با عرض سلام خدمت پرسشگر محترم
ضمن تشکر از ارتباط جنابعالی با این مرکز، در ابتدا خدمت شما عرض نماییم که فرهنگ ملی هر سرزمینی، دارای خصوصیات و ویژگی های خاص آن سرزمین است که تحت عناصر تاریخی، جغرافیایی، مذهبی، عقیدتی و کلیه ی آن خصوصیاتی که رنگ و بوی خاصی دارد و به آن ملت هویتی متفاوت از دیگران می دهد، شکل می یابد. فرهنگ ملی از پایه های استقلال ملی است و بر مردم آن جامعه است که از فرهنگ خود مادامی که در چارچوب ارزشهای اصیل الهی است, همانند سرزمین خود، دفاع کنند.گرچه هجمه‌های فرهنگی دشمنان فرهنگ ما را مورد هدف قرار داده، لذا لازم است تا با ترویج فرهنگ ملی وفرهنگ اصیل اسلامی به عنوان یک ضرورت در مقطع کنونی، با این هجمه‌ها مقابله کرد.
ترویج فرهنگ ملی واصیل اسلامی یک وظیفه همگانی است و باید عموم مردم و مسئولان در این راستا تلاش نمایند. ودران کوشا باشند.
نباید دین خود را فدای زرق و برق دنیایی کرد و لازم است با بهره‌گیری از آموزه‌های دینی فضای جامعه را به فرهنگ اسلامی معطر ساخت و بی‌شک مردم خواهان این فرهنگ هستند.
از جمله اقداماتی که در ترویج فرهنگ ملی ودینی و اسلامی می توان صورت داد شامل:ترویج سبک زندگی اسلامی،رعایت حجاب اسلامی، امر به معروف ونهی از منکرو… ودرکل توجه به ارزش‌های اسلامی و مخالفت با ضد ارزش‌ها از ویژگی‌های جامعه دینی است که بایسنی به آن عمل نماییم.
پرسشگر گرامی،براساس نظرات جامعه شناسان، فرهنگ ملی از سه بخش تشکیل شده است:
1. شواهد و یافته های فرهنگی، 2. ساختارهای اجتماعی، ‌3. درون داده ها یا جان مایه های این سیستم.
شواهد و یافته های فرهنگی عبارت از طرز تلقی ها، صفات، رفتارها و ارزش ها است. ساختار های اجتماعی بر اساس مفاهیم فلسفی، اقتصادی و سیاسی در یک ساختار خاص اجتماعی شکل می گیرد. درون داده های سیستم نیز شامل هنر، مذهب و تعلیم و تربیت است. این مدل بیان می دارد که چگونه درون داده ها در ساختاری خاص از اجتماع و تحت تأثیر یک ایدئولوژی مشخص، به ساختن رفتارها و ارزش ها می پردازد. مجموع این فرآیند، فرهنگ ملی جامعه را می سازد.
بنابر این نگرش، فرهنگ ملی، ساز و کاری علّی است که رفتارها و ارزش های مطلوب جامعه را شکل می دهد.
بر این اساس نتیجة عملکرد درست فرهنگ ملی، مجموعه‌ای از معیارها و ارزش های پایدار است که شهروندان به آنها باور دارند و برای نگه داری آنها می‌کوشند.
توضیح ساده تر اینکه فرهنگ ملی، دستگاهی منظم و ساختارمند است که مجموعة تحولات درونی آن، بر اساس مبانی مکتبی و فلسفی خاصی شکل می گیرد و ورودی های آن، متأثر از ارزش های نظام مکتبی، به ساختن ارزش ها و رفتارهای جامعه می پردازد.
به بیان ساده تر، اگر موضوعی مانند هنر به دستگاه فرهنگ ملی وارد شود، متأثر از مبانی مکتبی، به هنر ارزشی تغییر می یابد.

ارتقای فرهنگ ملی :

رشد و تعالی فرهنگ ملی، بیش از هر چیز نیازمند تحول بینشی در مفاهیم مکتبی و فلسفی و ارزش ها است. جهان بینی اسلامی، پایه و اساس شکل گیری انقلاب اسلامی است و به همین جهت پس از انقلاب، تلاش بر این بود تا مجموعة نظام های سیاسی، اقتصادی و حقوقی، بر اساس مبانی مکتبی و فلسفی این نظام ارزشی پی ریزی شود. البته کلیات نظام فرهنگی جامعه، پس از پیروزی انقلاب بر اساس این مبانی پی ریزی شد؛ لکن طراحی جامعی برای تحول فرهنگ ملی، مطابق ارزش های آن صورت نگرفت.
