پرسشگر گرامی با سلام و سپاس از ارتباط شما با این مرکز
روز عرفه
نهم ماه ذیحجه را روز عَرَفه گویند. این روز از روزهای مهم برای مسلمانان و از جمله شیعیان است. گرچه عید نامیده نشده اما همچون عید خوانده شده است. از سوی دیگر از آنجا که امام سوم شیعیان حرکت خود را بسوی کربلا پس از مراسم حج آغاز کرد برای شیعیان از اهمیت بسزایی برخوردار است. همچنین زیارت امام سوم شیعیان در این روز بسیار توصیه شدهاست.«دعای امام حسین در روز عرفه» از مهم ترین اعمال این روز است که پس از نماز ظهر و عصر خوانده میشود.عید قربان پس از روز عرفه قرار دارد.
نامگذاری
در باره نامگذاری این روز به عرفه در برخی روایات آمدهاست:
جبرائیل علیه السلام هنگامی که مناسک را به ابراهیم میآموخت، چون به عرفه رسید به او گفت «عرفت؟»و او پاسخ داد «آری»، لذا به این نام خوانده شد. و نیز گفته اند سبب آن این است که مردم از این جایگاه به گناه خود اعتراف میکنند و بعضی آن را جهت تحمل صبر و رنجی میدانند که برای رسیدن به آن باید متحمل شد. چرا که یکی از معانی «عرف» صبر و شکیبایی و تحمل است.[۱]بااینحال، با نظر به دعاهای مختلفی که در روایات اسلامی برای این روز رسیده است، می توان به تحلیل دیگری نیز رسید. محتوای عموم دعاهایی که در کتب اسلامی برای این روز از قول پیامبر اسلام نقل شده، اعتراف به گناهان انسان، اعتراف به جایگاه خدا در هستی، و پذیرش کاستی عبادتها در برابر خدایی با این جایگاه است. بر این پایه، روز عرفه به احتمال قوی، روزی برای اعتراف بوده است و اساسا خود کلمه ی عرفه نیز، معنایی جز اعتراف ندارد.[۲]اعمال حجاج
در این روز حجاج از شهر مکه به صحرای عرفات آمده و در آنجا به راز و نیاز و دعا پرداخته و پس از نماز ظهر و عصر این دعا را در کنار کوه جبل الرحمة می‌خوانند. سپس حجاج به‌سمت سرزمین مشعر الحرام حرکت می‌کنند تا در روز عید قربان در سرزمین منا باشند.
اعمال غیر حجاج
برای این روز دعاها، نمازها و اعمال مختلفی (از جمله غسل) ذکر شدهاست که شیعیان از جمله افرادیکه در حج حضور ندارند بجا میآورند. از جمله مهم ترین این اعمال دعای امام سوم شیعیان در روز عرفهاست.
زیارت امام سوم شیعیان
یکی از مهم ترین اعمال توصیه شده در این روز زیارت امام سوم شیعیان (از دور یا نزدیک است). در مفاتیح الجنان در این باره آمده است:
زیارت حضرت سید الشّهداء علیه السّلام که برابر هزار حج و هزار عمره و هزار جهاد و بلکه افضل از این است، و روایات در کثرت فضیلت زیارت آن حضرت در این روز متواتر است[یعنی از افراد بسیاری نقل شدهاست]و اگر کسی در این روز توفیق یابد، که زیر قبّه مقدّسه آن حضرت باشد، ثوابش کمتر از کسی‌که در عرفات باشد نیست، بلکه بیشتر و بیشتر است. [۳]
ویکی‌پدیا، دانشنامه آزاد
برخی از اعمال شب و روز عرفه:

1.احیا و نماز و عبادت در شب عرفه

2. دعا در شب عرفه (که گفته شده است مستجاب می‌گردد) .

3. زیارت امام حسین (ع) در شب عرفه.

4. غسل.

5. روزه روز عرفه (اگر سبب ضعف و مانع از دعا و مناجات نشود) .

6. قرائت دعای عرفه امام حسین علیه السلام (که بهتر است بعد از نماز عصر باشد) .

7. قرائت دعای عرفه امام سجاد علیه السلام (که در صحیفه سجادیه موجود است).

8. زیارت امام حسین (ع) در روز عرفه.

9. زیارت حضرت اباالفضل العباس (س) در روز عرفه .

10. اعتراف و اقرار به گناهان.

11. دو رکعت نماز که در رکعت اوّل بعد از حمد، سوره توحید و در رکعت دوم بعد از حمد، سوره کافرون خوانده می‌شود. سپس چهار رکعت نماز که در هر رکعت بعد از حمد،پنجاه مرتبه سوره توحید (این نماز در واقع همان نماز حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام است) .
منابع
1. «روز عرفه». وبگاه ایرنا. بازبینی‌شده در ۰۷ نوامبر ۲۰۱۱.
2. مهروش، فرهنگ، «دفاع از اصالت ادعیه ی اهل بیت ـ مطالعه ی موردی دعای عرفه»، مجله ی حدیث پژوهی دانشگاه کاشان، شماره ی 10، ص 68
3. «اعمال روز عرفه». مفاتیح الجنان به نقل از وبگاه حسین انصاریان. بازبینی‌شده در ۰۷ نوامبر ۲۰۱۱.