۱۳۹۴/۱۱/۲۵
–
۱۶۱۱۷ بازدید
با سلام ایا روایاتی از اهل بیت درباره ی مرگ های سخت مثل اتش گرفتن یا غرق شدن داریم.که مثلا چنین افرادی به خاطر مرگ سخت از رحمت ویژه ای برخوردارند و یا دیگه طعم آتش اخرت را نمیچشند؟امثلا من شنیدم که هر کسی غرق بشه اجر شهید را میبره و یا اینکه در مورد کسانی که در حادثه ای میسوزند و میمیرند داریم که خداوند دوبار کسی را به اتش نمیسوزونه.؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟
2.مرگ راحت و آرام همراه با اطمینان و آرامش خاطر ،آرزو و آمال هر انسان مومن و صالحی می باشد و این خواسته بر حق ، تنها از طریق عبودیت و عمل صالح و خالص ممکن و میسر است البته هر کس راحت بدون سختی ، جان به جان آفرین تسلیم کند ، دلیل بر پاک و خوب بودن آن شخص نمی باشد و در مقابلش هر کس به سختی جان دهد دلیل بر ناپاک و بد بدون آن شخص نمی باشد.
ولی افرادی هم می باشند که خداوند متعال توانایی و تکلیف و ظرفیت آنها را می شناسد و می داند که از عهده شکرگزاری هر نعمت و مقام و منزلتی به خوبی بر می آیند و آنها را صاحب مقام و تقوی و علم می کند و عزت و خیر و صلاح دنیا را نصیبش می کند و آرام و مطمئن از دنیا می رود و در آن دنیا هم از سرور و بشارت برخوردار می باشد .اینگونه افراد اولیاء الهی محسوب می شوند و مصداق آیه «ربنا اتنا فی الدنیا حسنه و فی الاخره حسنه و قنا عذاب النار » می باشند.
افرادی نیز بخاطر اعمال ناشایست و گناه و ظلم فراوان در آخر عمر دچار بدترین مرگ وفجیع ترین اتفاق می شوند و به سختی جان می دهند تا باعث عبرت و هشدار برای دیگران شوند بطور مثال افرادی که نماز را سبک بشمارند و یا مرتکب و مبتلا به بعضی از گناهان کبیره باشند دچار مرگ سخت همراه با تشنگی و گرسنگی می شوند.
در هر امری استثاء وجود دارد
در شرح حال بعضی از بزرگان و اولیا الهی آمده است که در آخرهای عمر خود مبتلا به سخت ترین بیماری می شدند و حتی اطرافیان تحمل پرستاری و سرپرستی آنها را نداشتند و صبر و تحملشان به سر می رسید ولی آن بزرگان این گونه سختی ها و بیماری ها را راه گشایش و رهائی از خطرات قبر و قیامت می دیدند و همه را به جان می خریدند.
هر کس سرانجام آن درو کند که کاشته است؛ اگر جو بکارد، جو مى درود و اگر کرم ابریشم پرورش دهد، حریر و پرنیان به دست خواهد آورد و مسلماً هر کس راه هدایت و سعادت را طى کند به مقصود خود (رضوان و مغفرت الهى) خواهد رسید و هر کس راه ضلالت و گمراهى را بپیماید بدون شک شقىّ و بدعاقبت خواهد شد
هر انسانی درخواست مرگ راحت از خداوند متعال بکند که در ادعیه ائمه اطهار وارد شده است «وراحه عند المومن و مغفره بعد الموت و العفو عند الحساب» ، همچون درخواست سلامتی و امنیت و روزی حلال و همسر و فرزند صالح هیچ منعی ندارد و خداوند متعال هم کسی را که لایق و شایسته بداند و همچنین دارای ایمان محکم و عمل صالح باشد این نعمت را به وی عطا می نماید.
