مهم ترین فواید سلامتی خارمریم، توانایی آن برای رفع مسمومیت کبد، سرعت ترمیم اندام، کاهش پیشرفت انواع سرطان ها، درمان عفونت های قارچی است آن هم چنین از بدن در برابر اثرات جانبی دارو محافظت می کند، شروع بیماری آلزایمر و خطر بیماری های قلبی را کاهش می دهد و علایم دیابت را مدیریت می کند.

خارمریم چیست ؟

خارمریم که به عنوان Silybmommarianum شناخته می شود گیاه گلدار سالیانه با گل های قرمز مایل به بنفش است هم چنین ممکن است خار مریم را با نام های دیگر بسته به جایی که در دنیا هستید، از جمله مدیترانه ، کنگر اسکاتلندی، و …بشناسید.

این گیاه به طور گسترده شناخته شده و به خاطر اجزای قوی آلی موجود در دانه ها تعریف می شود. عصاره دانه های گرفته شده شامل غلظت های بالا و ترکیبات فعال در عصاره نیز می باشد. این عصاره همچنین شامل اسیدهای چرب متعدد شامل لینولئیک اسید است اگرچه این گیاه بومی جنوب اروپا و مناطق خاصی از آسیا بود، اکنون در بسیاری از مناطق جهان وجود دارد.

طبق انچه در این بخش از سلامت نمناک خواهید خواند تحقیقات گسترده ای در مورد فواید پزشکی خارمریم وجود دارد که بسیاری از نتایج متناقض و یا مورد بحث هستند. آنچه که در مورد آن توافق شده است، تاثیر مهمی است که عصاره می تواند بر عملکرد کبد و سلامتی داشته باشد، این گیاه برای قرن ها مورد استفاده قرار می گرفته است.

در ادامه این مطلب به برخی از فواید این گیاه اشاره شده است.

محافظت از کبد

به خاطر فلاونوئیدی به نام سیلی مارین خار مریم مشهور به اثرات سم زدایی درکبد شناخته می شود. مطالعه ای در سال 2017 تایید می کند که می تواند به تسریع فرآیند التیام در کبد کمک کند، مقدار زیادی از آسیب ناشی از نوشیدن بیش از حد و یا دیگر رفتارهای آسیب رسان در کبد، از جمله سیروز را خنثی کند. هم چنین ممکن است از بیماری هایی مثل سندرم کبد چرب، یرقان و هپاتیت جلوگیری کند؛ با این حال، تحقیقات بیشتری برای مطالعه پتانسیل درمانی گیاه دارویی لازم است.

جلوگیری از دیابت

ترکیب آنتی اکسیدان ها، اسیدهای چرب و سیلیمارین در عصاره خار مریم می تواند در راستای تنظیم مقادیر انسولین و حفظ سطح قند خون حتی برای افراد مبتلا به دیابت مناسب باشد.

بهبود سلامت قلب

عصاره ی خارمریم حاوی مقادیر زیاد اسیدهای چرب مفید و امگا 3 است که برای حفظ سلامت قلب ضروری است اسیدهای چرب امگا 3 می توانند سطح کلسترول بدن را متعادل نگه دارند، که می تواند از ابتلا به آترواسکلروز جلوگیری کند، بنابراین خطر ابتلا به سکته مغزی یا حمله قلبی را کاهش می دهد.

پتانسیل ضد سرطان

به نظر می رسد عصاره خار مریم می تواند اثر مهاری بر رشد سلول های سرطانی و تومورهای پوست داشته باشد و همچنین می تواند به جلوگیری از رشد سرطانی پروستات، پستان و کبد کمک کند.1

جلوگیری از مشکلات مغزی وابسته به کهولت سن

بالغ بر دوهزار سال است که از خواص خار مریم برای درمان بیماری‌های مرتبط با مغز مانند آلزایمر و پارکینسون استفاده می‌شود. وجود آنتی‌اکسیدان و مواد ضدالتهاب موجود در خار مریم به عنوان یک محافظ عصبی می‌تواند از اُفت عملکرد مغزی با افزایش سن، جلوگیری کند. در تحقیقاتی که در آزمایشگاه‌ها و روی حیوانات انجام می‌شود، سیلیمارین موجود در خار مریم توانسته از تخریب سلول‌های مغزی به خاطر استرس اکسیداتیو کم کند. ممانعت از تخریب سلول‌ها باعث مبارزه با کاهش توانمندی مغزی می‌شود.

پژوهش‌های دیگر هم نشان داده‌اند که خواص خار مریم در کاهش شمار پلاک‌های آمیلوئیدی در مغز حیوانات مبتلا به آلزایمر مفید بوده است. پلاک‌های آمیلوئیدی، شاخه‌های چسبناکی از پروتئین آمیلو‌ئید است که با افزایش سن می‌توانند میان سلول‌های عصبی قرار بگیرند. تعداد پلاک‌های آمیلوئیدی در مغز افراد مبتلا به آلزایمر بسیار زیاد می‌شود. ظاهرا خار مریم می‌تواند روی کاهش این پلاک‌ها اثرگذار باشد.

البته ناگفته نماند که درباره اثرات خار مریم، روی انسان‌های مبتلا به پارکینسون، زوال عقل و آلزایمر هیچ پژوهش علمی صورت نگرفته است. مشخص نیست که خار شتر برای رفع موانع مغزی به‌درستی و کاملا در بدن جذب می‌شود یا خیر. ضمن اینکه هنوز کسی نمی‌داند، میزان دوز مناسب مصرف این ماده برای اثرگذاری مثبت چقدر است.

