↑عامل آبله مرغان چیست؟

علت آبله مرغان ویروس واریسلا زوستر ( VZV) است.
درگیری در اغلب موارد از طریق تماس با فرد آلوده رخ می‌دهد. اگر فردی آبله مرغان داشته باشد از یکی دو روز قبل از اینکه بثورات در سطح بدن وی ظاهر شود، قابلیت انتقال عفونت را به اطرافیان خود دارد و تا زمانی که تمام بثورات دلمه نبسته و خشک نشده‌اند قابلیت سرایت دارند. ویروس می‌تواند از طریق بزاق، سرفه ،عطسه و تماس با مایع خارج شده از بثورات تاولی به دیگران منتقل شود.

↑چه کسانی در معرض خطر ابتلا به آبله مرغان قرار دارند؟

ابتلا قبلی به آبله مرغان یا واکسیناسیون خطر ابتلا را کاهش می‌دهد. در موارد زیر ریسک تماس با ویروس افزایش می‌یابد:
۱. شما اخیراً با فرد مبتلا به آبله مرغان تماس داشته‌اید.
۲.  زیر ۱۲ سال سن دارید.
۳.  شما فرد بزرگسالی هستید که با کودکان زندگی می‌کنید.
۴.  شما ساعاتی از روز را در یک مدرسه یا مرکز مراقبت از کودک می‌گذرانید.
۵.  سیستم ایمنی شما در اثر بیماری یا مصرف دارو ضعیف شده است.
 

↑آبله مرغان چگونه تشخیص داده می‌شود؟

در بیشتر موارد پزشک بر اساس معاینه فیزیکی و مشاهده نوع بثورات روی بدن کودک شما قادر به تشخیص آبله مرغان خواهد بود و در موارد مشکوک از طریق تست آزمایشگاهی می‌توان آن را تایید کرد.

هر گاه دچار بثورات ناشناخته شدید باید به پزشک مراجعه کنید، به خصوص اگر همراه با بثورات علائمی نظیر تب و سرماخوردگی دارید. برخی از ویروس‌ها می‌توانند سبب آسیب رساندن به شما شوند.
 

↑آبله مرغان در دوران بارداری

اگر باردار هستید و با فرد مبتلا به آبله مرغان تماس پیدا کردید (منظور از تماس خانم باردار با فرد مبتلا به صورت: تماس خانگی، تماس صورت به صورت حداقل برای ۵ دقیقه و تماس در فضای سربسته حداقل به مدت یک ساعت) حتما باید به پزشک مراجعه کرده و به وی اطلاع دهید. در این موارد در صورت فقدان سابقه ابتلا، پزشک ابتدا آنتی‌بادی علیه ویروس را چک می‌کند، اگر منفی باشد ایمونوگلوبولین واریسلا زوستر تجویز می‌شود. در صورت ابتلای مادر به آبله مرغان ۴ تا ۶ هفته پس از بهبود، انجام سونوگرافی جنینی ضروری است. سونوگرافی در هفته ۸ تا ۱۲ نیز باید تکرار شود.
 

عوارض بیماری

شایع ترین عارضه بیماری عفونی شدن ضایعات پوستی می باشد که بصورت جوش های چرکی و غالبا دردناک تظاهر کرده و با بجای گذاری اسکار یا جوشگاه بهبود می یابد. از دیگر عوارض نسبتا شایع بیماری عفونت های سیستم تنفسی خصوصا عفونت بافت ریه ها یا پنومونی می باشد که با تب های شدید، سرفه های خلطی همراه با تنگی نفس و سختی تنفسی تظاهر می کندکه ممکن است بعد از اتمام دوره بیماری و بهبود نسبی جوش ها بروز نماید که در هر دو مورد استفاده از آنتی بیوتیک های موضعی یا خوراکی ضرورت می یابد.

