درباره حضرت امام رضا (ع) و زیارت آن حضرت توضیح دهید .

امام
هشتم شیعیان حضرت على بن موسى الرضاعلیه السلام در یازدهم ذیعقده سال 148 هجرى در
مدینه منوّره متولد شدند
. پدر
بزرگوارشان حضرت موسى بن جعفرعلیه السلام و مادر گرامیش « تکتم » نجمه نام داشتند
. نام
آن حضرت « على » و کینه اش « ابوالحسن » و به « رضا » ملقب بودند
. پس از
شهادت پدرشان در سن 35 سالگى به امامت و زعامت نایل آمدند و ناخداى کشتى نجات بشر
شدند تا آن را از امواج سهمگین و پرخطر بى عدالتى هاى عباسیان به ساحل آرام قسط و
عدل هدایت کنند .
دوران بیست
ساله امامت ایشان همزمان با خلافت سه خلیفه عباسى بوده ، ده سال نخست خلافت هارون
الرشید و پنج سال بعد ، خلافت محمدامین فرزند هارون و پنج سال پایانى در خلافت
مأمون گذشت .
مأمون در
خراسان براى خاموش کردن نارضایتى طرفداران امام علیه السلام و برجسته کردن روحیات
علمى و معنوى دربار خود ، و همچنین نشان دادن اقبال امام علیه السلام به دنیا تصمیم
گرفت تا حضرت را به مرو دعوت نماید
. امام
رضاعلیه السلام ابتدا نپذیرفتند اما پس از تهدید و اجبار پذیرفته و سپس کنار قبر
منور رسول اکرم صلى الله علیه وآله رفتند و با اهل بیت خود وداع کردند و از طریق
بصره ، خرمشهر ، اهواز ، اراک ، قم ، رى و نیشابور در دهم شوال سال 201 هجرى قمرى
به مرو وارد شدند .
بیش از دو سال
در خراسان نبودند که در روز جمعه آخر صفر سال 203 هجرى قمرى به دستور مأمون توسط
زهر مسموم و شهید شدند .

فضلیت زیارت ثامن الحجج علیه السلام

پیامبر اکرم صلى الله
علیه وآله :«
به زودى پاره
اى از تن من در زمین خراسان دفن مى شود . مؤمنى او را زیارت نمى کند جز این که
خداوند بهشت را بر او واجب مى کند و پیکرش را بر آتش حرام مى گرداند
«.

ثواب
زیارت

  امام
صادق علیه السلام :
»
هر کس امام رضاعلیه
السلام را زیارت کند گویا رسول خداصلى الله علیه وآله را زیارت کرده است [2]
« .

  امام
رضاعلیه السلام :
» 
ا ن
زوار قبرى لاکرم الوفود على الله یوم القیامه و ما من مؤمن یزورنى فتصیب وجهه قطره
من الماء الا حرم الله تعالیل جسده على النار  

[3]

«

 »

زائران قبر من هنگام
بار یافتن به میهمانى خداوند روز قیامت از همه گرامى تر خواهند بود و هیچ مؤمنى
نیست که زیارت کند مرا و قطره اشکى ( سختى آب و هوا و باران ) بر صورتش بغلطد مگر
این که خداى تعالى تن او را بر آتش حرام نماید
«

  »

من زارنى و هو یعرف ما اوجب الله تعالى من حقى و طاعتى
فانا و آبائى شفعاوه یوم القیامه ، و من کنا شفعاوه نج ا  

[4]
«

»

هر که مرا زیارت کند ،
در حالى که حق و طاعت مرا که خدا بر او واجب کرده بشناسد ، من و پدرانم در روز
قیامت شفیع او هستیم ، و هر که ما شفیع وى باشیم نجات یابد»

  » من
زارنى على بعد دارى و مزارى اتیته یوم القیامه فى ثلاثه مواطن حتى اخلطه من اهوالها
. اذا تطایرت الکتب یمینا و شمالا ، و عندالصراط ، و عند المیزان »

[5]

« کسى
که با دورى راه مزارم به زیارت من بیاید ، روز قیامت در سه جا نزد او خواهم آمد و
او را از بیم گرفتارى آن موقف ها رهایى خواهم بخشید : هنگام دادن نامه عمل به دست
راست و چپ ، نزد صراط ، نزد میزان «
.  . . . .

