نشست “بررسی نقش زنان مهدی یاور در زمینه سازی ظهور” مطرح شد؛

منتظر پروری، حساس ترین وظیفه زن مسلمان

یک پژوهشگر مسلمان کانادایی با تببین نقش زنان در تربیت نسل مهدی یاور و با تأکید بر حضور زنان مسلمان در عرصه های اجتماعی، تصریح کرد: منتظر پروری، حساس ترین وظیفه زن مسلمان.

زنان به عنوان بخش مهمی از پیکره امت اسلام، همواره مورد توجه خاص بزرگان دینی بوده اند. در احادیث اسلامی، زنان به عنوان جانشینان پیامبران در خانواده یاد شده اند که وظیفه حساس تربیت نسل های با ایمان و پاک را به دوش دارند. طبق روایات اسلامی، نقش زنان در زمینه سازی ظهور امام زمان(عج) نیز نقشی حیاتی و بی بدیل است که جز از عهده زنان پاکدامن و با ایمان ساخته نیست. حدود پنجاه تن از فرماندهان حکومت جهانی مهدی(عج) زن هستند و این محکم ترین دلیل بر اهمیت جایگاه زنان در حرکت بزرگ آخرالزمان است.

خبرگزاری آینده روشن، این موضوع مهم را بهانه ای قرار داد تا در نشستی با عنوان “بررسی نقش زنان مهدی یاور در زمینه سازی ظهور” دیدگاه های دو تن از اندیشمندان مسلمان کانادایی را جویا شود. “منیر چکپار” و “فاطمه کانچی”، دو پژوهشگر حوزه مهدویت که برای حضور در هشتمین همایش بین المللی دکترین مهدویت به ایران آمدند و مهمان این نشست شدند.

از نقش زنان در زمینه سازی برای ظهور امام زمان(عج) نمی توان چشم پوشید، به نظر شما زنان مسلمان در تربیت خانواده مهدوی و ایجاد جامعه مهدی یاور چه وظیفه ای دارند؟

هر چه بیشتر در دینمان کاوش می کنیم، بیشتر درمی یابیم که دینمان کامل ترین و بهترین است. این دین برای ارتقای روحانی و معنوی ماست، نه فقط ارتقای مادی. در این دین به انسان ها اجازه داده شده در عین حال که در چارچوبی خاص از لذت های مادی هم بهره مند می شوند، سعی کنند که به لحاظ معنوی نیز انسان متعالی تر و بهتری شوند.

ما زنان بسیار خوشبختیم که دینمان ما را در نزدیک تر شدن به خدا همتراز با مردان قلمداد کرده است. به نظر من اولین وظیفه ما در قبال این لطف الهی، کسب شناخت است. در حال حاضر شکاف بزرگی وجود دارد بین آن چه که می دانیم و آنچه که برای دانستن و یادگرفتن وجود دارد. باید سعی کنیم تا این شکاف را پر کنیم. تا شناختمان را کامل نکنیم، و خود را به کمال نزدیک ننماییم، نمی توانیم نسلی عاشق امام زمان(عج) تربیت کنیم؛ برای همین شناخت، مهم ترین وظیفه ماست.

هرچه شناخت ما بیشتر شود، وظایف ما روشن تر می گردد و به دنبال آن، انجام وظایف آسان می گردد. معتقدم هرگونه شناخت از ابعاد اسلام، ما را با هدف مهدویت و ابعاد آن آشنا می کند. مهدویت، هدف غایی انبیاء و امام بوده است؛ پس شناخت آنان، شناخت جریان مهدویت است و ما را در انجام وظایفمان در قبال امام یاری می کند.

شما بر “شناخت” به عنوان یک وظیفه عمومی برای زنان و مردان تأکید دارید، اگر بخواهم از وظایف زنانه برای زمینه سازی ظهور از شما بپرسم، چه وظیفه زنانه ای را مورد تأکید قرار می دهید؟

گرچه مردان در تربیت فرزند نقش دارند و نمی توان تأثیر حضور مردان در خانواده را نادیده انگاشت، اما بخش مهم و کلیدی تربیت نسل مهدی یاور بر عهده زنان است. پرورش منتظران واقعی امام وظیفه حساس زنان مهدوی است. باید به فرزندان خود یاد دهیم که هر روز با امام در ارتباط باشند. در دنیای مادی و پر زرق و برق امروز، این ارتباط عاطفی با امام، به راحتی فراموش می شود و مادران به عنوان منابع عواطف الهی، باید تعادلی میان زندگی در این دنیای پر زرق و برق و پرورش روحانی فرزندان را برقرار نمایند.

