مراد از حشر حیوانات در آیه: «و اذا اَلْوُحُوشُ حُشِرَتْ» چیست؟ آیا حیوانات نیز حشر و سؤال و جواب دارند؟

مفسران در مورد حشر حیوانات نظریات مختلف مطرح کرده‌اند.
برخی می‌گویند قیامت و رستاخیز براى حیوانات مطرح نیست و حشر هر حیوانى مرگ آن است؛ زیرا که حیوانات مکلّف نیستند، در حالی‌که حساب و سؤال و جواب مخصوص مکلّفان است.
در مقابل، گروهی قائل‌اند براى حیوانات نیز مانند انسان‌ها رستاخیز است و در قیامت محشور می‌شوند؛ چون همه حیوانات صاحب شعورند و نسبت به درک و شعورشان مورد بازخواست قرار می‌گیرند.
علاوه بر آیات و روایات زیادى که دلالت بر شعور و علم حیوانات می‌کنند، تجارب و علم روز انسانى نیز مؤید این ادعا است. بنابراین، همان‌گونه که درک و شعور، ملاک حشر و بازگشت انسان به سوى خدا است، می‌توان حشر حیوانات را هم توجیه نمود.