۱۳۹۲/۰۸/۰۵
–
۱۸۸۳ بازدید
در قران نمونه هایی داریم که در آن به جای (ما) که برای غیر عاقل است از (من ) که برای غیرعاقل است استفاده شده باشد؟
در پاسخ به نکاتی توجه کنید . 1. در قران کریم در مواردی به جای « من » که برای عاقل است « ما » که برای غیر عاقل است به کار رفته است . نمونه آن آیه 5 سوره مبارکه شمس است که می فرماید : وَ السَّماءِ وَ ما بَناها ؛ و قسم به آسمان و کسى که آسمان را بنا کرده. در این آیه ما موصوله است و اشاره به ذات پاک خداوند می باشد که خالق همه آسمانها است، و استعمال ما در مورد افراد عاقل نیز در لغت عرب بى سابقه نیست چنان که در آیه 3 سوره مى خوانیم: فَانْکِحُوا ما طابَ لَکُمْ مِنَ النِّساءِ: ازدواج کنید زنانى را که مورد علاقه شما است. جمعى از مفسران معتقدند که تعبیر به ما (چیزى) در اینجا براى این است که مبدأ جهان را نخست به صورت مبهم ذکر کرده باشد، تا بعدا با دقت و مطالعه، به علم و حکمت او آشنا شوند و چیزى تبدیل به کسى گردد، ولى تفسیر اول مناسبتر است. تفسیر نمونه، ج 27، ص: 43 2. اما در مورد استعمال « من » که برای عاقل است به جای « ما » که برای غیر عاقل است در قران موارد اندکی وجود دارد . مثلا در ایه 45 سوره مبارکه نور آمده است :
وَ اللَّهُ خَلَقَ کُلَّ دَابَّةٍ مِنْ ماءٍ فَمِنْهُمْ مَنْ یَمْشی عَلى بَطْنِهِ وَ مِنْهُمْ مَنْ یَمْشی عَلى رِجْلَیْنِ وَ مِنْهُمْ مَنْ یَمْشی عَلى أَرْبَعٍ یَخْلُقُ اللَّهُ ما یَشاءُ إِنَّ اللَّهَ عَلى کُلِّ شَیْ ءٍ قَدیرٌ .
گروهى از آنها بر شکم خود راه مى روند (خزندگان) (فَمِنْهُمْ مَنْ یَمْشِی عَلى بَطْنِهِ).
و گروهى بر روى دو پا راه مى روند (انسانها و پرندگان) (وَ مِنْهُمْ مَنْ یَمْشِی عَلى رِجْلَیْنِ).
و گروهى بر روى چهار پا راه مى روند (چهارپایان) (وَ مِنْهُمْ مَنْ یَمْشِی عَلى أَرْبَعٍ).
در این آیه شریفه کلمه « من » که برای عاقل است در موجودات عاقل و غیر عاقل یعنی انسان و غیر آن از پرندگان و چهار پایان و خزندگان به کار رفته است .
البته مواردی وجود دارد که مورد اختلاف است . مثلا در ایه 26 سوره مبارکه الرحمن آمده است : کلُّ مَنْ عَلَیْها فانٍ ؛ نوع مفسران منظور از « من علیها »را موجودات عاقل یعنی جن و انس می دانند
هر چند بعضى از مفسران احتمال داده اند که « من » معنای وسیعی داشته باشد و موجودات عاقل و غیر عاقل یعنی حیوانات و جنبندگان و موجودات زنده دیگر را نیز شامل مى شود، ولى ظاهر تعبیر من که معمولا براى صاحبان عقل مى آید همان معنى اول است .
وَ اللَّهُ خَلَقَ کُلَّ دَابَّةٍ مِنْ ماءٍ فَمِنْهُمْ مَنْ یَمْشی عَلى بَطْنِهِ وَ مِنْهُمْ مَنْ یَمْشی عَلى رِجْلَیْنِ وَ مِنْهُمْ مَنْ یَمْشی عَلى أَرْبَعٍ یَخْلُقُ اللَّهُ ما یَشاءُ إِنَّ اللَّهَ عَلى کُلِّ شَیْ ءٍ قَدیرٌ .
گروهى از آنها بر شکم خود راه مى روند (خزندگان) (فَمِنْهُمْ مَنْ یَمْشِی عَلى بَطْنِهِ).
و گروهى بر روى دو پا راه مى روند (انسانها و پرندگان) (وَ مِنْهُمْ مَنْ یَمْشِی عَلى رِجْلَیْنِ).
و گروهى بر روى چهار پا راه مى روند (چهارپایان) (وَ مِنْهُمْ مَنْ یَمْشِی عَلى أَرْبَعٍ).
در این آیه شریفه کلمه « من » که برای عاقل است در موجودات عاقل و غیر عاقل یعنی انسان و غیر آن از پرندگان و چهار پایان و خزندگان به کار رفته است .
البته مواردی وجود دارد که مورد اختلاف است . مثلا در ایه 26 سوره مبارکه الرحمن آمده است : کلُّ مَنْ عَلَیْها فانٍ ؛ نوع مفسران منظور از « من علیها »را موجودات عاقل یعنی جن و انس می دانند
هر چند بعضى از مفسران احتمال داده اند که « من » معنای وسیعی داشته باشد و موجودات عاقل و غیر عاقل یعنی حیوانات و جنبندگان و موجودات زنده دیگر را نیز شامل مى شود، ولى ظاهر تعبیر من که معمولا براى صاحبان عقل مى آید همان معنى اول است .