در ضمن بررسى ویژگی هاى یاران حضرت مهدى(ع) و خصوصیات لشکریانش به این نکته برمى خوریم که آنان “منصور بالرعب ” هستند. منصور بالرعب بودن، یعنى آنکه پیروزى آن حضرت ظاهرا در سایه رعب و وحشتى است که در دل دشمنان، از او و لشکریانش ایجاد مى شود و آنها از قدرت و پیروزی هاى او به قدرى به هراس مى افتند که توان استقامت خویش را از دست مى دهند یا تسلیم مى شوند و یا سلاح ها را بر زمین مى گذارند و فرار مى کنند و این خود زمینه پیروزى و فتح بدون درگیرى و خونریزى و جنگ را براى آن حضرت فراهم مى کند.

دشمنان آن حضرت از ترس برخورد نظامى و درگیرى با امام، سلاح هاى خود را بر زمین مى گذارند یا با بلندکردن پرچم سفید، تسلیم مى شوند و یا از پیشاپیش لشگر او مى گریزند. در تاریخ از اینگونه پیروزیها دیده شده که سپاهى با مشاهده قدرت طرف مقابل متزلزل و مرعوب مى شدند و سرانجام قبل از رسیدن لشگر، خود را تسلیم مى کردند.

پیامبر(ص)، طبق شواهد تاریخى و آیات قرآن از این موهبت برخوردار بوده و درمواردى صلابت و ابهت آن حضرت و تصمیم و اراده شکست ناپذیر او دل هاى دشمنان را به لرزه افکنده و آنان را پریشان ساخته است و پیش از درگیرى و یا به مجرد رویارویى، شکست خورده و پا به فرار نهاده یا تسلیم شده اند.

پیامبر اسلام در غزوه بدر با اقلیتى غیر مجهز و بسیار کم در برابر سپاهى مجهز و چندین برابر، نه تنها ایستاد، بلکه به پیروزى جالبى هم رسید و این خود از مواردى است که دشمن با رعبى که در دلش از پیامبر اسلام توسط خداوند مى افتد و با دادن بیش از هفتادکشته و مجروح و به جا نهادن اسیران زیاد، پا به فرار مى گذارد. ابوسفیان مى گوید به محض رساندن کاروان به مکه بسرعت به بدر مراجعه کردم ، لشکر در حال فرار بود و به هر کس مى گفتم: بایست! مى گفت: على ،علیه السلام، سوار بر اسب مرا تعقیب مى کند.

در جنگ خندق پس از محاصره مدینه توسط نیروهاى قریش و احزاب و عبور “عمروبن عبدود” و همراهان او از خندق و رجزخوانى عمرو، اضطراب و دلهره اى بین مسلمین رخ داده بود که به تعبیر قرآن “و زلزلوا زلزالا شدیدا” (1) و فریاد “متى نصرالله” سر مى دادند.

آنگاه که حضرت على(ع) عمرو را با یک ضربت از پا درآورد و پیامبر(ص) فرمود: “ضربة على یوم الخندق افضل من عبادة الثقلین” ترس و رعب عجیبى در دل دشمن افتاد و شبانه فرار کردند.

و نیز در جنگ با یهود بنى نظیر و بنى قریظه، ترس و نگرانى به حدى بود که به تعبیر قرآن:

“وقذف فى قلوبهم الرعب یخربون بیوتهم بایدیهم و ایدى المؤمنین”(2)

و در دلشان (از سپاه اسلام) ترس افکند تا به دست خود و به دست مؤمنان خانه هاشان را ویران کردند.

و یا در فتح مکه زمینه چنان فراهم مى شود و به گونه اى مرعوب مى گردند که جرات هر گونه مقاومت و رویارویى از لشکر جرار قریش و ابوسفیان سلب مى گردد و همه طوعا و کرها تسلیم مى شوند و شعار “لااله الاالله وحده وحده وحده انجز وعده و نصر عبده و اعز جنده و هزم الاحزاب وحده” تحقق مى یابد.

باز در انقلاب اسلامى، دیدیم که دشمن با همه قوا و توان و سلاح هاى مدرن، چگونه صحنه را خالى مى کرد، مخصوصادرآخرین روزهاى پیروزى انقلاب اسلامى شاهد بودیم که در پى فرمان حضرت امام، قدس سره، و ریختن همه مردم به خیابان ها با فرمان رهبرانقلاب، چگونه نیرومندترین ارتش خاورمیانه عملا جا خالى کرد و نیروهاى انقلاب پیروز شدند.

