توجه

  1. توجه توجه : متاسفانه تا اطلاع ثانوی درگاه پرداخت زرین پال از دسترس خارج شده

توجه توجه : متاسفانه تا اطلاع ثانوی درگاه پرداخت زرین پال از دسترس خارج شده

خانه » همه » مذهبی » منظور از خروج مومنان از ظلمت به نور، در «آية الكرسي» چيست؟

منظور از خروج مومنان از ظلمت به نور، در «آية الكرسي» چيست؟

خداوند در سوره بقره آيه 257 مي فرمايد: «اللَّهُ وَلىِ‏ُّ الَّذِينَ ءَامَنُواْ يُخْرِجُهُم مِّنَ الظُّلُمَاتِ إِلىَ النُّورِ وَ الَّذِينَ كَفَرُواْ أَوْلِيَاؤُهُمُ الطَّغُوتُ يُخْرِجُونَهُم مِّنَ النُّورِ إِلىَ الظُّلُمَاتِ  أُوْلَئكَ أَصْحَبُ النَّارِ  هُمْ فِيهَا خَلِدُون» “خداوند، ولى و سرپرست كسانى است كه ايمان آورده ‏اند آنها را از ظلمتها، به سوى نور بيرون مى ‏برد. (اما) كسانى كه كافر شدند، اولياى آنها طاغوتها هستند كه آنها را از نور، به سوى ظلمتها بيرون مى ‏برند آنها اهل آتشند و هميشه در آن خواهند ماند.” مگر مومنين ابتدا در ظلمت بودند كه در آيه الكرسي به خروج مومنان از ظلمت اشاره شده است؟
علامه طباطبايي معتقد است انسان از همان آغاز خلقت، داراى نورى فطرى است كه نورى است اجمالى، اگر انسان از آن مراقبت كند، ترقى مى‏ كند و تفصيل پذيرفته، از حالت اجمال خارج مي شود. آدمي چون در همان آغاز خلقت نسبت به معارف حقه و اعمال صالح به تفصيل نور ندارد، بنابراين نسبت به اين معارف در ظلمت است. بدين ترتيب آدمي در آغاز خلقتش هم نور دارد كه نور فطري است و هم ظلمت دارد كه در واقع همان عدم اطلاع از تفصيل معارف است. به اين معنا نور و ظلمت در اغاز خلقت با هم جمع مى‏ شود. زماني كه انسان در هنگام بلوغ ايمان مى‏ آورد، به تدريج از ظلمت دينى به سوى نور معارف و اطاعت هاى تفصيلى خارج مى‏ شود(مِّنَ الظُّلُمَاتِ إِلىَ النُّورِ) و اگر كافر شود از نور فطريش كه همان علم اجمالي ديني است، به سوى ظلمت تفصيلى كفر و معصيت بيرون مى‏ شود(مِّنَ النُّورِ إِلىَ الظُّلُمَاتِ).[1] اما مفسران پاسخ ديگري هم به اين سوال داده اند كه بر اساس قواعد زبان عربي و اصطلاحات عرفي آن است.  اين گروه از مفسران معتقدند خارج كردن مومنان از ظلمت، به اين معنا نيست كه ايشان در ظلمت بوده اند و حال از آن خارج شده اند؛ بلكه منظور مانع شدن آنها از ورود به ظلمت است. اين اصطلاح در زبان عربي رايج است. مثلا وقتي از اخراج كسي از جايي سخن مي گويند، منظورشان اين نيست كه او الزاما آنجا بوده و حالا او را بيرون كردند، بلكه منظورشان اين است كه او نمي تواند يا نبايد به آنجا وارد شود.[2] چنين مواردي در آيات ديگر قرآن و نيز روايات ديده مي شود:
در آيه 98 سوره يونس آمده است: « لَمَّا آمَنُوا كَشَفْنا عَنْهُمْ عَذابَ الْخِزْي» قوم يونس، هنگامى كه ايمان آوردند، عذاب رسوا كننده را در زندگى دنيا از آنان برطرف ساختيم. در حالي كه اصلا عذابي به آنها نازل نشده بود. يا در آيه 70 سوره نحل مي فرمايد: « وَ مِنْكُمْ مَنْ يُرَدُّ إِلى‏ أَرْذَلِ الْعُمُر» بعضي از شما به پست ترين [حدّ] فرتوتى برگردانده مى‏ شود(مي رسد). درحاليكه اصلا در اين حالت نبوده اند كه به آن بازگردند.
در روايتي نيز آمده است كه اگر كسي بگويد «اشهد ان محمد رسول الله» از آتش جهنم خارج مي شود. اما مشخص است كه آن فرد اصلا در آتش نبوده كه بخواهد از آن خارج شود؛ بلكه منظور عدم دخول وي به آتش است. بنابراين در اين موارد واژه اخراج تنها معناي دفع كردن يا رفع كردن مي دهد.[3] بنابراين در اين آيه نيز منظور اين نيست كه الزاما مومنان در ظلمات بوده و حالا آنها را ازآن خارج مي كنند؛ بلكه طبق اصطلاح زبان عربي منظور وارد شدن آن ها به نور و مانع شدن از دخول آنها به ظلمات است.

پي نوشت:
[1] . الميزان في تفسير القرآن، دفتر انتشارات اسلامى جامعه‏ مدرسين حوزه علميه قم،1417ق، ج‏2، ص: 346
[2] . كشف الأسرار و عدة الأبرار، انتشارات امير كبير،تهران،1371ش، ج‏1، ص: 704؛ المحرر الوجيز في تفسير الكتاب العزيز، ابن عطيه اندلسى، دارالكتب العلميه، بيروت،1422ق،ج‏1، ص: 345؛ مفاتيح الغيب، بيروت، دار احياء التراث العربى، 1420 ق،ج‏7، ص: 19
[3] . مفاتيح الغيب، ج‏7، ص: 19

دیدگاهتان را ثبت کنید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد