طرح موضوع “امیدهای آخرالزمانی جهادگرایان مسلمان” در کنفرانس دانشگاه بوستون

پررنگ شدن تمایلات منجی گرایانه در میان کشورهای اسلامی و تاثیرگذاری این باورها بر حرکتهای گروههای جهادی در سرتاسر جهان، مجامع علمی و آکادمیک غرب را به تکاپو واداشته که به واکاوی موضوع و بررسی جوانب آن بپردازند و با برگزاری همایش و کارگاههای پژوهشی، ابعاد تاریخی و عقیدتی آنرا تبیین کنند. این بار دانشگاه بوستون با دعوت از برخی صاحب نظران حوزه منجی گرایی اسلامی، در این مسیر گام نهاده و جالب توجه آنکه تاریخ برگزاری همایش تقریبا مصادف است با دومین سالگشت بمب گذاری ماراتن بوستون!

…

«نسل خلافت: امیدهای آخرالزمانی، رویاهای هزاره گرایانه و جهاد جهانی» (Generation Caliphate: Apocalyptic Hopes, Millennial Dreams and Global Jihad) عنوان همایشی است که در تاریخ 3 و 4 ماه می 2015 (برابر با 13 و 14 اردیبهشت 1394) در دانشگاه بوستون آمریکا برگزار می شود. این همایش از طرف مرکز مطالعات هزاره گرایی (Center for Millennial Studies)، گروه تاریخ دانشگاه بوستون و مجمع اندیشمندان برای صلح در خاورمیانه (Scholars for Peace in the Middle East) حمایت می شود.

در توضیحاتی که در دعوتنامه این همایش نوشته شده، چنین می خوانیم:

غالب مردم در غرب، واژه های آخرالزمانی و هزاره گرایی را {تنها} با اعتقادات مسیحی در مورد پایان جهان مرتبط می دانند. عده کمی از ایشان می دانند که محمد {ص} کارش را با عنوان پیامبر آخرالزمان و با پیش بینی رخداد قریب الوقوع قیامت آغاز نمود. هنوز هم در طی سی سال گذشته گروهی از شبه نظامیان –در میان اهل سنت و شیعیان- هریک همگام و البته جدا از دیگری، تحت باورهای آخرالزمانی فعال بوده و اهداف هزاره ای را در مورد گسترش دارالاسلام به کل جهان پیگیری می کنند. در مسیری کاملا همگام با باورهای آخرالزمانی، این گروههای جهادی تحولات غرب مدار جهانی را وسیله ای برای باورهای هزاره گرایانه خود می دانند و بنابر سناریوی آخرالزمانی ترسیم شده توسط ایشان، فتح جهانی جایگزین دعوت (تبلیغ) می شود. کارشناسان غربی به دلایل گوناگون تا سالیان اخیر به این مساله توجهی نداشتند. با این حال درک ماهیت جهاد در سطح جهان و ارتباط آن با پویایی در گروههای هزاره گرا و آخرالزمانی، موضوع مهمی است که تاثیر آن بر انگیزه، روش و امیدبخشی ایشان قابل انکار نیست.

در این همایش بیش از 10 پژوهشگر، استاد دانشگاه، نویسنده و فعال رسانه ای در دو روز به صورت فشرده مباحثی را در موضوع همایش مطرح می کنند. برخی از سخنرانان –که از جایگاه ویژه ای در مجامع علمی و رسانه ای غرب در این موضوع برخوردارند، عبارتند از:

ویلیام مک کانتز (William McCants)[1] از موسسه بروکینز با مقاله “داعش و مهدی غایب: مطالعاتی در ناهنجاری شناختی و آهنگ آخرالزمانی”

گریم وود (Graeme Wood)[2] از دانشگاه ییل با مقاله “مقاومت در نگاه همراستا به جهاد جهانی و جنبش های آخرالزمانی”

تیموتی فرنیش (Timothy Furnish)[3] با مقاله “امتناع از زمان هزاره: 700 سال جنگ امپراطوری عثمانی در مقابل مهدویت در قلمرواش”

دیوید کوک (David Cook)[4] از دانشگاه رایس با مقاله “داعش و بوکوحرام: نمایه هایی در جهاد آخرالزمانی”