به نظر من زنان هم به اندازه مردان نقش دارند و چه بسا نقش آن ها خطیرتر هم هست؛ چون تربیت فرزندان عمدتا به عهده آن هاست. به نظر من زنان باید پرورش دهنده نسلی باشند که به امام مهدی(عج) متصل باشد. نسلی که منتظر ظهور باشد. برای این کار، آن ها ابتدا باید آموزش داده شوند و دانش کسب کنند. آن ها ابتدا باید امام مهدی را بشناسند. این مبنای تربیت باید باشد. برای به دست آوردن دانش و شناخت هم راه های بسیاری وجود دارد. احادیث بسیاری درباره امام هست. کتاب های زیادی در این باره نوشته شده. همه امامان نقش رهبری و هدایت داشته اند. اگر ما منابعی که درباره ی ائمه دیگر وجود دارد را مطالعه کنیم امام زمان(عج) خود را شناخته ایم.

آینده روشن: با توجه به این که وظیفه اصلی و اولی زن را وظیفه مادری و تربیت فرزندان می دانید، جایگاه اجتماعی زن مسلمان را چگونه ترسیم می کنید؟

کانچی: ابتدا باید بگویم که نباید وظیفه مادری را وظیفه ای کوچک در نظر گرفت. نباید حضور در خانه دلیل نقص زن و حضور او در جامعه دلیل کمال او تلقی شود. امام زمان(عج) به ما می آموزد که چگونه به خداوند نزدیک شویم. اگر وظیفه ما رسیدن به کمال الهی است، منافاتی ندارد که این کمال برای زن در خانه رقم بخورد یا در اجتماع.

اما درباره بعد اجتماعی زنان مهدوی باید بگویم که اسلام به ما نشان داد زنان، منزلت اجتماعی دارند. هیچ دین دیگری در دنیا تا این اندازه برای زنان احترام قائل نشده است. در جوامعه غیراسلامی، زنان یک ابزار هستند، نه افرادی بادرایت و شخصیت مستقل. در اسلام است که برای زن حقوق اجتماعی تعریف شده است و جایگاه اجتماعی به او بخشیده شده است و به اعتقاد من، زن منتظر، زنی است که در عرصه اجتماعی نیز مانند عرصه خانوادگی، پر تلاش و در جهت کمال حرکت کند.

چکپار: خانم کانچی در سخنان خود به شناخت اشاره کردند و برای همین من از فرصت استفاده می کنم و اضافه می کنم که این شناخت درست و کامل است که ما را به عشق حقیقی می رساند و عشق، راه پیروی است. وقتی زنان _ و همینطور مردان_ به این مراحل برسند می توانند آن ها را به فرزندانشان انتقال دهند.

زنان، باغبانان بذر عشق الهی در دل کودکانند. آن ها باید این بذر را به درستی و در جهت رسیدن به کمال پرورش دهند و راه های انحراف را به روی آن ببندند.

به عنوان یک زن مسلمان، آیا الگویی دینی سراغ دارید که هم وظیفه مادری در خانه به خوبی عهده دار بوده و هم نقش اجتماعی حساسی ایفا کرده باشد؟

کانچی: بهترین الگوها حضرت زهرا و حضرت زینب(س) هستند. گرچه بیشتر آن چه ما از این دو بزرگوار شنیده ایم، وظایف مادری و تربیتی خانه بوده است، اما آن ها نقش رهبری خود را در جایی که اقتضا می کرده به خوبی ایفا کرده اند. وقتی به خطابه های آن ها نگاه کنید درمی یابید که درست وقتی شرایط اقتضا می کرده، لب به سخن و افشاگری گشوده اند. آن ها رهبران پیشرو در سخن گفتن علیه ظلم بوده اند.

