همين گسترش آبها باعث فزونى ابرها و بارش بارانهاى زيادتر مى گردد.

اين مطلب كه نوح از حيوانات روى زمين نمونه هائى با خود برداشت نيز مؤ يد جهانى بودن طوفان است،و اگر محل زندگى نوح را كوفه – آنچنان كه در بعضى از روايات آمده است – بدانيم و باز طبق روايات ديگر دامنه طوفان به مكه و خانه كعبه هم كشيده شده باشد، اين خود مؤ يد ديگرى بر جهانى بودن اين طوفان است.
ولى با اين حال احتمال منطقه اى بودن آن نيز بكلى منتفى نيست،زيرا اطلاق كلمه (ارض)بر يك منطقه وسيع جهان در قرآن مكرر آمده است چنانكه در سرگذشت بنى اسرائيل مى خوانيم:(و اورثنا القوم الذين كانوا يستضعفون مشارق الارض و مغاربها):(مشرقها و مغربهاى زمين را در اختيار گروه مستضعفان (بنى اسرائيل) قرار داديم ).حمل حيوانات در كشتى نيز ممكن است به خاطر اين باشد كه در آن قسمت از زمين،نسل حيوانات قطع نگردد،بخصوص اينكه در آن روز نقل و انتقال حيوانات از نقطه هاى دور دست كار آسانى نبود.همچنين قرائن ديگرى كه در بالا ذكر شد قابل تطبيق بر منطقه اى بودن طوفان نوح مى تواند باشد.
اين نكته نيز قابل توجه است كه طوفان نوح به عنوان مجازات آن قوم سركش بود،و ما هيچ دليلى در دست نداريم كه دعوت نوح به سراسر زمين رسيده باشد،اصولا با وسائل آن زمان رسيدن دعوت يك پيامبر (در عصر خودش)به همه نقاط،بسيار بعيد به نظر مى رسد.ولى در هر حال هدف قرآن از بيان اين سرگذشت عبرت انگيز بيان نكته هاى تربيتى مهمى است كه در آن نهفته است،خواه جهانى باشد يا منطقه اى .

منبع:

تفسير نمونه ج9 ص102و103