مهدی خلجی[5] از موسسه واشنگتن در موضوع سیاست خاورمیانه با مقاله “سیاستهای انقلابی آخرالزمانی در ایران”

به ترتیب از راست به چپ: دیوید کوک، تیموتی فرنیش، گریم وود، ویلیام مک کانتز و مهدی خلجی

در این همایش 12 ارائه مقاله و دو سخنرانی برنامه ریزی شده که در 5 پنل برنامه ریزی شده زیر ارائه می گردد:

1.مقدمه

2.هدف هزاره گرایان، خلافت جهانی

3.چند بررسی موردی از جهاد آخرالزمانی

4.توهم توطئه و قتل عام جهانی

5.بحث نهایی

تیموتی فرنیش در سایت خود این تصویر را برای تبلیغ همایش برگزیده است

جالب آنست که در این همایش که با توجه به موضوع تعیین شده، به آموزه های آخرالزمانی اسلام و نمودهای آن می پردازد، تنها از دو نفر مسلمان -یکی مهدی خلجی و دیگری حسین حقانی (سفیر سابق پاکستان در آمریکا)[6]- به عنوان سخنران دعوت شده که هیچ یک از جایگاه مقبولی در تببین عقاید اسلامی برخوردار نیستند و در مقابل از چهره های اسلام ستیزی همچون ایان حرسی علی [7]–که سالهاست به فعالیتهای ضداسلامی در هلند و آمریکا مشغول است- دعوت به حضور شده است. نکته قابل توجه دیگر آنکه این همایش در روزهایی برگزار می شود که مصادف با دومین سال وقوع بمب گذاری در مسابقه دو ماراتن در بوستون[8] است و بعید است برگزار کنندگان این همایش به این موضوع توجه نداشته باشند به خصوص آنکه برخی مدعوین –همچون فرنیش- در آن واقعه مدعی ارتباط بمب گذاری با تمایلت مهدی گرایانه مسلمانان شده بودند.[9]

برای اطلاعات بیشتر در مورد همایش ر ک:

http://www.bu.edu/history/news-events/lecture-series/generationcaliphate-apocalyptic-hopes-millennial-dreams-and-global-jihad/

تهیه گزارش: زهیر دهقانی آرانی

——————————————————————————–

[1] – وی یکی از اعضای مهم بروکینز و مدیر پروژه ارتباط آمریکا با عالم اسلام بوده است ر ک:

http://www.brookings.edu/experts/mccantsw

[2] – استاد دانشگاه و سخنران علوم سیاسی در دانشگاه ییل . وود در رسانه های مختلفی همچون نیویورکر و وال استریت ژورنال نیز مقاله می نویسد. ر ک:

http://en.wikipedia.org/wiki/Graeme_Wood_(journalist)

[3] – http://westandmahdism.persianblog.ir/tag/تیموتی_فرنیش [4] – دیوید کوک استاد دانشگاه رایس که تخصص ویژه ای در زمینه نگاه آخرالزمانی اسلام دارد و به طور ویژه دو کتاب و چندین مقاله با همین موضوع نگاشته است. ر ک:

https://reli.rice.edu/Content.aspx?id=68

[5] – اگرچه نمی توان برای مهدی خلجی در میان این اسامی جایگاهی قائل شد، ولی از این جهت که وی یکی از سخنرانان این جلسه محسوب می شود، مقاله وی ذکر گردید. ر ک:

– http://westandmahdism.persianblog.ir/tag/مهدی_خلجی

[6] – http://en.wikipedia.org/wiki/Husain_Haqqani [7] – ایان حرسی علی، زن سومالی الاصل که مدعی بود مسلمان بوده و در طی اجبار خانواده به رعایت احکام اسلامی و ازدواج اجباری از اسلام دست برداشته و به هلند پناهنده شد. او با تبلیغات فراوان ضداسلامی خود حتی به مجلس هلند نیز راه یافت ولی در سال 2006 پس از روشن شدن دروغهای وی، تابعیت و عضویت او در پارلمان هلند لغو شد. او در ساخت فیلم ضداسلامی تسلیم نقش اساسی داشت. ر ک:

http://en.wikipedia.org/wiki/Ayaan_Hirsi_Ali

http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=8502270023

[8] – http://en.wikipedia.org/wiki/Boston_Marathon_bombings [9] – http://historynewsnetwork.org/article/151618