حفاظت از استخوان‌ها

پوکی استخوان نوعی بیماری است که در آن استخوان‌ها رو به زوال می‌روند. این مشکل معمولا در طول زمان و به‌تدریج ایجاد و باعث می‌شود تا استخوان‌ها، شکننده و ضعیف شده و حتی با کوچک‌ترین ضربات و فشارها به‌سادگی بشکنند. در تحقیقات آزمایشگاهی و پژوهش‌هایی که روی حیوانات صورت گرفته، مشخص شده که مصرف خار مریم به تحریک تولید مواد معدنی در استخوان‌ها کمک می‌کند و از استخوان‌های بدن در برابر ضعیف شدن و زوال، محافظت می‌کند. محققان معتقدند که احتمالا می‌توان از خواص خار مریم برای جلوگیری یا درمان پوکی استخوان در زنان یائسه بهره برد. البته این موضوع هم روی انسان‌ها آزمایش نشده و نیازمند بررسی و مطالعه بیشتری است.

افزایش تولید شیر مادر

یکی دیگر از خواص خار مریم در افزایش میزان شیر مادران شیرده است. به نظر می‌رسد که این گیاه می‌تواند موجب افزایش هورمون تولید شیر یعنی پرولاکتین شود. داده‌های چندانی در این‌باره در دست نیست، اما پژوهشی نه‌چندان وسیع و تصادفی نشان داده که در دو گروه از مادران شیردهی که مورد مطالعه قرار گرفته بودند، میزان شیر مادرانی که روزانه ۴۲۰ میلی‌گرم سیلیمارین مصرف کرده بودند، نسبت به مادرانی که دارونما استفاده کرده بودند، حدود ۶۴ درصد افزایش داشته است. البته تنها پژوهش علمی درباره اثرات مثبت خار مریم در زمینه تولید شیر بیشتر همین مورد بوده و به تحقیقات بیشتری در این زمینه نیاز است.

کمک به رفع آکنه پوستی

آکنه همان جوش‌های ناخوشایندی است که به خاطر نوعی التهاب پوستی مزمن ایجاد می‌شود. آکنه می‌تواند روی زیبایی ظاهری اثرات منفی بگذارد و درد و نگرانی برای فرد ایجاد کند. گفته می‌شود که تخریب اکسیداتیو، عامل ایجاد آکنه در بدن است و خار مریم با وجود داشتن خواص ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدانی خود می‌تواند مکملی مناسب برای مبتلایان به آکنه باشد. پژوهشی در این‌ باره نشان می‌دهد، مصرف روزانه ۲۱۰ میلی‌گرم سیملارین به مدت هشت هفته، ۵۳ درصد از زخم‌های ناشی از آکنه را کاهش می‌دهد. برای تأیید این خاصیت خار مریم هم نیاز به پژوهش‌های بیشتری وجود دارد. به طور کلی، ویژگی ضدالتهابی خار مریم در مشکلات التهابی، مفید واقع می‌شود. مثلا درمان آسم با این گیاه هم به نظر منطقی می‌رسد.2

تقویت سیستم ایمنی بدن 

سیستم ایمنی بدن مکانیسمی است که از بدن در برابر ویروس ها، باکتری ها و هر نوع عامل بیماری زای دیگری محافظت می کند. گاهی بنا به دلایلی مانند تغذیه نامناسب، استرس و یا عفونت ها، اختلالاتی در عملکرد این سیستم ایجاد می شود. 

جوان سازی پوست صورت

مقادیربالای آنتی اکسیدان های موجود در گیاه خار مریم به کاهش رادیکال های آزاد بدن کمک کرده و با رفع چین و چروک به جوان سازی پوست صورت و رفع لکه های تیره پوستی کمک می کند.

ضد آفتاب طبیعی

تحقیقات اولیه نشان می دهد که سیلیمارین موجود در خار مریم از پوست در برابر اشعه مضر نور خورشید محافظت کرده و خطر ابتلا به التهاب پوست و آفتاب سوختگی را کاهش می دهد.

سنگ کلیه

سنگ کلیه هنگامی تشکیل می شود که کلسترول و مواد دیگر در صفرا زیاد شوند؛ گیاه خار مریم به پاک سازی و سم زدایی کبد و کیسه صفرا کمک می کند به همین دلیل گفته شده که می تواند خطر ابتلا به سنگ کلیه را کاهش دهد.

سنگ کیسه صفرا

مقادیر بالای آنتی اکسیدان سیلیمارین موجود در گیاه خار مریم به بهبود عملکرد کیسه صفرا کمک کرده و با پاک سازی و سم زدایی آن، خطر ابتلا به سنگ کیسه صفرا را کاهش می دهد.

لاغری و کاهش وزن

تحقیقات اولیه در سال 2016 نشان داده که سیلیمارین موجود در گیاه خار مریم می تواند باعث لاغری و کاهش وزن در افراد شود، اما با این حال تحقیقات بیشتری در این زمینه مورد نیاز می باشد. بسیاری از متخصصان تغذیه معتقدند که دمنوش خار مریم به افزایش سوخت و ساز بدن کمک می کند، اشتها را کاهش داده و با افزایش چربی سوزی باعث لاغری و کاهش وزن افراد می شود.

بهبود علائم آسم آلرژیک

 ماده فعال موجود در خار مریم در کاهش التهاب موثر است. در سال ۲۰۱۲ میلادی مطالعه‌ای انجام گرفت که نشان داد سیلیمارین به کاهش التهاب در مجرای تنفسی موش‌های مبتلا به آسم آلرژیک کمک می‌کند.3

پی نوشت:
1.www.namnak.com
2.www.chetor.com
3.www.saednews.com