با سلام و تحیت و قدردانی از مکاتبه شما با این مرکز
در دو گام به بررسی پرسش و ارائه ی پاسخ می پردازیم:
گام اول : عقاید سیاسی شیعیان حوثی
با توجه به اینکه این گروه منابع مستندی برای توضیح و تبیین افکار و عقاید سیاسی خویش معرفی ننموده اند، ناچاریم به صورت پراکنده ، مطالبی پیرامون افکار و اعتقادات سیاسی این گروه را خدمتتان ارائه نماییم.
شیعیان حوثی یا همان مبارزان حوثی نام گروهی از مبارزان شیعی زیدی یمن است. این گروه نام خود را از رهبرشان، حسین بدر الدین حوثی گرفته‌اند که در سال 2004توسط نیروهای ارتش یمن کشته شد.
حوزه کاری شیعیان حوثی بیشتر در شمال‌باختری یمن و استان صعده متمرکز است. اعتراضاتی که به رهبری حوثی ها و در مخالفت با افزایش قیمت سوخت و گسترش فساد در دولت یمن صورت گرفت موجب شد کنترل بخش‌های زیادی از پایتخت یمن در اختیار هواردان این گروه بیفتد. حسین بدر الدین الحوثی بنیانگذار و رهبر سابق این جنبش که توسط ارتش یمن در سال 2004 کشته شد، در دهه شصت میلادی برای آشنایی با اندیشه‌های امام خمینی (رضوان الله علیه) به قم سفر کرد و به یکی از مریدان وی تبدیل گشت.
رهبر سیاسی و فکری این گروه سید حسین حوثی فرزند بدرالدین (رهبر مذهبی زیدیه صعده) است که افکاری نزدیک به شیعۀ جعفری اثناعشری دارد، گرچه به عللی فعلاً رهبری سیاسی گروه حوثی بر عهدۀ برادر ایشان عبدالملک حوثی است، اما هنوز هم از نظر فکری از افکار حسین حوثی ارتزاق می کنند.
یکی از یمنی ها که اخیراً از وهابیت به تشیع گراییده مصاحبه ای انجام داده که در آن زیدی های حوثی را معرفی می نماید و از آن جایی که این پاسخ را جامع دیدیم به بیان آن اکتفا می نماییم:
دکتر عصام العماد که اصالتی یمنی دارد او یک وهابی بوده که به گفته خودش با تحقیق و مطالعه به شیعه جعفری روی‌ آورده است. او از شاگردان رهبر جنبش، سیدحسین حوثی است، اما می‌گوید که او را تاکنون ندیده و تنها نوار‌ها و ویدئو‌های او را شنیده و تماشا کرده‌است.
دکتر عصام العماد می‌گوید که سیدحسین حوثی و به طور کلی حوثی‌ها تلاش دارند که شیعیان زیدی در یمن را به شیعه واقعی که همان شیعه اثنی‌عشری است، ترغیب کنند. او تأکید می‌کند که حکومت مرکزی یمن بر این عقیده است که راه شیعه جعفری از شیعه زیدی می‌گذرد و به همین علت با شیعیان زیدی برخورد کرده و تلاش می‌کنند تا آن را به آغوش سلفی‌ها بیندازند، در شرایطی که سیدحسین حوثی و جنبش او درست برخلاف حکومت مرکزی یمن عمل کرده و سعی کرده‌اند زیدی‌ها را به آغوش شیعه جعفری دعوت کنند. او تأکید می‌کند علی عبدالله صالح، رئیس‌جمهور سابق یمن از سوی عربستان حمایت می‌شد و اگرچه خودش یک شیعه زیدی است، اما از وهابیون و سلفی‌ها حمایت می‌کند.
از نظر ایدئولوژیک و اندیشه‌ای حوثی‌ها، حسین را رهبر می دانند؛ یعنی اندیشۀ استراتژیک و ایدئولوژیک حوثی‌ها کلاً از کتب سیدحسین گرفته شده است. حتی خود عبدالملک می‌گوید هرچه ما داریم از برادر من، حسین داریم. از سال ۲۰۰۴ حمله نیروهای یمن به حوثی‌ها و به حسین آغاز شده ‌است. مقصد اینها حسین است. اینها می‌گویند که ما داریم شاگردان سیدحسین را می‌کشیم. من خودم نوار‌های سیدحسین را شنیده‌ام و کتاب‌‌های او را خوانده‌ام. او سعی کرده که سکوت شیعیان را بشکند. اینها ۳۰، ۴۰ سال ساکت بوده‌اند.
می‌توانیم بگوییم که حوثی‌ها اثنا‌‌عشری هستند، اصلاً هر کتابی که در صعده (محل حوثی‌ها) هست کتب جعفریه است و هیچ کتاب زیدیه در آن جا نیست. در همۀ کتابخانه‌های رسمی و شخصی و خانگی همه جا کتب جعفری است.