از عوارض کمتر شایع و البته خطرناک بیماری عفونت های شدید بافت عضلانی خصوصا در اندام تحتانی و عفونت های شدید و گاها محدود کننده حیات سیستم عصبی نظیر انسفالیت، مننژیت و آبسه های مغزی می باشد که با درد شدید و ناگهانی اندام ،سردردهای شدید، سرگیجه، تاری دید، استفراغ و تشنج تظاهر می کند.

درمان بیماری

درمان بیماری اغلب معطوف به کنترل تظاهرات بیماری مانند استفاده از داروهای تب بر جهت کنترل تب و استفاده از داروهای آنتی هیستامین جهت کنترل خارش ضایعات می باشد و با توجه به اینکه شایعترین عارضه بیماری عفونی شدن ضایعات می باشد توصیه می شود کودکان مبتلا روزانه با استفاده از صابون های ضد عفونی کننده استحمام شده وتشویق گردند از خاراندن ضایعات خودداری نمایند. بدین منظور لازم است ناخن های کودک را کوتاه نگهداشته تا از صدمه زدن به جوش ها جلوگیری شده و از مصرف غذاهایی که باعث تشدید خارش بدن می گردند منع گردند.

افرادی که در معرض ابتلا به عوارض خطرناک بیماری می باشند مانند نوزادان و ….  نیازمند استفاده از داروهای آنتی ویرال (ضد ویروس) بصورت خوراکی و گاها تزریقی می باشند.
 

پیشگیری قبل و بعد از تماس

یکی از راه های اصلی پیشگیری از ابتلا به این بیماری عدم تماس با فرد بیمار و ایزوله کردن فرد مبتلا می باشد تا زمانی که تمامی جوش های سطح بدن فرد مبتلا خشک شده و ضایعه آبداری وجود نداشته باشد، هر چند همانطور که اشاره شد فرد مبتلا به بیماری علائم آبله مرغان ۴۸ ساعت قبل از بروز بیماری ناقل بیماری بوده و می تواند افراد دیگر را مبتلا نماید.

یکی دیگر از راه های پیشگیری از این بیماری واکسینه کردن افراد در معرض خطر عوارض بیماری می باشد همانطور که می دانید در ایران واکسیناسیون کودکان بر علیه بیماری آبله مرغان بصورت روتین انجام نمی گردد و کودکان ایران در برابر این بیماری مصون نیستند بنابراین توصیه می شود افرادی که در معرض عوارض خطرناک این بیماری هستند مانند افرادی که نقص سیستم ایمنی دارند یا افراد در سنین بعد از بلوغ که مبتلا نشده اند و یا نظایر اینها با نظر پزشک تحت واکسیناسیون قرار گیرند.

و نکته آخر پیشگیری بعد از تماس است بدین معنی که در افرادی که نگران عوارض جدی و آسیب رسان این بیماری در آنها هستیم مانند خانم های باردار یا افراد دچار نقص ایمنی یا نوزادانی که از مادران مبتلا به علائم آبله مرغان (۵ روز قبل تا ۲ روز بعد از زایمان) متولد می شوند می توانند حداکثر تا ۹۶ ساعت یا ۳ روز بعد از تماس با فرد آلوده با استفاده از ایمونوگلوبین ضد ویروس واریسلا زوستر تحت درمان پیشگیری کننده قرار گرفته  تا از بروز بیماری در آنها جلوگیری شود.
 

علائم بیماری آبله مرغان عبارتند از:

1. تب
2. از دست دادن اشتها
3. احساس خستگی مفرط
4. سردرد
5. حالت تهوع

تا 48 ساعت اول این ویروس به شدت مسری است.

در روزهای اول جوش های صورتی یا قرمز ظاهر می شوند و بعد از چند روز از بین می روند. 

بعد از آن تاول هایی روی پوستتان می زند که پر از مایع عستند.

و در آخر و بعد از بهبودی تاول ها ، دلمه ها شروع می شوند.

و در پایان تمام این اتفاقات از بین می روند و پوست بهبود می یابد.

