قرآن چه آثاري را براي استغفار بيان مي كند؟
آثار استغفار:استغفار آثار مهم معنوى و مادّى را در پى دارد; مانند:
1.پيشگيرى از عذاب الهى:
براساس(آيه33 انفال/8) تا زمانى كه مردم اهل استغفار باشند، خداوند آنان را عذاب نخواهد كرد:«…وماكانَاللّهُ مُعَذِّبَهُم وهُم يَستَغفِرون».ابتداى آيه ياد شده، به عامل ديگر پيشگيرى از عذاب، يعنى وجود رسول خدا(صلى الله عليه وآله) در ميان مردم اشاره دارد.مفسّران درباره اين آيه، شأن نزولهاى خاص و احتمالات گوناگونى ذكر كردهاند; ولى آيه، اين قانون كلّى را دربردارد كه وجود رسول خدا(صلى الله عليه وآله)در ميان مردم و استغفار مردم، هر دو عامل امنيّت آنان در برابر بلاهاى سخت و سنگين و مجازاتهاى دردناك طبيعى و غير طبيعى، همانند سيل، زلزله و جنگهاى ويرانگر است. حضرت اميرمؤمنان(عليه السلام)مىفرمايد: در روى زمين، دو ابزار امنيّت از عذاب الهى وجود داشت: يكى از آن دو وجود پيامبر اسلام(صلى الله عليه وآله)بود كه با رحلت آن حضرت برداشته شد; ولى ديگرى كه استغفار است، همواره براى همگان وجود دارد، پس بدان تمسّك جوييد.آنگاه آيه پيشين را تلاوتكردند.
2.آمرزش گناهان:
در (آيه 10 نوح/ 71) در پى فرمان حضرت نوح(عليه السلام) به استغفار، صفت بسيار بخشنده بودن خداوند مطرح شده است:«فَقُلتُ استَغفِروا رَبَّكُم اِنَّهُ كانَ غَفّارا». وصف غفّار، همانند اوصاف غفور، رحيم (نساء/4،110) و ودود (هود/11،90) … به وعده مهم و بشارت بزرگ الهى به آمرزش گناهان و نزول رحمت بر بندگان اشاره دارد. در روايتى استغفار از گناه، عامل زدودهشدن زنگارهاى گناه از روح انسان و بخشيدن جلاى معنوى به روح، دانسته شدهاست.
3.افزايش روزى:
آيات (11ـ12 نوح/71) به نجات از خشكسالى با آمدن بارانهاى فراوان، رفع فقر و تنگدستى و زياد شدن درآمد و روزى اشاره دارد: «يُرسِلِ السَّماءَ عَلَيكُم مِدرارا * ويُمدِدكُم بِاَمول…».
4.ازدياد فرزندان:
بر اساس( آيه 12 نوح/71) رفع مشكل بىفرزندى، يا ازدياد فرزندان از آثار استغفار شمرده شده است: «ويُمدِدكُم بِاَمول وبَنينَ…».
5. رفاه و عمر طولانى:
استغفار واقعى عامل دستيابى انسان به زندگى خوب و زيباى توأم با ثروت، رفاه، امنيّت و عزّت است:«ويَجعَل لَكُم جَنّـت ويَجعَل لَكُم اَنهـرا» ،چنانكه در آيه 3 هود/11 از اين دنياى خوب مادّى به متاع نيكو ياد شده است:«واَنِ استَغفِروا رَبَّكُم ثُمَّ توبوا اِلَيهِ يُمَتِّعكُم مَتـعـًا حَسَنـًا». برخى نيز متاع حسن را عمر دراز، قناعت، رها كردن مردم و روىآورى به خداوند در نتيجه آمرزشخواهى دانستهاند. در نقلى، حسن بصرى اشخاصى را كه از خشكسالى، فقر و تنگدستى و نداشتن فرزند رنج مىبردند وبراى رفع آن در پى راه حلّى بودند، به استغفار سفارش و به آيات 10ـ12 نوح/71 استنادكرده است.
منبع:
دائرة المعارف قرآن كريم ج3 ص135و136