میزان بهره‌مندى هرکس از وجود امام غایب علیه السّلام به میزان دارائیش از نور ولایت ایشان مى‌باشد. بهره مؤمنان از این نور، متفاوت است و همین تفاوت، باعث اختلاف درجه افراد در بهره‌مندى از امام غایب (عج) مى‌شود.

گروه فرهنگ جهان نیوز: خدایا ! به ما که روزمرگی ها کاسه بصیرتمان را تهی نموده، فهمی عطا نما که آن گونه باید از نور «ولایت مهدی »(عج) بهره بریم.

کیفیت بهره مندی از امام مهدی (عج) در زمان غیبت در بیان خود حضرت

نحوه بهره مندی از من در زمان غیبت، مانند استفاده خورشید است هنگامى که در پشت ابرها پنهان شود.(۱)

هرکس با این‌همه آثار و معجزات و آیات و روایات، باز هم منکر وجود مبارکش شود، مانند کسى است که منکر وجود خورشید گردد، هنگامى که در پشت ابرها از دیدگان، به ظاهر پنهان است، گرچه آثار وجودش به جهانیان مى‌رسد.

هرچند خورشید در پس ابر براى مدّتى پنهان مى‌گردد، امّا نور روشنى‌بخش خود را از جهانیان دریغ نمى‌کند و باز هم از پس ابر زمین و آسمان را روشن مى‌کند، امام(عج) نیز هرچند که در پس پرده غیبت قرار دارد، امّا نور ولایت آن حضرت بر همۀ عالمیان پرتوافکن است، چه این که اگر نور آن امام نباشد، بنابر روایات معصومین علیهم السّلام زمین و اهل آن از بین مى‌روند و اوست که امان اهل زمین است.(۲)

تفاوت مؤمنان در بهره‌مندى از نور ولایت امام مهدی (عج)

میزان بهره‌مندى هرکس از وجود امام غایب علیه السّلام به میزان دارائیش از نور ولایت ایشان مى‌باشد. بهرۀ مؤمنان از این نور، متفاوت است و همین تفاوت، باعث اختلاف درجۀ افراد در بهره‌مندى از امام غایب (عج) مى‌شود. محور و اساس ولایت امام (عج) معرفت ایشان است و از آن‌جا که معرفت امام (عج) داراى اقسامى است (معرفت به اسم و صفت) و معرفت به اوصاف امام (عج)نیز درجاتى دارد. (غیابى، حضورى و شهودى) حظّ و بهرۀ مؤمنان از معرفت امام (عج) در یک رتبه و درجه قرار نمى‌گیرد.

علاوه بر این، معرفت، آثار و لوازمى دارد و مهم‌ترین آنها عبارتند از: تسلیم و محبّت به ایشان، ذکر آن حضرت، تعلّم و تعلیم علوم ایشان، انتظار فرج امام (عج)، دعا براى وجود مقدّس حضرت، نصرت ایشان، احساس حضور در محضر امام (عج) و رعایت ورع در دین.

بروز و ظهور هریک از این آثار، به درجۀ معرفت شخص نسبت به هریک از اوصاف امام (عج)باز مى‌گردد. هرقدر، درجۀ معرفت انسان، بالاتر رود، این آثار، بیشتر بروز پیدا مى‌کند و هرچه معرفتش ضعیف‌تر باشد، ظهور این آثار کم‌رنگ‌تر مى‌شود.

در مجموع باید گفت حظّ و بهرۀ اهل ایمان از نور ولایت امام (عج) به تعداد افراد ایشان متفاوت است و شاید هیچ دو نفرى را نتوان یافت که دقیقا یک درجه از ولایت را داشته باشند. حتّى مى‌توان گفت که حظّ و بهرۀ هر فرد نیز در طول حالات مختلفش یکسان نمى‌ماند. ممکن است در یک حالت روحى خاص، کمّ و کیف انتظار در او با حالات دیگرش متفاوت باشد و وجدانا نیز همین‌طور است.

به علاوه در جاى خود اثبات مى‌شود که درجات ایمان نیز دقیقا به درجات ولایت انسان بستگى دارد. بنابراین حالات مختلف انسان در مورد ولایت ائمّه علیهم السّلام در درجۀ ایمان او، تأثیر مستقیم و عمیق دارد.