گرچه در بخش ساختارهای اجتماعی، مفاهیم فلسفی، اقتصادی و سیاسی متناسب با درون داده ها، رشد نیافته است اما به لحاظ کمتر شدن فاصلة طبقاتی، رفتارها و ارزشها با سرعت بیشتری، در بستر جامعه نفوذ کرده است. پس از پیروزی انقلاب، این رفتارها و ارزش های فرهنگی، در جهت رشد و بالندگی انسان قرار گرفت و در نتیجه فرهنگ ملی در بستر غیر طبقاتی جدید خود، از درون داده های ارزشی بیشترین بهره را برد.
در بخش ارزش ها نیز دیدگاه عمومی جامعه نسبت به ارزش ها تغییری مثبت پیداکرد و امور انسانی و معنوی، به عنوان ارزش هایی مقبول و واقعی مورد پذیرش قرار گرفت.
انقلاب اسلامی علاوه بر ایجاد تحولی اساسی در نظام ارزشی جامعه، تودة مردم را متحوّل ساخت و برخلاف حکومت پهلوی ـ که سعی در تغییر ارزش ها از جایگاهی آمرانه و فرادست داشت ـ تحول ارزشی را در بستری مردمی به ثمر رساند.
تغییر نظام ارزشی، نظام فرهنگی جامعه را نیز متحوّل ساخت؛ لکن برای ایجاد یک فرهنگ ملی کارآمد، به زمان بیشتری نیاز است. انتظار ایجاد تغییر در فرهنگ عمومی در یک فاصلة زمانی، هنگامی معقول خواهد بود که زمان مورد نظر به دقت تبیین شود. فاصلة زمانی معقول برای تغییر فرهنگ ملی کشوری که پنجاه سال مورد تهاجم فرهنگ غرب قرار گرفته و دچار نوعی خودباختگی فرهنگی شده است، در حدود پنجاه سال خواهد بود. فرهنگ به آرامی تغییر می یابد و تحولات فرهنگی، کند و آرام است. با توجه به اینکه جهت گیری کلی فرهنگ ملی، پس از انقلاب، متناسب با ارزش های انسانی و معنوی است؛ برای دستیابی به تحولات اساسی در این حوزه، باید سال ها کار مستمر و پر دامنه صورت پذیرد. بر اساس سیاست گذاری ها و برنامه های کنونی که در جهت اصلاح فضای عمومی جامعه صورت پذیرفته و می توان ادعا کرد انقلاب اسلامی، به جهت توجه به ارتقای درون داده‌های سیستم و نظام اجتماعی، موجب ایجاد تحولی کلی در فرهنگ ملی شده است.
در انتها دیدگاه مقام معظم رهبری پیرامون فرهنگ ملی وهویت ملیرا خدمت شما ارائه مینماییم.
*در سایه‌ى مجاهدت است که یک ملت مى‌تواند خودش را، هویتش را، ناموسش را، افتخاراتش را، تاریخش را، فرهنگش را و استقلال و آزادى‌اش را حفظ کند.(1384/02/12)
*اگر پایه‌های فرهنگی بخواهد مستحکم شود، شرط اصلی این است که ایمان مردم به دین و مواریث فرهنگی خودشان روزبه‌روز استحکام پیدا کند و تضعیف نشود.( 1381/03/07)
*اسلام ، جزو مهمترین ارکان فرهنگ ملی است.اسلام و آداب و فرهنگ اسلامی، جزو فرهنگ ملی ماست. «ملی» در این‌جا، مقابل «اسلامی» نیست؛ عین همان اسلامی است. در باب فرهنگ، سیاست کلی کشور باید عبارت باشد از حفظ و پرداخت و وابستگی شدید و کامل به فرهنگ ملی (12/5/72)
*عقبه‌ى ما، در مبارزه‌ى ملت ایران با قلدرى استکبار جهانى، عبارت بود از «فرهنگ» ما.(21/5/71)
*بخش نمادین و چهره‌ی بیرونی انقلاب – چهره‌ی فرهنگی است.(3/2/70)
*جمهوری اسلامی، فرهنگ غربی را رد کرد و گفت ما فرهنگ مستقل اسلامی داریم‌.( 10/1/69)
منبع: http://farsi.khamenei.ir/newspart-index-old?tid=2184#45212
*