۱۳۹۳/۰۸/۰۷
–
۴۱۸ بازدید
خداوند در قرآن کریم می فرماید: « وَ إِذْ قالَ رَبُّکَ لِلْمَلائِکَةِ إِنّی جاعِلٌ فِی اْلأَرْضِ خَلیفَةً قالُوا أَ تَجْعَلُ فیها مَنْ یُفْسِدُ فیها وَ یَسْفِکُ الدِّماءَ»(بقره/۳۰)
الف) پرسش ملائکه برای کسب اطلاع و آگاهی بوده نه از روی اعتراض و انکار و نافرمانی. به بیان دیگر از اعتراف فرشتگان به علم و حکمت خداوند در پایان آیه ۳۲ «انک انت العلیم الحکیم»، برمی آید که آنان اصل حکمت در جعل حکمت و مصلحت در زمین را قبول داشتند و پذیرفته بودند که این عمل خداوند بی حکمت و مصلحت نیست، اما نمی دانستند آن مصلحت چیست لذا برای اطلاع و آگاهی از آن از خداوند پرسش حقیقی نمودند.
خداوند در قرآن کریم می فرماید: « وَ إِذْ قالَ رَبُّکَ لِلْمَلائِکَةِ إِنّی جاعِلٌ فِی اْلأَرْضِ خَلیفَةً قالُوا أَ تَجْعَلُ فیها مَنْ یُفْسِدُ فیها وَ یَسْفِکُ الدِّماءَ»(بقره/30)
الف) پرسش ملائکه برای کسب اطلاع و آگاهی بوده نه از روی اعتراض و انکار و نافرمانی. به بیان دیگر از اعتراف فرشتگان به علم و حکمت خداوند در پایان آیه 32 «انک انت العلیم الحکیم»، برمی آید که آنان اصل حکمت در جعل حکمت و مصلحت در زمین را قبول داشتند و پذیرفته بودند که این عمل خداوند بی حکمت و مصلحت نیست، اما نمی دانستند آن مصلحت چیست لذا برای اطلاع و آگاهی از آن از خداوند پرسش حقیقی نمودند. به بیان دیگر اینکه گفته می شود ملائکه عقل محض اند یعنی مجرد و غیرمادی هستند ولی به این معنا نیست که آنها عقل کل و مطلق هستند. ملائکه نیز دارای محدودیت های وجودی هستند و بنابراین پرسشگری آنها منافاتی با عقل محض بودن آنها ندارد.
ب) ثانیا خداوند تنها از یک واقعیت خبر داد-خبر داد که در زمین جانشینی قرار می دهد- نه اینکه ملائکه را امر و فرمان به کاری دهد و ملائکه از دستور خداوند تخلف و نافرمانی کنند،اساسا امر و دستور و فرمانی در کار نبود تا عصیان و طاعت، محقق شود. اطاعت مربوط به مقام عمل است و پرسشگری مربوط به مقام نظر و علم و بین این دو مقام باید تفکیک کرد.
ج) بر فرض که پرسش ملائکه از روی اعتراض بوده و پرسشی نابجا مطرح کرده باشند که با عصمت آنها منافات داشته و در پاسخ باید گفت:
آیت الله جوادی در تفسیر تسنیم ج3 ص69، چنین می فرمایند:
یا باید گفت گناه و اعتراض ملائکه در حد ترک اولی بود که منافاتی با عصمت آنها ندارد چنانکه در مورد پیامبران چنین گفته می شود. یا اینکه بین طوایف و طبقات فرشتگان تفصیل داده شود. به این معنی که آنچه در قرآن وارد شده مبنی بر مکرم بودن و معصوم بودن فرشتگان «بَلْ عِبادٌ مُکْرَمُونَ؛ لا یَسْبِقُونَهُ بِالْقَوْلِ وَ هُمْ بِأَمْرِهِ یَعْمَلُونَ»(انبیاء/26و27) مربوط به فرشتگان مقرب است و نه فرشتگان متوسط و نازل، آنچه در آیه مورد بحث(آیه 30 بقره) وارد شده، مربوط به گروهی از فرشتگان متوسط و نازل است.» « د.عقل محض» بودن فرشتگان به معنی عقل کل بودن نیست و پرسش ملائکه منافاتی با عقل محض بودن آنها ندارد.زیرا عقل محض یعنی وجود عقلی وغیر جسمانی که ذاتا خود آگاه است. نه عقل مطلقکه همه دانا باشد.
الف) پرسش ملائکه برای کسب اطلاع و آگاهی بوده نه از روی اعتراض و انکار و نافرمانی. به بیان دیگر از اعتراف فرشتگان به علم و حکمت خداوند در پایان آیه 32 «انک انت العلیم الحکیم»، برمی آید که آنان اصل حکمت در جعل حکمت و مصلحت در زمین را قبول داشتند و پذیرفته بودند که این عمل خداوند بی حکمت و مصلحت نیست، اما نمی دانستند آن مصلحت چیست لذا برای اطلاع و آگاهی از آن از خداوند پرسش حقیقی نمودند. به بیان دیگر اینکه گفته می شود ملائکه عقل محض اند یعنی مجرد و غیرمادی هستند ولی به این معنا نیست که آنها عقل کل و مطلق هستند. ملائکه نیز دارای محدودیت های وجودی هستند و بنابراین پرسشگری آنها منافاتی با عقل محض بودن آنها ندارد.
ب) ثانیا خداوند تنها از یک واقعیت خبر داد-خبر داد که در زمین جانشینی قرار می دهد- نه اینکه ملائکه را امر و فرمان به کاری دهد و ملائکه از دستور خداوند تخلف و نافرمانی کنند،اساسا امر و دستور و فرمانی در کار نبود تا عصیان و طاعت، محقق شود. اطاعت مربوط به مقام عمل است و پرسشگری مربوط به مقام نظر و علم و بین این دو مقام باید تفکیک کرد.
ج) بر فرض که پرسش ملائکه از روی اعتراض بوده و پرسشی نابجا مطرح کرده باشند که با عصمت آنها منافات داشته و در پاسخ باید گفت:
آیت الله جوادی در تفسیر تسنیم ج3 ص69، چنین می فرمایند:
یا باید گفت گناه و اعتراض ملائکه در حد ترک اولی بود که منافاتی با عصمت آنها ندارد چنانکه در مورد پیامبران چنین گفته می شود. یا اینکه بین طوایف و طبقات فرشتگان تفصیل داده شود. به این معنی که آنچه در قرآن وارد شده مبنی بر مکرم بودن و معصوم بودن فرشتگان «بَلْ عِبادٌ مُکْرَمُونَ؛ لا یَسْبِقُونَهُ بِالْقَوْلِ وَ هُمْ بِأَمْرِهِ یَعْمَلُونَ»(انبیاء/26و27) مربوط به فرشتگان مقرب است و نه فرشتگان متوسط و نازل، آنچه در آیه مورد بحث(آیه 30 بقره) وارد شده، مربوط به گروهی از فرشتگان متوسط و نازل است.» « د.عقل محض» بودن فرشتگان به معنی عقل کل بودن نیست و پرسش ملائکه منافاتی با عقل محض بودن آنها ندارد.زیرا عقل محض یعنی وجود عقلی وغیر جسمانی که ذاتا خود آگاه است. نه عقل مطلقکه همه دانا باشد.