هرکس مى‌تواند با عمق بخشیدن به معرفت‌هاى خود نسبت به اوصاف امام (عج) و التزام بیشتر و بهتر به آثار و لوازم این معرفت‌ها، حظّ و بهرۀ خویش-از وجود ایشان در زمان غیبت-را بیشتر و بهتر کند.

سطح پایین و بالاى بهره بردن از خورشید پشت ابر

در این وادى، مؤمنان تفاوت‌هاى بسیارى با یکدیگر دارند. برخى آن‌قدر ضعیف و کم‌بهره از معرفت و لوازم آن هستند که با وجود اعتراف و تصدیق اوّلیه نسبت به وجود امام غایب علیه السّلام و مقام امامت ایشان، به خاطر سستى در عقیدۀ خود و اهمیّت ندادن به این امر خطیر، تا مرز انکار فایدۀ وجودى امام علیه السّلام در زمان غیبت سقوط مى‌کنند و بدون آن‌که خودشان متوجّه باشند، سخنانى را به زبان مى‌آورند که عملا مخالفان امامت به آن معتقد هستند و لذا آب به آسیاب دشمنان اهل بیت علیهم السّلام مى‌ریزند و به این وسیله، خود را در معرض از دست دادن نور ولایتى قرار مى‌دهند که پیش از این دارا بودند.

هشدارهایى که در احادیث ائمّه علیهم السّلام نسبت به زمان طولانى غیبت امام عصر (عج) وجود دارد، نشانگر این حقیقت تلخ مى‌باشد که چنین خطرى در این زمان به‌طور جدّى مطرح مى‌باشد و اگر احتمال آن، جدّى گرفته نشود به سراغ هر کس در هر رده‌اى مى‌آید تا آن‌جا که اکثر معتقدان به امامت امام عصر (عج) را از عقیدۀ خود برمى‌گرداند.

امّا آنها که هشیارانه عمل مى‌کنند و با اداى شکر نعمت ولایت امام عصر (عج)با قلب و زبان و عمل خویش، از خداوند، نور ولایت بیشترى را طلب مى‌نمایند، مى‌توانند بهره‌هاى زیادى از خورشید پشت ابر امام علیه السّلام ببرند و تا آن‌جا ترقّى کنند که به فرمودۀ امام زین العابدین علیه السّلام غیبت امام علیه السّلام براى ایشان به منزلۀ «مشاهده» گردد.

متن عبارت ایشان خطاب به یکى از بهترین یارانشان چنین است:

اى ابو خالد، همانا اهل زمان غیبت او (حضرت مهدى (عج)) که اعتقاد به امامت ایشان دارند و منتظر ظهورش مى‌باشند، از مردم همۀ زمانها بهترند. زیرا خداى تبارک و تعالى چنان عقل و فهم و معرفتى به آنها عنایت فرموده که غیبت براى آنها به منزلۀ دیدن حضورى شده است.(۳)

اصل و پایۀ حصول این حالت را دو رکن رکین دانسته‌اند: یکى اعتقاد به امامت آن حضرت در زمان غیبت و دیگرى انتظار ظهور ایشان. مسألۀ اوّل همان معرفت نسبت به آن حضرت است که محور ولایت ایشان مى‌باشد و دومى نیز یکى از مهم‌ترین آثار و لوازم این معرفت. هر دو رکن، داراى درجات و مراتب است و در درجات پایین آن، غیبت امام علیه السّلام به منزلۀ مشاهدۀ ایشان نمى‌گردد. امّا اگر به لطف خدا و امام زمان(عج) و همّت و جدّیت خود شخص، درجۀ بالایى از عقل و فهم و معرفت براى او حاصل شود، به تحقّق این حالت نزدیک مى‌گردد.(۴)

منابع:

۱- توقیع حضرت (عج) به احمدبن اسحاق ، کمال الدین و تمام النعمه ج ۲ ص۴۸۳

۲- موعودنامه مجتبی تونه ای ص ۳۰۷

۳ – کمال الدین و تمام النعمة، باب ۳۱، ح ۲

۴- رازپنهانی و رمز پیدایی ، محمد بنی هاشمی ج ۱ صص۸۱-۷۸