عهد با امام زمان

خداوند متعال، دو گونه عهد و پیمان را ویژه امام زمان (سلام الله علیه) بر عهده ما قرار داده است:1. عهد و پیمان عام؛ و آن عبارت است از پیمانی عمومی که به مقتضای فطرت در نهاد تمام آدمیان به ودیعت نهاده شده است؛ چنان‌که در زیارت آل یاسین به ساحت قدسی ولیّ عصر (ارواحنا فداه) این گونه تقدیم سلام می‌کنیم: «السَّلامُ‌ عَلَیکَ یَا میثَاقَ اللَّهِ! الّذِی أَخَذَهُ وَ وَکَّدَهُ»؛ سلام بر تو ای عهد و پیمان خدا! که خداوند آن را بر خلق خویش محکم و مؤکّد ساخته است.2. عهد و پیمان خاص؛ که آن عبارت است از عهدی ویژه که در واقع نوعی بیعت با امام (سلام الله علیه) است. حضرت مولی الموحدین علی (علیه السلام) می‌فرماید:… «وَ أمَّا حَقِّی عَلَیکُم فَالوَفَاءُ بالبَیعَةِ»؛ و اما حق من بر شما، وفای شما به عهد و بیعتی است که با من دارید. هر اندازه این نعمت والا یعنی عهد و بیعت با امام (سلام الله علیه) بیش‌تر مورد توجه قرار گیرد و از آن سپاس و شکرگزارده شود نعمت بهره‌گیری از وجود مبارک امام (سلام الله علیه) بر مردم و رعایای آن حضرت افزوده می‌گردد تا که انسان تحت ولایت بیشتر و تدبیر قوی‌تر امام (سلام الله علیه) قرار گیرد. دعای عهد امام معصوم (علیه السلام) به ما این گونه آموخته است که هر صبحگاهان قبل از هر کار و بعد از انجام ‌ فریضه صبح بگوییم:«اَلّلهُمَّ إنّی اُجَدَّدُ‌ لَهُ فی صَبیحَة‌‌ِ یَومی هذا وَ ما عِشْتُ مِنْ اَیّامی عَهْداً وَ عَقداً وَ بَیْعَةً لَهُ فی عُنُقی لا اَحُولُ عَنْها وَ لا اَزُولُ اَبَداً …»؛ پروردگارا! من در صبح امروز و هر روزی که زنده‌ام، با امام خود تجدید عهد و پیمان می‌کنم. بیعت آن بزرگوار را بر گردن خویش تجدید می‌نهم و از آن بازنمی‌گردم و هرگز آن را (از صفحة دل) پاک نمی‌سازم.

در این فراز سه لفظ عهد، عقد و بیعت ذکر شده است که وظیفه ما را در رابطه با بیعت و تبعیت از امام زمان مشخص می کند ؛ یعنی ابتدا باید با امام خود عهد ببندیم ؛ آنگاه پیمان خود را مستحکم کنیم و در نهایت با او بیعت نماییم : ۱.عهد: معنای لغوی عهد یعنی شناسایی امری و پیمان بستن. پس در وهله اول باید امام و وظایفمان را نسبت به ایشان شناسایی کنیم و پیمان ببندیم.۲.عقد: معنای لغوی عقد استوار کردن پیمان و گره بستن آن است. یعنی پس از این که مرحله عهد یعنی شناخت را طی نمودیم و پیمان بستیم باید نسبت به آن پیمان استوار باشیم و محکم گره بزنیم.۳.بیعت: معنای لغوی بیعت، پیمان دوستی بستن و پیروی و اطاعت می‌باشد. پس باید سه گام برای بیعت با امام زمان علیه السلام برداریم:-عهد: پیمان اولیه (پس از شناخت و آگاهی)-عقد: محکم کردن این پیمان (انجام رفتارهای لازم و شایسته)-بیعت: پذیرش اطاعت و فرمانبرداری خالصانه (مرتبه‌ی اخلاص و پیروی خالصانه)عهد و پیمان و میثاق با امام از دیگر مضامین این دعاست. عهد در زندگی منتظر باید همیشگی باشد. وقتی زندگی بر مبنای انتظار شکل گرفت عهد، دائمی وهمیشگی می شود. مفاد این عهدنامه عبارتند از:
– اجتناب از رویگردانی و عهد شکنی، در معاهداتی که خداوند متعال، در شرع اسلام، بر عهده‌ی ما گذاشته است [سقیفه، حکومت معاویه، کربلا و تمامی انحرافات و فجایع در طول تاریخ اسلام، پس از عهدشکنی رخ داد].
– قرار گرفتن در زمره‌ی “ناصرین – یاری رسانندگان” ایشان؛ پاسخ مثبت دادن مستمر، به ندای «هَل مِن ناصِرٍ یَنصُرُنى».
