با سلام و احترام. پرسشگر گرامی! از ارتباط و حُسن اعتماد مستمرّ شما با «مجموعه پرسمان» صمیمانه تشکر می‌کنیم. برای پاسخ به سوال شما نکاتی را عرض می کنیم: 1. گرانفروشی و احتکار از معایب بزرگ بازار اسلامی است که در منابع دینی ما به شدّت از آن مذمّت شده است. این دو پدیده زشت اگرچه در طول سال ناپسند است، در ماه مبارک رمضان قبح و زشتی بیشتری دارد. متاسفانه مشاهده می شود که هر سال و در آستانه ماه رمضان، عدّه ای سودجو به فکر احتکار برخی کالاها به منظور افزایش قیمت و یا گرانفروشی کالاهای موجود خودشان هستند. این مسئله یقینا با ماه برکت و رحمت سازگار نمی باشد. لذا سعی کنید به هیچ روی، در زمره این افراد نباشید و این رویه را با زبان و عمل مذمّت کنید. 2. با توجه به سوال شما، مشخص است که شما اهل گرانفروشی به صورت سرِخود نیستید. بنابراین، در مواجهه با افرادی که ذکر کردید، بگویید افزایش قیمت دست ما نیست؛ قیمتها افزایش یافته و ما نیز گرانتر خریده ایم. 3. تا جایی که می توانید و برایتان مقدور است، حتی شده در این ماه عزیز، به سود کمتر قناعت کنید و تخفیف بیشتری دهید تا جلوه ای از رحمت این ماه باشید. در این صورت هم ان شاءالله به برکت کسب خود افزوده اید و هم خاطره خوشی از رحمت ماه رمضان در ذهن مشتریان به جا گذاشته اید. 4. اینکه ماه رمضان ماه رحمت و برکت است، طبق فرموده بزرگان دین، شکی در آن نیست، اما سوءتدبیر دولت در کنترل قیمت ها و تنظیم بازار و نیز سودجویی برخی فروشندگان، مسئله دیگریست که ربطی به این ماه ندارد. رحمت و برکت خداوند در این ماه به سوی بندگان روی می آورد لکن برخی با افعال سوء خود ممکن است، مسیر این رحمت و برکت را سدّ کنند و دیگران را از آن محروم سازند. 5. شایسته است دولت و نیز اصناف و فروشندگان، به میمنت این ماه، طرح هایی را برای تخفیف و افزایش رفاه مردم در نظر بگیرند. حضرت آیت الله مکارم شیرازی در دیدار با هیئت رئیسه اصناف قبل از ورود به ماه رمضان با توجه به تجربه کشورهای اسلامی در تخفیف دادن به مشتریان در ماه مبارک رمضان اشاره کرده و گفته بود: با این کار رحمت این ماه در قالب تخفیف دادن به مشتریان و خریداران نشان داده می‌شود و من امیدوارم با توجه به اینکه کشور ما یک کشور اسلامی است این طرح توسط خود مردم اجرا شود. وی انجام این کار را نشان‌دهنده‌ نفوذ فرهنگ دینی در جامعه دانست و تاکید کرد: از آنجایی که این ماه، ماه رحمت و برکت است، دادن تخفیف در کالاها و رساندن اجناس مورد نیاز مردم با قیمت مناسب نشان دهنده‌ این است که فرهنگ دینی بین مردم رواج دارد. ایشان تصریح کردند: نکند این گونه باشد که قیمت‌ها در ماه رمضان بالا برود که اگر چنین شود خداوند به ما رحم نمی‌کند و مشمول عنایت خداوند نخواهیم شد.( http://naslefarda.net/cms4/editorial.asp?id=1843207635) اما در مورد کسادی بازار در ماه برکت: 1. ممکن است روزه ماه رمضان در ظاهر، راندمان و بهره وری کاری را در افراد کاهش دهد؛ از سود برخی کاسبان و فروشندگان بکاهد؛ لکن معنویت و خودساختگی حاصل از این ماه، موجب برکت بیشتر در ماه های دیگر می شود. روزی انسان و کسبه را در ماه های دیگر افزایش می دهد. تجربه نشان داده که خلاف ها و بزه کاری های اجتماعی در این ماه کاهش می یابد و تقویت معنویت در این ماه، موجب صیانت اجتماعی و کاهش هزینه های اجتماعی در ماه های دیگر می شود. 2. بر فرض که این ماه موجب کسادی برخی کسب و کار شود، چه اشکالی دارد که برای تقویت معنویت و سعادت اخروی، مقدار بسیار کمی از سود مادّی هزینه شود. 3. بیشتر مشاغلی که ممکن است در ماه رمضان از کسادی بازار گله داشته باشند، فروشندگان اغذیه (رستورانها، اغذیه فروشی و …) و یا برخی مشاغل خدمات نظیر استخر و … می باشند. این در حالی است که این مشاغل در شب های این ماه با مشتریان زیادی روبرو هستند. یکی از رستوران داران مناطق مرکزی تهران می گوید: درست است که مشتریان ما بدلیل روزه داری در این ایام و در ساعات روز به صفر می رسد اما این مساله همه موضوع نیست؛ چراکه بدلیل تعطیلی رستوران ها در ساعات روز، خیل عظیمی از مشتریان از افطار تا سحر به ما مراجعه می کنند و این هم جبرانی برای روزهای ماه رمضان است و هم سود بیشتری را نصیب ما می کند که البته این از الطاف الهی در این ماه است. مدیر یکی از استخرها می گوید: مشتریان افطار تا سحر ما بسیار بیشتر از روزهای عادی سال است و ما در این زمینه می توانیم در ساعات روزه داری به بهبود وضعیت کیفی مرکز خدماتی خود بپردازیم . در واقع در ماه رمضان، تغییر در ساعات مراجعه مشتریان ایجاد می شود. (http://www.bultannews.com/fa/news/208727) 4. بر فرض که مصرف و تقاضا برای برخی کالاها و اجناس کم شود، از بین که نمی رود!. همین افراد بعد ماه رمضان مراجعه می کنند. 5. در مقابل، در این ماه، درآمد بسیاری از مشاغل مرتبط با مراسمات و سفره های این ماه افزایش می یابد. 6. و در آخر، گاهی از این مسئله اساسی غفلت می کنیم که کلید رزق و روزی و برکت دست خداوند است و همان خداوند، روزه ماه رمضان را واجب کرده و در عین حال، این ماه را ماه برکت و رحمت قرار داده است. آیا خداوند کریم و رحیم، روزی بندگانی که در گرما و روزهای طولانی ماه رمضان، به خاطر امتثال دستورات حیاتبخش او، سختی روزه را تحمّل می کنند، کم می کند؟!