حکمت سختیهای زمان جان دادن
یکی از سوالاتی که درباره مرگ پرسیده میشود مربوط به حالاتی است که انسان در زمان مرگ دارد. اینکه جان دادن سختی دارد، حکمت این سختی برای انسان چیست؟
امام کاظم(علیه السلام) در نزد مردی که در سکرات مرگ فرو رفته بود، در این باره فرمودند: مرگ صافی ای است که مۆمنان را از گناهانشان صاف می کند و آخرین دردی است که به عنوان کفّاره آخرین گناهی که در وجودشان می باشد به آنها می رسد و کافران را نیز از حسناتشان صاف می سازد و آخرین خوشی یا آسایشی است که به عنوان آخرین پاداش حسنه ای که دارند، به ایشان می رسد …( معانی الأخبار: 289 / 6 منتخب میزان الحکمة: 518 ).
از ماست که بر ماست
در «معانى الاخبار» از حسن بن على(علیه السلام) نقل شده که على بن محمد، امام هادى(علیه السلام) بر بیمارى از اصحابش وارد مى شود، در حالى که بیمار از خوف مرگ مى گریسته و جزع مى نموده است. على بن محمد(علیه السلام) به او مى گوید که اى بنده ى خدا! تو از مرگ مى هراسى چون آن را نمى شناسى. بگو ببینم اگر بدنت چرک شود و از کثرت چرک و ناپاکى در اذیت باشى و مبتلا به جرب و جراحت گردى و بدانى که شستشوى حمام همه این ها را از بین خواهد برد، با این وضعیت آیا مى خواهى که به حمّام روى و ناپاکى ها را از خود بزدایى و یا اینکه از چنین کارى اکراه دارى و مى خواهى که به همان حال بمانى؟ شخص بیمار پاسخ داد: آرى حمام را ترجیح مى دهم، اى پسر پیغمبر خدا.
در این هنگام حضرت فرمود: پس بدان که آن موت همان حمّام است و همانا آخرین مهلتى است براى تو که گناهانت را از خود بزدایى و خویش را از بدى ها پاک سازى. حال اگر بر موت وارد شوى و بدان مجاورت کنى، مسلماً از هرگونه غم و ناراحتى نجات خواهى یافت و به هرگونه فرح و شادى خواهى رسید. پس از این، بیمار آرامش خود را بازیافت، حالت سرورى بدو دست داد و تسلیم مرگ شد، چشم هایش را بست و این جهان را وداع گفت.
در سختى و آسانى جان دادن اصلى کلّى وجود ندارد
اصل کلی ای وجود ندارد که مۆمن راحت جان مى دهد و غیرمۆمن با سختى. بسیارى از مۆمنین هستند که لطف خداوند شامل حالشان مى شود و بعضى گناهانشان به واسطه سختى جان کندن جبران مى شود کما اینکه فرمایش امام هادى(علیه السلام) نیز به این موضوع دلالت مى کند (مرگ آخرین مهلت است براى تو که گناهانت را از خود بزدایى و خویش را از بدى ها پاک سازى). با اینکه شخص مۆمن از دنیا مى رود، ولى این نحو جان دادن براى آن است که پاک رحلت کند و پاک وارد جهان آخرت شود و به تعبیرى اصلاح شود.
چنانچه پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله میفرماید: المَوتُ کَفارةٌ لِذُنوبِ المُۆمِنینَ.( بحارالانوار، ج6، ص151، ح3) مرگ (و سختیهای آن) سبب جبران گناهان مۆمنین است.
همین سختى جان دادن براى کفار و مشرکان بیانگر این موضوع است که با مرگ عذابشان شروع مى شود. گاه ممکن است که اهل فسق و غیر مۆمنى به راحتى جان بدهد و این به خاطر آن است که اهل عذاب مى باشد و لیکن چون حسناتى هم داشته و کارهاى خوبى هم کرده، این راحتى جان دادن پاداش آن کارهاى خوب است تا حسابش همین جا تصفیه شود و در آخرت طلبى نداشته باشد و در نهایت معذّب و بدبخت شود.
و دلیل دیگر را در کلام معصوم می یابیم که امام کاظم علیه السلام در این رابطه میفرمایند:
تُصَفِّی الْکَافِرِینَ مِنْ حَسَنَاتِهِمْ فَیَکُونُ آخِرُ لَذَّةٍ أَوْ رَاحَةٍ تَلْحَقُهُمْ هُوَ آخِرَ ثَوَابِ حَسَنَةٍ تَکُونُ لَهُم .( بحارالانوار، ج6، ص155، ح10) راحت مردن کافر، به خاطر تسویه حسابی است که خداوند نسبت به کارهای نیک آنان انجام میدهد و این آخرین لذت یا راحتی است که برای آنان است و آخرین ثواب حسنهای است که برای آنان بوده است.
