بنابر حدیث شریف و منقول از رسول خدا(ص) که می فرمایند: « الا کلکم راعٍ و کلکم مسئول عن رعیته»، تمامی افراد جامعه   اسلامی مسئولیت دارند (نه ریاست) و به اصطلاح مسئولیت جمعی دارند و در برابر نعمتهایی که خداوند به آنها عنایت فرموده و در رابطه با انسانها و مسلمانهای دیگر و … مورد سؤال قرار می گیرند.  
«راعی و رعیت» هم خانواده اند. و بنابر معنایی که از راعی می شود رعیت هم معنا می یابد.
  راع دو معنا دارد:
معنای اول گوسفند چران و کسی که چوپانی می‌کند. و چوپان کسی است که در فکر آب و علف حیوانات باشد. و آنچه را که مایه حیات و نمو آنها است، باید اعمال کند.
معنای دوم راعی، حافظ و نگهبان است. البته کیفیت حفظها مختلف است. اینکه از چه حفظش بکند، هر راعی باید خودش تشخیص بدهد.
راغب هم در مفردات می‌گوید: الرعی فی الاصل: حفظ الحیوان، اما بغذائه الحافظ لحیاته، و اما بذب العدو عنه… و یسمی کل سائس لنفسه او لغیره راعیاً».
طبق برخی نقلها حضرت رسول(ص) در ادامه حدیث مصادیقی را از راعی و رعیت بیان فرموده اند:
« فالأمیر على الناس راع، و هو مسئول عن رعیته، و الرجل راع على اهل بیته و هو مسئول عنهم، فالمرئة راعیة على اهل بیت بعلها و ولده، و هى مسئولة عنهم، الا فکلکم راع و کلکم مسئول عن رعیته».
هان اى مردم، به هوش باشید که همه شما نگهبان هستید و همه در برابر کسانى که مسئولیت اداره و هدایت و تربیت آنان را به عهده گرفته اید مسئول هستید. امیر و پیشواى برگزیده جامعه نگهبان مردم است و در برابر آنان باید پاسخگو و نقد خواه و محاسبه پذیر باشد و احساس مسئولیت کند. مرد و پدر خانواده نگهبان خاندان خویش است و در برابر آنان مسئول است، و زن نگهبان خانواده شوهر و شریک زندگى خویش و فرزندان است و در برابر آنان مسئول مى باشد.
پس درجه ی اولش را فرمود: فالامام راع؛ امام و پیشوا راعی است، به معنای اول یعنی باید رعیتِ خودش را جایی ببرد که به درد آنها می‌خورد. و به معنای دوم یعنی باید کاری بکند که به نفع و صلاح آنها است و آنها را از مفاسد و مضرّات حفظ می کند.
در درجه دوم فرمود: الرّجل راع فی اهله هر مردی، اهلی دارد که راعی اوست. به معنای اول باید اقداماتش به صلاح آنها باشد و به معنای دوم، آنها را از مضرّات حفظ کند. این هم خیلی مسئولیت است. آیه ی 6 سوره مبارکه تحریم هم دارد:  قوا انفسکم و اهلیکم ناراً وقودها النّاس و الحجارة ؛ خودتان و اهلتان را از آتش حفظ کنید که آتشگیره آن، خود مردم و سنگها هستند! ».
و … .