در جنگ تحمیلى هم نمونه هایى از این پیروزیها را در فتح خرمشهر و آبادان و فتح المبین دیدیم که نیروى مجهز و برتر مهاجمان، با روحیه متزلزل در اثر ترس و وحشت شعار الله اکبر چگونه شکست خورد و تسلیم شد.

اینها نمونه کوچکى است از پیروزى که در سایه ترس و رعب در دل دشمن به وجود مى آید.

پس بسیار روشن است که یکى از عوامل عمده پیروزى ارتش امام زمان(ع) همان رعب است که از آوازه حضرت و تایید و نصرت او از طرف خدا در دل دشمنان خدا و امام زمان(ع) مى افتد و این حقیقت در لابلاى آیات و روایات مشهود است.

اینک آیاتى که دلالت بر اینگونه پیروزی ها دارد و مى رساند که پیامبر(ص) در مواردى، منصور بالرعب بوده است از نظر مى گذرانیم:

1. “سنلقى فى قلوب الذین کفرواالرعب بما اشرکوا بالله “(3)

به زودى در دل هاى کفار رعب و هراس مى افکنیم، به خاطر آنکه شرک براى خدا قائل شدند.

2. “سالقى فى قلوب الذین کفروا الرعب فاضربوا فوق الاعناق”(4)

به زودى در دل هاى کافران وحشت و ترس مى افکنیم ، پس ضربه ها را بر بالاى گردنها (یعنى مغزشان) فرود آورید. این در رابطه با رعبى است که در دل کفار قریش در جنگ بدر افتاد و سبب پیروزى مسلمانان بر آنها شد.

3. “و قذف فى قلوبهم الرعب فریقا تقتلون و تاسرون فریقا”(5)

در دل یهودیان رعب و وحشت افتاد که سبب فروآمدن از دژهایشان شد و شما گروهى را کشتید و گروه دیگرى را به اسارت گرفتید.

4. “فاتاهم الله من حیث لم یحتسبوا و قذف فى قلوبهم الرعب “(6)

پس قدرت خداوند از جایى که گمان نمى بردند، آمد و رعب وحشتى در دل آنان افتاد.

در بسیارى از روایات ما همین صفت و ویژگى پیامبر(ص) براى حضرت مهدى(ع) نقل شده است، علاوه بر روایاتى که قبلا اشاره شد به اینکه رعب پیشاپیش لشکر امام زمان(ع) از هر طرف مى رود یعنى از فاصله دور دشمن او مرعوب مى گردد و فرار مى کند یا تسلیم مى شود .

امام باقر(ع) مى فرماید: “همه سنن انبیا در امام زمان جمع است (که بعدا در این زمینه بحث خواهیم کرد) ولى از سنت هاى جدش مصطفى(ص) قیام به شمشیر و منصور بالرعب است.

“و اما شبهة من جده المصطفى محمد(ص) فخروجه بالسیف و قتله اعداءالله و اعداءرسوله و الجبارین و الطواغیت و انه ینتصر بالسیف و الرعب و انه لا ترد له رایة …” (7)

از سنت هاى جدش قیام امام زمان با شمشیر و قیام مسلحانه است و نابودى دشمنان خدا و رسول خدا و ستمگران و طاغوتها است و منصور به رعب و تسلیم همه پرچم ها در برابر اوست.

امام محمدباقر(ع) نیز مى فرماید:

“القائم(ع) منا منصور بالرعب، موید بالنصر تطوى له الارض و تظهر له الکنوز و یبلغ سلطانه المشرق و المغرب “(8)

قائم(ع) ما یارى شده به رعب است و تاییدشده با پیروزى است. تمام زمین به تصرف او درمى آید و گنج هاى زمین براى او ظاهر مى شود و سلطه او بر شرق و غرب مى رسد.

امام صادق(ع) مى فرمود:

“ان القائم منامنصوربالرعب موید بالنصر تطوى له الارض و تظهر له الکنوز و یبلغ سلطانه المشرق و المغرب و یظهرالله به دینه ولوکره المشرکون “(9)

4. در ذیل تفسیر آیه “اتى امرالله فلاتستعجلوه ” مى فرماید: (10)

“هو امرنا امرالله تعالى عزوجل ان لانستعجل به حتى و یویده بثلاثة اجناد الملائکه المؤمنین والرعب “(11)

او همواره با 3 گروه سپاه تایید مى شود. سپاه فرشتگان، سپاه مؤمنان مخلص و سپاه رعب و ترس.

