۱۳۹۲/۰۳/۲۶
–
۵۲۲ بازدید
چرا باید برای خدا قربانی کنیم؟ چگونه اینکار باعث افزایش تقوا می شود؟
((قربانی کردن)) نمادی از قطع دلبستگی و وابستگی ها و جلوه ای از ایثار مال و جان در راه محبوب واقعی و رضای خدا است.
سفارش شده گوشت قربانی برای فقرا و با میهمانی خویشاوندان و همسایگان مصرف شود که در حقیقت با این قربانی یک نوع رسیدگی به نیازمندان و تقویت روحیه, نوع دوستی می باشد و آنچه در میان مسلمانان رایج است و حتی قبل از اسلام در میان خیر خواهان و بخشندگان رایج بوده به همین انگیزه است و تبلیغات سوء مانند خشونت طلبی و یا عدم رعایت حقوق حیوانات به هیچ وجه نسبت به قربانی سازگاری ندارد.
آنچه که از قربانی کردن و رسیدن به مقام قرب الهی به وسیله ذبح گوسفند لحاظ شده است، قطع علقه های روحی و مالی است که باعث تقوای قلب و طهارت نفس می گردد. خداوند متعال می فرماید: ((وقتی شما قربانی می کنید آنچه که متعلق به خدا است ، تقوای شماست نه گوشت و پوست قربانی))، (حج، آیه 37).
خلاصه این که ظاهر کار سر بریدن حیوان است؛ اما واقعیت قضیه نهایت تسلیم، سرسپردگی, عشق و علاقه بنده به مولای خود یعنی خدا است. چه عشقی بالاتر از این که انسان به تاسی از حضرت ابراهیم قربانی کند که حاضر شد عزیزترین کسان خود را برای رضای خالق خود با دست خود ذبح کند و قربانی نیز عاشقانه تسلیم شود، نه به زور و قهر که در مفهوم خشونت نهفته است (صافات, آیات 102 و 103).
والاترین صفت بنده در مقابل رب, همان تسلیم بودن اوست ((و من احسن دینا ممن اسلم وجهه لله و هو محسن )), (نساء, آیه 125) و ما مامور به همین وظیفه و تکلیف هستیم و رشد ما در گرو آن است ((فمن اسلم فاولئک تحروا رشدا)), (جن, آیه 14) و تسلیم شدن در مقابل خدا; یعنی , پذیرش قلبی و عملی و با نهایت آرامش خاطر .
در چند مورد ذبح حیوان و یا قربانی واجب است از جمله قربانی در حج در منی که باید حیوان سالم و بی عیب را در راه خداوند قربانی نماید. دوم قربانی که از طریق نذر بر انسان واجب می شود . مثلا کسی نذر کرده است اگر خداوند پسرش را شفا بدهد در راه خداوند یک گوسفند قربانی می کنم . خداوند لطف کرد و پسرش را شفا داد در همان زمان نذر بر نذرکننده واجب می شود. موارد استحبابی قربانی کردن یا خون ریزی از طریق سر بریدن حیوان فراوان است سه مورد تاکید زیادی شده است.
1. عقیقه فرزند: وقتی بچه به دنیا می آید مستحب است در روز هفتم گوسفندی یا شتر و گاوی را به شکرانه خداوند ذبح نماید و گوشت آن را پخته به فقرا و اهالی محل بدهد.
2. موقع بازگشت از حج: اگر کسی موفق به زیارت خانه خداوند و انجام اعمال مناسک حج گردید است به شکرانه توفیق زیارت بیت الله الحرام, مستحب است هنگام رسیدن به خانه گوسفند یا حیوانی دیگری را ذبح نمایند. و گوشت آن را به مصرف همسایگان و فقیران برسانند.
3. ساخت یا خرید خانه: برای ساخت یا خرید خانه مستحب است ولیمه بدهد که بهترین آن است گوسفند یا حیوانی مثل گاو و شتر را ذبح نماید و گوشت آن را پخته و به مصرف مدعوین برساند موارد دیگر نیز فراوان است اصل عمل قربانی یا ذبح گوسفند به منظور اطعام مهمانان یا فقیران مستحب است بنابراین اگر کسی توان مالی خوبی دارد می تواند هر روز گوسفندی را ذبح و برای فقیران و نیز خویشاوندان خود مصرف نماید. بنابراین اصل عمل قربانی نه تنها در اسلام تجویز شده است بلکه تاکیدی زیادی روی آن صورت گرفته است.
