فوبیای حیوانات چیست؟

فوبیای حیوانات، ترس غیر منطقی و افراطی از یک حیوان مشخص است که پاسخ اضطرابی فوری ایجاد می‌کند و فرد با نشانه‌هایی از جمله بالا رفتن ضربان قلب و فشار خون و تعریق زیاد همراه می‌گردد.

ترس از حیوانات حتی با تصور ذهنی یا دیدن عکس از آن حیوان نیز به وجود می‌آید و علائم اضطراب شدید را ایجاد می‌کند.

متداول ترین حیواناتی که باعث ایجاد فوبیا می‌شوند، شامل موارد زیر هستند:

ترس از عنکبوت

ترس از مار

ترس از زنبور

ترس از پرنده

ترس از موش

ترس از ماهی

ترس از سگ

ترس از حشره

ترس از گربه

ترس از سوسک
 

نشانه های فوبیای حیوانات

در صورتی که به فوبیای حیوانات مبتلا باشید، در مواجهه با حیوانی خاص، به شدت مضطرب می‌شوید و بلافاصله علائمی مانند افزایش ضربان قلب، تنگی نفس و سرگیجه نشان می‌دهید. در موارد شدید، حتی ممکن است حملات پانیک رخ دهد.

این ترس غیر منطقی، باید بیشتر از شش ماه ادامه پیدا ‌کند تا بگوییم فرد مبتلا به فوبیای حیوانات است.

همچنین این ترس به اندازه‌ای در فرد شدت می‌یابد که تاثیرات خود را بر جنبه‌های دیگر زندگی از جمله روابط بین فردی، تحصیل و خانوادگی نیز می‌گذارد. 1

علل به جود آمدن فوبیای حیوانات

فوبیا اختلالی است که معمولا در سنین کودکی ایجاد می‌شود. مهم‌ترین علل به وجود آمدن فوبیای حیوانات به شرح زیر است.
 

ژنتیک و عوامل ارثی

یکی از عواملی که در ایجاد فوبیا نقش دارد، ژنتیک و وراثت است. تحقیقات نشان داده است، افرادی که در یکی از بستگان درجه یک آن‌ها اختلال اضطرابی وجود دارد، احتمال اینکه به فوبیا مبتلا شوند، بیشتر است.
 

یادگیری مشاهده ای

عامل دیگری که ممکن است مسبب ایجاد فوبیا باشد، مشاهده فوبیا در افراد نزدیک خانواده است.

اگر در کودکی شاهد ترس والدین یا یکی از اعضای خانواده‌تان از حیوانی خاص بودید، احتمال بیشتری وجود دارد که در معرض ابتلا به فوبیای حیوانات قرار بگیرد.
 

تجربیات تلخ دوران کودکی

در بسیاری از موارد نیز تجربه ترسناک در دوران ابتدایی زندگی عامل ایجاد فوبیا است.

اگر در کودکی مورد حمله حیوانی خاص قرار گرفته باشید، یا به هر دلیل از آن حیوان ترسیده باشید، این تجربه کودکی می‌تواند عاملی برای ابتلا به فوبیای حیوانات شود.  
 

دیدگاه زیستی

طبق این دیدگاه ترس از حیوانات به صورت تکاملی است. به این معنا که امکان دارد نوعی سیم کشی زیستی وجود داشته باشد که باعث می‌شود افراد به موقعیت‌های تهدید کننده با ترس واکنش نشان دهند. ساختار مغزی درگیر نیز ناحیه جزیره‌ای قدامی مغز است که بر افزایش این ترس اثر می‌گذارد.
 

دیدگاه رفتاری

دیدگاه رفتاری هراس را نتیجه شرطی شدن می‌داند. در واقع فرد از طریق شرطی سازی کلاسیک یاد می‌گیرد از محرکی خنثی که با محرک آزارنده همراه است بترسد. همچنین عامل ایجاد کننده هراس را شرطی شدن کلاسیک و عامل ماندگاری و بقای آن را شرطی شدن عامل می‌داند.

