در ادامه ابتدا به مزایای کار مشاور املاک اشاره کرده و سپس به معایب شغل املاک میپردازیم.
مزایای کار مشاور املاک چیست؟
قطعا کار املاک مزایای زیادی دارد، اگر اینطور نبود شاهد تعداد بسیار زیاد مشاور املاک در قالب املاکهای سنتی و املاکهای مدرن و دپارتمانی نبودیم. در این بخش از مقاله سعی میکنیم مزایای واقعی کار مشاور املاک (نه مواردی که مردم به اشتباه تصور میکنند) را برای شما تشریح کنیم.
درآمد شغل املاک یکی از مزایای چشمگیر کار مشاور املاک
قطعا چشمگیرترین مزیت کار املاک درآمد بالای آن است. حقیقت این است که مسکن و یا هر نوع ملکی، یکی از گرانترین کالای قابل خرید و فروش برای عموم مردم است. البته باید به این نکته هم توجه داشت این کالا، یکی از کالاهای ضروری (در کنار خوراک و پوشاک) به حساب میآید.
با توجه به اینکه درآمد مشاور املاک همیشه درصدی از ارزش معامله است، پس قطعا کار املاک درآمد چشمگیری دارد. علاوه بر این، به دلیل اینکه ملک یکی از کالاهای اساسی به حساب میآید، به هیچ وجه به طور کامل از سبد خرید مردم قابل حذف نیست. پس میتوان گفت عرضه و تقاضا در این بازار همیشگی است.
تخصصهای مورد نیاز در کار املاک
اغلب افراد تصور میکنند برای ورود به این حرفه نیاز به هیچگونه مهارت و تخصصی نیست. هر چند این نگاه غلط است، اما حرفه املاک از این بابت دارای مزایایی است.
اگر مهارتهای لازم برای ورود به کسب و کار را به مهارتهای نرم و مهارتهای سخت تقسیمبندی کنیم، میتوان گفت به مهارتهای نرم برای کار املاک بیش از مهارتهای سخت نیاز داریم. در واقع برای موفقیت در این حرفه، به شدت به مهارتهای نرم محتاج هستیم.
برای توضیح بیشتر مهارتهای نرم و سخت باید بگوییم، مهارتهایی مثل توانایی حل مسائل ریاضی، مکانیکی، برنامهنویسی کامپیوتر و امثالهم مهارتهای سخت و مهارتهایی مثل ارتباطات، کار گروهی و امثالهم مهارتهای نرم هستند.
اما چه مهارتهای سختی برای کار املاک ضروری است؟ مهارتهای سختی که برای کار املاک ضروری است را میتوان به دو دسته زیر تقسیم کرد:
مهارت و دانشهای حقوقی
مهارتها و دانشهای کسب و کاری
دانشهای حقوقی مورد نیاز برای کار املاک
دانشهای حقوقی مورد نیاز برای کار املاک
دانش حقوقی در حرفه املاک مساوی اعتبار و اعتماد به نفس برای مشاور املاک است.
باید به خاطر داشته باشید که دانشهای حقوقی در کار املاک هم باعث کسب اعتبار در دید مشتری شده، هم اعتماد به نفس شما را افزایش داده و هم مانع بروز مشکلات حقوقی برای شما، خریدار یا فروشنده میشوند.
ضروریترین دانشهای حقوقی برای کار املاک عبارتند از:
آشنایی با اصطلاحات حقوقی
توانایی سند خوانی
توانایی نوشتن مبایعه نامه و اجاره نامه
توانایی تنظیم قراردادهای مشارکت در ساخت
دانشهای کسب و کاری مورد نیاز برای شغل املاک
قطعا برای موفقیت در هر کسب و کاری باید دانشهای مرتبط با آن کسب و کار را آموخت. فراگیری این دانشها به شما کمک میکند در مدت کوتاهی به توانایی ارائه مشاورههای سودمند به مشتری برسید. همانطور که میدانید، نام حرفه شما، «مشاور املاک» است. بنابراین توانایی ارائه مشاوره برای شما ضروری است.