معنای قربانی این است که انسان به وسیله ذبح گوسفند گاو و شتر و نیز در صورت عدم تمکن مرغ، خود را به خدا نزدیک نماید، زیرا دست از مال شستن و در راه خداوند از تعلقات دنیوی دست برداشتن خود توفیقی بزرگ برای تقرب به حق است.
در روایتی از امام صادق علیه السلام در پنج مورد ولیمه را مستحب دانسته است: در عروسی, در تولد فرزند, در وقت ختنه بچه, در خرید خانه و در بازگشت از حج. (وسائل الشیعه, ج 14 , ابواب مقدمات نکاح, باب 40 , حدیث 5 ) در خصوص عقیقه (ذبح گوسفند در روز هفتم ولادت نوزاد ) تاکیدی زیادی صورت گرفته است به گونه ای که در برخی روایات آن را واجب دانسته است به گونه ای که اگر در همان روز انجام نشود هر زمانی که قدرت مالی پیدا کرد باید عقیقه انجام شود حتی اگر پدر از این کار عاجز باشد لازم است خود شخص در صورت قدرت مالی برای خودش عقیقه نماید. (وسائل الشیعه, ج 15 , ابواب احکام اولاد, باب 44, حدیث 10 و باب 65 , حدیث1و 3)مستحب است در عقیقه قوچ ذبح نماید. و برای پسر دو گوسفند ماده, اگر گوسفند نر نبود و برای دختر یک گوسفند ماده عقیقه نماید، (وسائل الشیعه, ج 15 , ابواب احکام اولاد, باب 42 ,حدیث 1و 8).
در روایت آمده: « یا علی ولیمه الا فی خمس، فی عرس، او خرس، او عذار او وکار او رکاز؛ ای علی ولیمه (مستحب) نیست مگر در پنج چیز، در عروسی و تولد فرزند و ختنه و خریدن خانه و آمدن از مکه». (السرائر، ج 2، ص 617).
البته آنچه که از نظر شرعی و دینی مطلوب است و آثار فراوانی دارد، قربانی کردن است. در چندین روایت وارد شده که خداوند ریختن خون (قربانی گوسفند)را دوست دارد. قربانی در واقع تجسم و ظهور فداکردن دلبستگی ها و علاقه های مادی در پیشگاه خالق هستی و خداوند متعال و بیانگر تسلیم بودن بنده در برابر خداوند است. قربانی کردن در راه خدا دست شستن از تعلقات مادی و دل کندن از آنهاست. به علاوه با قربانی کردن فقراء و انسان های نیازمند و محتاج به نوایی می رسند و معمولا از گوشت قربانی بهره مند می گردند و این خود میزان مطلوب بودن و محسوب بودن قربانی را در نزد خداوند بالا می برد. قربانی در مقابل زائران و مسافران ظاهرا (تا آنجا که ما اطلاع داریم) دلیل و حدیثی ندارد ولی چون خون ریزی و کشتن گاو و گوسفند و شتر همیشه و در همه جا و در هر مناسبتی مطلوب است و دفع کننده بلا و جلب کننده خشنودی خداوند است، در این مناسبت ها نیز بدون شک بی اشکال و مطلوب و شایسته است.درخصوص موردسوال لازم به یاداوری است که دراندیشه اسلامی انسان گل سرسبد خلقت است وتمامی موجودات دیگر برای انسان واستفاده اوافریده شده است ؛اصولا کمال وجودی حیوانات حلال گوشت دراین است که پرورش یافته ودراستخدام انسان قرارگیرد واوبتواند ازگوشت وپوست انها بهره مندی لازم راداشته باشد.البته اعتقاد به ذبح انها منحصر به مواردی است که دستور ازشرع(مانندقربانی درحج یا بوسیله نذرو…)صادرشده باشد اما اعتقاد به مواردی که جنبه شرعی ندارد وصرفا درعرف مردم رایج است مانند رد شدن عروس و داماد از خون حیوان لازم نمی باشد. هرچند که ولیمه دادن و ذبح حیوان درعروسی رجحان داشته ومستحب است.
