مي‏گويند غير از شيعيان همه به جهنم مي‏روند، چرا؟

قرآن کريم مي فرمايد ، تنها ديني كه مورد قبول خداوند قرار مي‏گيرد، دين اسلام است؛[1] اما اسلام چيست؟ در پاسخ به اين سؤال، حضرت علي(ع) مي‏فرمايد: «اسلام همان تسليم است.»[2] قرآن نيز بهترين دين را تسليم در برابر خداوند مي‏داند.[3] به همين دليل، خداوند حضرت ابراهيم را كه صدها سال قبل از حضرت محمد(ص) زندگي مي‏كرده مسلمان مي‏نامد،[4] چرا كه ابراهيم تسليم خداوند بوده‏است.[5] اما شيطان را كه چند هزار سال عبادت نمود، كافر مي‏داند،[6] چون تسليم خواستِ خداوند نشد و عناد و سرپيچي كرد.[7]به‏طور كلي، در عرف قرآن انسان‏ها به مسلمان و كافر تقسيم شده‏اند، هركس تسليم خواست خداوند باشد، «مسلمان» و «مؤمن» است و هر کسي عناد ورزد، لجبازي كند و حقيقت را نپذيرد «كافر» مي‏باشد. حكم تبعيت از شيطان نيز همين است بدين جهت خداوند خطاب به شيطان مي‏فرمايد: «جهنم را از تو و كساني كه تو را تبعيت كنند پر مي‏سازم.»[8] امام باقرعليه السلام نيز مي‏فرمايد: «هر آن‏چه كه نتيجه اقرار، تسليم و روح پذيرش حقيقت باشد، (ايمان) است و هر آن‏چه كه نتيجه عناد و سر پيچي از حقيقت باشد، (كفر) است.»[9]از اين‏جا پاسخ سؤال فوق روشن مي‏شود، چرا كه بنابر اعتقاد ما شيعيان، پس از رحلت حضرت محمد(ص)، آن‏چه خداوند از مسلمانان و غير مسلمانان خواسته، قبول «ولايت» علي(ع) و ائمه معصومين ـ عليهم السلام ـ است. در اين خصوص اگر كساني از روي عناد و لجبازي، اين خواست خداوند را نپذيرند، تسليم خواست خداوند نشده‏اند و طبق آيات قرآن، كافرند و جايگاهشان جهنم خواهد بود؛ اما گروهي كه به خاطر بي‏اطلاعي (و نه از روي عناد و لجبازي) اسلام يا ولايت ائمه را نپذيرفته‏اند، مستحق عذاب نخواهند بود.
به همين جهت، در روايات وارد است كسي كه بميرد و امام زما نش را نشناسد ، به مرگ جاهليت مرده است، البته    «مقصود از جاهليت، ناداني و بي‏اطلاعي نيست؛ بلكه مقصود جاهليت كفر و عناد و نفاق است.»[10]در روايتي ديگر، حضرت امام صادق(ع) پس از بيان مطالبي چنين مي‏فرمايند:
«همانا اگر مردي شب‏ها را به عبادت به پا خيزد و روزها روزه بدارد و تمام اموالش را صدقه بدهد و در تمام عمرش به حج برود، اما ولي خدا را نشناسد (تا از او پيروي كند و تمام اعمالش با راهنمايي او باشد)، براي او از ثواب خداي عزوجل حقي نيست و او از اهل ايمان نمي‏باشد. سپس فرمود: خدا نيكوكاران ايشان (اهل ولايت) و مستضعفان از مخالفان را به فضل و رحمت خود داخل بهشت مي‏كند».[11]علامه طباطبايي نيز مي‏گويند:
«خداوند، جهل به امر دين و هر ممنوعيّت از اقامه شعاير دين را ظلم شمرده‏است و عفو الهي شامل آن نمي‏شود؛ اما مستضعفين كه قدرت بر انتقال و تغيير محيط ندارند، استثنا شده‏اند. استثنا به صورتي ذكر شده‏است كه اختصاص ندارد به اين كه استضعاف به اين صورت باشد. همان‏طوري‏كه ممكن است منشأ استضعاف، عدم امكان تغيير محيط باشد، ممكن است به اين جهت باشد كه ذهن انسان متوجه حقيقت نشده است و به اين سبب از حقيقت محروم مانده باشد».[12]با توجه به مطالبي كه گذشت، تنها كساني به جهنم مي‏روند كه خواست خداوند را درك كرده و دانسته باشند كه خدا از آن‏ها چه خواسته است،با وجود اين  به خاطر عناد و لجبازي و تكبّر از پذيرش حق سر باز زده آن را نپذيرفته باشند.

معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1. مرتضي مطهري، عدل الهي، تحت عنوان «عمل خير از غير مسلمان».
2. محمد حسين طباطبايي، تفسير الميزان، ذيل آيات 97 ـ 100 سوره نساء.
 
پي نوشت ها:
[1] . آل عمران/ 85.
[2] . نهج البلاغه، حكمت 125.
[3] . نساء/ 125.
[4] . آل عمران/ 67.
[5] . بقره/ 131.
[6] .  بقره/ 34.
[7] . بقره/ 34.
[8] . ص/ 85.
[9] . کليني، محمد بن يعقوب، اصول كافي، ج2، ص 387، نقل از مرتضي مطهري، عدل الهي، قم، انتشارات صدرا، چاپ دوم، ص 347.
[10] . كليني، محمد بن يعقوب، اصول كافي، ج2، ترجمه جواد مصطفوي، تهران، انتشارات علميه اسلاميه، ص 208.
[11] . همان، ج3، ص 31.
[12] . طباطبائي، سيد محمد حسين، تفسير الميزان، ج3، ص 51، ذيل آيه 100 سوره نساء تحت عنوان «كلام في الاستضعاف».