دانشهای کسب و کاری مورد نیاز برای شغل املاک عبارتند از:
دانش کارشناسی ملک و کارشناسی قیمت
توانایی مدیریت زمان برای افزایش درآمدزایی
توانایی در پاسخگویی تلفنی و آگهی نویسی
آشنایی با روشهای فایلیابی
توانایی شخصیت شناسی
آشنایی به اصول مذاکره
اما شغل املاک از چه جهت در این زمینه دارای مزیت است؟ برای ورود و موفقیت در کاری مثل برنامه نویسی کامپیوتر یا مکانیکی، یا باید سالها در دانشگاه درس بخوانید یا سالها در بازار کار تجربه کسب کنید. اما تمام تواناییها و تخصصهای بالا را میتوانید با آموزشهایی که برای شما فراهم شده به سرعت بیاموزید.
بنابراین برای فراگیری این دانشها، نیاز نیست سالها در دانشگاه درس خوانده یا در بازار کار کسب تجربه کنید. بلکه میتوانید این دانشهای را با آموزشهایی که ما برای مشاورین املاک فراهم کردهایم کسب کنید.
هزینه راهاندازی دفتر املاک
هزینه راه اندازی کار املاک نسبت به بسیاری از کارها خیلی پایینتر است.
باید پذیرفت که هزینههای راهاندازی یک دفتر املاک نسبت به بسیاری از کسب و کارها به شدت کمتر است. مثلا میتوانید تفاوت هزینه راهاندازی دفتر املاک را با هزینه راهاندازی یک سوپر مارکت مقایسه کنید. صرفا هزینه خرید کالاهای مورد نیاز برای سوپر مارکت رقم چشمگیری میشود.
در واقع اصلیترین هزینههای مربوط به راهاندازی یک دفتر املاک، هزینه خرید یا اجاره دفتر، هزینه خرید تجهیزات و امکانات اداری، هزینهی دریافت مجوز و هزینههای جاری مثل آب، برق، گاز و تلفن است. در نتیجه پایین بودن هزینه راهاندازی دفتر املاک یکی از مزایای کار مشاور املاک به حساب میآید.
اگر این مزیت را در کنار مزیت اول که درآمد بالا بود قرار دهیم، میبینیم که کار املاک قطعا شغل جذابی برای بسیاری از مردم است.
اما حقیقتی که از دید اغلب مردم پنهان میماند، سختیها و معایب کار مشاور املاک است. در ادامه به این موضوع میپردازیم. اگر قصد ورود به کار املاک را دارید، مطالعه ادامه این مقاله را از دست ندهید.
سختیها و معایب کار مشاور املاک چیست؟
اما سختی و معایب کار مشاور املاک چیزی است که از چشم اغلب مردم مخفی مانده است. اگر صحبت درباره معایب و دشواریهای کار املاک را با دیگران شروع کنید، احتمالا با تعجب یا خنده آنها روبرو میشوید. در دید اکثر افراد، شغل املاک کاری بدون زحمت و با درآمد بالا است.
برای اصلاح این نگاه و اینکه آگاهانه وارد این حرفه شوید، در ادامه سختیها و معایب کار املاک را برای شما توضیح میدهیم.
رقابت بالا در شغل املاک یکی از معایب کار مشاور املاک
هر چند وجود رقابت برای رشد کسب و کار ضروری است، بیش از حد بودن رقابت نیز کار را برای بسیاری از افراد خصوصا تازه واردین سخت میکند.
زیاد بودن رقابت در حرفه املاک نیاز به اثبات ندارد. میتوانید در اکثر محلههای هر شهری در خیابانها تعدد بنگاههای املاک سنتی یا مدرن را به راحتی مشاهده کنید. این پدیده به وضوح خبر از رقابت بالا در شغل املاک میدهد.
بالا بودن رقابت در کنار نبود زیرساختهای مختلف اطلاعاتی در کشور، مشکل بعدی را بوجود میآورند. منظورمان مشکل دور زدن است.