بنابر این به هیچ وجه آسانى و سختى جان دادن نسبت به مۆمن و کافر نیکوکار و بدکردار کلیّت ندارد، اجمالاً مى توانیم بگوئیم «از ماست که بر ماست». هر کس آنچه را انجام داده به همان خواهد رسید. آسانى و سختى جان کندن، مقدمه و نماد برداشت محصول عمر است؛ اگر مایل هستیم ملائکه رحمت و ائمه طاهرین(علیه السلام) را همراه با خطاب هاى «سلاماً سلاماً» ملاقات کنیم راهش این است که با آگاهى و اختیار قدم در مسیر هدایت بگذاریم و به ایمان و عمل صالح و مقیّد و پایبند باشیم.
اگر شخص واجد صفات نیک، متعهد و متشرّع باشد، ولى در بعض مواقع مرتکب خطاها و گناهانى چند شده، سختى جان دادن درباره چنین فردى، ممکن است کفّاره گناهانش زدوده مى شود و به اصطلاح این گونه جان دادن (سوختن در آتش، خورده شدن توسط حیوانات وحشى، غرق شدن در دریا و از این قبیل) آن خطاها و قصورات را جبران مى کند.
در پایان زمان و مکان، اسم و داشتن پدر و مادر صالح یا داشتن فرزند مۆمن و پاک و از این قبیل موضوعات در کیفیت جان دادن، و در حالات انسان در مواقع حشر و نشر و رسیدگى به اعمال و حساب و کتاب قیامت، تأثیر دارد، اما این تأثیر به میزان اثرگذارى حالات و اعمال خود فرد نمى باشد.
هر انسانی درخواست مرگ راحت از خداوند متعال بکند که در ادعیه ائمه اطهار وارد شده است «وراحه عند المومن و مغفره بعد الموت و العفو عند الحساب»، همچون درخواست سلامتی و امنیت و روزی حلال و همسر و فرزند صالح هیچ منعی ندارد و خداوند متعال هم کسی را که لایق و شایسته بداند و همچنین دارای ایمان محکم و عمل صالح باشد این نعمت را به وی عطا می نماید
براى مثال نقل شده، فوت در شب و روز جمعه مخصوصاً شب و روز جمعه ماه مبارک رمضان، آزادى و رهایى از عذاب و وصول به بهشت و جلب رحمت الهى را به دنبال دارد؛ یا فوت در بعضى اماکن مقدسه همچون نجف اشرف، کربلا، قم، حرم رضوى و… موجب آمرزش مى شود و خبرهایى از این دست بسیار است.
اما این نکته مهم را فراموش نکنیم که شرط اول در تمام این موارد و راه وصول به این مقامات، همانا ایمان و عمل صالح فرد است و این سنت و قاعده الهى پیوسته حاکم و جارى است که: فمن یعمل مثقال ذرّةٍ خیراً یره و من یعمل مثقال ذرّةٍ شرّاً یره هر کس به اندازه ذره اى خوبى کند پاداش آن را خواهد دید و هر کس به اندازه ذرّه اى کار زشت کند کیفر آن را خواهد چشید(سوره ى زلزال).
بنابر اصول کلّى که مطرح شده هر کس سرانجام آن درو کند که کاشته است ؛ اگر جو بکارد، جو مى درود و اگر کرم ابریشم پرورش دهد، حریر و پرنیان به دست خواهد آورد و مسلماً هر کس راه هدایت و سعادت را طى کند به مقصود خود (رضوان و مغفرت الهى) خواهد رسید و هر کس راه ضلالت و گمراهى را بپیماید بدون شک شقىّ و بدعاقبت خواهد شد.
3. مرگ سخت برای مومن کفاره گناهان او و موجب غفران او است اما در عین حال سرنوشت قطعی او در قیامت تنها به دست خداوند است و نمی توان دراین مورد اظهار نظر قطعی نمود .
منابع:
کتاب معادشناسی/ جلد اول
سیمای فرزانگان، رضا استادی.
معاد، سید محمد شجاعی.