یکی دیگر از نظریه پردازان دیدگاه رفتاری نیز معتقد است که انسان‌ها به گونه‌ای تکامل یافته‌اند که از محرک‌های ذاتا خطرناک می‌ترسند. 2

درمان فوبیا حیوانات یا ترس از حیوانات

اگر با زوفوبیا دست و پنجه نرم می‌کنید، باید بدانید که تنها شما این مشکل را ندارید و میلیون‌ها نفر در جهان گرفتار حیوان هراسی هستند.

با توجه به این که زوفوبیا به چه دلیلی به وجود آمده و شرایط سنی فرد، روش‌های درمانی متفاوتی برای آن وجود دارد.

در ادامه به برخی از این موارد اشاره خواهیم کرد:
 

۱. درمان روان‌شناختی

در این روش درمانی، پزشک به بیمار کمک می‌کند که روی افکار و احساسات خودش کنترل داشته باشد.

بیمار روش‌های مختلف را برای درک شرایط خودش آموزش می‌بیند و می‌تواند با ترسی که دارد مقابله کند.

درمان روان‌شناختی کمک می‌کند تا رفتار بیمار نسبت به منبع فوبیا تغییر کند.
 

۲. روش درمانی قرار گرفتن در برابر عامل ترس

در این روش فرد برای مدت زمان مشخص و در یک محیط کنترل شده در معرض عامل فوبیا قرار می‌گیرد.

ممکن است فرد مورد نظر با حیوانی کوچک در مطب روان‌درمانگر مواجه شود یا تصویر حیوانی که از آن می‌ترسد را مشاهده کند.

ابتدا بازه‌های زمانی کوتاه برای این کار در نظر گرفته می‌شود. سپس بازه زمانی طولانی‌تر می‌شود و امکان دارد تعداد حیوانات نیز بیشتر شود.

روان‌درمانگر حساسیت‌زدایی به حیوانات را در مکان‌های مختلف و تحت شرایط متفاوت تکرار می‌کند تا ترس به مرور برطرف شود.
 

۳. گروه درمانی

گروه درمانی روی درمان زوفوبیا تاثیری ندارد، اما این روش می‌تواند روند درمان را سریع‌تر کند.

اغلب کسانی که فوبیای حیوانات دارند توسط دیگران مورد تمسخر قرار می‌گیرند.

همین موضوع سبب می‌شود که آن‌ها روز به روز از اجتماع فاصله بگیرند و احساس افسردگی و انزوا کنند.

صحبت کردن با افرادی که بر فوبیای خودشان غلبه کرده‌اند می‌تواند بسیار دلگرم کننده باشد.

حیوان هراس‌ها می‌توانند با کسانی که توانسته‌اند به این ترس غلبه کنند ارتباط داشته باشند و با کمک آن‌ها به فوبیایی که دارند غلبه کنند.

این روش افراد زوفوبیا را از غار تنهایی‌شان بیرون می‌کشد و درمان آن‌ها را سریع‌تر می‌کند.
 

۴. درمان دارویی

درمان دارویی برای فوبیای حیوانات چندان توصیه نمی‌شود. دارو‌هایی که تجویز می‌شوند ممکن است عوارض زیادی داشته باشند و به بیمار صدمه جدی وارد کنند. تنها در صورتی پزشک درمان دارویی را امتحان می‌کند که بیماری تهاجمی بوده و علایم جسمی آن شدید باشد.

دارو فوبیا را درمان نمی‌کند، بلکه کمک می‌کند تا بتوانید ترس و اضطرابتان را کنترل کنید و تصمیم‌های منطقی‌تری بگیرید.

دارو‌درمانی مشکلات روحی و جسمی مبتلایان به زوفوبیا را بهبود می‌دهد و وضعیت فرد مبتلا به ترس را پایدارتر می‌کند.
 

سخن آخر

افراد زیادی به ترس از حیوانات یا زوفوبیا مبتلا هستند. این مشکل می‌تواند ریشه در کودکی افراد و تجربه‌های گذشته آن‌ها داشته باشد یا به دلیل ژنتیک و فعالیت‌های مغزی به وجود آمده باشد.

اگر از حیوانات می‌ترسید، در هر سنی که باشید می‌توانید آن را درمان کنید.

پزشک به شما کمک می‌کند که ریشه ترس از حیوانات را شناسایی کرده و خودتان یا نزدیکانتان را درمان کنید. 3

پی نوشت:
1.www.honarehzendegi.com
2.www.mednews.ir
3.www.setare.com