متاسفانه در بسیاری از مواقع شاهد پدیدههایی به نام فایلدزدی یا دور زدن در حرفه املاک هستیم. یعنی یک مشاور املاک برای بدست آورد قرارداد، مشاور املاک دیگری را دور میزند.
البته دور زدن مشاور املاک در بسیاری از مواقع توسط خریدار یا فروشنده هم اتفاق میافتد. به این ترتیب که خریدار یا فروشنده، زحمات مشاور املاک را نادیده گرفته و در مرحله عقد قرارداد (مرحله آخر کار)، برای پرداخت کمیسیون کمتر، به مشاور املاک دیگری مراجعه میکند. به این ترتیب تمام وقت، انرژی و هزینهای که مشاور املاک متحمل شده، به هدر میرود.
بار حقوقی عقد قراردادهای ملکی، از معایب بزرگ کار مشاور املاک
مایک تایسون بوکسور معروف آمریکایی جملهی مشهوری دارد:
«اغلب افراد نقشهای در سر دارند، تا اولین مشت به صورت آنها برخورد کند»
داستان بار حقوقی قرارداد دقیقا شبیه همین جمله تایسون است. اکثر افراد (حتی برخی از مشاورین املاک)، بار حقوقی عقد قرارداد را به هیچ وجه جدی نمیگیرند.
این جدی نگرفتن معمولا تا آن جا پیش میرود که خریدار، فروشنده یا خود مشاور املاک دچار مشکلات حقوقی شده و اسیر راهروهای دادگستری میشوند. این جاست که سنگینی بار حقوقی قراردادهای ملکی برای افراد روشن میشود.
برای پی بردن به عمق فاجعه در این زمینه، کافی است بدانید که ۵۰ درصد از کل دعاوی حقوقی کشور، مربوط به دعاوی ملکی میشود.
نوسانات بازار املاک و مستغلات
نوسانات بازار املاک باعث تعطیلی درصد قابل توجهی از دفاتر املاک در سراسر کشور میشود.
هر کسب و کاری دارای روزهای پر رونق و کم رونق است. اما این رونق و رکود در بازار املاک تا حد زیادی با اغلب بازارها متفاوت است. دوره رونق بازار املاک در ایران در حدود یک سال یا کمی بیشتر است. در حالی که دوره رکود بازار املاک چیزی در حدود ۳ تا ۵ سال است.
بدیهی است که تعداد قراردادها در دوره رکود به شدت کاهش مییابد. این به معنای کاهش چشمگیر درآمد است. این کاهش درآمد به خودی خود باعث ناامیدی بسیاری از مشاورین املاک میشود. به نحوی که همیشه در دوره رکود شاهد تعطیلی دفاتر املاک زیادی بودهایم.
از سوی دیگر این ناامیدی باعث ریزش کارشناسان فروش آژانسهای املاک میشود. قطعا جذب و آموزش کارشناس فروش هم هزینهی زمانی دارد و هم هزینهی ریالی.
قطعا اینها بخشی از سختیهای و معایب کار املاک است که اغلب افراد جامعه از آن بیاطلاع هستند. و بر اساس همین بیاطلاعی، مشاورین املاک را قضاوت کرده و برچسبهای مختلفی بر آنها میچسبانند.
دریافت کمیسیون
تمام این مشکلات یک طرف، مشکل دریافت کمیسیون، به خصوص برای مشاورین املاک تازه کار نیز یک طرف. همانطور که گفتیم بسیاری از مردم، پرداخت کمیسیون به مشاورین املاک را مساوی دادن پول زور میدانند. چرا که تصور میکنند مشاورین املاک این پول را بدون زحمت بدست میآورند.
اما حقیقت این است که بسیاری از مشاورین املاک حتی در گرفتن کمیسیون تعیین شده از سوی اتحادیه املاک هم دچار مشکل میشوند.
البته لازم به ذکر است که کمیسیون قانونی صرفا کف کمیسیونی است که خریدار و فروشنده باید بپردازند. یعنی قانون دست مشاور املاک را برای توافق با خریدار و فروشند و دریافت کمیسیون توافقی باز گذاشته است.
علیرضا عمویی