هشام بن سالم از امام صادق(ع) نقل مى کند:

“… فلا یبقى بین الخافقین الا خافه ” (12)

در میان شرق و غرب کسى نمى ماند مگر اینکه از او مى هراسد.

ابى بصیر از امام صادق(ع) نقل مى کند که آن حضرت درباره نشر و گسترش پرچم حضرت مهدى(ع) پس از نقل مطالبى مى فرماید:

“و یسیرالرعب قدامها شهرا وراءها شهرا و عن یمینها شهرا و عن یسارها شهرا، ثم قال یا ابامحمد، انه یخرج موتورا غضبان اسفا لغضب الله على هذاالخلق “. (13)

با توجه به معناى لغوى رعب که همان خوف و در واقع ترس شدیدى است که کتمان آن ممکن نیست، روشن مى شود منصور به رعب بودن آن حضرت ممکن است به این معانى باشد:

1. مردم مخالف و دشمنان، روحیه خود را ببازند و جرات مقاومت در برابر او نکنند و از ترس لشکر مقاوم و غیرقابل نفوذ و شکست ناپذیر آن حضرت، تسلیم شوند.

2.آوازه آن حضرت و لشکرش چنان رعب آور است که شهرهاى دور دست که با لشکر امام به مسافت یک ماه راه رفتن، فاصله دارند، از هر طرف بدون درگیرى و رویارویى و مقاومت تسلیم مى شوند، چنانچه حدیث ابى بصیر گویاى آن است.

3. تمام دشمنان آن حضرت در خوف شدید به سر مى برند و این ترس خودمقدمه پیروزى امام و شکست دشمنان امام است.

این رعب و ترس از چند جهت ممکن است رخ دهد:

الف) از نظر اعجاز و قدرت خداوند که هراس و رعب در دل هاى دشمنان امام و ابرقدرت ها بیفکند و قدرت اراده و تصمیم به مقاومت را از آنان سلب نماید، نتیجه اینکه زودتر تسلیم شوند. گویى چنان از خود بى خود شوند و دست و پاى خود را گم کنند که توان حرکت نیابند همانند بره در برابر شیر و …!

ب) آوازه پیروزى سریع حضرت و شیوع فتح و نصرت او در سراسر بلاد و ویژگى یاران او و لشگریانش که مقاوم و شکست ناپذیرند، سبب این خوف و رعب گردد.

ج) انتشار حرکت و قیام امام و آمادگى باطنى مردم ممکن است، سبب پیوستن مردم به امام شود و در تمامى کشورها نیروها و مردم خواستار همکارى با امام زمان گردند و در نتیجه شورشها و قیام هاى داخلى رخ دهد و موجب انشعاب حکومت ها و تقسیم و تجزیه آنان گردد و عملا ایجاد ترس و وحشت و رعب در دل هاى حاکمان و طاغوت و قدرتها شود.

د) امام زمان(ع) با احاطه اى که بر اسرار غیب دارد ممکن است راز و رمز آنان را قبلا کشف و خنثى کند و منابع و ذخایر اسلحه و نیروهاى انسانى آنان را نیز شناسایى کند و نقاط ضعف و آسیب پذیرى آنان را بداند و با یک اقدام سریع همه را وادار به تسلیم سازد و نیز کافى است که این کار را با چند دولت مقتدر انجام دهد تا بقیه حساب خویش را بدانند …!!

پى نوشت ها:

1. سوره احزاب (33)، آیه 11

2.سوره حشر (59)، آیه 2

3. سوره آل عمران (3)، آیه 151

4. سوره انفال (8)، آیه 12

5. سوره احزاب (33)، آیه 23

6. سوره حشر (59)، آیه 2

. مجلسى،محمدباقر، بحارالانوار، ج 51، ص 217، ح 6.

8. کشف الغمه، ج 3، ص 324;المحجه البیضاء، ج 3، ص 341; یوم الخلاص، ص 300; منتخب الاثر، ص 292و482; مجلسى، محمدباقر، همان، ج 52، ص 190، نورالابصار، ص 171; اعلام الورى، ص 433، اسعاف الراغبین، ص 152; ینابیع المودة، ج 3، ص 136

9. مجلسى، محمدباقر، همان، ص 191، ح 24.

10. سوره نحل (16)، آیه 1.

11. نعمانى، کتاب الغیبة، ص 128; مابعد الظهور، ص 535; ر.ک: امام مهدى من المهد الى الظهور.

12. نعمانى، همان، ص 122.

13. مجلسى، محمدباقر، همان، ص 360، ح 129.