حضرت زهرا برای احقاق حق خود در مورد مسئله فدک برخاست. نشان داد که زنان مسلمان قرار نیست _آن طور که رسانه های غربی نشان می دهند_ فقط در خانه بنشینند و مورد ظلم و سرکوب واقع شوند. برعکس؛ آن ها می توانند کسب دانش کنند و وقتی زمانش برسد می توانند رهبر هم باشند.

حضرت زینب پس از پایان نبرد کربلا و در زمان بیماری امام چهرام، نقش یک رهبر واقعی را ایفا کرد؛ پس اگر از اهل بیت(ع) الگو بگیریم می توانیم مدل هایی برای این کار پیدا کنیم. بدین طریق به دین خود مطمئن می شویم و در آن تردید نمی کنیم. بله، تبلیغات منفی زیادی علیه زنان مسلمان وجود دارد، ولی سرمشق اهل بیت(ع) همچنان پیش روی ماست.

یکی از آموزه های اسلام که به شدت مورد اهانت دشمنان قرار گرفته، موضوع حجاب زنان است، با توجه به این که شما با حجاب کامل اسلامی در یک کشور غربی زندگی می کنید، با چه چالش هایی رو به رو هستید؟

کانچی: نباید انکار کنم که اوضاع سختی است. گرچه آن ها شعار عدالت و ازادی اجتماعی می دهند، اما هنوز هم با تبعیض مواجه هستیم. در وهله اول باید قوی باشیم. به دلیل پوشش خود اعتماد و اعتقاد داشته باشیم. چون دلیل حجاب داشتن رسیدن به شأن بالاتر است. در غرب از زیبایی زن به عنوان یک ابزار استفاده می کنند. باید برای مقابله با تبعیض ها قوی باشیم. ممکن است شما را استخدام نکنند چون حجاب دارید، اما صراحتا به شما نمی گویند که دلیلش این است اما یک دلیل یا بهتر بگویم بهانه پیدا می کنند که شما را رد کنند حتی اگر رزومه تان هیچ کم و کاستی نداشته باشد.

من با این شرایط خیلی خوشحالم که توانستم در دانشگاه تحصیل کنم و معتقدم باید اعتماد به نفس حجاب داشتن را در خود قوی کنیم و نشان دهیم که به اندازه مردان یا به اندازه زنانی که حجاب ندارند قادر به انجام فعالیت های اجتماعی هستیم. چون آن ها می خواهند ما زنان با حجاب را ناتوان نشان دهند. اگر در یک جامعه غربی با حجاب ظاهر شوید، این برخلاف هنجارهای معمول اکثریت است و متفاوت انگاشته می شوید. اما اگر اعتماد به نفس داشته باشید و به آن ها دلیل حجاب داشتنتن را توضیح بدهید و در عمل توانمندی تان را نشان بدهید، به آن ها می گویید که با زنان دیگر فرقی ندارید.

برای من از سنین کودکی در غرب بوده ام و آن جا بزرگ شده ام راحت تر است؛ چون فرهنگ آن ها را می فهمم. اگر در فعالیت های فرهنگی حلال آن ها شرکت کنید، به آن ها نشان می دهید که فرقی ندارید. این کار دشوار و پرزحمتی است. پوشش حجاب داشتن در غرب قطعا چالش برانگیز است و مشکلات خاص خودش را دارد، اما الحمدالله زنان بسیاری امروزه با حجاب کامل زندگی خوبی دارند.

من هم به عنوان یک مرد، زنان محجبه مسلمان را که دوشادوش مردان در عرصه های اجتماعی تلاش می کنند را تحسین می کنم و در پایان می گویم که تنها با حرف نمی توان توانایی ها را اثبات کرد، بلکه باید در عمل، خیلی چیزها را به دیگران نشان داد. باید نشان دهیم که زنان و مردان مسلمان، برای برقراری یک حکومت عادل و صالح جهانی اماده اند و در این جهت حرکت می کنند. نمی شود فقط بنشینیم و بگوییم این کار بد است و آن کار بد.