سفارش شده گوشت قربانی برای فقرا و با میهمانی خویشاوندان و همسایگان مصرف شود که در حقیقت با این قربانی یک نوع رسیدگی به نیازمندان و تقویت روحیه, نوع دوستی می باشد و آنچه در میان مسلمانان رایج است و حتی قبل از اسلام در میان خیر خواهان و بخشندگان رایج بوده به همین انگیزه است و تبلیغات سوء مانند خشونت طلبی و یا عدم رعایت حقوق حیوانات به هیچ وجه نسبت به قربانی سازگاری ندارد.
آنچه که از قربانی کردن و رسیدن به مقام قرب الهی به وسیله ذبح گوسفند لحاظ شده است، قطع علقه های روحی و مالی است که باعث تقوای قلب و طهارت نفس می گردد. خداوند متعال می فرماید: ((وقتی شما قربانی می کنید آنچه که متعلق به خدا است ، تقوای شماست نه گوشت و پوست قربانی))، (حج، آیه 37).
خلاصه این که ظاهر کار سر بریدن حیوان است؛ اما واقعیت قضیه نهایت تسلیم، سرسپردگی, عشق و علاقه بنده به مولای خود یعنی خدا است. چه عشقی بالاتر از این که انسان به تاسی از حضرت ابراهیم قربانی کند که حاضر شد عزیزترین کسان خود را برای رضای خالق خود با دست خود ذبح کند و قربانی نیز عاشقانه تسلیم شود، نه به زور و قهر که در مفهوم خشونت نهفته است (صافات, آیات 102 و 103).
والاترین صفت بنده در مقابل رب, همان تسلیم بودن اوست ((و من احسن دینا ممن اسلم وجهه لله و هو محسن )), (نساء, آیه 125) و ما مامور به همین وظیفه و تکلیف هستیم و رشد ما در گرو آن است ((فمن اسلم فاولئک تحروا رشدا)), (جن, آیه 14) و تسلیم شدن در مقابل خدا; یعنی , پذیرش قلبی و عملی و با نهایت آرامش خاطر .
در چند مورد ذبح حیوان و یا قربانی واجب است از جمله قربانی در حج در منی که باید حیوان سالم و بی عیب را در راه خداوند قربانی نماید. دوم قربانی که از طریق نذر بر انسان واجب می شود . مثلا کسی نذر کرده است اگر خداوند پسرش را شفا بدهد در راه خداوند یک گوسفند قربانی می کنم . خداوند لطف کرد و پسرش را شفا داد در همان زمان نذر بر نذرکننده واجب می شود. موارد استحبابی قربانی کردن یا خون ریزی از طریق سر بریدن حیوان فراوان است سه مورد تاکید زیادی شده است.
1. عقیقه فرزند: وقتی بچه به دنیا می آید مستحب است در روز هفتم گوسفندی یا شتر و گاوی را به شکرانه خداوند ذبح نماید و گوشت آن را پخته به فقرا و اهالی محل بدهد.
2. موقع بازگشت از حج: اگر کسی موفق به زیارت خانه خداوند و انجام اعمال مناسک حج گردید است به شکرانه توفیق زیارت بیت الله الحرام, مستحب است هنگام رسیدن به خانه گوسفند یا حیوانی دیگری را ذبح نمایند. و گوشت آن را به مصرف همسایگان و فقیران برسانند.
3. ساخت یا خرید خانه: برای ساخت یا خرید خانه مستحب است ولیمه بدهد که بهترین آن است گوسفند یا حیوانی مثل گاو و شتر را ذبح نماید و گوشت آن را پخته و به مصرف مدعوین برساند موارد دیگر نیز فراوان است اصل عمل قربانی یا ذبح گوسفند به منظور اطعام مهمانان یا فقیران مستحب است بنابراین اگر کسی توان مالی خوبی دارد می تواند هر روز گوسفندی را ذبح و برای فقیران و نیز خویشاوندان خود مصرف نماید. بنابراین اصل عمل قربانی نه تنها در اسلام تجویز شده است بلکه تاکیدی زیادی روی آن صورت گرفته است.