الآن زیدی‌های یمن واقعاً از ته دل از حوثی‌ها حمایت می‌کنند. گرچه اعتقاد دارند که حوثی‌ها از لحاظ عقیدتی جعفری شده‌اند یا به سوی جعفری‌ها گرایش پیدا کرده‌اند. الآن جنگ با سلفی‌ها و بعثی‌ها است. حتی اسماعیلی‌ها هم از حوثی‌ها حمایت می‌کنند.
حوثی ها در واقع بازوی مسلح شیعیان مظلوم استان شیعی نشین صعده هستند که در برابر تهاجمات دولت مرکزی دفاع می کنند.
حوثی ها و در رأس آنها، عبدالملک الحوثی بر این موضوع تأکید دارند که استان شیعه نشین صعده جزئی از خاک یمن است و آنها به هیچ وجه قصد جدایی از آن کشور را ندارند.
اختلاف دیدگاه سیاسی با حکومت مرکزی در مورد آمریکا و اسرائیل، بی توجهی دولت به وضعیت خاص استان صعده و انجام نشدن اقدامات عمرانی از جمله مسائلی است که از سال های پس از وحدت یمن تاکنون همواره باعث درگیری حوثی ها با دولت شده است.
عبدالملک حوثی رهبر فعلی جنبش الحوثی به دلیل دارا بودن شخصیت قوی، با وجود برادر بزرگ ترش یحیی، به رهبری این جنبش برگزیده شد و از سال ۲۰۰۴ تاکنون توانسته است با کمک برخی از همفکران برادرش در شباب المؤمن، آن را هدایت و رهبری کند.
وی سخنوری بسیار توانا است و با توجه به نفوذ پدرش بدرالدین که از ائمه مذهب جارودی (فرقه ای از زیدیه) است که احترام و نفوذ زیادی در یمن دارد، توانسته است بهرۀ فراوانی ببرد. به گفته مخالفان الحوثی ها، تحولات فکری آنها باعث شده است که آنها در افکار و عقاید بسیاری با شیعه امامی احساس نزدیکی کنند و همین موضوع به عنوان نقطه اتهام آنها به عنوان حمایت فکری ایران نامیده می شود.
بدرالدین الحوثی در کتابی باعنوان «زیدیه در یمن» با برخی عقاید جاری در بین زیدیه به مخالفت برخاسته و همین موضوع باعث شد که بسیاری از رهبران زیدیه به مخالفت با او برخیزند.
پسرش حسین الحوثی نیز با تأثیرپذیری از افکار پدرش بر موارد مشترک با شیعه دوازده امامی تأکید کرده بود و این باعث شد که عده ای با او به دشمنی بپردازند.
گام دوم : جایگاه حوثی ها در روابط ایران و یمن
روابط ایران و یمن در طول سال های بعد از پیروزی انقلاب اسلامی تعریف چندانی نداشته است. در زمان جنگ تحمیلی دولت وقت یمن به ریاست علی عبدالله صالح، در کنار عراق قرار گرفته و از صدام حمایت نمود.
روابط ایران و یمن از سال ۲۰۰۴ و پس از آن ‌که این کشور، جمهوری اسلامی را به حمایت از شورش شیعیان حوثی در شمال یمن متهم کرد، تیره تر شده است.
همچنین بعد از اینکه یمن از سال 2011 و همزمان با آغاز حرکت های موج وار انقلاب های عربی دستخوش نا آرامی شد و علی عبدالله صالح رییس جمهور سابق یمن محبور به برکناری شد، همواره دولت بعدی به ریاست عبد ربه منصور هادی، ایران را به دخالت در امور داخلی یمن متهم کرده است. اتهامی که همواره از سوی دولت جمهوری اسلامی به شدت رد شده است. بنا بر اعلام دستگاه سیاست خارجی کشورمان، سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بر پایه عقلانیت و اعتدال، تعامل با کشورها ، عدم دخالت در امور داخلی آنان، مبارزه با خشونت ، افراطی گری ، تروریسم ، طائفه گرایی و حمایت از مطالبات مشروع و مسالمت آمیز استوار می باشد. هم چنین وزارت امور خارجه کشورمان اعلام کرده است : جمهوری اسلامی ایران همواره خیر خواه یمن بوده و از وحدت، ثبات واستقرار در این کشور حمایت کرده و بر این نکته تاکید نموده که استمرار همفکری و مشارکت همه احزاب، گروه ها و جریان سیاسی و اجتماعی در روند سیاسی و هوشمندی مردم فهیم یمن امنیت و ثبات را به این کشور باز خواهد گرداند.
مجددا از مکاتبه ی شما با این مرکز قدردانی می نماییم.
منتظر سوالات بعدی شما هستیم.