این بیماری معمولا در کودکان خفیف تر است.

در موارد شدیدتر، این اتفاق ممکن است کل بدن را تحت تاثیر قرار دهد و حتی ممکن است در گلو، چشم ها، غشاهای مخاطی مجرا، حنجره و واژن گسترش یابد.
 

چه زمانی برای آبله مرغان باید به پزشک مراجعه کنید؟

در صورت دیدن هر گونه آبله مرغان فورا با پزشک خود مشورت کنید ، او میتواند دارو های را برای کاهش شدت آن تجویز کند و در صورت لزوم عوارض آن را درمان کند.

که این علائم شامل:بثورات بسیار قرمز است که نشانگر عفونت باکتریایی ثانوی میباشد.

بثورات که با سرگیجه بینظمی ضربان قلب،تنگی نفس ، لرزش بدن ، سرفه، استفراغ، و یا تب بالاتر از 39 درجه همراه است.

همانطور که قبلا ذکر شد، این ویروس مسری است و با تماس مستقیم پوست و یا قطره های پراکنده شده به هوا با سرفه یا عطسه به راحتی به شخص دیگری منتقل میشود.
 

آبله مرغان و شینگلز:

اگر آبله مرغان گرفته اید، برخی از ویروس های آبله مرغان ممکن است در سلول های عصبی شما باقی بمانند که باعث بالا رفتن ریسک شما برای دیگر بیماری ها می شود.

سال ها بعد، این ویروس می تواند با یک گروه پر از تاول کوچک دوباره فعال و ظاهر شود. این ویروس بیشتر در افراد مسن و افرادی با سیستم های ایمنی ضعیف ظاهر می شود.

این شینگلز می تواند پیچیده شود – وضعیتی که در آن درد تا مدت ها بعد از ناپدید شدن تاول باقی می ماند. واکسن شینگلز (زوستاواکس) در دسترس است و برای بزرگسالان مسن توصیه می شود.
 

واکسن آبله مرغان برای این افراد توصیه می شود:

بچه های کوچک:

این واکسن را می توان با واکسن سرخک، اوریون، سرخجه دریافت کرد، اما برای کودکان بین سنین 12 تا 23 ماه, این ترکیب ممکن است خطر تب و بیماری را افزایش دهد.

مزایا و معایب ترکیب کردن واکسن ها را با پزشک کودک خود بررسی کنید.

بچه های بین 7 تا 12 سال که واکسینه نشده اند باید دو دوز واکسن آبله را دریافت کنند که حداقل سه ماه از هم فاصله داشته باشد.

کودکان 13 سال به بالا که واکسینه نشده اند نیز باید دو دوز واکسن دریافت کنند که حداقل چهار هفته از هم فاصله داشته باشتد.

بزرگسالان واکسینه نشده که هرگز آبله مرغان نداشتند اما در معرض خطر قرار دارند:

این افراد شامل کارکنان مراقبت های بهداشتی, معلمان, کارکنان مراقبت های کودک, مسافران بین المللی، پرسنل نظامی، بزرگسالان که با کودکان کم سن و سال زندگی می کنند، می باشند. بزرگسالانی که هرگز آبله مرغان نداشتند، معممولا باید 2 دوز واکسن دریافت کنند که چهار تا هشت هفته باهم فاصله دارند.

اگر به خاطر ندارید که آیا آبله مرغان یا واکسن اش را گرفتید یا خیر, تست خون می تواند ایمنی شما را تعیین کند.

اگر آبله مرغان داشتید, نیازی به واکسنش ندارید.

یکبار گرفتن آبله مرغان معمولا ً فرد را ایمن می سازد.

گرفتن آبله مرغان ممکن است بیش از یک بار اتفاق افتد، اما رایج نیست.

با این حال , اگر بیشتر از 60 سال دارید، با پزشک خود درباره برنامه واکسن صحبت کنید.

منبع: سایت دکتر دکتر
سایت عصر ایران
سایت نمناک