دوست گرامی. ماه رمضان ماه میهمانى خداوند است و میهمانی، به معناى اکرام و رحمت خاص الهى بر بندگان است؛ زیرا بندگان ـ اعم از مؤمن و کافر ـ در سراسر زندگى خود، در سر سفره اکرام و رحمت الهى نشسته اند. اما میهمانى در ماه رمضان، اکرام و رحمت خاص براى روزه داران است. بر اساس روایات، چند موضوع نشان از میهمانى خداوند است:1. از شب اول ماه رمضان، درهاى بهشت باز مى شود و تا شب آخر بسته نمى شود[1].2. از ابتدا تا انتهاى ماه رمضان، درهاى جهنم بسته مى شود[2].3. شیاطین در بند و زنجیر مى شوند تا نتوانند روزه بندگان را خراب کنند[3].
4. ماه رمضان، ماهى است که ابتداى آن رحمت، وسطش آمرزش گناهان و پایان آن، آزادى از آتش جهنم است[4]؛ یعنى، با رحمت الهى به میهمانى دعوت و آمرزیده مى شویم و در پایان میهمانى به عنوان هدیه، از آتش جهنم آزاد مى گردیم.
5. وجود شب قدر در این ماه است که ارزش آن، از هزار ماه بیشتر است و عبادت در آن، نتایج بسیارى دارد و سرنوشت یک سال بندگان در آن تعیین مى گردد[5]. بدون تردید موفقیت در هر کارى، مستلزم برنامه ریزى صحیح است و آن هنگامى میسّر است که:
الف. برنامه ناظر به اهدافى باشد که انسان، در پیش روى دارد.
ب. اهداف وقتى از شفافیت برخوردار مى شود که فرصت پیش آمده یا امکانات فراهم شده، به خوبى شناخته و ارزش گذارى گردد.
ج. وقتى انسان ارزش فرصتى را بداند و یا اهمیت نعمتى را درک کند، قدر آن را بهتر مى داند و بیشتر از آن بهره مى برد.
پس باید از این فرصت سرنوشت ساز، بیشترین بهره را ببریم و اگر بخواهیم به این هدف دست یازیم، باید براى لحظه لحظه آن حساب باز کنیم؛ حتى براى ساعاتى که در حال خواب یا استراحت هستیم.
براى استفاده کامل از ماه رمضان، هر کس باید متناسب با موقعیت شغلى و وضعیت جسمانى و روانى خویش، برنامه ریزى کند. در این صورت باید وقت خود را به چند بخش تقسیم کنیم:
بخش اول. علم و معرفت
در این ماه باید با جدیت تمام، در جهت دانش افزایى تخصصى و معرفت یابى بنیادین و اعتقادى بکوشیم.
بخش دوم. عبادت و مناجات
در ماه رمضان، علاوه بر عبادت هاى معمول ـ که در طول سال همیشه باید انجام دهیم ـ عبادت هاى واجب و مستحب دیگرى نیز اضافه شده است؛ مانند: روزه گرفتن، تلاوت قرآن، خواندن دعاهاى ماه رمضان، احسان و… براى انجام دادن این اعمال، تأکید فراوانى شده است و باید در برنامه ریزى ماه رمضان، در نظر گرفته شود.
 بخش سوم. خواب و استراحت
لازمه استفاده بهینه از دو بخش گذشته، این است که خواب و استراحت انسان به مقدار کافى انجام شود. در غیر این صورت در دو بخش اول نیز موفق نخواهد بود. در ماه مبارک رمضان، به دلیل جابه جایى اوقات غذا و تغییراتى دیگر، تا حدودى چرخه خواب و استراحت نیز تغییر مى کند. توصیه ما این است که بکوشید میزان خواب خود را خیلى تغییر ندهید و وقت آن را نیز خیلى به هم نزنید. فقط با کمى تغییر در چرخه خواب، برنامه خواب و استراحت خود را ادامه دهید؛ براى مثال اگر هنگام سحر حدود یک ساعت (براى سحرى خوردن و خواندن نماز شب و نماز صبح) بیدار مى مانید؛ این مقدار از خواب را در روز جبران کنید. بعد از نماز ظهر و عصر ـ با توجه به اینکه ناهار از برنامه روزانه حذف شده است ـ زمان مناسبى براى استراحت و خواب است. در این صورت مقدارى از شب را مى توانید بیدار بمانید و از وقت تان استفاده بهترى بکنید.
پی نوشت ها
______________
[1]. بحارالانوار، ج 96، ص 344؛ میزان الحکمة، ج 5، ص 2132.
[2]. میزان الحکمة، ج 5، ص 2132.
[3]. همان.
[4]. همان. 
[5]. همان.