معنای قربانی این است که انسان به وسیله ذبح گوسفند گاو و شتر و نیز در صورت عدم تمکن مرغ، خود را به خدا نزدیک نماید، زیرا دست از مال شستن و در راه خداوند از تعلقات دنیوی دست برداشتن خود توفیقی بزرگ برای تقرب به حق است.
در روایتی از امام صادق علیه السلام در پنج مورد ولیمه را مستحب دانسته است: در عروسی, در تولد فرزند, در وقت ختنه بچه, در خرید خانه و در بازگشت از حج. (وسائل الشیعه, ج 14 , ابواب مقدمات نکاح, باب 40 , حدیث 5 ) در خصوص عقیقه (ذبح گوسفند در روز هفتم ولادت نوزاد ) تاکیدی زیادی صورت گرفته است به گونه ای که در برخی روایات آن را واجب دانسته است به گونه ای که اگر در همان روز انجام نشود هر زمانی که قدرت مالی پیدا کرد باید عقیقه انجام شود حتی اگر پدر از این کار عاجز باشد لازم است خود شخص در صورت قدرت مالی برای خودش عقیقه نماید. (وسائل الشیعه, ج 15 , ابواب احکام اولاد, باب 44, حدیث 10 و باب 65 , حدیث1و 3)مستحب است در عقیقه قوچ ذبح نماید. و برای پسر دو گوسفند ماده, اگر گوسفند نر نبود و برای دختر یک گوسفند ماده عقیقه نماید، (وسائل الشیعه, ج 15 , ابواب احکام اولاد, باب 42 ,حدیث 1و 8).
در روایت آمده: « یا علی ولیمه الا فی خمس، فی عرس، او خرس، او عذار او وکار او رکاز؛ ای علی ولیمه (مستحب) نیست مگر در پنج چیز، در عروسی و تولد فرزند و ختنه و خریدن خانه و آمدن از مکه». (السرائر، ج 2، ص 617).
البته آنچه که از نظر شرعی و دینی مطلوب است و آثار فراوانی دارد، قربانی کردن است. در چندین روایت وارد شده که خداوند ریختن خون (قربانی گوسفند)را دوست دارد. قربانی در واقع تجسم و ظهور فداکردن دلبستگی ها و علاقه های مادی در پیشگاه خالق هستی و خداوند متعال و بیانگر تسلیم بودن بنده در برابر خداوند است. قربانی کردن در راه خدا دست شستن از تعلقات مادی و دل کندن از آنهاست. به علاوه با قربانی کردن فقراء و انسان های نیازمند و محتاج به نوایی می رسند و معمولا از گوشت قربانی بهره مند می گردند و این خود میزان مطلوب بودن و محسوب بودن قربانی را در نزد خداوند بالا می برد. قربانی در مقابل زائران و مسافران ظاهرا (تا آنجا که ما اطلاع داریم) دلیل و حدیثی ندارد ولی چون خون ریزی و کشتن گاو و گوسفند و شتر همیشه و در همه جا و در هر مناسبتی مطلوب است و دفع کننده بلا و جلب کننده خشنودی خداوند است، در این مناسبت ها نیز بدون شک بی اشکال و مطلوب و شایسته است.درخصوص موردسوال لازم به یاداوری است که دراندیشه اسلامی انسان گل سرسبد خلقت است وتمامی موجودات دیگر برای انسان واستفاده اوافریده شده است ؛اصولا کمال وجودی حیوانات حلال گوشت دراین است که پرورش یافته ودراستخدام انسان قرارگیرد واوبتواند ازگوشت وپوست انها بهره مندی لازم راداشته باشد.البته اعتقاد به ذبح انها منحصر به مواردی است که دستور ازشرع(مانندقربانی درحج یا بوسیله نذرو…)صادرشده باشد اما اعتقاد به مواردی که جنبه شرعی ندارد وصرفا درعرف مردم رایج است مانند رد شدن عروس و داماد از خون حیوان لازم نمی باشد. هرچند که ولیمه دادن و ذبح حیوان درعروسی رجحان داشته ومستحب است.