 » و
من هذه البقعه روضه من ریاض الجنه و مختلف الملائکه لایزال فوج ینزل من السماء و
فوج تصعد الى ان ینفخ فى الصور [6]

«

»

این بارگاه بوستانى از
بهشت است و محل آمد و شد فرشتگان آسمان ، و همواره گروهى از ملائکه فرود مى آیند و
گروهى بالا مى روند تا وقتى که در صور دمیده شود
«
عبدالسلام بن صالح هروى از امام رضاعلیه السلام نقل مى کند که فرمودند »
:
روزگار سپرى نمى شود مگر این که طوس محل آمد و شد شیعیان و زائرانم مى گردد . بدان
هرکس مرا در طوس که دور از وطنم است زیارت کند روز قیامت با من است و هم رتبه من ،
در حالى که گناهانش آمرزیده شود [7]
« .  

ابونصر بزنطى گوید در
نوشته اى از ابوالحسن الرضاعلیه السلام خواندم:
»
به شیعیان من ابلاغ کن همانا زیارت من نزد خدا برابر هزار حج است » . راوى گوید :
به حضرت جوادعلیه السلام عرض کردم هزار حج است ؟ حضرت فرمودند : « آرى . به خدا
سوگند هزار هزار ( یک میلیون ) حج است اما براى کسى که با عرفان به حقش او را زیارت
کند
« .
 

ابن مهزیار گوید به
امام جوادعلیه السلام گفتم : فدایت شوم زیارت امام رضاعلیه السلام افضل است یا
زیارت اباعبدالله الحسین علیه السلام ؟ فرمود »
: زیارت
پدرم فضلیتش بیشتر است چون که امام حسین علیه السلام را همه مردم زیارت مى کنند .
اما پدرم را جز شیعیان خاص و زبده زیارت نمى نماید
« .

احادیث امام رضاعلیه السلام

  رحم
الله عبدا أحیا امرنا فقلت له ، و کیف یحیى امرکم ، قال یتعلم علومنا و یعلمها
الناس ، فان الناس لو علموا محاسن کلا منا لاتبعونا  

[8]
»

خدا رحمت کند کسى که
امر ما را زنده کند . ( راوى گوید ) پرسیدیم زنده نمودن او شما به چیست ؟ فرمود :
علوم و دانش هاى ما را فراگیرد و به مردم تعلیم دهد ، چرا که اگر مردم زیبایى و
نیکى هاى سخن ما را بدانند از ما پیروى مى کنند

«

من حاسب نفسه ربح و من
غفل عنها خسر
 

[9]

« کسى
که به حساب نفس خود رسیدگى مى کند سود مى برد و کسى که از نفس خود غافل است زیان
کار است
«

الصغایر من الذنوب ،
طرق الى الکبائر و من لم یخف الله فى القلیل لم یخفد فى الکثیر

»

انجام گناهان کوچک
راهى است به سوى گناهان بزرگ ، و هر کسى از خداوند در امور کم نترسید در مسایل بزرگ
و زیاد نیز نمى ترسد
«

  من
تصدق بصدقه حین یصبح ، اذهب الله عند نحس ذلک الیوم

[10]
»

شخصى که هنگام صبح
صدقه دهد خداوند نحوست و شرور آن روز را از او برمى دارد
«

  عونک
للضعیف افضل من الصدقه

«دستگیرى و کمک رسانى براى ضعیفان و نیازمندان فضلیتش بیشتر از صدقه دادن است
«

  المؤمن
اذا غضب لم یخرجه غضبه عن حق

[11]
»

مؤمن هنگامى که خشمگین
شود از حد اعتدال و حق خارج نمى گردد
«

التدبیر قبل العمل یؤمنک من الندم

 

»

برنامه ریزى و
دوراندیشى قبل از هر عملى تو را از پشیمانى ایمن مى دارد»

  صدیق
کل امرء عقله و عدوه جهله
  [12]

«دوست و همراه هر کسى
عقل اوست و دشمنش جهل و نادانیش است
«

  الایمان
اقرار باللسان و معرفه بالقلب و عمل بالارکان
  [13]
»

حقیقت ایمان ، عبارت
است از اقرار به زبان ، شناخت با قلب و عمل نمودن ، با اعضاء و جوارح
«

صل رحمک و لو بشربه من ماء
  [14]
»

