وزن، وزر و ثقل … تعابیری هستند که در قرآن کریم در معانی و کاربردهای گوناگونی آمده اند، و به صورت کلی هم در امور مادی به کار رفته اند و هم معنوی.«وَزن» سنجش چیزى به وسیله است تا اندازه آن مشخص گردد.«ثِقل» گرانى و سنگینى چیزی در برابر سبکى چیز دیگر است.«وِزر» بزه، گناه و بر پشت برداشتن بار است .و در قرآن انگیزه، افکار و اعمال انسان هم وزن و ارزشی دارند که با حقّ و عدالت سنجیده و وزن می شوند و هر چه قدر اعمال انسان خوب، فطری، عقلی و دینی باشد سنگین تر و هر چه قدر بر عکس باشد سبکتر می شود. و پاداش و عذاب و در نتیجه بهشتی یا جهنمی شدن هم بر آن اساس تحقق می پذیرد. و هیچ کس در آخرت گناه و سنگینی آن را که از آن دیگری است بر دوش حمل نمی کند، چون متعلق به خود اوست. البته آثار و تبعات سنتهای حسنه یا سیئه که دیگران در دنیا انجام می دهند و انسان ایجاد کننده آنها بوده تا زمانی که بدان عمل می کنند به شخص می رسد و به درجات بهشتی یا درکات جهنمی فرد می افزایند.
جهت اطلاع بیشتر ر. ک:
جوادی آملی، عبد الله، تفسیر موضوعی قرآن کریم(معاد در قرآن، ج4).