فرانسیس فوکویاما نظریه پرداز آمریکایی در مقاله ای با عنوان «نهادهای سیاسی آمریکا رو به زوال می روند» نوشت:آمریکا مشکل دارد اما آن را نمی بیند زیرا همیشه تاریخ را نادیده می گیرد.

به گزارش واحد مرکزی خبر ، در این مقاله که در پایگاه اینترنتی «امریکن اینترست» به چاپ رسیده ، آمده است : بسیاری از نهادهای سیاسی در آمریکا رو به زوال هستند . البته نمی توان این نوع زوال را با پدیده زوال اجتماعی و تمدن که به یک موضوع به شدت سیاسی شده در گفتمان ها درباره آمریکا تبدیل شده است ، برابر دانست. زوال نهادهای سیاسی بدان معناست که یک فرآیند خاص سیاسی – به عنوان مثال یک نهاد خاص دولتی- ناکارآمد شده است.و این نتیجه سخت گیری های فکری و رشد قدرت عناصر سیاسی است که از اصلاحات و تعدیل سازی جلوگیری می کنند.این بدان معنا نیست که آمریکا در مسیر دائمی رکود و زوال قرار می گیرد یا این که الزاماً قدرتش در مقایسه با دیگر کشورها کاهش می یابد. اما اصلاحات نهادی یک کار سخت و دشوار است و تضمینی وجود ندارد که بدون اختلال عمده در نظم سیاسی حاصل شود.

فوکویاما در ادامه به منظور تبیین و تشریح منظور خود از واژه زوال و فروپاشی نهادی ، سه مشخصه ساختاری و کلیدی فرهنگ سیاسی آمریکا را ذکر می کند که در گذشته تاثیر گذار بوده اند اما حالا نیستند.اولین مشخصه ، دستگاه قضایی و حوزه قانونگذاری است که در دولت آمریکا به بهای از دست رفتن قدرت قوه مجریه به ایفای نقش خارج از محدود خود ادامه می دهند. از این رو ، بی اعتمادی سنتی آمریکایی ها به دولت به راه حل های قضایی برای مشکلات اداری منجر شده است . این روش به تدریج به یک شیوه پرهزینه و غیرمفید در مدیریت اداری تبدیل شده است.

مشخصه دوم ، حضور گروه های لابی در عرصه سیاسی آمریکاست که فرآیندهای دموکراتیک را مخدوش کرده و توانایی اقدام موثر از سوی دولت را از بین برده اند.مشخصه سوم فرهنگ سیاسی آمریکا این است که با توجه به وجود دودستگی های ایدئولوژیک در ساختار دولت فدرال ، نظام کنترل و بالانس که در اساس برای جلوگیری از ظهور یک دولت مستبد طراحی شده ، به یک وتوکراسی ( نظام وتو) تبدیل شده است. ما به ساز و کارهایی برای تصمیم گیری های جمعی نیاز داریم اما به علت قضایی شدن دولت و ایفای نقش خارج از محدوده گروههای لابی ، بعید است به چنین ساز و کارهایی دست پیدا کنیم. اگر هم به آن برسیم ، دچار بحران سیستمیک خواهیم شد.از این رو این سه مشخصه ساختاری در هم تنیده اند. بزرگ شدن اندازه دولت آمریکا در قرن بیستم موجب شده است زوال کیفی اش به چشم نیاید. همین زوال کیفی موجب شده است دولت نتواند کسری های بزرگ بودجه را کنترل کند.مشکل کمیت بدون رسیدگی به مسئله کیفیت امکان پذیر نخواهد بود.

نظام «دادگاهی و حزبی» که قرن نوزدهم در آمریکا حاکم بود ، در پنجاه سال گذشته بار دیگر ظهور کرده است.دادگاه ها و قوه مقننه به طور فزآینده در عملکرد قوه مجریه دخالت می کنند و از انسجام و تاثیر آن می کاهند.در نتیجه این روند ، آمریکا دولتی بزرگ اما غیرپاسخگو دارد زیرا این دولت در دستان دادگاههای غیرمنتخب قرار دارد.در ضمن ، گروه های لابی که دیگر نمی توانند به طور مستقیم و با رشوه قانونگذاران را به فساد بکشانند ، ابزار جدید و کاملاً قانونی برای سلطه پیدا کردن بر قانونگذاران یافته اند.این گروه ها نظام مالیاتی و بودجه را مخدوش می کنند و با دستکاری بودجه به نفع خودشان سطح کلی کسری بودجه را افزایش می دهند.آنها برخی اوقات از طریق دادگاه و برخی اوقات نیز از طریق کنگره اهداف خود را پیش می برند.

همه این عوامل موجب شده است مردم عادی آمریکا احساس کنند دولت به ظاهر دموکراتیک شان دیگر منعکس کننده منافع آنها نیست بلکه فقط حافظ منافع عده ای برگزیده است که در سایه به سر می برند.

فوکایاما در پایان می نویسد: اگر آمریکا به سمت یک نظام متحد پارلمانی حرکت کند ، بسیاری از مشکلاتش حل می شود اما چنین تغییر عظیمی در یک کشور دارای ساختار نهادی بعید به نظر می رسد.آمریکایی ها قانون اساسی خود را یک سند به ظاهر مذهبی می دانند.راضی کردن آنها به تجدید نظر در اصلی ترین اصول این قانون بسیار بعید به نظر می رسد. از این رو مشکل در آمریکا به قوت خود باقی می ماند.