– کمک رساندن به تحقق اهداف آن حضرت [کمک به به پشبرد تشیع، کمک به شیعیان و …]؛
– دفاع از حریم ولایت، [که مستلزم مقابله با دشمنان و مهاجمان به حریم ولایت می‌باشد)؛
– سرعت گرفتن در انجام خواسته‌های ایشان [آن چه به صورت فردی و اجتماعی از ما خواسته‌اند][کسی که سرعت می‌گیرد، سبقت گرفته و السابقون می‌شود]؛
– حمایت از ایشان [در تمامی عرصه‌های نظری و عملی]– سرعت گرفتن در انجام و تحقق اراده‌های ایشان که همان اراده‌ی الهی است [به ویژه سرنگونی نظام‌های استکباری سلطه، برپایی قسط در جهان]؛
– تقویت روحیه‌ی شهادت طلبی [که مستلزم محبت الهی، عشق به لقاءالله از یک سو – شوق به مبارزه علیه ظلم و ظالم از سویی دیگر – و نیز نترسیدن از دشمن و تهدیدهایش در هر موضعی می‌باشد]. بر این اساس منتظر واقعی هرگز از عهدش با امام رویگردان نمی شود. قرائت صبحگاهی این دعا موجب می شود که فراموش نکنیم پیش از هر کس با امام خود عهد بستیم و اولویت عهد با امام را بر همه پیمانها حفظ کنیم چرا که «رسم عاشق نیست با یک دل دو دلبر داشتن / یا ز جانان یا ز جان باید دل برداشتن». مردم بصره خدمت امام رضا (ع) رسیدند و از یونس بن عبدالرحمن گله کردند. یونس ناراحت شد. امام رضا (ع) به یونس فرمودند: «ای یونس چه کار داری مردم چه می گویند، وقتی امام تو از تو راضی است.» عهد با امام زمان (عج) یعنی زندگی بر اساس رضایت حضرت مهدی (عج). کسی که دست بیعت با امام زمان (عج) می دهد فقط رضایت حضرت را در نظر می گیرد نه کس دیگری را. عمل بر اساس دغدغه و خواسته امام باید اولویت منتظران باشد. سفارش شده که انسان بعد از اقامه نماز و برقراری ارتباط با خدا و قبل از برقراری ارتباط با دیگران، دعای عهد را قرائت کند و با امام خود عهد ببندد. انسان مؤمن قبل از اینکه از کسی انرژی بگیرد باید هر صبح از امامش انرژی بگیرد. سفارش شده این دعا به طور مداوم و هر صبح قرائت شود چون تجدید عهد، مقدمه پایداری است. پیوسته جریان طاغوت و نفسیات در حرکتند، پس هر مؤمن و منتظر نیز باید هر روز و هر صبح در تلاش و تکاپو باشد. همان طور که در دستورات ما سفارش شده که پیوسته باید نماز اقامه شده و ارتباط با خدا برقرار شود، پیوسته باید دعای عهد قرائت و تجدید عهد تکرار شود. در روایات نیز عمل مداوم به عمل کثیر ترجیح داده شده است. در دعای عهد بعد از تجدید عهد با امام، هشت مقام را از خدا طلب می کنیم. در این فراز از دعا می خوانیم: «اللهم اجعلنی من انصاره و اعوانه و الذابین عنه و المسارعین الیه فی قضاء حوائجه والممتثلین لاوامره و المحامین عنه و السابقین الی ارادته و المستشهدین بین یدیه؛ خدایا قرار ده ما را از یاران و کمک یارانش و دفاع کنندگان از او و شتابندگان به سوی او در برآوردن خواسته هایش و انجام دستورات و اوامرش و مدافعین از آن حضرت و پیش گیرندگان به سوی خواسته اش و شهادت یافتگان پیش رویش.» در این دعا از خدا می خواهیم که یار امام زمان (عج) و کمک کار امام شویم و از آن حضرت دفاع کنیم، در انجام مقاصد و حوایج امام سرعت بگیریم، اوامر آن حضرت را گوش دهیم، از امام حمایت کنیم، به اراده امام زمان (عج) سبقت بگیریم و در رکاب امام به درجه رفیع شهات برسیم. زندگی منتظر باید بر مبنای یاری امام شکل بگیرد. به عنوان مثال کسی که می خواهد از امام حمایت کند باید اطلاعات مهدوی کافی داشته باشد تا بتواند شبهات مربوط به حضرت را پاسخگو باشد و از مقام ولایت حضرت دفاع کند. کسی که از خدا می خواهد حامی امام باشد باید بداند دنیای غرب علیه مهدویت چه کرده و از امام ما چه چهره ای ساخته است و خودش به عنوان یک منتظر شیعه در برابر این اقدامات دشمنان چه کرده است. البته منتظر امام زمان (عج) باید وظیفه خود را بشناسد، باید معرفت امام را در دل خود به وجود بیاورد و سپس به طرف آن بزرگوار حرکت کند ( با عمل به وظایفی که در این عصر بر عهده انسان گذاشته شده است و کاری را که وی در غیبت باید انجام دهد).