با بستگان خود ارتباط
برقرار کن ، گرچه به اندازه نوشیدن آبى باشد
«

  التود
الى الناس نصف العقل

[15]
«

مهرورزى به مردم نیمى
از عقل و اندیشه است
«

کرامات امام رضا ( ع

)

خاطره آیه‌اللَّه حسن
زاده آملى   در
عنفوان جوانى و آغاز درس زندگانى که در مسجد جامع آمل سرگرم به صرف ایام در اسم و
فعل و حرف بودم و محو در فراگرفتن صرف و نحو در سحرخیزى و تهجّد عزمى راسخ و ارادتى
ثابت داشتم . در رؤیاى مبارک سحرى به ارض اقدس رضوى تشرف حاصل کردم و به زیارت جمال
دل آراى ولى اللَّه الاعظم ثامن الحجج على بن موسى الرضا علیه و على آبائه و ابنائه
آلاف التحیه و الثناء نایل شدم
. در آن
لیله مبارکه قبل از آن که به حضور باهرالنور امام رضاعلیه السلام مشرف شوم مرا به
مسجدى بردند که در آن مزار حبیبى از احباءاللَّه بود و به من فرمودند در کنار این
تربت دو رکعت نماز حاجت بخوان و حاجت بخواه که برآورده است . من از روى عشق و علاقه
مفرطى که به علم داشتم نماز خواندم و از خداوند سبحان علم خواستم سپس به پیشگاه
والاى امام هشتم سلطان دین رضا
– روحى
لترابه الفداء و خاک درش تاج سرم – رسیدم و عرض ادب نمودم بدون این که سخنى بگویم
امام که آگاه به سِرّ من بود و اشتیاق و التهاب و تشنگى مرا براى تحصیل آب حیات علم
مى دانست ، فرمود : نزدیک بیا ، نزدیک رفتم و چشم به روى امام گشودم . دیدم با دهان
مبارک آب دهانش را جمع کرد و بر لب آورد و به من اشارت فرمود که بنوش . امام خم شد
و من زبانم را در آوردم و با تمام حرص و ولع – که خواستم لب هاى امام را بخورم – از
کوثر دهانش آب حیات را نوشیدم و در همان حال به قلبم خطور کرد که امیرالمؤمنین على
علیه السلام فرمود : پیغمبر اکرم صلى الله علیه وآله آب دهانش را به لبش آورد و من
آن را خوردم که هزار در علم و از هر درى هزار در دیگرى به روى من گشوده شد
. پس از
آن امام علیه السلام طى الارض را عملاً به من بنمود ، که از آن خواب نوشین شیرین که
از هزاران سال بیدارى من بهتر بود به درآمدم ، به آن نوید سحرگاهى امیدواریم که
روزى به گفتار حافظ شیرین سخن بترنم آیم که »
: دوش
وقت سحر از غصه نجاتم دادند # وندر آن ظلمت شب آب حیاتم دادند / چه مبارک سحرى بود
و چه فرخنده شبى # آن شب قدر که این تازه براتم دادند / من اگر کامروا گشتم و خوش
دل چه عجب # مستحق بودم و این ها به زکاتم دادند.»

[1] . سفینه
البحار ، ج 3 ، ص . 492 [2] .
وسایل الشیعه ، ج 10 ، ص . 434 [3]. شیخ
صدوق ، عیون اخبار الرضا ، ج 1 ، ص 248 ، بیروت : مؤسسه اعلمى
. [4] .
وسایل الشیعه ، ج 5 ، ص . 436 [5] .
وسایل الشیعه ، ج 10 ، ص . 433 [6] .
علامه مجلسى ، بحارالانوار ، ج 99 ، ص . 44 [7] .
وسائل الشیعه ، ج 10 ، ص . 438 [8] . عیون
اخبار الرضا ، ج 2 ، ص . 275 [9] .
بحارالانوار ، ج 78 ، ص . 352 [10] .

بحارالانوار ، ج 75 ، ص . 356 [11] .
عیون اخبار الرضا ، ج 1 ، ص . 193 [12] .

شیخ جواد قیومى ، صحیفه الرضا ، قم : انتشارات اسلامى ، . 1373 [13] .

صحیفه‌الرضا ، ص . 380 [14] .

عزیزاللَّه عطاردى ، مسند امام الرضا ، ج 1 ، ص 293 ، مشهد : به نشر ، . 1406 [15] .
عیون اخبار الرضا ، ج 1 ، ص . 27